SKKN Một số biện pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi, hấp dẫn cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với Toán

 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
Từ đó trong tư duy của trẻ đã nãy sinh khái niệm thêm bớt một một cách đơn giản 
nhất về phép cộng trừ của bậc tiểu học. Xuất phát từ nhu cầu đó mà việc cho trẻ 
làm quen với biểu tượng toán sơ đẳng là nhu cầu cần thiết. Nhưng thực chất 
chương trình toán học trong trường mầm non hiện nay chỉ cho phép dạy trẻ làm 
quen với một số khái niệm về toán đơn giản, chưa dạy trẻ học toán. Nếu như dạy 
trẻ học toán sớm sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy nảy sinh vấn đề là 
làm thế nào để dạy những khái niệm về toán học mang tính chất trừu tượng nhưng 
lại phải phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ mẫu giáo. Song khó khăn lớn nhất 
của trẻ mẫu giáo là làm quen với một số khái niệm toán học đó là khả năng lĩnh hội 
tri thức của trẻ còn non nớt do thực tế đó mà không thể cho trẻ làm quen với khái 
niệm tổ hợp phép đếm, số lượng, hình dạng, kích thước định hướng không gian 
bằng các định nghĩa mà phải chính xác dựa trên tâm lý của trẻ và khái niệm toán 
học sơ đẳng, để có phương pháp dạy cụ thể, phối hợp với đặc điểm nhận thức của 
trẻ biến những khái niệm toán học trừu tượng thành những biểu tượng quen thuộc 
mà trẻ có thể lĩnh hội một ấn tượng và sâu sắc nhất, hình thành những kiến thức 
ban đầu về toán học sơ đẳng cho trẻ.
 Xuất phát từ những lí do trên tôi quyết định nghiên cứu đề tài: “ Một số biện 
pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi, hấp dẫn cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với 
toán”. Để tìm ra những biện pháp tốt nhất áp dụng vào môn học này để cho trẻ tiếp 
thu các biểu tượng toán sơ đẳng một cách có hiệu quả nhất.
 2 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
suy luận đánh giá của trẻ không hoàn toàn theo ý nghĩa chủ quan, giúp trẻ đến gần 
với hiện thực khách quan hơn.
 2. Tầm quan trọng của đồ chơi với giáo dục Mầm non 
 Đồ chơi có tác dụng lớn lao đến việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ. 
Đồ chơi giúp trẻ được thao tác, được hoạt động, trãi nghiệm, được thể hiện những 
nhu cầu cá nhân được phát triển cân đối hài hòa, từ đó giúp trẻ phát triển toàn diện.
 Trẻ nhỏ cần rất nhiều cơ hội để học và khám phá thông qua chơi hàng ngày, 
chơi là cách học phù hợp nhất khi chúng ta muốn trẻ tìm tòi khám phá. Qua chơi trẻ 
được phát triển hiểu biết, kỹ năng trong rất nhiều tình huống khác nhau. Đồ chơi là 
yếu tố thúc đẩy trẻ thực hiện nhiều hành động và thao tác khác nhau cso tác dụng 
rèn luyện thể lực cho trẻ. Đồ chơi là cơ sở vật chất, là phương tiện để trẻ chơi.
 Đồ chơi giúp trẻ làm quen với những tính chất, của nhiều đồ vật, biết được 
công dụng của chúng trong sinh hoạt và lao động của con người. Đồ chơi còn là 
phương tiện giúp trẻ phát hiện ra những mối quan hệ giữa người với người ftrong 
xã hội, dần biết hòa nhập vào các mối quan hệ đó. Hoạt động với đồ chơi vừa làm 
thỏa mãn nhu cầu vui chơi vừa làm cho hoạt động của trẻ thêm khéo léo, dẻo dai, 
mềm mại và phát triẻn cân đối hài hòa, chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học tham 
gia tốt vào cuộc sống xã hội.
 II – THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ TÀI
 1. Thuận lợi: 
 Năm học 2013 – 2014 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường tôi 
chủ nhiệm lớp 5-6 tuổi học theo chương trình giáo dục mầm non mới với sĩ số là 30 
trẻ. Độ tuổi đồng đều cũng là một thuận lợi cho việc truyền thụ kiến thức cho trẻ. 
100% trẻ sống ở vùng nông thôn là con em nông dân, các cháu đều rất ngoan và 
ham học, cha mẹ học sinh cũng biết được nhu cầu của con em mình ở độ tuổi 5-6 
 4 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
 - Số trẻ tham gia vào hoạt động làm quen với biểu tượng toán hào hứng và 
tập trung 55%.
 - Số trẻ có biểu hiện thiếu tập trung phân tán chú ý không hững thú học tập là 
45%
 Có khoảng 55% các cháu yêu thích học toán như các cháu biết xác định cao 
thấp, màu sắc, số lượng, hình khối, kích thước nhận biết được khá tốt. Còn lại 35% 
trung bình 10% cháu yếu kém không phân biệt được hình khối, số lượng đó là 
những cháu chưa đi học lớp 4-5 tuổi.
 Từ ngững vấn đề trên việc tìm ra biện pháp tốt nhất để hình thành những 
biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ 5-6 tuổi một cách chính xác, bến vững, phát huy 
được tính tích cực của trẻ là thiết thực là cấp bách và cũng là điều quan trọng trong 
thực tế hiện nay, bản thân tôi đã đề ra một số các hệ thống các biện pháp tổ chức 
thực hiện để “ Sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với 
toán ”
 III- CÁC BIỆN PHÁP SỬ DỤNG ĐỒ DÙNG, ĐỒ CHƠI HẤP DẪN TRONG HOẠT 
ĐỘNG, LÀM QUEN VỚI BIỂU TƯỢNG TOÁN CHO TRẺ 5-6 TUỔI 
 Với trẻ 5-6 tuổi việc làm quen với biểu tượng toán là hoạt động cần thiết, 
không những tạo cho trẻ có được tính nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, sáng tạo 
trong khi trẻ thực hiện hoạt động ở trên lớp cũng như trong các hoạt động khác mà 
còn góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mẫu giáo. Bên cạnh đó còn 
giúp trẻ có tâm thế vững vàng trước khi bước vào lớp 1, muốn trẻ hào hững tham 
gia và yêu thích học toán thì phải xây dựng nề nếp thói quen tốt trong học tập cho 
trẻ có tâm thế vững vàng trước khi bước vào lớp 1, muốn trẻ hào hứng tham gia và 
yêu thích học toán thì phải xây dựng nề nếp thói quen tốt trong học tập cho trẻ như 
cách ngồi học đúng tư thế, cách trẻ trả lời câu hỏi của cô, cách giơ thẻ số và cách sử 
dụng trực quan khi tham gia các hoạt động như thế nào? Cách thực hiện các bước 
 6 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
và các con sẽ cùng khám phám tìm hiểu nhé.( Cô và trẻ vào bài để tìm hiểu nội 
dung bài học ).
 Nhưng đối với bài làm quen với biểu tượng về số lượng tôi cũng gợi ý dẫn 
dắt trẻ đưa trực quan ra bằng bài thơ.
 Ví dụ: Bài số 8 ( tiét 1 ) chủ điểm thế giới thực vật. Tôi đọc cho trẻ nghe bài 
thơ : “ Mèo đi câu cá ”, sau đó tôi hỏi trẻ : Trong bài thơ nói về ai? Trẻ trả lời Nói 
về anh em nhà mèo đi câu cá! Tôi đã chuẩn bị sẵn đồ dùng trực quan của mình và 
trẻ gióng nhau là 2 nhóm: Mèo và số lượng 8 tôi nói: Vậy chúng mình cùng nhau 
xếp tương ứng mèo và cá để tạo nhóm mới nào ..!.
 Việc gây hứng thú ngay từ đầu tiên tiết học bằng đồ dùng trực quan không 
những tạo được sự chú ý cho trẻ ngay từ đầu mà còn tạo cho trẻ một tâm lý thoải 
mái để trẻ dễ dàng tiếp thu nội dung trọng tâm của tiết học 
 2- Việc lựa chọn và sử dụng trực quan đúng lúc, đúng chỗ 
 Xuất phát từ đặc diểm nhận thức của trẻ 5-6 tuổi là tư duy trực quan hình 
tượng nhưng do có 1 số trẻ chưa học qua chương trình mẫu giáo bé và mẫu giáo 
nhỡ. Nên trong quá trình dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa vật thật, tranh ảnh với mô 
hình với nhau .
 Đồ dùng trực quan phải đủ, đẹp hấp dẫn, phù hợp với tiét học, đúng chủ 
điểm, trẻ phải có đồ dùng trực quan như cô để thao tác và sử dụng cùng một lúc với 
cô nhịp nhàng.
 Thao tác cô đưa ra trực quan phải rõ ràng, dứt khoát để trẻ không lúng túng 
khi làm theo cô.
 Cô hướng dẫn trẻ sử dụng đồ dùng trực quan trong quá trình học tập phải 
đúng lúc.
 8 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
 + Nhóm thích chơi khối vuông, khối chữ nhật về nhóm tìm hình bằng giấy 
màu tương ứng để dán các mặt khối, điều này trẻ hào hứng thi đua, khi cùng nhau 
tham gia vào các hoạt động.
 Với việc lựa chọn và sử dụng đồ dùng trực quan hợp lý, hấp dẫn trẻ tôi đã 
tạo ra các tình huống liên tục trong suốt quá trình trẻ tham gia các hoạt đọng “ Làm 
quen với biểu tượng toán ” giú trẻ tiếp thu kiến thức một cách chính xác và bền 
vững.
 3- Sưu tầm một số đồ chơi mới.
 Trò chơi là một trong những trực quan vô cùng quan trọng trong hoạt động 
làm quen với biểu tượng toán, trẻ được “ Học mà chơi – Chơi mà học ”. Là một đặc 
điểm nổi bật của trẻ mẫu giáo thông qua các hình thức chơi, trẻ sẽ nhận nhiệm vụ 
học một cách tự nhiên, nhẹ nhàng khong căng thẳng không gò ép. Trẻ hào hứng 
chơi khi trong trò chơi xuất hiện những trực quan hấp dẫn, bất ngờ.
 Ví dụ: Như trò chơi “Chiếc túi kỳ lạ ”
 Tuy nhiên các trò chơi không nên lặp đi lặp lại ở cùng một tiết học, sẽ dẫn 
đến trẻ bị nhàm chán, không hứng thú tham gia hoạt động. Yêu cầu của trò chơi 
phải được nâng dần lên qua mỗi lần chơi thì mới phát huy tính sáng tạo, tính tích 
cực của trẻ, chính vì vậy tôi đã nghiên cứu, xác định nội dung bài dạy để chọn trò 
chơi cho phù hợp, tùy từng trò chơi mà tôi tổ chức cho trẻ chơi theo nhóm, tổ, cá 
nhân và tập thể.
 Trong hoạt động làm quen với biểu tượng toán tôi thường sử dụng trò chơi 
học tập, và lựa chọn trongnhiều trò chơi học tập để áp dụng với từng bài cho phù 
hợp.
 Ví dụ: Trò chơi “ Về đúng nhà ” 
 Tôi thường sử dụng trong phần ôn luyện cho tập hợp số lượng, pháp đếm.
 10 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
 Trẻ có nề nếp và thói quen học tập tốt và trật tự.
 + Về cảm xúc tình cảm: Trẻ hào hứng tiếp nhận kiến thức một cách thoải 
mái thông qua các hoạt động nhóm, tập thể....
 + Về ý trí: 
 - Trẻ tập trung vào nội dung cô hướng dẫn.
 - Thời gian tập trung nhận thức vấn đề tốt hơn.
 + Kết quả cụ thể : 
 - Trẻ hào hứng học tập, tập trung chú ý: 100% 
 - Trẻ mạnh dạn hồn nhiên : 100% 
 - Trẻ trả lời đúng câu hỏi cô đưa ra là 98%.
 2. Kết quả của cô giáo.
 - Cô giáo đã tạo được môi trường học tập và vui chơi cho trẻ trong và ngoài 
lớp có khoa học.
 - Bổ sung được nhiều đồ chơi cho tiết dạy.
 - Giờ dạy “ Cho trẻ làm quen với biểu tượng toán ” tôi được Ban giám hiệu 
và đồng nghiệp nhận xét đánh giá là có sáng tạo và đầy đủ đồ dùng trực quan.
 12 “Một số kinh nghiệm
 sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán ”
tượng về toán học nói chung là rất cần thiết và luôn luôn đổi mới những người tâm 
huyết với trẻ.
 II-BÀI HỌC KINH NGHIỆM. 
 Qua qua trình học tập và giảng dạy, nghiên cứu của đề tài tôi nhận thấy ngay 
từ khi mới sinh ra trẻ em như một tờ giấy trắng chưa hình thành các biểu tượng về 
toán ban đầu của trẻ, vì thế người lớn nói chung và các cô Mầm non nói riêng là 
trực tiếp tác động đến trẻ nhằm dần dần hình thành cho trẻ những biểu tượng ban 
đầu về cuộc sống. Trẻ 5-6 tuổi vốn hiểu biết còn ít, vì vậy những biểu tượng về 
toán ban đầu cho trẻ chỉ là dạng sơ khai mới mẻ. Vì thế để hình thành được biểu 
tượng về toán trẻ cần dựa vào vốn tích lũy của bản thân vốn ngôn ngữ nhất định để 
diễn đạt trong việc hưỡng dẫn trẻ nhận thức các biểu tượng sơ dẳng vè toán làm 
tăng thêm vốn hiểu biết về trẻ.
 Vì vậy, muốn đạt được kết quả cao trong hoạt động làm quen với toán. 
Trước khi lên lớp tôi soạn bài đầy đủ, nắm chắc giáo án, phương pháp lên lớp theo 
đúng trình tự loại tiết để giảng dạy và đan xen với mọi hoạt động để trẻ nắm chắc 
các nội dung bài học.
 Tôi luôn luôn tìm tòi học hỏi, nội dung mọi hoàn cảnh địa phương để phát 
triển và nâng cao tay nghề, linh động trong quá trình dạy học, nhất là đồ dùng, đồ 
chơi đẹp, sáng tạo hấp dẫn để đưa trẻ vào thế giới ham học, tìm tòi 
 Khi có những thay đổi trong chuyên đề tôi đã kịp thời áp dụng ngay và xi ý 
kiến nhà trường tạo điều kiện cho tôi về cơ sở vật chất.
 Trong khi luyện tập cần phải động viên, khuyến khích trẻ kịp thời để tạo cho 
trẻ hứng thú học hơn. Từ những đồ dùng, đồ chơi làm ra cô giáo phải tạo môi 
trường cho trẻ được tiếp xúc, tạo tình huống cho trẻ hoạt động, bằng mọi cách cho 
trẻ được trải nghiệm hòa mình và các đồ chơi mà trẻ được làm quen. Thường xuyên 
 14