SKKN Ứng dụng Công nghệ thông tin vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5-6 tuổi

 Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Lan Hương
Đề tài: “ Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học
 cho trẻ 5- 6 tuổi”
 A. Phần mở đầu
 I. Lý do chọn đề tài:
 Như chúng ta đã biết sự bùng nổ công nghệ thông tin nói riêng và khoa học 
 công nghệ nói chung đang tác động mạnh mẽ vào sự phát triển mọi mặt của đời 
 sống xã hội. Để đáp ứng được sự phát triển chung và nhu cầu thực tế của xã hội 
 thì việc vận dụng công nghệ thông tin và các trang thiết bị hiện đại vào dạy học 
 hết sức cần thiết và còn giúp cho giáo viên luôn luôn được cập nhật thông tin một 
 cách chính xác, hiệu quả, truyền tải kiến thức nhanh nhất tới trẻ. Công nghệ thông 
 tin phát triển đã mở ra những hướng đi mới cho ngành giáo dục trong việc đổi mới 
 phương pháp và hình thức dạy để nâng cao chất lượng dạy học. Nằm trong hệ 
 thống giáo dục quốc dân, ngành giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong việc 
 thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ 
 thông tin vào trong giảng dạy. Nhằm đáp ứng được những yêu cầu trên, đòi hỏi 
 mỗi giáo viên không ngừng học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ 
 đặc biệt là kiến thức nghiên cứu các phần mềm ứng dụng, từ đó áp dụng vào việc 
 giảng dạy, nhằm tạo sự hứng thú và kích thích được sự tò mò khám phá của trẻ vì 
 được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung bài giảng. Đây có thể 
 coi là một phương pháp ưu việt vừa phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, vừa 
 thực hiện được nguyên lý giáo dục "Dạy học lấy trẻ làm trung tâm" một cách dễ 
 dàng. Có thể thấy ứng dụng của công nghệ thông tin trong giáo dục mầm non đã 
 tạo ra một biến đổi về “chất” trong hiệu quả giảng dạy của ngành giáo dục mầm 
 non, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao giữa giáo viên và trẻ.
 Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của trẻ là rất cần thiết 
 như ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động làm quen với môi trường xung 
 quanh giúp cho trẻ hình dung rõ nét hơn về các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống 
 thông qua các hình ảnh, video minh họa sinh động ở trên máy, hay việc ứng dụng 
 công nghệ thông tin vào hoạt động làm quen với toán, giáo viên có thể cho trẻ 
 xem các thao tác thực hành thêm, bớt, chia nhóm ở ngay trên máy tính mà không 
 cần làm bằng cách thủ công như trước đây chúng ta vẫn hay làm. Và việc ứng 
 dụng công nghệ thông tin vào hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là 
 vô cùng quan trọng. Trẻ vừa nghe đọc thơ, kể chuyện vừa được xem những hình 
 ảnh minh họa nội dung truyện ngay trên máy tính một cách sinh động như thật, 
 giúp trẻ hứng thú, chăm chú để nge hơn, hiệu quả tiếp thu, hiểu nội dung tác phẩm 
 nhanh hơn so với những hình ảnh in sẵn trên giấy, hay những mô hình rối mà cô 
 tự làm. Qua đó giúp trẻ nhanh hiểu, nhanh thuộc mà giáo viên cũng rút ngắn được 
Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5- 6 tuổi Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Lan Hương
 phẩm văn học đó thì việc ứng dụng công nghệ thông tin vào tác phẩm văn học là 
 rất cần thiết.
 IV. Đối tượng khảo sát thực nghiệm
 1. Khảo sát:
 - Khảo sát cơ sở vật chất.
 - Khảo sát mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ lớp Mẫu giáo lớn A4.
 2. Thực nghiệm nghiên cứu:
 - Áp dụng biện pháp nâng cao chất lượng sau đó đưa ra một số bài tập để kiểm tra 
 kết quả hình thành kỹ năng của trẻ.
 V. Phương pháp nghiên cứu :
 1. Nghiên cứu cơ sở lý luận:
 - Các loại sách nói về vấn đề dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học bằng ứng 
 dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy .
 - Chương trình dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non.
 2. Phương pháp thực tiễn
 - Quan sát các hoạt động của giáo viên, hoạt động của trẻ ghi chép lại các hoạt 
 động.
 - Trao đổi với giáo viên.
 - Quan sát giờ học của trẻ, quan sát các hoạt động trẻ tiếp thu tác phẩm văn 
 học, để xác định mức độ nhận thức và kỹ năng của trẻ.
 - Quan sát các hoạt động của trẻ trong lớp khi được tiếp cận và học tập qua 
 công nghệ thông tin để nhận biết về khả năng tiếp thu và nhận thức của trẻ
 VI. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
 Nghiên cứu “Ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động làm quen với tác phẩm 
 văn học cho trẻ 5- 6 tuổi”, Trường mầm non Hoa Phượng - TT Hồ Xá - huyện 
 Vĩnh Linh -Tỉnh Quảng Trị.
 Thới gian nghiên cứu là 1 năm học 2017 -2018, bắt đầu nghiên cứu khi tôi được 
 phân công dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi. Kết thúc đề tài nghiên cứu là khi kết thúc 
 chương trình năm học của trẻ theo độ tuổi.
 B. Nội dung
 I. Cơ sở lý luận:
Văn học là một loại hình nghệ thuật, là hoạt động tinh thần cơ bản làm lên sự 
phong phú của nhân cách, đặc biệt là nảy sinh tư tưởng, tình cảm, trí tưởng tượng, 
niềm tin và hành động nhân đạo của con người trong môi trường xã hội và tự nhiên. 
Văn học còn góp phần phát triển trí tuệ, tình cảm đạo đức, làm phong phú đời sống 
tinh thần cho trẻ. Những ấn tượng đẹp đẽ về hình tượng nghệ thuật trong tác phẩm 
Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5- 6 tuổi Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Lan Hương
đây là những điều kiện thuận lợi để tôi tổ chức tốt việc ứng dụng công nghệ thông 
tin vào tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn học. 
- Hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là hoạt động được quy định, 
bắt buộc phải thực hiện, bên cạnh đó các tác phẩm văn học có trong chương trình 
chăm sóc – giáo dục trẻ 4 - 5 tuổi rất phong phú vì thế tạo thuận lợi cho tôi được 
nghiên cứu sâu về đề tài của mình. 
- Phương pháp dạy học bằng CNTT trong giáo dục mầm non tạo ra một môi 
trường dạy học tương tác cao, sống động, hứng thú và đạt hiệu quả cao của quá 
trình dạy học đa giác quan cho trẻ.
-Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động dạy học đặc biệt thu hút trẻ với 
ưu điểm nổi trội về màu sắc, âm thanh, sự chuyển động linh hoạt
- Giáo viên mầm non có thể chủ động khai thác tìm kiếm nguồn tài nguyên giáo 
dục qua mạng thông tin truyền thông, Internet,Nguồn tài nguyên vô cùng phong 
phú với hình ảnh, âm thanh, văn bản, phimsống động tự nhiên tác động tích cực 
đến sự phát triển trí tuệ của trẻ mầm non cũng như ảnh hưởng đến quá trình hình 
thành nhân cách toàn diện ở trẻ.
- Tiết kiệm được thời gian làm đồ dùng đồ chơi cho giáo viên và chi phí cho trường 
mầm non.
- Phụ huynh chăm lo đến sự nghiệp giáo dục con em mình ngay từ lúc con nhỏ. 
Đa số phụ huynh đều ý thức được tầm quan trọng của bậc học mầm non đối với sự 
phát triển của trẻ. Vì thế sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường, giữa giáo viên 
chủ nhiệm lớp với phụ huynh rất thuận lợi và hài hoà. Trẻ không chỉ được học, 
được chơi ở trường mầm non mà còn được giáo dục một cách có khoa học khi về 
nhà.
Khó khăn:
- Kinh phí đầu tư các thiết bị CNTT nhằm phục vụ cho công tác giảng dạy ứng 
dụng CNTT trong các trường mầm non là rất lớn. Trường đã đầu tư mua máy chiếu 
nhưng chưa đủ để tất cả các giáo viên sử dụng.
- Tuy máy tính điện tử mang lại nhiều tiện ích cho việc giảng dạy của giáo viên 
mầm non nhưng công cụ hiện đại này không thể hỗ trợ và thay thế hoàn toàn cho 
các phương pháp trực quan khác của người giáo viên. Đôi lúc vì là máy móc nên nó 
có thể gây ra một số tình huống bất lợi cho tiến trình bài giảng như là mất điện, 
máy bị treo, bị virusvà mỗi khi có sự cố như vậy người giáo viên khó có thể hoàn 
toàn chủ động điều khiển tiến trình bài giảng theo như ý muốn.
- Kiến thức và kỹ năng về CNTT của giáo viên mầm non còn hạn chế. Kỹ năng sử 
dụng các phương tiện công nghệ thông tin của giáo viên chưa đồng đều.
Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5- 6 tuổi Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Lan Hương
Mạng internet là một thư viện khổng lồ về mọi thông tin, tư liệu, hình ảnhCác 
trang web tôi thường truy cập để lấy thông tin về chuyên môn, cập nhật các giáo án 
điện tử hay như: www.mamnon.com; www.thuathienhue.edu.vn; ; ... Cùng với 
các trang web về giáo dục, địa chỉ tôi thường xuyên vào đó để tìm kiếm hình ảnh 
về mọi lĩnh vực đó là google. Với tốc độ tìm kiếm cực nhanh, số lượng nhiều vô 
kể, tôi luôn thấy google là lực lượng trợ giúp đắc lực cho việc ứng dụng công nghệ 
thông tin vào giảng dạy. Ví dụ: Muốn tìm PowerPoint truyện Củ cải trắng ta chỉ 
việc vào Google gõ PowerPoint truyện Củ cải trắng nhấn tìm kiếm, khi đã hiển thị 
các trang web có PowerPoint truyện Củ cải trắng ta nhấn vào đó để tải về.
• Tự thiết kế 1 số trò chơi, giáo án điện tử trên phần mềm Powerpoint 
Trước hết sưu tầm những hình ảnh có liên quan đến nội dung TPVH để chớp hình 
đưa vào máy tính. Sau đó sử dụng một số phần mềm photoshop, chương trình paint 
để cắt dán hình ảnh theo ý tưởng của mình , phối màu, tạo được tính thẩm mỹ 
caocho các slide. Copy các hình ảnh và Paste vào các slide. Để cho các hình ảnh 
đã được cắt rời chuyển động ta clich vào hình ảnh đó, tiếp theo vào slide show – 
Custom Animotion – Add Effect – Motion Paths để chọn các hướng di chuyển theo 
ý muốn. Sau đó chúng ta có thể lồng tiếng cho các Slide bằng biện pháp lồng tiếng 
trên phầm mềm Super MP3 bằng cách:
- Donwload phần mềm trên mạng về, chỉnh sửa cho phù hợp, tạo cho nó đường linh 
vào ổ ta thường hay sử dụng.
- Mở phần mềm ghi âm/ Bấm vào nút Recorde màu đỏ để bắt đầu ghi âm/ dừng lại 
thì bấm Stop. 
- Với phần mềm này, tôi có thể lồng tiếng cho từng Slide với các câu hỏi minh họa 
phù hợp, giới thiệu tên trò chơi, hướng dẫn cách chơi, kết hợp với hình ảnh động 
tôi đã sưu tầm trên mạng, tạo ra những hình ảnh động, rất hấp dẫn trẻ.
- Sau khi đã lồng tiếng xong tôi đưa vào các trang Slide bằng cách:
+ Insert/ Movie and Sounds/ Sounnds from file/ chọn âm thanh/ đưa vào Slide phù 
hợp.
2.2. Tổ chức hoạt động học có chủ đích LQ TPVH có ứng dụng CNTT:
Sau khi đã sưu tầm những giáo án điện tử phù hợp với nội dung bài dạy trên mạng 
Internet hay do mình tự thiết kế, tôi tiến hành ứng dụng vào bài dạy. Thông thường 
ứng dụng CNTT thường được đưa vào bài dạy lúc giáo viên đọc, kể cho trẻ nghe 
TPVH lần 2. Tuy nhiên tùy theo hứng thú của trẻ, giáo viên phải biết linh hoạt đưa 
những hình ảnh minh họa trên máy tính vào thời điểm nào cho thích hợp. Đôi khi 
kết hợp hình ảnh minh họa trên máy với giọng đọc, kể diển cảm của mình. Còn lần 
2 thì cho trẻ nghe giọng đọc, kể và hình ảnh minh họa ngay trên máy. 
Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5- 6 tuổi Trường Mn Hoa Phượng Nguyễn Thị Lan Hương
 Cô chú ý sửa sai cho trẻ
 - Cho trẻ đọc thơ nối tiếp nhau
 Hoạt động 3: Trò chơi : Thi tài xếp tranh
 Chia lớp thành 3 đội thi đua nhau lên gắn đúng trình tự nội dung bài thơ
Như vậy việc ứng dụng CNTT vào bài dạy được áp dụng vào thời điểm cô đọc lần 
2. Trong hoạt động này giáo viên có thê linh hoạt ứng dụng CNTT vào thời điểm 
cho trẻ chơi: Thi tài xếp tranh. Những tranh minh họa nội dung câu chuyện được 
sắp xếp lộn xộn trẻ sắp xếp lại theo thứ tự bằng cách clich con chuột vào thứ tự các 
tranh, các tranh này sẽ tự động sắp xếp theo trình tự nếu trẻ chọn đúng tranh. Tuy 
nhiên để làm được điều này trẻ phải có một số thao tác cơ bản như di chuột, bật tắt 
máy. Việc ứng dụng CNTT vào bài dạy làm trẻ rất hứng thú với tiết học tuy nhiên 
giáo viên không nên quá lạm dụng vào máy tính mà phải biết vận dụng linh hoạt có 
khoa học của các phương pháp giáo dục nhằm kích thích được hứng thú của trẻ. 
Trong khi đọc, kể diễn cảm câu chuyện kết hợp với hình ảnh minh họa trên máy 
chiếu giáo viên phải biết kết hợp, sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ như: ánh mắt, 
cử chỉ, điệu bộ. sự lên xuống của giọng đọc, đồng thời các động tác, ánh mắt, cử 
chỉ và sự thay đổi nét mặt của giáo viên phù hợp với nội dung và sự phát triển cụ 
thể của các chi tiết trong câu chuyện tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn trẻ thơ. 
 Ngoài việc ứng dụng công nghệ thông tin vào thời điểm cô đọc/ kể lần 2 thì đối 
với những tác phẩm trẻ đã biết thì cô có thể ứng dụng công nghệ thông tin vào quá 
trình đàm thoại tác phẩm bằng cách chơi trò chơi, giúp trẻ hiểu nội dung chuyện 
bằng các câu hỏi hình ảnh, các đội thi đua nhau trả lời, giúp cho tiết học trở nên 
hứng thú hơn.
Ví dụ: Chuyện: Cáo, Thỏ và Gà trống đây là chuyện trẻ đã biết, cô đã cho trẻ làm 
quen trước đó. Thì trong quá trình đàm thoại cô cho trẻ trả lời câu hỏi bằng cách 
chơi trò chơi: “ Ô cửa bí mật”, trẻ tự chọn ô cửa và trả lời câu hỏi có sau ô cửa đó
Ứng dụng CNTT vào hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ 5- 6 tuổi