SKKN Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở Lớp mẫu giáo 5-6 tuổi A1 trường Mầm non Bình Yên, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

 2
 Môi trường là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ. Yếu 
tố môi trường trong giáo dục không chỉ góp phần quyết định đến sự hình thành và 
phát triển nhân cách con người mà quan trọng hơn là kích thích chủ thể hoạt động 
năng động và sáng tạo hơn. 
 Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự 
nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở 
trường mầm non và hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện 
tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.
 Môi trường giáo dục bao gồm: Môi trường xã hội và môi trường vật chất; môi
trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học.
 Môi trường đó phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ, nơi đó trẻ 
được bảo vệ, yêu thương, tôn trọng trong tập thể cũng như mỗi cá nhân, và được 
xây dựng trong suốt quá trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Trẻ 
được trải nghiệm, tham gia các hoạt động vui chơi cùng các bạn, từ đó giúp trẻ 
mạnh dạn, tự tin, năng động, cởi mở, chủ động hơn trong mọi hoạt động.
 Việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, điều kiện để 
giáo viên tác động đến sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi hỗ trợ 
cho giáo viên thực hiện chương trình GDMN một cách hiệu quả.
 Năm học 2020- 2021 tôi được phân công chăm sóc và giáo dục trẻ tại lớp MG 
A1 (5- 6 tuổi). Ngay khi bắt đầu vào năm học tôi đã khảo sát tình hình thực tế của 
lớp mình phụ trách để nắm bắt được đặc điểm sự phát triển của trẻ cũng như điều 
kiện môi trường của nhóm lớp mình phụ trách. 
 Kết quả khảo sát như sau:
 + Số trẻ cảm thấy gần gũi và hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động ở môi 
trường trong và ngoài lớp học : 19/25 trẻ = 80%.
 + Số trẻ chưa hứng thú tham gia vào các hoạt động ở môi trường trong và ngoài 
lớp học: 5/25 trẻ = 20%
 - Trong quá trình thực hiện sáng kiến tôi đã gặp nhiều thuận lợi và cũng 
không ít khó khăn
 a. Thuận lợi:
 - Trẻ đi học đều, ngoan,nhanh nhẹ, tích cực tham gia vào hoạt động.Trẻ ăn 
bán trú tại trường.
 - Các bậc phụ huynh thì quan tâm chăm sóc trẻ, thường xuyên trao đổi thông 
tin hai chiều với cô giáo, và ủng hộ nhiệt tình về nguyên vật liệu, ngày công, đóng 
góp đầy đủ theo quy định. 4
 Môi trường giáo dục 
cho trẻ mẫu giáo vui chơi 
ngoài trời cần đảm bảo an 
toàn cho trẻ, phù hợp với điều 
kiện thực tế của nhà trường, 
đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ. 
Tạo điều kiện cho trẻ hoạt 
động tích cực chơi mà học, 
học bằng chơi. Không gian 
chơi ngoài trời đượcquy hoạt , 
thiết kế an toàn phù hợp, sạch 
đẹp, thân thiện, hấp dẫn trẻ 
tạo cơ hội cho trẻ dễ dàng và 
tích cực tham gia vào các hoạt 
động: Thể dục sáng, chơi góc, 
chơi với đồ chơi ngoài 
trời....Đối với trẻ của lớp 
mình tôi luôn khuyến khích trẻ, Khu vui chơi vận động của bé
 tích cực tham gia vào bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ gìn vệ sinh nơi công 
cộng, trường lớp và cá nhân trẻ
 Góc thiên nhiên của lớp tôi luôn lựa chọn các loại cây, hoa không gai, không 
nhựa độc hại..... dễ trồng, dễ chăm sóc và gần gũi đối với trẻ để trẻ chăm sóc và trẻ 
có thể cùng cô chăm sóc 
Đồ dùng đồ hơi ngoài trời 
luôn đảm bảo an toàn vệ sinh 
sạch sẽ, đồ chơi không sắc 
nhọn, không độc hại, không 
nguy hiểm, được bảo dưỡng 
theo định kỳ và vệ sinh sạch 
sẽ thường xuyên, sửa chữa 
kịp thời. Mỗi một khu vực có 
nhiều loại đồ chơi và trang 
thiết bị khác nhau trong đó có 
loại đặc trưng cho từng khu 
vực.
 Khu đồ chơi ngoài trời 6
đẹp, bố cục hợp lý, màu sắc 
bắt mắt sẽ kích thích giác 
quan của trẻ tạo hứng thú 
cho trẻ vào lớp, khiến tinh 
thần của trẻ phấn chấn, đồ 
chơi hài hòa, nguyên liệu đa 
dạng, hấp dẫn giúp trẻ thích 
hoạt động và có ham muốn 
sáng tạo theo
cách riêng của trẻ. Tôi đã 
sưu tầm đa dạng về chủng 
loại và thường xuyên thay 
đổi nội dung trang trí theo 
từng chủ đề để trẻ lớp mình 
không bị nhàm chán.
 Với từng yêu cầu của chủ đề, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp mình và 
đặc điểm tâm lí của trẻ ở trong lớp tôi đã tạo môi trường giáo dục xung quanh trẻ 
sao cho hài hòa và phù hợp các khu vực hoạt động được phân chia phù hợp với 
diện tích và cơ cấu lớp học. Phòng học luôn được thông thoáng, có đầy đủ ánh 
sáng phù hợp, tôi luôn tận 
dụng tối đa nguồn sáng tự 
nhiên. Mỗi khu vực hoạt 
động có đồ dùng đồ chơi 
học liệuđặc trưng. Đảm 
bảo không gian cho trẻ hoạt 
động tập thể, nhóm, cá 
nhântrẻ có thể dễ dàng di 
chuyển giữa các khu vực 
hoạt động trong lớp mà 
không bị vấp ngã, va chạm 
vào nhau trong quá trình 
chơi và hoạt động. 
Ví dụ: Sắp xếp các góc chơi 
ở các chủ đề: Tôi đã chủ 
động trong việc chuẩn bị các 
nguyên vật liệu, đồ dùng đồ Trẻ làm đồ dùng đồ chơi ở hoạt động góc 8
 Biện pháp 3: Xây dựng mối quan hệ giữa bạn bè với đồng nghiệp 
 Những mối quan hệ trong trường mầm non có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả 
chăm sóc giáo dục trẻ, mối quan hệ giữa giáo viên với giáo viên, giữa giáo viên và 
phụ huynh, giữa giáo viên với trẻ và mọi người xung quanh cũng ảnh hưởng lớn 
đến kết quả chăm sóc giáo dục trẻ của lớp tôi Để đạt được kết quả chăm sóc giáo 
dục trẻ tốt, môi trường giáo dục trong lớp tôi luôn đảm bảo sự an toàn lành mạnh:
 + Bản thân tôi luôn phải gương mẫu có mối quan hệ hợp tác, tích cực và thân 
thiện. Giữ đúng mực với cấp trên, bản thân với đồng nghiệp, với giáo viên trong 
lớp với nhau với cha mẹ trẻ và cộng đồng.
 + Tôi luôn tạo mối đoàn kết với bạn bè, đồng nghiệp, sẵn sàng chia sẻ, giúp 
đỡ. Đắc biệt mối quan hệ thân thiện với các bậc phụ huynh cùng chăm sóc giáo
 dục trẻ lớp mình một cách tốt nhất. Quan tâm đối xử công bằng với trẻ.
 * Xây dựng mối quan hệ hợp tác, tích cực thân thiện giữa trẻ với trẻ.
 Để phát triển các mối quan hệ hợp tác, tích cực thân thiện giữa trẻ với trẻ tôi 
đã hỗ trợ trẻ để trẻ học các kĩ năng chơi cùng nhau. 
 Tạo cho trẻ có cơ hội 
 được chơi theo nhóm nhỏ, 
 tổ chức nhiều hoạt động 
 cá nhân, nhóm nhỏ, nhóm 
 lớn trong lớp và ngoài trời 
 để trẻ tham gia với các 
 hoạt
 động giáo dục đa dạng. 
 Khuyến khích trẻ tương 
 tác nhóm, tạo cơ hội để 
 trẻ trò
 chuyện, chia sẻ ý kiến cá 
 nhân, giúp đỡ lẫn nhau. 
 Chia sẻ kinh nghiệm, trải 
 nghiệm vai trò khác nhau, 
 tự giải quyết các mâu 
 thuẫn.
 Tôi luôn chú trọng đến việc xây dựng một môi trường giáo dục an toàn, thân 
thiện, vui vẻ và đoàn kết, không so sánh trẻ này với trẻ khác đối xử công bằng với 
mọi trẻ. Luôn là tấm gương để trẻ trong lớp ứng xử, tôn trọng những quy định của 
lớp đặt ra. 10
 Phun khuẩn môi trường trong và môi trường ngoài lớp học
 Vệ sinh môi trường bên ngoài
 Thời gian trẻ trở lại trường chúng tôi vẫn nghiêm túc thực hiện các quy định 
phòng dịch sao cho các con được đảm bảo sức khỏe một cách an toàn mà trẻ vẫn 
cảm thấy thân thiện khi đến lớp. 12
 + Trẻ có nhiều cơ hội lựa chọn học liệu, trò chơi, hoạt động để có thể: Hứng 
thú vui chơi, tích cực chủ động tìm tòi khám phá, thực hành trải nghiệm, sáng tạo. 
Hợp tác với bạn, trò chuyện và chia sẻ ý kiến. 
 Đối với trẻ mẫu 
 giáo 5-6 tuổi môi trường 
 giáo dục lấy trẻ làm 
 trung tâm: Điều này ảnh 
 hưởng đến các mặt phát 
 triển của trẻ, cho phép 
 trẻ tham gia tích cực, 
 chủ động và độc lập hơn 
 trong quá trình khám 
 phá thế giới xung 
 quanh. Khuyến khích trẻ 
 hợp tác, tự lực, tự trọng, 
 sáng tạo, tự tin, chia sẻ, 
 năng động và linh hoạt 
 hơn.
 Biện pháp 5: Phối hợp với phụ huynh
 Phụ huynh là nguồn động viên khích lệ và luôn sát cánh bên giáo viên trong 
việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Đặc biệt là các hoạt động diễn ra trong ngày của trẻ 
ở trường mầm non. Chính vì vậy để nhận được sự hỗ trợ và ủng hộ của phụ huynh 
trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ tôi luôn làm 
tốt công tác tuyên truyền đến phụ huynh:
 - Giới thiệu các đồ chơi tự tạo của cô và trẻ trong lớp đến các bậc phụ huynh.
 - Qua buổi đón, trả trẻ nhắc phụ huynh: Sưu tầm nguyên liệu đơn giản khuyến 
khích trẻ tạo ra một số đồ chơi đơn giản phục vụ cho trẻ tại nhà.
 - Tuyên truyền vào các buổi họp phụ huynh về ý nghĩa và tầm quan trọng của 
việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm an toàn, thân thiện cho trẻ.
 - Sưu tầm những nguyên liệu sẵn có tại địa phương để cùng với giáo viên tạo 
thật nhiều đồ dùng đồ chơi an toàn thân thiện cho trẻ ở lớp.
 + Về khả năng áp dụng của sáng kiến: 14
 * Đối với trẻ: 
 Là trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi có sự phát triển bìnhthường về mọi mặt, có nề nếp, 
luôn chăm ngoan, biết vâng lời cô giáo; luôn tích cực tham gia vào mọi hoạt động 
trong ngày mà cô giáo tổ chức.
 Trẻ tự biết tự phục vụ và biết giúp đỡ nhau những gì phù hợp với khả năng.
 Trẻ biết chơi đoàn kết và chia sẻ đồ chơi với nhau, giao lưu giũa các nhóm 
chơi.
* Đối với phụ huynh:
 Các bậc cha mẹ biết lắng nghe và chia sẻ với các cô giáo, luôn ủng hộ nhiệt 
tình, đóng góp nguyên vật liệu đầy đủ, đưa đón trẻ đúng giờ, trao đổi thân thiện, 
gần gũi với cô giáo. Bên cạnh đó luôn tham gia đầy đủ các buổi lao động tạo môi 
trường cho trẻ hoạt động.
 4. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả:
 Sau khi áp dụng sáng kiến: “Một số biện pháp xây dựng môi trường giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm ở lớp mẫu giáoA1 5- 6 tuổi trường Mầm non Bình Yên, 
huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên”.Đã đạt được một số kết quả như sau: 
 * Đối với trẻ
 Trẻ tích cực tham gia các hoạt động trong lớp. Thích thú tham gia các hoạt 
động một cách thoải mái, không gò ép và hứng thú mà cảm thấy rất an toàn và thân 
thiện.
 Đồ dùng, đồ chơi phong phú, đơn giản dễ kiếm, gần gũi và phù hợp, hấp dẫn 
trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động.
 Việc thường xuyên được tham gia vào các hoạt động ở một môi trường giáo 
dục an toàn và thân thiện giúp cho khả năng sáng tạo cũng như sự phát triển của trẻ 
trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt, trẻ nhanh nhẹn, năng động, tự tin và hồn nhiên 
trong giao tiếp với mọi người. Được hoạt động trong một môi trường an toàn và 
lành mạnh còn giúp các trẻ trong lớp thêm gắn bó với nhau, nâng cao tinh thần 
đoàn kết và ý thức tập thể, có nhiều cơ hội để chơi và học ở cả bên trong và bên 
ngoài lớp. 
 Việc tạo môi trường giáo dục an toàn, thân thiện đem lại cho trẻ một luồng 
không khí mới, tạo cho trẻ hứng khởi tham gia các hoạt động và khuyến khích trẻ 
sáng tạo nhiều hơn. Trẻ phát triển cân đối, hài hòa về cả thể chất lẫn tinh thần.
 Có khả năng hợp tác, mạnh dạn, tự tin, có ý thức kỷ luật, năng động và linh 
hoạt hơn khi tham gia các hoạt động đáp ứng yêu cầu mong đợi của chương trình
 giáo dục mầm non đối với độ tuổi và các mục tiêu phát triển của trẻ em năm tuổi.