SKKN Một số biện pháp ứng dụng CNTT nâng cao hiệu quả trong các hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ 5 tuổi tại nhà

 2
 PHẦN MỘT: ĐẶT VẤN ĐỀ
 I. Lý do chọn đề tài:
 1. Cơ sở lý luận: 
 Trong thời đại ngày nay- thời đại của thông tin và nền kinh tế tri thức đã tạo ra 
những biến đổi to lớn trong mọi mặt hoạt động của con người và xã hội. Đặc biệt với 
sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và nó đã trở thành công cụ mạnh mẽ 
len lỏi vào tất cả các mặt của đời sống xã hội. Trong giáo dục cũng không nằm ngoài 
điều đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giáo dục đã được thực hiện hầu 
hết các quốc gia trên thế giới và cũng đã đạt được những kết quả nhất định.
 Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp và theo hướng dẫn 
năm học của ngành GDMN yêu cầu không tổ chức dạy học trực tuyến đối với trẻ mầm 
non, cần duy trì hoạt động kết nối với gia đình, trẻ em bằng kênh liên lạc phù hợp. Tổ 
chức phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn phụ huynh thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, 
hợp lý và tổ chức cho trẻ em hoạt động vui chơi tại nhà. Hình thành các nhóm qua 
mạng giữa giáo viên và các phụ huynh để chia sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng chăm sóc 
giáo dục trẻ em.
 Nhờ có ứng dụng CNTT, thông qua các nhóm zalo, youtube giữa giáo viên 
và các phụ huynh sẽ giúp chia sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em ở 
nhà. Có sự phân công giáo viên phụ trách nhóm, lớp nắm bắt cụ thể về tình hình sức 
khỏe của trẻ em trong thời gian trẻ em chuẩn bị tới trường, lớp. Giáo viên lựa chọn và 
hướng dẫn phụ huynh tổ chức những hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện chăm 
sóc, giáo dục trẻ em tại nhà để hướng tới đạt được mục tiêu, kết quả mong đợi cuối độ 
tuổi theo Chương trình GDMN.
 2. Cơ sở thực tiễn:
 Năm học 2021- 2022, là một năm học thật đặc biệt và rất khó khăn đối với cả 
giáo viên và học sinh các cấp học, đặc biệt là cấp học mầm non. Hướng dẫn nhiệm vụ 
năm học 2021- 2022 đối với GDMN của Bộ GD&ĐT nêu rõ: Thực hiện kế hoạch nuôi 
dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ theo yêu cầu của chương trình trong bối cảnh dịch 
Covid-19 diễn biến phức tạp, các cơ sở GDMN tổ chức nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo 
dục trẻ em theo hướng đảm bảo mục tiêu, kết quả mong đợi quy định tại chương trình 
GDMN, phù hợp với điều kiện và bối cảnh phòng, chống dịch; định hướng việc chuẩn 
bị cho trẻ em sẵn sàng vào học lớp 1; phối hợp chặt chẽ với phụ huynh thực hiện nuôi 
dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.
 Cụ thể, tuy không tổ chức dạy học trực tuyến đối với trẻ mầm non nhưng cần 
duy trì hoạt động kết nối với gia đình, trẻ em bằng kênh liên lạc phù hợp; tổ chức phối 
hợp, hỗ trợ, hướng dẫn phụ huynh thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý và tổ 
chức cho trẻ em hoạt động vui chơi tại nhà; hình thành các nhóm qua mạng giữa giáo 
viên và các phụ huynh để chia sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ em. 
Yêu cầu giáo viên lựa chọn và hướng dẫn phụ huynh tổ chức những hoạt động giáo 
dục phù hợp với điều kiện chăm sóc, giáo dục trẻ em tại nhà để hướng tới đạt được 
mục tiêu, kết quả mong đợi cuối độ tuổi theo Chương trình giáo dục mầm non; các nội 
dung, hình thức hoạt động cho trẻ em cần đảm bảo an toàn và đáp ứng yêu cầu về giáo 4
thể tham gia thảo luận một vấn đề mà mỗi người đang ở cách xa nhau, góp phần tạo ra 
xã hội học tập mà ở đó, người học có thể học tập suốt đời.
 Trong những năm gần đây, khi công nghệ hiện đại lên ngôi, việc học trực tuyến 
ngày càng trở nên phổ biến và “phủ sóng” tại nhiều quốc gia trên thế giới. Với nhiều 
ưu điểm, đặc tính tiện lợi cả về thời gian lẫn không gian, đa dạng và đáp ứng được 
những nhu cầu của đại đa số học viên mà việc online dần được ưu chuộng ở nước ta, 
nhất là đối với những người thường xuyên bận rộn, không thể sắp xếp được thời gian 
cố định để đến với các lớp học offline truyền thống. Đặc biệt trong thời điểm mà dịch 
Covid-19 đang “bùng” lên phức tạp thì việc dạy học trực tuyến được xem là sự lựa 
chọn hợp lý nhất.
 Ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại vào việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo 
dục trẻ dần trở thành một yêu cầu thiết yếu cần có ở mỗi giáo viên, đặc biệt là trong 
thời điểm dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát, hình thức học tập của cấp học mầm non 
là học qua các video, clip do giáo viên xây dựng sau đó thông qua mạng internet gửi 
qua nhóm zalo, facebook để phụ huynh hướng dẫn các con học tại nhà.
 II. Thực trạng của việc ứng dụng CNTT nâng cao hiệu quả trong các hoạt 
động chăm sóc và giáo dục trẻ 5 tuổi tại nhà.
 1. Đặc điểm chung của nhà trường
 Trường mầm non nơi tôi đang công tác là một trường miền núi của huyện Ba 
Vì. Nhà trường có ba điểm trường, nhưng các điểm trường cách xa nhau. Tuy nhiên, 
được sự quan tâm đặc biệt của Ủy ban nhân dân Huyện Ba Vì, Phòng giáo dục & Đào 
tạo Huyện Ba Vì cùng với sự chỉ đạo sát sao đã từng bước đưa nhà trường đi lên ngày 
một tốt hơn.
 Tổng số học sinh trong trường chỉ hơn 100 học sinh nên kinh phí hạn hẹp, hầu 
hết cha mẹ học sinh là dân tộc Dao, là nông dân nghèo nên việc huy động quyên góp 
ủng hộ để mua sắm thêm trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động của các con rất khó 
khăn. Bởi vậy, trang thiết bị trong nhà trường phụ vụ cho công tác dạy và học của giáo 
viên và học sinh còn thiếu thốn, đặc biệt là các thiết bị điện tử như máy tính, tivi, máy 
chiếu
 Qua quá trình khảo sát tại trường và tại nhóm lớp tôi nhận thấy được một số thuận 
lợi và khó khăn sau:
 2. Thuận lợi và khó khăn:
 2.1. Thuận lợi:
 Ban Giám Hiệu nhà trường cũng đã đầu tư cơ sở vật chất, tạo mọi điều kiện 
thuận lợi cho việc dạy và học như đầu tư kết nối mạng Internet, màn hình ti vi, máy 
chiếu
 Với đội ngũ giáo viên trẻ, có trình độ chuyên môn trên chuẩn và chuẩn chức 
danh nghề nghiệp, nhiệt tình, năng động cùng với lòng nhiệt huyết yêu nghề, mến trẻ, 
luôn cố gắng trao dồi, học tập để tự nâng cao trình độ chuyên của bản thân từ đó có 
những biện pháp đổi mới hình thức phương pháp và ứng dụng triệt để công nghệ thông 
tin, các phần mềm giáo dục phù hợp với lứa tuổi và nhận thức của trẻ trong nhóm lớp, 
nhằm nâng cao chất lượng trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. 6
chăm sóc và giáo dục trẻ tại nhà. Các kỹ năng thao tác với chuột máy tính của trẻ còn 
nhiều hạn chế dẫn đến tình trạng trẻ đạt được mục tiêu của hoạt động chưa cao làm 
cho chất lượng giáo dục còn chưa đạt hiệu quả cao.
 Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khả năng tập trung, hứng thú, tích cực, chủ 
động, kỹ năng thao tác chuột máy tính chưa cao là do giáo viên chưa linh hoạt khi ứng 
dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các 
hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ còn nhiều hạn chế và bất cập, đôi khi 
giáo viên đã lạm dụng công nghệ thông tin quá mức. 
 III. Những biện pháp chủ yếu của đề tài:
“Một số biện pháp ứng dụng CNTT nâng cao hiệu quả trong các hoạt động chăm 
sóc và giáo dục trẻ 5 tuổi tại nhà”
 *Biện pháp thứ nhất:
 Tích cực tham gia các lớp tập huấn để nâng cao trình độ công nghệ thông tin
 * Biện pháp thứ hai:
 Tăng cường công tác chủ nhiệm trong thời gian nghỉ dịch Covid-19
 * Biện pháp thứ ba:
 Sử dụng các phần mềm thiết kế phiếu bài tập
 * Biện pháp thứ tư:
 Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động giáo dục.
 *Biện pháp thứ năm:
 Dạy trẻ một số thao tác cơ bản với máy vi tính.
 V. Biện pháp từng phần:
 1.Biện pháp thứ nhất: Tích cực tham gia các lớp tập huấn để nâng cao 
trình độ công nghệ thông tin.
 Trước đây, tôi chưa thật sự dành nhiều thời gian để tìm tòi những tài liệu để tự 
bồi dưỡng kỹ năng công nghệ thông tin của bản thân cho nên các hoạt động tôi ứng 
dụng công nghệ thông tin còn nhiều hạn chế, thậm chí lạm dụng công nghệ thông tin 
dẫn đến các bài giảng chưa thật sự phù hợp với độ tuổi và nhận thức của trẻ ở nhóm lớp 
do tôi phụ trách dẫn đến chất lượng giảng dạy chưa cao. 
 Nay tôi nhận thấy việc ứng dụng công nghệ thông tin và các phần mềm điện tử 
trong việc soạn giảng và xây dựng giáo án điện tử là một công việc phải thực hiện 
thường xuyên, đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành nói chung và của nhà trường nói 
riêng. Mặt khác, khi ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chăm sóc và giáo 
dục trẻ của tôi dễ dàng, tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều và mang lại 
hiệu quả cao trong công việc. Nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, học sinh 
phải tạm dừng đến trường chuyển sang học trực tuyến. 
 Để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, khả năng ứng dụng công nghệ 
thông tin và các phần mềm vào soạn giảng, xây dựng bài giảng điện tử hay đánh giá sự 
phát triển của trẻ tôi đã chọn cách bồi dưỡng bằng nhiều hình thức khác nhau như: tự 
tìm tòi, học hỏi trên các sách tài liệu hướng dẫn kỹ năng công nghệ thông tin, 
Internet, trao đổi với các chị em đồng nghiệp có kinh nghiệm sử dụng công nghệ 
thông tin thành thạo. Bên cạnh đó, tôi còn tham gia một số khóa học đào tạo làm chủ 8
đã có thể tự tin thiết kế những video câu chuyện để gửi cho học sinh của mình, từ 
những hình ảnh sinh động sẽ giúp các con khắc sâu được nội dung, ý nghĩa của câu 
chuyện.
 Hình ảnh 2: Phim hoạt hình “Sóc và thỏ đi tắm nắng” thiết kế trên phần 
 mềm Canva
 2. Biện pháp thứ hai: Tăng cường công tác chủ nhiệm trong thời gian nghỉ 
dịch Covid-19
 Như chúng ta đã biết, trước tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp vì 
vậy Sở GD&ĐT buộc phải cho học sinh các cấp tạm dừng tới trường chuyển sang hình 
thức dạy và học trực tuyến. Vào thời điểm này, công nghệ thông tin đã giúp ích rất 
nhiều trong việc dạy học trực tuyến. Và để triển khai có hiệu quả các buổi học trên 
zoom hay phụ huynh có thể tạo điều kiện về thời gian để trẻ tham gia các buổi học trực 
tuyến thì việc tuyên truyền tới các bậc phụ huynh cùng phối hợp với giáo viên chủ 
nhiệm và nhà trường trong việc cho trẻ tiếp cận với công nghệ thông tin là rất cần 
thiết.
 Hình ảnh 3: Hình ảnh Padlet nhóm lớp 5 tuổi A1
 Trong thời gian nghỉ dịch trẻ em chưa đến trường, tuy không tổ chức dạy học 
trực tuyến đối với trẻ mầm non nhưng cần duy trì hoạt động kết nối với gia đình, trẻ 
em bằng kênh liên lạc phù hợp; tổ chức phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn phụ huynh thực 
hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý và tổ chức cho trẻ em hoạt động vui chơi tại 
nhà; hình thành các nhóm qua mạng giữa giáo viên và các phụ huynh để chia sẻ, tư 
vấn việc nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ em. Để kết nối tốt giữa giáo viên với phụ 
huynh để cùng phối hợp chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ đạt hiệu quả tốt, tôi đã 
lựa chọn một số phần mềm để tạo kết nối giữa giáo viên và các phụ huynh như: Zalo, 
Facebook, Google classroom, Google drive, Google meet, eNetviet, Padlet... để chia 
sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em tại nhà trong thời gian tạm nghỉ 
do dịch bệnh Covid-19.
 Ngoài ra, để tạo sự kết nối và đảm bảo hiệu ứng tương tác tốt giữa giáo viên chủ 
nhiệm với phụ huynh và các con, mỗi tuần nhóm lớp của tôi đều tổ chức 1-2 buổi gặp 
mặt trực tuyến qua phẩn mềm Zoom Meeting để giao lưu và củng cố bài học cho các 
con sau một tuần học tập thông qua những video các cô giáo gửi trên nhóm Zalo của 
lớp.
 Hình ảnh 4: Hình ảnh gặp mặt hằng tuần với các con trên Zoom
 Công tác chủ nhiệm quyết định không nhỏ đến chất lượng dạy và học. Làm tốt 
công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc chăm sóc, nuôi 
dưỡng và giáo dục trẻ. Đặc biệt trong nhà trường, vai trò của người giáo viên chủ 
nhiệm hết sức quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành 
lớp, trực tiếp giáo dục và hình thành nhân cách toàn diện về đức- trí- thể- mĩ cho trẻ 
lứa tuổi mầm non nói chung, trẻ mẫu giáo 5 tuổi nói riêng là cầu nối giữa ba môi 
trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội.
 3. Biện pháp thứ ba: Sử dụng các phần mềm thiết kế phiếu bài tập