SKKN Một số kinh nghiệm hướng dẫn phụ huynh giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn làm quen chữ cái tại nhà trong mùa dịch

 quen chữ cái tại nhà trong mùa dịch” tôi đã nghiên cứu trong năm học vừa 
qua.
 Mục đích SKKN đưa những hình thức mới lạ, hấp dẫn để phụ huynh 
hướng dẫn trẻ tiếp thu chữ viết một cách dễ dàng đạt hiệu quả tốt.
 B. GIẢI QUYẾT VẪN ĐỀ
 I. Cơ sở lý luận:
 Để chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo học tiếng mẹ đẻ ở lớp 1 thì việc cho trẻ 
làm quen dần với chữ cái (nhận mặt chữ và tập tô chữ) là hết sức cần thiết. Tuy 
nhiên việc trẻ hứng thú, ham thích say mê với chữ cái như thế nào còn phụ thuộc 
vào hoàn cảnh sống, điều kiện gia đình, giáo dục của người lớn xung quanh. Vì 
vậy vấn đề đặt ra là cần tổ chức tốt các hoạt động ở trường lớp mẫu giáo mà 
trong đó hoạt động làm quen với chữ cái rất quan trọng. Việc tổ chức hoạt động 
cho trẻ làm quen với các chữ cái giúp trẻ nhận biết được dễ dàng hơn trong việc 
ghi nhớ mặt chữ. Nó giúp cho trẻ có một kiến thức vững vàng về chữ cái, để khi 
bước vào ngưỡng cửa của trường tiểu học, khi được tiếp xúc với các chữ cái thì 
trẻ không phải ngạc nhiên mà lại thích thú hơn khi được tiếp xúc. 
 II. Thực trạng của vấn đề:
 Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công giảng dạy trẻ 5-
6 tuổi. Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy trẻ làm quen với chữ 
cái không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì chịu khó, 
biết vận dụng những linh hoạt sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy 
đủ kiến thức của bộ môn, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng 
thú. Đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh trẻ không được trực tiếp đến trường.
 Trong quá trình trực tiếp khảo sát và giảng dạy, tôi thấy trẻ chưa hứng thú 
tham gia hoạt động, nhiều trẻ chưa nhớ chữ cái, còn nhầm lẫn chữ nọ sang chữ 
kia, viết còn bị ngược, chưa biết cách cầm bút Khi phát âm nhiều trẻ còn phát 
âm nhỏ, ngọng, chưa chính xác. Từ thực tế đó tôi đã mạnh dạn đi tìm kiếm 
những biện pháp hữu hiệu để hướng dẫn phụ huynh giúp trẻ 5-6 tuổi làm quen 
với chữ cái tại nhà.
 1. Thuận lợi:
 - Ban giám hiệu tạo điều kiện cho tôi được tham gia các buổi tập huấn nâng 
cao chuyên môn và phần mềm tin học, cũng như cách thiết kế bài giảng power 
point hay, sáng tạo để làm video dạy trẻ.
 - Bản thân có trình độ chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, có kiến thức và kỹ 
năng về tin học, luôn có ý thức tự học, tự rèn luyện, tham khảo sách báo, 
Internet... để tìm ra các phương pháp dạy trẻ phù hợp với tình hình thực tế.
 2/ 10 tuần 2), tập tô chữ cái ( tuần 3). Kế hoạch giáo dục sẽ được tổ chuyên môn 
duyệt và đăng cổng thông tin điện tử của trường. Việc xây dựng kế hoạch làm 
quen chữ cái như vậy giúp việc trẻ làm quen chữ cái không bị gián đoạn, trẻ học 
chữ cái hiệu quả.
 Hình ảnh 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục
 Khi xây dựng kế hoạch xong tôi tiến hành xây dựng một số video hướng 
dẫn phụ huynh cho trẻ làm quen chữ cái ở nhà phù hợp với chương trình GDMN 
và phù hợp với từng thời điểm. Ban đầu làm quen tôi hướng dẫn bố mẹ nên cho 
trẻ làm quen với các nhóm chữ cái có đặc điểm cấu tạo từ đơn giản đến phức 
tạp, những nhóm chữ cái có đặc điểm cấu tạo gần giống nhau để giúp trẻ dễ 
nhận biết và phân biệt các chữ cái một cách chính xác. 
 Với quan niệm bố là mẹ cầu nối để truyền tải những kiến thức mà tôi cần 
cung cấp để không bị gián đoạn sự phát triển của trẻ trong thời gian trẻ nghỉ ở 
nhà. Thông qua buổi họp trực tuyến với phụ huynh đầu năm, tôi chia sẻ kinh 
nghiệm và giải đáp những vướng mắc để cho phụ huynh hướng dẫn trẻ học tại 
nhà một cách hiệu quả. Tôi đã thành lập Zalo nhóm lớp có đầy đủ các phụ 
huynh trong lớp và tuyên truyền các bậc phụ huynh đây là phương tiện hiệu quả 
để giáo viên và phụ huynh cùng chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả tốt nhất. Phụ 
huynh lớp tôi rất hào hứng tham gia và tương tác với cô giáo nhiệt tình. Tôi 
cung cấp những tài liệu, kế hoạch giáo dục mà giáo viên thường sử dụng dạy trẻ 
tại trường để gửi vào Zalo nhóm lớp cho phụ huynh tham khảo. Qua đó giúp phụ 
huynh nhận thức đúng về chương trình giáo dục mầm non và tiếp thu những nội 
dung cô truyền đạt để hỗ trợ trẻ trong giai đoạn chuyển tiếp từ mầm non lên tiểu 
học. 
 Một số lưu ý và chia sẻ hướng dẫn phụ huynh khi cho trẻ phát âm
 - Bố mẹ phát âm phải chuẩn, phát âm rõ và tròn tiếng, cha mẹ học sinh xem 
video hướng dẫn của giáo viên gửi để nắm được các bước cho trẻ làm quen chữ 
cái và hướng dẫn trẻ.
 - Mỗi lần chỉ học một nhóm chữ cái, chơi các trò chơi với chữ cái, luyện 
tập đến khi nào trẻ nhớ hết các chữ cái nhóm đó mới chuyển sang nhóm khác.
 - Ôn các nhóm chữ cái đã học trước, sau đó mới học các nhóm chữ cái mới.
 - Tận dụng mọi lúc mọi nơi để luyện tập cho trẻ chứ không nhất thiết phải 
ngồi vào bàn học.
 - Mỗi lần học chỉ tối đa 30- 35 phút, không bắt trẻ học quá lâu sẽ gây áp lực 
và nhàm chán cho trẻ.
 Hình ảnh 2: Phụ huynh hướng dẫn trẻ học chữ cái
 Sau khi các con làm quen từng nhóm chữ xong bố mẹ cần củng cố lại kiến 
thức của nhóm chữ cái mà con vừa được làm quen bằng cách tận dụng các 
nguyên vật liệu sẵn có trong gia đình như hạt lạc, hạt ngô, sỏi đá, đồ chơi....để 
hướng dẫn trẻ tham gia chơi trò chơi xếp chữ, tờ lịch để tìm và gạch chân các 
chữ cái vừa làm quen.
 4/ 10 Hình ảnh 4: Một số trò chơi chữ cái
 Ở lứa tuổi mầm non, tư duy của trẻ phát triển rất nhanh. Trẻ nhanh nhớ 
cũng nhanh quên. Có thể trẻ đã nhận biết phát âm được chữ cái khi cô đưa ra 
nhưng khi cho trẻ chơi trò chơi vẫn còn một số trẻ chưa nhớ kỹ được đặc điểm 
hình dạng của chữ cái. Do đó tôi đã đưa vào một số trò chơi giúp trẻ nhớ được 
đặc điểm của chữ cái để phụ huynh hướng dẫn con chơi tại nhà. Ví dụ như trò 
chơi xếp chữ cái bằng hột hạt ( hạt lạc, hạt ngô), sỏi, đá, khuy áo, đồ chơi, cho 
trẻ chơi nặn chữ cái bằng đất nặn  . Đó là những nguyên liệu hầu hết các gia 
đình nào cũng có. Như vậy trong khi chơi các trò chơi này trẻ phải tư duy để xếp 
hoặc nặn được chữ cái. 
 Hình ảnh 5: Trẻ xếp chữ cái bằng hột hạt và sỏi
 Để các video bài giảng hấp dẫn và hiệu quả hơn tôi đã đưa âm nhạc, văn 
học lồng ghép vào để xây dựng các hoạt động làm quen với chữ cái. Với việc 
hát hoặc đọc thơ, ca dao, đồng daotrong giờ làm quen với chữ cái không chỉ 
giúp tinh thần trẻ thêm sảng khoái, vui nhộn mà còn giúp trẻ phát âm rõ ràng, 
tròn tiếng. 
 VD: Trong giờ làm quen với chữ b,d,đ sau khi đã được làm quen với các 
chữ cái này tôi cho trẻ hát bài “Búp bê bằng bông” Trẻ rất vui sướng, thích thú 
vì được hát nhún nhảy theo nhạc. Qua đó giúp trẻ phát âm chính xác chữ “b” 
hơn.
 Và cho trẻ đọc bài đồng dao: “ Dung dăng dung dẻ”
 Hoặc trong giờ làm quen với chữ h, k. Bắt đầu vào giờ học tôi cho trẻ 
nghe một đoạn nhạc quen thuộc không lời trong bài hát “ Dòng máu lạc hồng” 
Trong bài hát có đoạn “hô hố hô, hô hố hồ hố hô, hồhô” Sau đó tôi giới thiệu 
cho trẻ sẽ được học chữ cái có trong bài hát các con vừa hát là chữ “h”.
 Bên cạnh việc xây dựng video bài giảng tôi còn dành thời gian xây dựng 
một số bài giảng E- leaning chữ cái. Ưu điểm của bài giảng e- leaning giúp trẻ 
có thể tương tác trực tiếp trên máy tính. Các video bài giảng và bài giảng E- 
leaning sẽ được tổ chuyên môn duyệt và đăng lên trang cổng thông tin điện tử 
của nhà trường để phụ huynh học sinh dễ dàng truy cập và hướng dẫn trẻ học tại 
nhà.
 Tôi đã xây dựng được nhiều video hấp dẫn với nhiều trò chơi thú vị, xây 
dựng được một số bài giảng e- leaning giúp trẻ hứng thú tham gia vào các tiết 
học chữ cái và việc học chữ cái đạt hiệu quả hơn. 
 Hình ảnh 6: Một số video bài giảng chữ cái
 Hình ảnh 7: Một số bài giảng E- leaning chữ cái
3. Biện pháp 3: Hướng dẫn phụ huynh rèn trẻ cách tô chữ cái và ngồi đúng 
tư thế
 Để trẻ thực hiện tô, đồ chữ cái đúng, đẹp trước hết là ngồi phải đúng tư 
thế, đặt vở ngay ngắn trước khi tô, khi tô không xoay vở, tô đúng hướng viết của 
các nét chữ. Vì vây trước khi hướng dẫn trẻ tô phụ huynh cần cho trẻ ngồi ngay 
 6/ 10 của các nét chữ và trùng khít với nét chấm mờvà trẻ thích các giờ học tập tô 
hơn. 
 4. Biện pháp 4: Tổ chức giao lưu trò chơi chữ cái cùng phụ huynh học 
sinh và trẻ qua phòng Zoom 2 tuần 1 lần.
 Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo và khuyến khích giáo viên nên tổ chức 
gặp mặt giao lưu, trò chuyện với trẻ qua phòng họp Zoom hàng tháng để tạo sự 
gần gũi giữa cô và trẻ và nắm được tình hình mọi mặt của trẻ. Vì thế tôi đã lên 
kế hoạch vào tối thứ 6 tuần 2 và tuần 4 của tháng sẽ phối hợp với phụ huynh cho 
trẻ được giao lưu trò chơi chữ cái qua phòng họp Zoom của lớp. Mục đích của 
buổi giao lưu là ôn lại các chữ cái qua video mà tôi đã gửi lên nhóm Zalo của 
lớp đồng thời động viên khuyến khích trẻ tham gia giao lưu trò chơi chữ cái và 
nêu gương cuối tuần. Ban đầu số phụ huynh cho con vào tương tác ít, dần dần 
qua các buổi giao lưu tôi chụp ảnh và ghi hình lại gửi lên nhóm. Sau vài tuần 
nhận được sự ủng hộ, tương tác của các bậc phụ huynh. Tôi thực hiện tương tác 
với cha mẹ trẻ và trẻ để nắm bắt thông tin, chia sẻ đánh giá việc tham gia các 
hoạt động của trẻ từ đó rút kinh nghiệm thực hiện các hoạt động tiếp theo.
 Tôi tiến hành giao lưu thông qua trò chơi chữ cái khoảng thời gian từ 20-30 
phút mục đích là để củng cố cho trẻ những nhóm chữ cái đã và đang học.Trẻ rất 
hào hứng tham gia, sôi nổi giơ tay. Bản thân tôi phấn khởi vì không nghĩ các 
con mầm non bắt nhịp CNTT nhanh như vậy. Các con biết tắt míc, bật míc.
 Hình ảnh 10: Trẻ giao lưu trò chơi chữ cái qua Zoom
 Kết quả giúp tôi nắm bắt được khả năng ghi nhớ chữ cái của trẻ, trẻ hào 
hứng học chữ cái hơn. 
 IV. Hiệu quả SKKN
 Sau một thời gian áp dụng sáng kiến “Một số kinh nghiệm hướng dẫn phụ 
huynh giúp trẻ 5 - 6 tuổi học tốt môn làm quen chữ cái tại nhà trong mùa 
dịch” tại lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi của tôi, mặc dù trẻ học chữ cái tại nhà qua 
các video và các hoạt động kết nối nhưng tôi nhận thấy có một số hiệu quả rõ rệt 
như sau:
 * Đối với giáo viên : 
 - Giáo viên đã giảm bớt được nhiều thời gian để làm đồ dùng phục vụ cho 
tiết học nên tôi có thêm thời gian để trao đổi với đồng nghiệp, tìm hiểu tham 
khảo tư liệu sách báo để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
 - Giáo viên nâng cao được kỹ năng CNTT và ứng dụng hiệu quả trong việc 
thực hiện chương trình CSGD trẻ phù hợp với tình hình thực tế.
 * Đối với trẻ : 
 - Trẻ phát âm chính xác và rõ ràng các chữ cái trong bảng chữ cái Tiếng 
Việt. Trẻ nhận biết đúng chữ cái, biết cách tô chữ và tô không chườm ra ngoài.
 - Trẻ mạnh dạn, tự tin, linh hoạt, tích cực tham gia vào các hoạt động cùng 
bố mẹ. Trẻ phát huy tối đa tính sáng tạo, hình thành được các kỹ năng một cách 
chủ động.
 8/ 10