SKKN Một số biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong Trường Mầm non B xã Liên Ninh

 2
cốt lõi: Yêu thương - An toàn - Tôn trọng, tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên 
trường Mầm non B xã Liên Ninh luôn cố gắng thay đổi trong nhận thức, tư duy, 
thái độ, hành động để đem lại nụ cười, tình yêu thương, niềm hạnh phúc cho các 
con và cũng là đem lại hạnh phúc cho mỗi cá nhân trong nhà trường.
 Là một giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi. Nhận thức được tầm 
quan trọng của việc xây dựng trường, lớp mầm non hạnh phúc, mong muốn mỗi 
ngày đến trường của trẻ thực sự là một ngày vui nên tôi đã lựa chọn đề tài: “Một 
số biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc cho trẻ mẫu giáo (5-6 tuổi) trong 
trường mầm non” với mô hình tiêu biểu “Một ngày cha mẹ bé làm cô giáo mầm 
non ” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm và tiến hành áp dụng các biện pháp vào 
lớp mình ngay từ đầu năm học.
 * Mục đích của đề tài:
 - Nghiên cứu thực trạng quá trình xây dựng trường, lớp học hạnh phúc trong 
nhà trường.
 - Tìm ra các biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc hiệu quả.
 - Giúp các bậc phụ huynh nắm bắt được rõ hơn công việc của các cô, hiểu 
được sự vất vả khó khăn của các cô khi chăm sóc, giáo dục các cháu. Từ đó các 
bậc phụ huynh sẽ có sự cảm thông, sẻ chia và mong muốn muốn ủng hộ, giúp đỡ 
các cô giáo và nhà trường.
* Đối tượng nghiên cứu:
 - Các biện pháp xây dựng lớp học hạnh phúc.
* Phạm vi áp dụng:
 - Trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi trong trường mầm non, năm học 2020-
2021. 4
 Lấy cảm hứng từ mô hình Happy School của UNESCO, mô hình “Trường 
học hạnh phúc” được triển khai thí điểm vào tháng 4-2018 ở một số trường học tại 
TP Huế và đang được nhân rộng trên địa bàn cả nước.
 Một mô hình “Trường học hạnh phúc - Happy School” xoay quanh 3 chữ 
P nghĩa là:
 People (con người): Chú trọng xây dựng những giá trị nhân văn và những 
chuẩn mực hành xử tích cực giữa người với người. Cụ thể là giữa giáo viên với học 
sinh, giữa giáo viên với giáo viên, giữa giáo viên với Ban giám hiệu nhà trường, 
giữa giáo viên với phụ huynh.
 Process (Hệ thống): Các quy trình, chính sách, hoạt động... được thiết kế để 
vận hành ngôi trường ấy có hợp lý hay không.
 Place (Môi trường): Những không gian vật chất lẫn không gian văn hóa giúp 
cho trường học là một môi trường an toàn, thân thiện với học sinh.
 Để xây dựng trường học hạnh phúc đúng nghĩa, Bộ trưởng Bộ GD & ĐT 
Phùng Xuân Nhạ từng nhấn mạnh có ba tiêu chí quan trọng để xây dựng nên một 
trường học hạnh phúc, đó là: Yêu thương, An toàn và Tôn trọng; đồng thời xác định 
hoạt động nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo - người lao động 
là yếu tố quyết định để xây dựng nên một trường học hạnh phúc. Xây dựng môi 
trường học tập nhân văn, thân thiện, tiến bộ, khoa học là điều cần thiết để thực thi 
trường học hạnh phúc. Muốn được điều đó cần sự kiên trì, nỗ lực, sự quyết tâm của 
toàn ngành giáo dục và sự chung tay góp sức của cả cộng đồng.
II.CƠ SỞ THỰC TIỄN
I. Mô tả thực trạng
 - Trường mầm non B xã Liên Ninh là trường mầm non công lập với 3 điểm 
trường, được trang bị cơ sở vật chất đầy đủ. Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ
II, kiểm định chất lượng đạt cấp độ 3. Trường có khung cảnh sư phạm xanh, sạch, 
đẹp, khang trang; được đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác chăm 
sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.
 - Trong giai đoạn năm 2016-2020 nhà trường đã đạt giải Xuất sắc cấp thành 
phố trong hội thi “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, làm điểm cho 
phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thanh Trì và Sở GD&ĐT thành phố Hà Nội. 
Năm học 2020-2021 nhà trường tiếp tục được Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện 
chọn làm điểm xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2.
 - Năm học 2020-2021, tôi được Ban giám hiệu phân công phụ trách lớp trẻ lứa 
tuổi mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi. Lớp có 3 giáo viên đều đã tốt nghiệp Đại học sư phạm.
 - Tổng số trẻ lớp tôi là 37 trẻ, trong đó có 19 trẻ nam và 18 trẻ nữ.
2. Thuận lợi
 - BGH nhà trường tạo điều kiện để các giáo viên tham gia tập huấn các chuyên 
đề đặc biệt là các chuyên đề, mô hình “Trường mầm non hạnh phúc ” do nhà 6
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường lớp học.
 Một trong những biện pháp quan trọng để có thể kiến tạo lớp học hạnh phúc 
chính là xây dựng môi trường học tập hạnh phúc. Môi trường học tập hạnh phúc là 
môi trường thân thiện nơi trẻ được học tập trong điều kiện đảm bảo an toàn. Trong 
đó, trẻ được tham gia các hoạt động phù hợp với độ tuổi, đặc điểm sinh lý, tâm lý 
đối với các thành viên trong lớp. Môi trường lớp học lý tưởng là nơi mỗi trẻ khi đến 
trường đều là những em bé hạnh phúc nhất.
 *Cách làm:
 - Trong những năm học trước, trường mầm non B xã Liên Ninh của chúng tôi 
được Phòng GD&ĐT huyện phân công làm điểm về xây dựng môi trường giáo dục 
lấy trẻ làm trung tâm. Chính vì vậy môi trường lớp học của các lớp đều được xây 
dựng phù hợp, đẹp, khoa học và lớp mẫu giáo lớn A2 của tôi cũng vậy. Tuy nhiên 
chưa có những góc giúp trẻ thể hiện tình cảm yêu thương gắn kết với cô giáo và các 
thành viên của lớp.
 - Trong năm học này thực hiện xây dựng lớp học hạnh phúc tôi đã xây dựng 
môi trường lớp học như sau: Tôi và các giáo viên lớp trang trí môi trường học tập 
theo hướng đổi mới, với trang thiết bị hiện đại. Sử dụng màu sắc trang trí nhã nhặn 
từ hệ thống các giá tủ đồ dùng, đồ chơi. Các góc chơi được sắp xếp gọn gàng, ngăn 
nắp, sạch sẽ, khoa học, hợp lý, đảm bảo an toàn và thuận tiện cho trẻ và giáo viên 
sử dụng. Lớp tôi có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động, 
nhằm kích thích sự sáng tạo của trẻ, trẻ thực sự được thỏa mãn nhu cầu của bản 
thân khi chơi:
 + Các góc chơi được bố trí phù hợp với chiều cao của trẻ, các khay đựng với 
các học liệu mở để đựng các nguyên liệu khác nhau, đa dạng, phong phú, đẹp mắt 
cho trẻ lựa chọn được thay đổi thường xuyên theo tháng để trẻ không thấy nhàm 
chán. Trẻ dễ dàng thoả sức lựa chọn nguyên vật liệu theo ý thích của mình, cảm 
thấy hứng thú, thoải mái vừa học vừa chơi.
 + Tôi đặc biệt chú trọng đến góc âm nhạc và góc thiên nhiên. Tôi đã bố trí kết 
hợp hai góc này với nhau để tạo một không gian lớn, rộng rãi tràn đầy cây xanh và 
thiết kế sân khấu tại đây. Đây chính là không gian rộng rãi với những chậu cây lớn. 
Tôi đã cùng các con gieo hạt rồi trồng cây, đặt tên là những chậu cây hạnh phúc. 
Mỗi cây đều được các bạn nhỏ nâng niu như chính người bạn thân, ghi chép tỉ mỉ 
quá trình lớn lên của cây, bắt sâu, bỏ lá úa, chăm sóc, bảo vệ và theo dõi sự trưởng 
thành của cây. Góc âm nhạc được thiết kế như một sân khấu với nhiều đồ dùng âm 
nhạc cũng như các trang phục biểu diễn hấp dẫn để cuốn hút trẻ. Trẻ không chỉ biểu 
diễn ở một không gian đơn thuần là 1 sân khấu nhàm chán mà ở đó còn được thưởng 
thức không gian xanh, tạo thêm nhiều hứng thú cho các con. 8
hơn. Với tâm huyết của mình và các chị em ở lớp, tôi đã xây dựng được không gian 
học tập của lớp tôi theo hướng mở và gần gũi, thân thiện, an toàn để các con vui 
chơi, học tập một cách thật thoải mái, thỏa sức sáng tạo, và quan trọng là trẻ thực 
sự hạnh phúc khi được cùng cô góp phần nhỏ bé làm nên một lớp học như chính 
ngôi nhà thứ hai của mình. Trẻ không thấy việc học là bắt buộc hay áp lực nữa, 
niềm vui khám phá, được trải nghiệm thể hiện ý tưởng của chính mình, giúp trẻ có 
được niềm say mê học tập suốt đời.
 2. Biện pháp 2: Trở thành một cô giáo hạnh phúc, truyền cảm hứng cho 
trẻ.
 Trước tiên, để xây dựng lên một lớp học hạnh phúc tôi nghĩ bản thân mỗi giáo 
viên như tôi cần thay đổi chính bản thân mình. Vì chỉ khi bản thân mỗi giáo viên 
thay đổi, học sinh sẽ thay đổi và nền giáo dục mới thay đổi. Và khi giáo viên hạnh 
phúc, học sinh mới hạnh phúc và lớp học mới trở thành lớp học hạnh phúc. Chính 
vì vậy, giáo viên phải là những người có tâm, luôn yêu thương trẻ như những đứa 
con của mình, luôn gần gũi, trò chuyện, thấu hiểu chúng.
* Cách làm:
 - Nâng cao năng lực, chuyên môn nghiệp vụ:
 + Trong các buổi họp chuyên môn của khối, nhà trường, tôi luôn lắng nghe, 
ghi chép tỉ mỉ, cẩn thận để ghi nhớ những nội dung mà nhà trường, tổ chuyên môn, 
các chị em đồng nghiệp hướng dẫn, chia sẻ để từ đó nắm bắt được kịp thời và điều 
chỉnh những kiến thức, kỹ năng của mình cho phù hợp.
 + Việc luôn chủ động tham gia vào các buổi kiến tập, tập huấn, các chương 
trình bồi dưỡng do Sở giáo dục và Đào tạo Hà Nội, Phòng giáo dục và Đào tạo 
huyện, các trường trong huyện cũng như các hoạt động tại nhà trường tổ chức. Đã 
giúp bản thân tôi học hỏi cũng như rút ra cho mình được rất nhiều kinh nghiệm quý 
báu.
 + Bản thân tôi cũng thường xuyên tự bồi dưỡng, nghiên cứu và học tập kiến 
thức thông qua các cuốn tài liệu hướng dẫn, tìm hiểu qua mạng internet những thông 
tin liên quan đến xây dựng lớp học mầm non hạnh phúc để tham khảo, học hỏi cũng 
như tích lũy thêm cho mình kinh nghiệm hay để có thể áp dụng cho lớp.
 - Yêu thương, đoàn kết với đồng nghiệp:
 + Tôi luôn giữ mối quan hệ tốt với các đồng nghiệp, luôn quan tâm giúp đỡ 
lẫn nhau cả trong công việc và trong cuộc sống. Mỗi khi đến trường chúng tôi đều 
ôm chào nhau vui vẻ, thể hiện cử chỉ thân mật, “yêu thương” nhau. Như vậy sẽ làm 
cho không khí của trường học luôn vui vẻ, đồng nghiệp luôn yêu thương, đoàn kết 
với nhau nhau, mọi điều chị em giáo viên không hài lòng về nhau sẽ giảm đi rất 
nhiều, từ đó sẽ thắt chặt thêm tình đồng nghiệp, tăng mối đoàn kết nội bộ trong nhà 10
giúp tôi sắp xếp và tổ chức các công việc theo một trình tự, đảm bảo các công việc 
được hoàn thành với kết quả tốt nhất mà không khiến tôi lâm vào tình trạng quá tải, 
kiệt sức.
 + Làm việc có kế hoạch cũng giúp tôi bình tĩnh và chủ động khi phải đối mặt 
với mọi sự thay đổi mà không cáu giận, bi quan hay thất vọng.
 + Khi là một người làm việc có kế hoạch, cả sếp của tôi, các đồng nghiệp và 
học sinh sẽ là những người bị ảnh hưởng. Chúng ta sẽ xây dựng được một môi 
trường lành mạnh nơi đó, mọi người đều hiểu rõ những kì vọng về nhau và có thể 
hoàn thành tốt các công việc của mình.
 - Luôn nở nụ “Cười”:
 Điều cuối cùng khá đơn giản nhưng cũng không dễ thực hiện: Tôi luôn giữ 
sự hài hước của mình, bằng mọi cách. Bởi vì cuộc sống sẽ tốt hơn khi bạn nở nụ 
cười. Khi mình vui, hạnh phúc thì chắc chắn sẽ làm tươi mát bầu không khí xung 
quanh, cũng sẽ nghĩ đến những điều tích cực, nhìn người khác bằng con mắt yêu 
thương, bao dung, và muốn lan tỏa niềm vui của mình cho người khác.
 *Kết quả đạt được: Nhờ tinh thần tích cực học hỏi cùng với việc chủ động 
tìm hiểu tôi đã ý thức được để tự thay đổi bản thân. Đó chính là thay vì làm những 
điều lớn lao, cao xa, thì ngay từ bây giờ mình cần học cách làm những việc nhỏ bé, 
bình thường như: bình tĩnh lắng nghe; đặt mình vào vị trí của đưa các con; chú ý 
đến cảm xúc của các con khi tham gia các hoạt động, sẵn sàng nói lời xin lỗi; kết 
nối và mở lòng, cùng nhau đưa ra cách giải quyết. Lúc đầu tôi nhận thấy những ánh 
mắt ngỡ ngàng của các con nhưng sau đó những gì tôi nhận được là những cái ôm, 
nụ cười hạnh phúc. Đặc biệt tôi thấy trẻ lớp tôi tự tin lên rất nhiều, sẵn sàng tâm sự, 
bày tỏ suy nghĩ của bản thân. Lớp học luôn trong trạng thái thoải mái, tràn ngập 
tiếng cười, niềm vui, sự hạnh phúc.
3. Biện pháp 3: Nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ:
 a. Nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ:
 Muốn có một đứa trẻ hạnh phúc thì phải có một đứa trẻ với cơ thể khỏe mạnh 
thì mới có thể tham gia tốt vào các hoạt động được. Vậy nên dinh dưỡng với trẻ rất 
quan trọng. Tuy nhiên, đổi mới công tác chăm sóc - nuôi dưỡng đã khó, để giáo 
viên và trẻ tiếp nhận một cách hào hứng, không gò bó cũng là một nỗi trăn trở.
 *Cách làm:
 - Tôi đã tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường và tổ nuôi xây dựng thực 
đơn đảm bảo dinh dưỡng đủ 4 nhóm chất cho trẻ; theo tuần, theo mùa. Thức ăn 
được đổi mới liên tục, đa dạng về thể loại và màu sắc, mùi vị, được nấu ở nhiệt độ 
hợp lý nhưng vẫn đảm bảo phù hợp với lứa tuổi.
 - Tôi đã góp ý với tổ nuôi thay đổi hình thức trình bày từ kiểu truyền thống,