SKKN Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường Mầm non Vạn Thắng
Xuất phát từ đặc điểm trên tôi nhận thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên cần phải giải quyết khi tổ chức các hoạt động không phải đơn giản là cung cấp kiến thức mà phải làm sao để trẻ tích cực tham gia và nói lên được ý kiến của trẻ và phải tạo cho trẻ thói quen suy nghĩ nhanh và biết bảo vệ ý kiến, tìm các cách giải quyết khác nhau cho cùng một vấn đề. Có như vậy mới thực sự giúp trẻ chủ động trong tư duy, mạnh dạn, tự tin điều này đã thúc đẩy tôi chọn đề tài “Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường mầm non Vạn Thắng” làm đề tài nghiên cứu trong năm học này.
STEAM không phải là phương pháp có thể áp dụng một cách dễ dàng, nhưng hiệu quả giáo dục mà nó mang lại cho trường học nói chung và trẻ mầm non nói riêng là vô cùng lớn. Trường học sẽ không còn là nơi chỉ giảng dạy cho trẻ những lý thuyết mơ hồ mà nó còn là nơi tạo cho trẻ những trải nghiệm thú vị nhất, được khôn lớn, trưởng thành qua kiến thức trong đời thực, theo đúng tiêu chí chơi thông minh và học tập cũng vui vẻ.
STEAM không phải là phương pháp có thể áp dụng một cách dễ dàng, nhưng hiệu quả giáo dục mà nó mang lại cho trường học nói chung và trẻ mầm non nói riêng là vô cùng lớn. Trường học sẽ không còn là nơi chỉ giảng dạy cho trẻ những lý thuyết mơ hồ mà nó còn là nơi tạo cho trẻ những trải nghiệm thú vị nhất, được khôn lớn, trưởng thành qua kiến thức trong đời thực, theo đúng tiêu chí chơi thông minh và học tập cũng vui vẻ.
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường Mầm non Vạn Thắng", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường Mầm non Vạn Thắng
2 (Minh chứng 4: Ảnh trẻ đang tư duy hợp tác nhóm) 2. Mục Đích Nghiên cứu - Tôi nghiên cứu đề tài này, nhằm mục đích cho trẻ làm quen với phương pháp giáo dục STEAM, trẻ được tham gia hoạt động với sự tích hợp của khoa học - công nghệ - kĩ thuật - nghệ thuật và toán học. 3. Đối tượng nghiên cứu “Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường mầm non Vạn Thắng” 4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm 29 trẻ lớp 5 tuổi A5 Trường mầm non Vạn Thắng 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn. - Phương pháp khảo sát - Phương pháp so sánh đối chứng. - Phương pháp nghiên cứu thực hành. - Phương pháp tổng hợp kinh nghiệm. 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu Đề tài này được tiến hành trong năm học 2022-2023 tại lớp 5 tuổi A5 gồm 29 trẻ do tôi làm chủ nhiệm. Thời gian nghiên cứu từ tháng 9/2022 đến tháng 3/2023. PHẦN II. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lí luận Rào cản lớn nhất trong các phương pháp giáo dục truyền thống là sự tách rời giữa các lĩnh vực quan trọng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Sự tách rời này sẽ đem đến một khoảng cách lớn giữa lý thuyết và thực hành, giữa kiến thức và ứng dụng. Giáo dục STEAM về bản chất được hiểu là trang bị cho trẻ những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ năng này phải được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục STEAM sẽ phá đi khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, tạo ra những con người có năng lực làm việc một cách sáng tạo. 4 Năm học 2022 – 2023, tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi A5. Tôi nhận thấy lớp có những thuận lợi và khó khăn sau: 3.1. Thuận lợi - Lớp mẫu giáo 5 tuổi A5 trường MN Vạn Thắng với tổng số trẻ là 29 trẻ. Đa số trẻ của lớp nhanh nhẹn, có nền nếp học tập và đặc biệt trẻ rất ham tìm tòi và khám phá. - Bản thân luôn yêu nghề, mến trẻ, có đủ trình độ chuyên môn. - Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu, đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc, giáo dục trẻ. Nhà trường đã tổ chức cho giáo viên tham dự đầy đủ các lớp tập huấn do Sở, Phòng tổ chức. Nhà trường cũng đã khuyến khích, động viên giáo viên tham gia các buổi tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn về phương pháp giáo dục Steam. - Môi trường sư phạm của lớp khang trang và được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu giảng dạy cho giáo viên. - Bản thân mỗi giáo viên trong nhà trường luôn nhận thức được sự quan trọng và tính cấp thiết về việc đổi mới phương pháp dạy học. - Được sự quan tâm hỗ trợ của các bậc phụ huynh đã hưởng ứng tham gia các phong trào của nhà trường, của lớp nhiệt tình, thường xuyên ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và vui chơi cho các cháu. 3.2. Khó khăn Qua thời gian giảng dạy lớp 5 tuổi tôi đã có điều kiện để quan sát, theo dõi và nắm bắt được nhu cầu, khả năng của trẻ. Tuy nhiên vẫn còn một số khó khăn như: - Học sinh trong lớp có sức khỏe chưa được tốt, trẻ đi học chưa đồng đều, nên việc áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực cũng phần nào bị hạn chế. - Tài liệu tham khảo phương pháp STEAM chưa nhiều, chủ yếu giáo viên vẫn tự nghiên cứu, tìm tòi trên mạng. - Phụ huynh không thực sự hiểu rõ về STEAM và cách học của trẻ ở độ tuổi mầm non, để có cách hỗ trợ trẻ tốt nhất. 4. Kết quả khảo sát trẻ khi chưa áp dụng các biện pháp (Tổng 29 trẻ) (Minh chứng 5) Từ việc khảo sát trên, tôi thấy rằng tỉ lệ trẻ đạt không cao vì vậy tôi đã nghiên cứu và đưa ra được các giải pháp thực hiện sau: 5. Các biện pháp thực hiện 6 nguyên vật liệu tạo cho trẻ thói quen quan sát, suy nghĩ, tìm tòi về các đồ vật ở xung quanh. Trẻ rất thích thú và mong chờ hoạt động Steam với chính đồ dùng mà trẻ cho là phù hợp là có thể làm được.... (Minh chứng 8: Ảnh trẻ tìm kiếm nguyên vật liệu làm thiếp cùng cô) 6.2. Biện pháp 2: Ứng dụng công nghệ và tích hợp các yếu tố STEAM vào các hoạt động. Ứng dụng STEAM tập trung vào những yếu tố quan trọng như: Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học. Theo đó, Mô hình giáo dục STEAM là quá trình tích hợp kiến thức giữa các môn khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học, qua đó xây dựng cho trẻ các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay và trẻ được tự mình tạo ra các bản thiết kế theo ý thích của trẻ, từ đó tạo ra các sản phẩm phù hợp với thiết kế của mình. (Minh chứng 9: Hình ảnh các nhóm vẽ bản thiết kế) Là một giáo viên đứng lớp tôi đang vận dụng phương pháp giáo dục Steam vào dạy trẻ. Bản thân tôi lên kế hoạch giáo dục tại lớp mỗi một tháng 1-2 sản phẩm cho trẻ trải nghiệm tạo ra sản phẩm đơn giản nhưng gần gũi và ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày của trẻ sau này. Tháng 9 trường tôi bắt đầu tiếp cận phương pháp dạy học steam, tôi đã vận dụng và đưa luôn hình thức steam dự kiến vào ngân hàng hoạt động từ tháng 9 cho hết tháng 5 trong năm học này qua các bài trong kế hoạch tháng như sau: Làm ngôi trường của bé Tháng 9 Chiếc dù kì diệu Tháng 10 Làm tạp dề tặng mẹ Tháng 11 Làm bưu thiếp Làm ống nghe điện thoại Tháng 12 Làm nhà cho mèo Làm bao lì xì Tháng 1 Làm khẩu trang Làm nhà nổi tránh lũ Tháng 3 Làm Thuyền bè nổi được Tháng 4 Làm lều Tháng 5 Chậu cây giữ ẩm 8 của cô, trả lời các câu hỏi một cách vu vơ, không có cơ sở, hoặc chỉ là chút hiểu biết ít ỏi của mình. Nhưng nếu cho ta thêm phần tạo ra tình huống để trẻ tìm cách giải quyết, cho trẻ thời gian tự suy nghĩ tìm ra các cách giải quyết thì bài học sẽ ý nghĩa hơn, sâu lắng hơn. Trong quá trình thực hiện những ý tưởng của mình, trẻ tự rút ra kinh nghiệm, hoạt động càng nhiều, kiến thức càng cao. Hiệu quả của việc tiếp thu kiến thức tốt hơn. + Hoạt động tạo hình : Ví dụ “Làm bè nổi trên mặt nước” cô giao nhiệm vụ cho từng nhóm trẻ bằng cách cho trẻ được xem những video về các vùng miền bị lũ lụt, người dân bị cô lập cần có sự cứu trợ bằng các phương tiện. Nếu các con rơi vào hoàn cảnh bị lũ lụt, cô lập các con cảm thấy như nào, các con mong muốn điều gì? + Hoạt động làm quen với văn học: Tất cả những câu chuyện trong chương trình giáo dục cho trẻ 5 tuổi đều được chọn lọc và mang ý nghĩa giáo dục cho trẻ. Câu chuyện về gia đình và những ngôi nhà thân yêu của trẻ. Ở mỗi câu chuyện đều có thể giáo dục cho trẻ tình yêu với gia đình, ngôi nhà, thiên nhiên, yêu gia đình và đây là cơ hội để cô khơi gợi lên cảm xúc của trẻ, cho trẻ mong muốn được thể hiện tình cảm của mình thông qua việc tạo ra những sản phẩm phù hợp theo nội dung của từng chủ đề mà cô giáo mong muốn. Trong các tiết học văn học thì cô giáo thường kể một mạch từ đầu đến cuối câu chuyện, sau đó đưa ra một loạt các câu dựa theo nội dung chuyện. Nhưng nếu chúng ta sử dụng môn văn học vào STEAM thì vô cùng hữu ích. + Hoạt động làm thiệp tặng mẹ nhân ngày 20/10: VD: “Làm thiệp tặng mẹ”: Cô và các nhóm cùng nhau bắt tay để thực hiện “dự án làm thiệp tặng mẹ”. Trẻ bàn bạc, phân công nhau từng phần của công việc: Trẻ sử dụng nguyên vật liệu mình tìm kiếm được cùng với các nguyên vật liệu tạo hình để trang trí cho chiếc thiệp theo sở thích của từng thành viên trong nhóm. Trong quá trình làm trẻ phải tự tính toán và tìm kiếm những nguyên vật liệu phù hợp với mong muốn mà trẻ dự định làm. Tất cả những điều đó đều đòi hỏi sự tính toán của trẻ. (Minh chứng 12: Hình ảnh các nhóm cùng nhau tạo ra sản phẩm) + Hoạt động làm quen với toán Hoạt động cho trẻ làm quen với toán với việc hình thành kĩ năng toán sơ đẳng góp phần đáng kể để trẻ tham gia hoạt động STEAM. Trong mỗi bài học 10 - Góc sách truyện: + Tăng cường cho trẻ các loại sách hình về khoa học, sách hướng dẫn thí nghiệm. + Sách hướng dẫn sử dụng dụng cụ kĩ thuật đúng cách và an toàn. Trẻ được cô định hướng và trẻ cùng lên ý tưởng lồng ghép các dự án vào các chủ đề nhánh của hoạt động vui chơi. Kết thúc dự án, tất cả trẻ đều có cơ hội để thể hiện tự tay thiết kế, tạo ra sản phẩm, giới thiệu về kết quả của mình khi tham gia dự án. + Trong hoạt động ngoaig trời Không chỉ quan tâm tới việc tổ chức các hoạt động trong lớp cho trẻ. Tôi luôn chú trọng tới việc tổ chức trong các hoạt động ứng dụng steam trong các hoạt động khác. Tôi cùng các đồng nghiệp của mình dưới sự chỉ đạo của ban giám hiệu và tổ chuyên môn đã xây dựng các góc STEAM dưới các sảnh tầng 1 với mục đích nhằm tạo cho các con một sân chơi mở với các hoạt động tự chọn cho các con và điều quan trọng hơn cả là giúp một phần nào cha mẹ trẻ có thể đến gần hơn và cùng phối hợp với các cô giáo trong quá trình tác động và dạy trẻ. Chúng tôi tổ chức các hoạt động thường kì cho từng tháng theo các dự án lớn của các lứa tuổi thông qua đó giúp các cô và các con có sự giao lưu và học tập nhau những ý tưởng mới mẻ giúp các con nhiều kiến thức thực tế thông qua hình thức “học qua chơi”. 6.4. Biện pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh, khen ngợi và khích lệ trẻ phát triển sự sáng tạo qua các dự án STEAM Bản thân tôi luôn coi trọng cá nhân trẻ. Tăng cường các giải pháp khen ngợi, động viên giúp trẻ tự tin. Tôi thường cho trẻ trải nghiệm các dự án STEAM có lồng ghép tích hợp trẻ rất thích hoạt động lĩnh vực này. Tôi đã lồng ghép dự án làm con nghé từ lá cây và gửi video hướng dẫn cho trẻ làm tại nhà. Rất nhiều trẻ đã có sản phẩm sáng tạo gửi hình ảnh trong Zalo nhóm lớp tới các cô. (Minh chứng 13: Ảnh phụ huynh gửi trả bài làm con nghé cho cô) Trong zalo nhóm lớp tôi cũng viết thư ngỏ trao đổi với phụ huynh về các hoạt động Steam mà trẻ thực hiện chế tạo là sản phẩm gì, để phụ huynh cùng tìm kiếm với con và ủng hộ đồ dùng cho hoạt động Steam của trẻ. (Minh chứng 14: Ảnh cô kêu gọi phụ huynh ủng hộ nguyên liệu) 12 - Trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ theo phương pháp mới STEAM, tôi đã tìm được giải pháp và kinh nghiệm thành công trong việc giáo dục trẻ. Bản thân thấy yêu nghề hơn, muốn tạo cho trẻ thật nhiều cơ hội để được trải nghiệm trong thực tế giúp trẻ tiếp thu được kiến thức nhiều hơn trong quá trình học tập. - Bản thân tôi cũng rút ra được kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động STEAM cho trẻ để phát huy tính tích cực sáng tạo tự tin của trẻ thì trước hết giáo viên là người nắm vững phương pháp chuyên môn, gợi mở định hướng lựa chọn nội dung phù hợp với trẻ, nắm bắt tâm lý, khả năng của trẻ, luôn phát triển giáo dục trẻ theo hướng “lấy trẻ làm trung tâm”. Qua đó tôi tích cực hơn trong việc nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp để mang lại nhiều hoạt động trải nghiệm, dự án phù hợp với nội dung chương trình, với nhu cầu của trẻ. 7.3. Đối với phụ huynh. - Phụ huynh rất vui khi con được tiếp cận với chương trình giáo dục mới hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới. - Phụ huynh tin tưởng tuyệt đối vào giáo viên và yên tâm công tác. - Trong mọi hoạt động phong trào của nhà trường, phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình hơn PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Qua một thời gian nghiên cứu và áp dụng đề tài: “Ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp A5 Trường mầm non Vạn Thắng” đã mang lại hiệu quả rất lớn và sẽ tiếp tục triển khai áp dụng trong năm học tiếp theo. Đề tài này không chỉ áp dụng ở lớp của tôi mà các lớp khác trong trường cũng có thể áp dụng, ngoài ra còn có thể tuyên truyền tới các bậc phụ huynh. Các giải pháp tôi đưa ra đơn giản, hiệu quả, gần gũi và thiết thực phù hợp với thực tiễn hiện nay. Hiệu quả của nó mang lại rất cao và ý nghĩa không chỉ đối với trẻ mà còn đối với giáo viên và phụ huynh. Mặt khác thực hiện tốt đề tài này sẽ có ỹ nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên và những yêu cầu đặt ra cuối độ tuổi của chương trình giáo dục mầm non. 2. Khuyến nghị 2.1. Đối với phòng giáo dục:
File đính kèm:
- skkn_ung_dung_phuong_phap_steam_trong_hoat_dong_giao_duc_cho.docx