SKKN Một số kinh nghiệm thiết kế và tổ chức các góc hoạt động lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non

 MỤC LỤC
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ......................................................................................2
 I. Lí do chọn đề tài: ............................................................................................2
 II. Mục đích nghiên cứu:....................................................................................2
 III. Phạm vi nghiên cứu......................................................................................2
 IV. Thời gian nghiên cứu ...................................................................................2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.....................................................................3
 1. Cơ sở lý luận: .................................................................................................3
 2. Cơ sở thực tiễn: ..............................................................................................3
 2.1. Thuận lợi:.................................................................................................3
 2.2. Khó khăn:.................................................................................................3
 2.3. Kết quả khảo sát học sinh đầu năm học tháng 9/2020.............................4
 3. Các biện pháp thực hiện.................................................................................4
 3.1. Tạo các góc khoa học, hợp lý: .................................................................4
 3.2. Trang trí sắp xếp đồ dùng, đồ chơi trong góc phù hợp thuận tiện. ..........6
 3.3. Sử dụng nguồn nguyên liệu phong phú hấp dẫn......................................7
 3.4. Tạo cơ hội khuyến khích trẻ tham gia hoạt động:....................................8
 3.5. Làm tốt công tác tuyên truyền với cha mẹ học sinh ................................9
 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm. ..........................................................10
 4.1. Với giáo viên..........................................................................................10
 4.2. Với trẻ. ...................................................................................................10
 4.3. Với cha mẹ học sinh...............................................................................11
PHẦN III: KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ...........................................................12
 1. Kết luận: .......................................................................................................12
 2. Kiến nghị:.....................................................................................................12
PHẦN IV: PHỤ LỤC 3
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận:
 Trong xu thế hiện nay thì tổ chức tốt một hoạt động là việc mà trẻ được 
tham gia các hoạt động trải nghiệm, sáng tạo với quan điểm “học mà chơi, chơi 
mà học”. Thông qua việc chơi trò chơi trẻ sẽ lĩnh hội các kiến thức một cách 
thực tế và tốt nhất. Chính vì vậy, khi tổ chức các hoạt động cho trẻ, người giáo 
viên không gò bó, áp đặt trẻ vào một hoạt động, một vai chơi mà thay vào đó sẽ 
cho trẻ được tự chọn theo ý thích, được nghĩ ra các cách chơi từ đó đúc rút ra 
các kinh nghiệm cho bản thân. Người giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức 
cho học sinh một cách thụ động mà các tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi 
đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và 
kinh nghiệm hay nói cách khác thì người giáo viên cần áp dụng quan điểm “lấy 
trẻ làm trung tâm” vào việc chăm sóc, giáo dục trẻ. 
 Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm lấy 
trẻ làm trung tâm đã tạo ra không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư 
duy và tìm phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu môi trường hoạt động của trẻ 
phong phú, hợp lý, sáng tạo, không gò bó thì trẻ có cơ hội được trải nghiệm, 
khám phá, tư duy sáng tạo, tạo bước đẩy cho việc phát triển ngôn ngữ, tình cảm 
xã hội, phát triển thể chất, nhận thức. Những lợi ích đó chính là do phương pháp 
dạy của giáo viên, đó chính là các cô giáo tổ chức các hoạt động cho trẻ theo 
hướng lấy trẻ làm trung tâm. 
 2. Cơ sở thực tiễn:
 Trong 2 năm học: 2020- 2021 và 2021- 2022, tôi đã được phân công dạy 
trẻ 5-6 tuổi. Khi tiến hành đề tài này thì tôi đã nhận thấy được những thuận lợi 
và khó khăn sau.
 2.1. Thuận lợi:
 - Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, nhiều năm liền đạt các danh hiệu thi 
đua của quận, đạt nhiều thành tích trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
 - Cơ sở vật chất của nhà trường thoáng mát, nhiều cây xanh và đồ chơi . 
Khung cảnh sư phạm xanh, sạch, đẹp phù hợp với trẻ.
 - Lớp được trang bị đầy đủ giá góc, đồ dùng học tập và đồ chơi tại các góc.
 - Giáo viên có trình độ chuyên môn vững, đạt chuẩn và trên chuẩn.
 - Giáo viên luôn yêu nghề mến trẻ, chịu khó tự học hỏi nhằm nâng cao 
chuyên môn nghiệp vụ. Tích cực học hỏi và trao đổi cùng đồng nghiệp về 
chuyên môn.
 2.2. Khó khăn:
 - Diện tích lớp học nhỏ, các góc hoạt động thiết kế đóng, không gian cho 
trẻ hoạt động chưa sáng tạo. 5
lấy trẻ làm trung tâm làm phương pháp để dạy trẻ thì giáo viên cần phải chú ý 
thiết kế môi trường, các góc hoạt động đảm bảo khoa học, hợp lý, có tính ứng 
dụng cao. 
 3.1.1. Môi trường trong lớp:
 + Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học 
thêm lôi cuốn trẻ các cô giáo cần tạo nên một môi trường trong lớp học với 
những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Môi trường có không gian, cách sắp 
xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ. Khi 
thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần cần chú ý:
 + Các góc hoạt động chính được duy trì thường xuyên, trẻ không cần 
phải di chuyển hoặc đóng lại vì thế giáo viên cần suy nghĩ kĩ khi bố trí góc 
trọng tâm này.
 VD: Góc xây dựng lắp ghép hay góc tạo hình là những góc trọng tâm, 
thường xuyên diễn ra hoạt động thì giáo viên sẽ bày ở nơi thuận tiện nhất. Với 
góc sinh nhật bé yêu hay bé trực nhật thì có thể thiết kế theo hướng đóng vào 
hoặc mở ra để sử dụng khi cần thiết. 
 + Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc 
hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng
 Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách. Góc 
xây dựng tránh lối đi lại.Góc tạo hình gần nguồn nước, góc thiên nhiên ở 
ngoài hiên
 + Thi thoảng thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, 
kích thích hứng thú của trẻ. 
 + Ngăn, phân chia các góc hoạt động bằng cách sử dụng giá đựng đồ chơi 
quay lại tạo thành ranh giới cho góc chơi. Ranh giới ở các góc không che tầm 
nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của giáo viên.
 Ví dụ: Ranh giới giữa góc phân vai và góc học tập tôi ngăn bằng 1 giá 
để đồ chơi, vừa tạo không gian yên tĩnh cho trẻ ở góc hoạt động, vừa tạo 
không gian.
 Ranh giới chữ cái và góc kỹ năng, mặt trước tôi bày đồ chơi góc kỹ 
năng, mặt sau tôi tận dụng làm giá treo các bức tranh để chơi trò chơi sao 
chép chữ cái. 
 Góc xây dựng tôi ưu tiên sử dụng không gian rộng, thuận lợi cho trẻ vận 
động. Góc phân vai và góc xây dựng tôi không tạo ranh giới vì tôi muốn trẻ liên 
kết các góc chơi với nhau tốt hơn, thuận tiện hơn. (Phụ lục: Hình 1, Hình 2, 
Hình 3)
 + Bên cạnh việc sắp xếp các góc chơi hợp lý, tôi còn trang trí các góc chơi 
theo 2 mảng: 7
vào hoạt động. 
 + Màu sắc, hình dáng đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn.
 + Thường xuyên vệ sinh các giá và đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ. (Phụ lục: 
Hình 7) 
 3.3. Sử dụng nguồn nguyên liệu phong phú hấp dẫn.
 - Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng 
vai trò không nhỏ trong quá trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học 
liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật 
cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ 
tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.
 + Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với 
mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.
 + Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt), sản phẩm hoàn 
thiện sản phẩm chưa hoàn thiện
 + Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa 
phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động)
 + Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất 
và tâm lí của trẻ mầm non.
 - Khi lựa chọn, sử dụng học liệu và phương tiện trong góc hoạt động giáo 
viên cần chú ý:
 + Phong phú, đa dạng và được bổ sung khi cần.
 + Có thể thay đổi theo giáo viên dự định hoặc tùy vào hứng thú, khả năng 
của trẻ.
 - Với mỗi độ tuổi thì thiết kế góc hoạt động có những nét riêng.
 Ví dụ: Với trẻ mẫu giáo bé, đồ chơi có thể không cần quá nhiều về chủng 
loại và đồ chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần chú ý đến 
sự phong phú của đồ dùng - đồ chơi, đặc biệt là những nguyên vật liệu mở và 
phương tiện cho trẻ sáng tạo, phục vụ cho ý tưởng chơi của trẻ. 
 + Đồ dùng học liệu tôi không chỉ tự mình chuẩn bị mà còn khuyến khích 
trẻ tham gia chuẩn bị. Việc chuẩn bị đồ dùng học liệu được tôi phân theo chất 
liệu, chủng loại, nó được để vào trong 1 cái rổ có gắn ký hiệu.
 Ví dụ: 
 Hộp màu xanh lá cây có hình tròn là: lá cây khô, vỏ bánh.
 Hộp màu vàng có hình vuông là chai nhựa.
 Hộp màu đỏ có hình tam giác là sỏi, vỏ ngao, hạt
 Hộp màu tím có hình chữ nhật là đĩa CD cũ.
 Hộp màu hồng có hình ông sao là len, vải, bông.
 Những nguyên liệu này được cô chia về các góc hoạt động sao cho phù hợp. 9
hợp, hướng trẻ vào vai chơi, tuy nhiên đối với vai chơi quen thuộc với trẻ thì 
giáo viên nên để trẻ tự chọn. 
 - Ở mỗi góc chơi theo từng chủ đề tôi đều sử dụng các cách khác nhau để 
đưa trẻ vào nội dung chơi, vào vai chơi phù hợp với kiến thức, kĩ năng mà trẻ có 
một cách hứng thú, hào hứng.
 Ví dụ: Khi cho trẻ vào vai chơi tôi có những tình huống và câu hỏi mở để 
dẫn dắt trẻ vào vai chơi mà trẻ thấy rất thoải mái tự nhiên không ép buộc: 
 Ở nhà các con được ăn những món ăn gì?
 Con có biết món đó được chế biến như thế nào không?
 Hôm nay con có thể chế biến các món ăn đó cho cô và các bạn thưởng thức 
được không? Con định nấu món gì? Con nấu như thế nào? Con sẽ mời bạn nào 
nấu cùng con?
 - Trong tất cả mọi hoạt động thảo luận cô động viên khuyến khích trẻ tạo 
cho trẻ hứng thú khi chơi, cô quan sát động viên trẻ kịp thời khi trẻ thực hiện tốt. 
Khi trẻ không làm được động viên trẻ hứng thú, không chê trẻ khi nhập vai lúng 
túng mà động viên khuyến khích trẻ.
 Ví dụ: Ở góc phân vai trong chủ đề “Gia đình” khi trẻ đóng vai người mẹ, 
trẻ nhập vai và thao tác vai chơi thành thạo, làm công việc của mẹ như: chăm 
sóc em bé, nấu cơm, đi chợ... cô động viên khuyến khích trẻ để trẻ thể hiện vai 
chơi tốt hơn. Cô có thể đóng vai người hàng xóm đến gia đình chơi, hỏi thăm 
sức khoẻ, công việc gia đình, việc học của các cháu nhỏ.... để kích trẻ hứng thú.
 3.5. Làm tốt công tác tuyên truyền với cha mẹ học sinh
 Để cha mẹ học sinh giúp đỡ, hỗ trợ một cách tích cực, có hiệu quả. Vào 
buổi họp cha mẹ học sinh đầu năm học, tôi đã thông qua chương trình giảng dạy 
của lớp, đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng, ý nghĩa và yêu cầu của việc xây 
dựng môi trường hoạt động với cha mẹ học sinh để vận đông cha mẹ học sinh 
đóng góp, xây dựng môi trường cho lớp tốt hơn. 
 Tôi tổ chức các hoạt động sau đó chụp ảnh và đăng ảnh lên zalo của lớp để 
cha mẹ các con theo dõi và xem các hoạt động của con em mình. Vì vậy cha mẹ 
học sinh rất nhiệt tình ủng hộ kinh phí để trang bị thêm đồ dùng, vật liệu cho lớp 
như vải dạ, xốp màu, hột hạt
 Tôi cũng đã huy động cha mẹ học sinh thu gom phế liệu để cô và trẻ cùng 
làm những đồ chơi tự tạo phục vụ cho việc dạy và học để các con được cùng cô 
làm đồ dùng đồ chơi trẻ rất vui và cảm thấy tự hào vì mình đã góp phần nhỏ bé 
để tạo ra sản phẩm: cùng cô làm tranh tường (nguyên liệu từ báo cũ), những đồ 
chơi từ nắp chai (tạo lỗ trên nắp chai và xâu dây thành vòng), vỏ bao thuốc lá 
(dán giấy trắng lên bề mặt của bao thuốc sau đó vẽ các bức tranh khác nhau lên 
vỏ bào thuốc, cho trẻ đặt những bao thuốc lá nối tiếp nhau để tạo thành những