SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác tổ chức các trò chơi vận động nhằm phát triển thể lực cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non

 PHỤ LỤC
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: ““Một số kinh nghiệm trong công tác tổ chức các trò chơi vận 
động nhằm phát triển thể lực cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mầm non.
3. Tác giả: Cao Thị Hạnh Giới tính: Nữ
Sinh ngày: 08/09/1993
Trình độ chuyên môn: Đại học Sư phạm mầm non.
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên
Số điện thoại: 0961308093
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Trường Mầm non Hoa Sen
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Trường Mầm non Hoa Sen
 cách toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, thẩm mỹ và tình cảm xã hội. Ở 
trường mầm non việc giáo dục để phát triển thể lực cho trẻ thông qua nhiều nội dung 
như: Chăm sóc nuôi dưỡng, phát triển các vận động tinh – thô cho trẻ... Và chúng ta 
có thể khẳng định rằng một cơ thể khỏe mạnh luôn là tiền đề cho mọi tài năng. Do 
vậy giúp trẻ phát triển thể lực là một trong những nhiệm vụ quan trọng của 
người giáo viên mầm non. Đối với sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ, ngoài việc 
chăm sóc cẩn thận và nuôi dưỡng theo nhu cầu phát triển, trẻ còn cần phải có sự 
giao tiếp tình cảm, luyện tập thường xuyên có mục đích với người lớn dưới hình 
thức trò chơi. Bên cạnh đó chúng ta thấy rằng các trò chơi liên quan đến vận động 
của cơ thể làm cho trẻ sảng khoái tinh thần vui vẻ, trẻ trở nên hoạt bát, nhanh nhẹn 
và tự tin hơn. Xuất phát từ vai trò quan trọng của các hoạt động phát triển thể chất 
nhằm nâng cao thể lực cho trẻ, tôi thấy việc tổ chức các trò chơi vận động, trò chơi 
dân gian là một việc làm cần thiết và có ý nghĩa đối với sự phát triển toàn diện của 
trẻ. Việc giáo dục thể chất không chỉ bảo vệ và tăng cường sức khỏe mà nó còn là 
tiền đề cho mọi quá trình phát triển của một cơ thể để trẻ khoẻ mạnh và phát triển 
toàn diện.
 Với trẻ mẫu giáo nhỡ 3- 4 tuổi tư duy trực quan hình tượng chiếm vị trí quan 
trọng, cơ thể trẻ đang trên đà phát triển nếu không có biện pháp giáo dục, chọn nội 
dung phù hợp và tạo cơ hội cho trẻ tham gia rèn luyện, trẻ kém vận động dẫn đến 
thể lực phát triển không đồng đều. Giáo dục và phát triển là nhiệm vụ trọng tâm làm 
cho trẻ phát triển toàn diện, đủ năng lực, đức, tài trở thành những con người mới 
trong công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh. Bản thân tôi là một giáo viên Mầm 
non, qua thực tế giảng dạy và trải nghiệm tôi thấy với những phương pháp trước đây 
khi dạy trẻ giờ giáo dục thể chất có những ưu, khuyết điểm sau: 
 * Thuận lợi: 
 Giáo viên đã biết lựa chọn các phương pháp phù hợp với yêu cầu, nội 
dung giáo dục, mục tiêu giáo dục trong từng hoạt động cụ thể, đã nhấn mạnh vai trò 
chủ đạo của hoạt động, đã chú ý đến đặc điểm nhận thức chung của trẻ trong từng 
lứa tuổi, chú ý đến điều kiện và phương tiện thực hiện của hoạt động.
 Nhà trường tổ chức chuyên đề phát triển thể chất cho tất cả học sinh trong toàn 
trường đều được tham gia.
 Phòng học, sân chơi sạch sẽ có nhiều đồ dùng phát triển thể chất cho trẻ
 Trẻ khoẻ mạnh tăng cân đều, tỷ lệ trẻ ở kênh suy dinh dưỡng và thấp còi không 
nhiều . Tích cực đưa trò chơi dân gian, kết hợp thay đổi một số lời hát của trò chơi 
cho phù hợp từng tháng, vào các hoạt động ở mọi lúc mọi nơi.
 Các trò chơi vận động và trò chơi dân gian được sưu tầm và sáng tạo sắp xếp 
phù hợp theo tháng.
 * Tháng 9: Trường mầm non.
 - Trò chơi vận động: “ Tung cao hơn nữa”; “Ai nhanh hơn”; “Tìm bạn”; “Ai 
giỏi nhất”; “ Về đúng nhà”;“ Đổi đồ chơi cho bạn”.
 - Trò chơi dân gian: “Trốn tìm”; “Nu na nu nống.
 * Tháng 10: Gia đình.
 - Trò chơi vận động: “Bắt chước tạo dáng”; “Chuyền bóng”; “Ai nhanh nhất”; 
“Bé với cái bóng của mình”.
 - Trò chơi dân gian: “Tập tầm vông”; “Lộn cầu vồng”.
 * Tháng 11: Nghề nghiệp.
 - Trò chơi vận động: “Gánh gánh gồng gồng”; “Đuổi bắt” ; “Ai nhanh nhất”; 
“Hái hoa tặng cô”.
 - Trò chơi dân gian: “Bịt mắt bắt dê”; “Dung dăng dung dẻ”
 * Tháng 12: Thế giới động vật.
 - Trò chơi vận động: “Gà trong vườn rau”; “Cáo và thỏ”; “Những con vật ngộ 
nghĩnh đáng yêu”;“Ai nhanh nhất”; “ Những chú ếch tài giỏi”;“Mèo và chim sẻ”; 
“Cho thỏ ăn”; “Tìm chuồng”.
 - Trò chơi dân gian: “ Cắp cua bỏ giỏ”; “ Kéo cưa lừa xẻ”;
“ Xỉa cá mè”.
 * Tháng 1: Tết và lễ hội mùa xuân
 - Trò chơi vận động: “Thi xem ai nhanh”;“Bé đi chợ tết”;“Bày mâm mũ quả”; 
“ Chuyền bóng qua đầu ”;.
 - Trò chơi dân gian :“Rồng rắn lên mây”;“Nu na nu nống”;“Ném còn ”.
 * Tháng 2: Thế giới thực vật.
 - Trò chơi vận động:“Trời nắng trời mưa”; “Về đúng vườn ”;“Gieo hạt”; “ 
Hái quả”;“ Chuyển quả ”.
 - Trò chơi dân gian: “Rồng rắn lên mây”; “Mèo đuổi chuột”.
 * Tháng 3: Phương tiện và luật lệ giao thông.
 - Trò chơi vận động: “ Người tài xế giỏi”, “Ai nhanh nhất”;“Chèo thuyền ”; 
“Thuyền vào bến”; “Ô tô vào bến ”;“Đèn xanh, đèn đỏ”; “Máy bay"; “Ô tô và chim 
sẻ”; Về đúng bến”; “Tín hiệu”.
 - Trò chơi dân gian : “ Kéo cưa lừa xẻ”; “ Dung dăng dung dẻ” phế thải đã qua sử dụng như: Vỏ hộp sữa, bìa cứng, thùng cát tông, quả bóng nhựa 
bị xịt hơi, xốp, ống nước nhựa, giấy màu, giấy báo, lốp xe máy, lốp ô tô, đã được 
thiết kế tạo ra những đồ dùng phù hợp với từng trò chơi tương ứng với từng tháng. 
Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi vận động nào đó, giáo viên 
cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như việc có hay không có đồ 
dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần 
thiết cho trò chơi.
 * Chuẩn bị địa điểm để tổ chức cho trẻ chơi.
 Địa điểm tổ chức các trò chơi vận động cho trẻ là yếu tố rất quan trọng và cần 
thiết. Nếu lựa chọn được địa điểm chơi phù hợp giúp cho trẻ hứng thú khi tham gia 
vào trò chơi sẽ đem lại hiệu quả cao từ đó giúp cho trẻ phát triển tốt về thể lực. Mỗi 
trò chơi vận động đều có một cách chơi khác nhau. Chính vì vậy trước khi tổ chức 
cho trẻ chơi các trò chơi vận động giáo viên cần nắm rõ cách chơi, luật chơi, đặc 
điểm của từng trò chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp. Có trò chơi mang 
tính chất tập thể thường có số lượng người tham gia chơi đông đòi hỏi địa điểm chơi 
phải rộng như trò chơi: “Đuổi bắt”; “Kéo co”; “Rồng rắn lên mây”; “Mèo đuổi 
chuột”; “Thả đỉa ba ba”; “Mèo và chim sẻ” tôi tổ chức cho trẻ chơi ngoài sân 
trường bằng phẳng có lát gạch đảm bảo an toàn và đủ diện tích cho trẻ. Các trò chơi 
vận động có thể tổ chức cho trẻ chơi ở bãi cỏ nhằm tạo cho trẻ được vui chơi tự do, 
gần gũi với thiên nhiên và đảm bảo cho trẻ khi ngã sẽ không bị đau hoặc xước da 
như các trò chơi: “Gà trong vườn rau”; “Bịt mắt bắt dê”; “Trốn tìm ”... Nhưng có 
những trò chơi trẻ chơi theo nhóm nhỏ như trò chơi: “Tập tầm vông”; “Chi chi 
chành chành”; “Lộn cầu vồng ”; “Bắt bướm ”; “Đàn chuột con”.... tôi đã tổ chức 
cho trẻ chơi trong lớp. 
 Việc chuẩn bị địa điểm phù hợp để tổ chức các trò chơi vận động và làm đồ 
dùng đồ chơi phục vụ cho các cho vận động. Sáng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, 
hấp dẫn giúp cho trẻ khi tham gia vào các trò chơi vận động một cách thoải mái, trẻ 
ghi nhớ trò chơi được lâu hơn và trẻ rất hứng thú tham gia vào các trò chơi vận động.
 Biện pháp 3: Sáng tác lời ca, thủ thuật tạo hứng thú cho trẻ khi chơi trò 
chơi vận động.
 * Sưu tầm, sáng tác lời ca, đồng dao.
 Để các trò chơi vận động không bị nhàm chán, tăng thêm hứng thú cho 
trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, mạnh dạn, tự tin, yêu cầu của giáo viên phải 
luôn điều chỉnh hình thức, nâng cao yêu cầu của trò chơi, đưa thêm trò chơi mới thay Các bạn nam giỏi
 Các bạn gái tài.
 Cùng nhau thi đua
 Tham gia học tập
 Tập tầm vông
 Tay đàng phải
 Tay đàng trái
 Tập tầm vó
 Tay nào có
 Tay nào không
 Tay nào phồng
 Tay nào đẹp? 
 *Dạy trẻ học thuộc lời ca, lời đồng dao.
 Thường thì các trò chơi vận động nhằm phát triển về các cơ tay, cơ chân, đều 
có lời ca, lời hát, đồng dao kèm theo khi trẻ chơi trẻ thường vừa hát vừa chơi hoặc 
đọc đồng dao nào đó. Các lời hát, đồng dao khiến cho không khí của trò chơi vui vẻ, 
nhộn nhịp hơn.
 VD: Trò chơi “Trời nắng trời mưa” trẻ vừa hát vừa làm động tác giống các 
chú thỏ đang chạy nhảy “Trời nắng trời nắng”; Thỏ đi tắm nắng - vươn vai - vươn 
vai – Thỏ rung đôi tai - Nhảy tới - nhảy tới đùa trong nắng mới Khi đến câu hát 
“Mưa to rồi- mưa to rồi” thì trẻ phải chạy nhanh về nhà
 Hay trò chơi “Lộn cầu vồng”,“Chi chi chành chành”, trẻ đọc lời ca câu hát đó 
dường như không có mạch ý nào rõ ràng nhưng thiếu nó thì không thể tiến hành 
được. Trò chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, lời hát vừa 
rèn luyện thể lực vừa là phát triển ngôn ngữ cho trẻ đặc biệt với trẻ nhà trẻ thì trẻ 
cần phải tập đọc nhiều để vốn từ của trẻ được mở rộng. Chính vì vậy, tôi thường cho 
trẻ làm quen với lời hát, thơ mầm non, ca, đồng dao, trước khi hướng dẫn trẻ chơi 
vào các thời điểm trong ngày của trẻ: Hoạt động chiều; Giờ đón – trả trẻ; Hoạt động 
ngoài trời. Khi trẻ thuộc lời ca, tôi tổ chức cho trẻ chơi tương ứng với lời đồng dao 
đó. Vì thế trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham gia chơi.
 Với việc sử dụng thơ, đồng dao, ca dao trong khi tổ chức các trò chơi vận 
động trẻ đã được lôi cuốn một cách tự nhiên vào trò chơi, trẻ rất hứng thú một cách 
chủ động không bị gò bó hay ép buộc. Nhưng vẫn mang một mục đích chính nhằm củng cố ôn luyện kiến thức và kỹ năng 
vận động cho trẻ.
+ Với hoạt động khám phá xã hội: “Một số quy định giao thông đường bộ” sau khi 
trẻ quan sát các video và đàm thoại về một số quy định về giao thông đường bộ. Đến 
phần trò chơi củng cố tôi đã cho trẻ chơi trò chơi: “Bé tham gia giao thông” qua trò 
chơi này giúp trẻ củng cố lại bài vừa học không những vậy tôi thấy trẻ rất hứng thú, 
nhanh nhẹn, khoẻ mạnh hơn từ đó giúp trẻ phát triển tốt về thể lực.
+ Hoặc với hoạt động khám phá khoa học: “ Một số loại rau” sau khi cho trẻ quan 
sát và nêu nhận xét về đặc điểm, lợi ích của một số loại rau và đến phần luyện tập 
củng cố thì tôi đã chọn trò chơi “ Hãy chọn đúng” với trò chơi này tạo cho trẻ được 
thoải mái trẻ không cảm thấy mệt mỏi mà ghi nhớ được lâu và rất thích thú tham gia 
vào trò chơi.
+ Trong giờ làm quen văn học: Để tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán mệt mỏi khi 
ngồi nghe cô kể chuyện tôi luôn tổ chức đan xen những trò chơi vận động để nhằm 
thay đổi trạng thái giữa động và tĩnh cho trẻ. Từ nội dung câu chuyện tôi chuyển 
sang trò chơi một cách nhẹ nhàng để trẻ thông qua “ Chơi mà học, học mà chơi”. 
 + Ví dụ: Trong câu chuyện “Quả trứng” tôi cho trẻ đội mũ vịt vào để chơi trò chơi 
“ Chuyển trứng vào ổ” sau khi đã chuyển trứng vào ổ tôi nói: “ Mời các chú vịt đi 
ngủ” trẻ ngồi nhắm mắt giả vờ ngủ. Cô giả làm tiếng gà gáy ò ó otrời sáng rồi trẻ 
mở mắt ra và cô nói cho trẻ biết số trứng trẻ chuyển về sau một đêm đã nở thành 
những chú vịt con xinh xắn tôi thấy trẻ rất hứng thú lắng nghe cô kể truyện cổ tích và 
đàm thoại với trẻ . 
 * Với hoạt động ngoài trời:
 Tận dụng không gian rộng và thoáng mát, tôi đã lựa chọn các trò chơi vận 
động, trò chơi dân gian nhằm rèn luyện sự nhanh nhẹn và phát triển thể lực cho trẻ 
như trò chơi: “Rồng rắn lên mây”; “Cáo và thỏ”; “ Trốn tìm”; “Thả đỉa ba ba”; 
“Mèo đuổi chuột” Ngoài ra các trò chơi này thường tổ chức cho cả lớp được chơi, 
tôi luôn động viên tất cả trẻ tham gia vào trò chơi càng đông càng vui khi tất cả cùng 
nhau tham gia chơi trò chơi cùng bạn chơi sẽ tạo sự gắn bó đoàn kết tạo sự thân thiện 
giữ các bé với nhau. 
 * Với hoạt động góc: Bên cạnh việc tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi vận động 
trong giờ học, hoạt động ngoài trời trẻ còn được chơi các trò chơi vận động trong 
giờ hoạt động góc. Trẻ chơi với các dụng cụ ở góc vận động trẻ sử dụng lốp xe ô tô, 
lốp xe máy hỏng để chơi lăn lốp xe, bật nhảy, ném trúng đích Hoặc trẻ có thể sử 
dụng những chiếc tạ làm từ những quả bóng nhựa để phát triển khả năng vận động