SKKN Một số biện pháp tạo môi trường lớp học theo hướng mở giúp trẻ lớp mẫu giáo 5-6 tuổi hoạt động tích cực

 viên phải xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện, Tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể 
theo từng chủ đề:
Ví dụ với chủ đề Trường mầm non
Tuần 1: Chủ đề nhánh Trường mầm non Yên Lạc của bé
Tôi trang trí mảng chủ đề chính; chuẩn bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi ở các góc theo 
chủ đề nhánh, làm đồ dùng đồ chơi tự tạo, tổ chức các hoạt động theo nhóm tạo 
điều kiện cho trẻ tham gia hoạt động tích cực.
Tuần 2: Chủ đề nhánh lớp 5TB của bé: Trang trí các mảng tưởng ở các góc chơi 
theo nhánh, bổ sung đồ dùng đồ chơi các góc phù hợp theo chủ đề nhánh, trẻ cùng 
cô làm đồ dùng đồ chơi tự tạo và trang trí ở các góc mở
Sau khi xây dựng kế hoạch thực hiện theo 10 chủ đề tôi xác định những công việc 
nào làm trước, những việc nào chưa làm được, làm mà chưa tạo được hứng thú và 
sự tích cực cảu trẻ, tôi lấy đó để rút kinh nghiệm cho chủ đề sau.
* Biện pháp thứ hai: Bố trí sắp xếp các góc hoạt động trong và ngoài lớp phù 
hợp, tiện lợi, đa dạng.
 Hoạt động ở các góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống của trẻ 
mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và cảm nhận 
về thế giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng cố kiến thức đã 
học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy khả năng sáng tạo 
của trẻ. Vì vậy, việc sắp xếp, bố trí các góc chơi phù hợp, thuận tiện, dễ tìm, dễ 
nhìn, dễ lấy là rất quan trọng. Tôi đã bố trí các góc trong lớp phù hợp như: Góc yên 
tĩnh xa góc ồn ào, tạo ranh giới các góc, 
Ví dụ: Góc phân vai và góc xây dựng tôi sắp xếp khu vực phía trên dưới lớp, gần 
nhau. Tạo sự liên kết các nhóm chơi ở trong hai góc, góc xây dựng tránh nơi đi lại. 
Góc sách và góc học tập tôi xếp ở trên cạnh cửa sổ. Góc thiên nhiên (khám phá 
khoa học) tôi đã tận dụng khoảng hiên ngoài lớp cho trẻ hoạt động thoải mái tránh 
sự ồn ào cho các góc khác, tiện lợi cho trẻ khám phá, chăm sóc cây, hoa... Khu vực 
phía trên lớp học tôi bố trí các mảng: Ở cửa là lịch của trẻ, đối diện là chế độ sinh 
hoạt một ngày của trẻ từ cửa chính vào là bảng bé đến lớp, bàn máy tính, bảng bé 
ngoan. Góc nghệ thuật được bố trí cạnh cửa ra vào hiên sau bên cạnh góc trưng 
bày sản phẩm của trẻ.
Bên cạnh việc sắp xếp phù hợp, tôi còn tạo ranh giới giữa các góc hoạt động như: 
Tận dụng các giá đồ chơi tạo thành ranh giới các góc, và tạo không gian chơi cho 
trẻ .Riêng góc xây dựng tôi ưu tiên không gian rộng, thuận tiện cho trẻ vận động... 
Góc phân vai và xây dựng được bố trí cạnh nhau và tôi không phân vách vì tôi 
muốn tạo mối liên kết giữa hai góc để trẻ có thể giao lưu với nhau giữa hai nhóm. 
Khoảng rộng ở các góc cách nhau hợp lý để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho trẻ Ví dụ: Ở chủ đề Bản thân, nhánh “Tôi cần gì lớn lên và khỏe mạnh” cô giáo đã 
trang trí cây hoa rất đẹp và dán hình bé gái đang suy nghĩ làm gì để có cơ thể khỏe 
mạnh và có những bức hình về tập thể dục thể thao, ăn uống đủ chất, sự yêu 
thương chăm sóc, vệ sinh cá nhân...... bên kia là một bé gái lớn hơn để giúp trẻ 
hiểu cần có những gì để có cơ thể khỏe mạnh. Hàng ngày tôi cùng trẻ tạo ra sản 
phẩm và chọn những bức đẹp cài thêm những bức tranh cần cho cơ thể khỏe mạnh 
để trang trí cùng cô.
Qua góc chủ đề cháu được tự mình tạo ra sản phẩm và được trưng bày sản phẩm 
cháu rất thích. Qua đó giáo dục cháu biết trân trọng sản phẩm của mình làm ra và 
cũng góp phần vào việc cung cấp kiến thức và rèn luyện kỹ năng cho trẻ
Để thỏa mãn nhu cầu chơi, kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ tôi không 
chỉ trang trí trong lớp học mà tôi còn trang trí khu vực hiên chơi, lan can, hiên sau, 
nhà vệ sinhBằng hình ảnh bắt mắt, phù hợp, như hình ảnh quy trình rửa tay, hình 
ảnh bé trai bé gái, và một số hình ảnh sinh động, ngộ nghĩnh khác. Các trang thiết 
bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian trong lớp, ngoài hiên trước hiên sau, khu vực vệ 
sinh đề phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động, sinh hoạt hằng ngày của trẻ đề 
được xây dựng theo hướng lấy trẻ làm trung tâm nhằm mục đích phát triển toàn 
diện về: thể chất; trí tuệ; thẩm mĩ; đạo đức; xã hội. Thỏa mãn nhu cầu nhận thức, 
mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Từ cách trang 
trí đó mà trẻ lớp tôi hoạt động tích cực, hứng thú, say mê, không còn nhàm chán, 
dập khuôn, máy móc như trước nữa.
* Biện pháp 4: Chuẩn bị đồ dùng, học liệu, đa dạng, hấp dẫn, tận dụng phế 
liệu và vật liệu từ thiên nhiên có sẳn ở địa phương.
 Trên thị trường có rất nhiều đồ chơi, đồ dùng cho trẻ mầm non, đa dạng về 
hình dáng màu sắc, phong phú về chủng loại. Nhưng không phải các đồ dùng đồ 
chơi mua sẵn lúc nào cũng đẹp, lúc nào cũng tốt, chúng không phong phú về chất 
liệu mà lại tốn kém về kinh phí. Hơn nữa không phải trường mầm non nào cũng có 
đủ điều kiện để mua tất cả các đồ dùng đồ chơi có sẵn, đủ để phục vụ nhu cầu chơi 
cho trẻ. Mà trẻ thì lại thích cái đẹp cái mới lạ, thích khám phá. Muốn cho trẻ hoạt 
động hiệu quả, tích cực, thì ngay từ đầu năm học tôi đã lên kế hoạch cho việc làm 
đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, không lên một cách chung chung mà vạch ra 
rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi. Kế hoạch cụ thể: Tôi rà soát lại các 
đồ dùng, đồ chơi trong lớp, những đồ dùng nào có thể mua sắm, đồ dùng nào cần 
làm, bổ sung từ từ theo từng chủ đề, đồ chơi nào cần phải bổ sung trước. Tận 
dụng các nguyên vật liệu để làm đồ chơi cho trẻ: Ngoài những đồ dùng, đồ chơi 
mua sẵn tôi tận dụng những nguyên vật liệu ở dạng phế liệu sẵn có, dễ kiếm như: 
Bìa catton, xốp, đĩa CD cũ, giấy báo có trang bìa quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa 
chua, vải vụnTận dụng những nguyên vật liệu thiên nhiên sẵn có ở địa phương 
như: vỏ ngao, vỏ hến, hạt gấc, hạt nhãn, hạt na, bẹ ngô khô, lõi ngô khô, rơm khô, 
lá cây khô, vỏ cây, chiếu rách tất cả những nguyên vật liệu cần đảm bảo an toàn + Phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý 
thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu, trang thiết bị trong lớp.
* Kết luận: Có thể nói, việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ mầm non là thực 
sự cần thiết và quan trọng trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động nhằm 
thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Hơn nữa, việc xây dựng môi 
trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo viên tác động đến 
sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Thông qua đó, nhân cách của 
trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Thật vậy, qua một năm học thực hiện 
các biện pháp trên trong việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ ở lớp tôi, bước 
đầu gặt hái được những kết quả đáng phấn khởi. Môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự 
bố trí các góc chơi và học trong lớp phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không 
chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở 
rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Nhờ vậy mà cô 
hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả 
hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
 Trên đây là những biện pháp mà tôi đã áp dụng vào lớp 5 Tuổi B tại trường 
mình để giúp trẻ hoạt động tích cực. Rất mong ý kiến đóng góp của Ban giám khảo 
và các bạn đồng nghiệp.
 Tôi xin chân thành cảm ơn!