SKKN Một số biện pháp rèn nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

 Vĩnh Yên, năm 2021
 2 - Sự quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện trang bị 
đầy đủ cơ sở vật chất.
 - Cần có sự đồng đều về độ tuổi của trẻ và sự giúp đỡ của đồng nghiệp.
 - Giáo viên đã công tác nhiều năm trong nghề, có kinh nghiệm, trình độ 
chuyên môn vững vàng, nhiệt tình, yêu trẻ. Nắm chắc những kiến thức về giáo 
dục vệ sinh cá nhân rửa tay cho trẻ 5-6 tuổi.
 - Tuyên truyền phối hợp với các bậc phụ huynh cùng phối kết hợp để rèn nền 
nếp cho trẻ.
 6. Khả năng áp dụng: Áp dụng cho tất cả các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi và 
các Trường Mầm non trên địa bàn Thành Phố
 7. Hiệu quả đạt được: Sau khi áp dụng sáng kiến tôi đã thu được những 
kết quả sau:
 Tất cả các tiêu chí đánh giá về sự nhận thức và việc thực hiện hành động 
vệ sinh cá nhân rửa tay bằng xà phòng đều tăng lên rõ rệt.
- 100% trẻ được đánh giá có nhận thức về việc rửa tay đúng quy trình ở mức tốt 
và khá, không còn trẻ nào ở mức trung bình, yếu.
- 97 % trẻ có kỹ năng thực hiện rửa tay đúng quy trình. Ý thức tự giác vệ sinh cá 
nhân rửa tay của trẻ cũng tăng lên, từ đó số trẻ hình thành được thói quen, nề 
nếp vệ sinh cá nhân rửa tay đã tăng lên tới 96%.
 Cùng với đó ý thức của các bậc phụ huynh cũng được đánh giá cao, 100% 
phụ huynh đã hiểu tầm quan trọng của việc rèn nề nếp, thói quen vệ sinh rửa tay 
cho trẻ và nắm được biện pháp giáo dục vệ sinh đúng cách
 - 96% số trẻ trên lớp có nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay, trẻ đã thường 
xuyên rửa tay bằng xà phòng vào những thời điểm cần thiết, rửa tay mỗi ngày 
mà không cần đến sự nhắc nhở của cô, trẻ đã hình thành được thói quen vệ sinh 
cá nhân tốt, góp phần nâng cao chất lượng sức khỏe của trẻ và của toàn xã 
hội. 
 Qua việc thực hiện đề tài này, tôi thấy việc thực hiện đề tài không chỉ phù 
hợp với tôi mà còn có thể triển khai ở các lớp mẫu giáo khác. Việc thực hiện đề 
tài này đã giúp tôi có thêm nhiều những trải nghiệm quý giá, tích lũy thêm vốn 
kinh nghiệm trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, qua kết quả thu được của đề 
 4 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH YÊN
 TRƯỜNG MẦM NON ĐỒNG TÂM
 BÁO CÁO KẾT QUẢ
 NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: “Một số biện pháp rèn nề nếp thói quen vệ sinh rửa 
 tay cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi”
 Tác giả sáng kiến: Lưu Thị Thùy Dung
 Vĩnh Yên, năm 2021
 6 Là một giáo viên trực tiếp phụ trách lớp 5 -6 tuổi, người trực tiếp giảng 
dạy và chăm sóc các con từng bữa ăn, giấc ngủ. Tôi đã thường xuyên tổ chức 
các hoạt động giáo dục vệ sinh cá nhân nói chung và kỹ năng rửa tay cho trẻ nói 
riêng nhưng chưa thực sự đem lại hiệu quả cao, trẻ còn nhiều hạn chế về khả 
năng và thao tác vệ sinh cá nhân như chưa có thói quen rửa tay trước khi ăn và 
sau khi đại tiểu tiện, hoặc trẻ chưa rửa tay đúng cách.
 Đứng trước thực trạng như vậy, tôi luôn trăn trở suy nghĩ làm thế nào để 
tìm ra giải pháp hay giúp trẻ có nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay. Sau một thời 
gian tìm tòi, nghiên cứu và thử nghiệm, tôi xin chia sẻ với bạn bè đồng nghiệp 
đề tài : “Một số biện pháp rèn nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay cho trẻ mẫu giáo 
5-6 tuổi”.
 2. Tên sáng kiến: Một số biện pháp rèn nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay 
cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi”.
 3. Tên tác giả sáng kiến:
 - Họ và tên: Lưu Thị Thùy Dung
 - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Mầm Non Đồng Tâm
 - Số điện thoại: 0987266727. Gmail: luuthuydung83@gmail.com
 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Trường Mầm non Đồng Tâm
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, 
phát triển thẩm mĩ, phát triển thể chất, phát triển tình cảm kĩ năng xã hội
 6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 9 năm 2020
 7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
 * Nội dung của sáng kiến
 Hoạt động giáo dục vệ sinh - hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng là hoạt 
động được triển khai rộng rãi trong trường học nói chung và tại các trường mầm 
non nói riêng giúp trẻ nhận thức được lợi ích, tầm quan trọng của việc rửa tay 
với xà phòng. Việc giáo dục nề nếp, thói quen vệ sinh cá nhân rửa tay cho trẻ 
trong trường mầm non có một vị trí rất quan trọng giúp trẻ hình thành những 
thói quen, kỹ năng hành vi vệ sinh cá nhân rửa tay đúng cách, sạch sẽ, có lợi cho 
sức khỏe. Vậy kỹ năng, thói quen vệ sinh là gì? Sau khi nghiên cứu tìm tòi tôi 
nhận thấy quy luật hình thành kỹ năng, thói quen như sau:
 Kỹ năng: Là mức độ thực hiện vệ sinh đòi hỏi sự tập trung chú ý cao vào 
các thao tác thực hiện các chi tiết của quy trình vệ sinh.
 8 - Lớp học sạch sẽ, rộng rãi được đầu tư về đồ dùng, trang thiết bị phục vụ vệ 
sinh tương đối đầy đủ, có nhà vệ sinh khép kín, thiết bị vệ sinh phù hợp với trẻ.
 - Bản thân luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình có trách nhiệm trong công 
việc. Được tham gia đầy đủ các lớp bồi dưỡng do phòng và sở giáo dục tổ chức, 
nắm chắc kiến thức về dạy kỹ năng vệ sinh cá nhân cho trẻ.
 - Trẻ đi học đều, đạt tỷ lệ chuyên cần cao nên rất thuận lợi cho việc rèn nề 
nếp thói vệ sinh cá nhân cho trẻ.
 * Khó khăn
 - Do lớp chỉ có 1 giáo viên nên việc tổ chức các hoạt động giáo dục vệ sinh 
cho trẻ còn hạn chế, đôi khi còn chưa bao quát trẻ sát sao. 
 - Một số cháu chưa từng học qua lớp mẫu giáo bé và nhỡ nên trẻ chưa có 
một số kĩ năng vệ sinh cá nhân.
 - Một số trẻ được bố mẹ cưng chiều qua mức thường làm giúp trẻ nên khả 
năng tự phục vụ của trẻ trong hoạt động vệ sinh còn hạn chế.
 - Đa số phụ huynh đều làm nông nghiệp và một số phụ huynh còn mải làm 
ăn kinh tế nên chưa nhận thức được hết về tầm quan trọng của việc vệ sinh cá 
nhân cho trẻ tại nhà, chủ yếu các bậc phụ huynh chỉ vệ sinh cá nhân cho trẻ hoặc 
hướng dẫn trẻ vệ sinh theo cách thông thường, chưa khoa học và chưa đúng theo 
quy trình vệ sinh. Do vậy việc rèn trẻ có nề nếp, thói quen vệ sinh cá nhân đặc 
biệt là vệ sinh cá nhân rửa tay là rất khó khăn.
 - Qua khảo sát thực tế lúc đầu tại lớp tôi có 19 trẻ chưa có nề nếp thói quen 
vệ sinh cá nhân rửa tay chiếm 67 % .
 * Số liệu điều tra trước khi thực hiện:
 Bảng 1: Các tiêu chí đánh giá sự nhận thức của trẻ về quy trình rửa 
tay đúng cách.
 Xếp loại
 Các tiêu chí
 Tốt Khá TB Yếu
- Trẻ biết rửa tay bằng xà phòng 
đúng quy trình cần có 6 bước, nói 
 10/28=36% 8/28=28% 8/28=28% 2/28=8%
được lần lượt các bước rửa tay
- Biết cần phải rửa tay trước khi ăn, 
 11/28=39% 9/29=32% 7/28=25% 1/28=3%
sau khi đi vệ sinh và khi tay bẩn
- Hiểu được ý nghĩa của việc rửa tay 
 9/28=32% 10/28=36% 7/28=25% 2/28=8%
bằng xà phòng đúng quy trình.
 10 thân thiện giúp trẻ tích cực, hứng thú với các hoạt động vệ sinh như chuẩn bị 
đầy đủ đồ dùng vệ sinh hay tranh ảnh có nội dung giáo dục vệ sinh, cây xanh 
trang trí
 Ảnh khu vực cho trẻ vệ sinh rửa tay ở lớp
 Ngoài việc xây dựng môi trường đẹp, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng phục vụ 
cho hoạt động vệ sinh thì chúng ta cần giúp trẻ hiểu rõ sự cần thiết của việc hình 
thành nề nếp thói quen vệ sinh rửa tay là vô cùng quan trọng, khi trẻ đã hiểu 
được ích lợi của việc rửa tay thường xuyên thì trẻ sẽ luôn chủ động, hứng thú 
tham gia vào hoạt động rửa tay
 Để trẻ hiểu về mục đích của việc tạo thói quen rửa tay đúng quy trình cô 
nên dành nhiều thời gian để trò chuyện với trẻ ở mọi lúc mọi nơi, kể cho trẻ 
nghe những mẩu chuyện ngắn hay những câu chuyện do cô sáng tạo kết hợp với 
xem những hình ảnh, vi deo trên máy tính, hoặc hình ảnh có trong sách báo 
thông qua đó giáo dục viên cung cấp kiến thức để trẻ thấy được nếu rửa tay 
thường xuyên và đúng cách thì đôi tay của trẻ luôn sạch đẹp, phòng tránh được 
một số bệnh, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh. Nếu để tay bẩn, không được vệ sinh 
thường xuyên thì sẽ gây ra nhiều bệnh tật làm ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ví dụ: Chuẩn bị tới giờ ăn cơm trưa cô có thể kể cho trẻ nghe câu chuyện“ Nếu 
không rửa tay thì sao?” Với nội dung tóm tắt như sau:
 12 7.2. Biện pháp 2: Hình thành thói quen cho trẻ rửa tay bằng xà phòng 
đúng quy trình.
 Trước khi hình thành cho trẻ nề nếp, thói quen rửa tay thì việc làm đầu 
tiên cô giáo cần dạy cho trẻ kỹ năng rửa tay đúng quy trình. Những thao tác rửa 
tay đơn giản nhưng không bao giờ cũ, cũng như hiệu quả của mó mang lại cho 
các con là vô cùng lớn. Hoạt động này cần tiến hành ngay từ đầu năm học, khi tổ 
chức hoạt động giáo viên hướng dẫn thật tỉ mỉ cho trẻ từng bước rửa tay theo 
quy trình. Để trẻ dễ hiểu, dễ nhớ cô nên đưa hình ảnh các bước rửa tay kết hợp 
với lời hướng dẫn ngắn gọn, rõ ràng, chính xác, cụ thể theo 6 bước 
 + Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch. Xoa xà phòng vào lòng bàn 
tay. Chà xát hai lòng bàn tay vào nhau.
 + Bước 2: Dùng ngón tay và lòng bàn tay này cuốn và xoay lần lượt từng 
ngón tay của bàn tay kia và ngược lại.
 + Bước 3: Dùng lòng bàn tay này chà xát chéo lên cổ tay và mu bàn tay kia 
và ngược lại. 
 + Bước 4: Dùng đầu ngón tay của bàn tay này miết vào kẽ giữa các ngón 
của bàn tay kia và ngược lại.
 + Bước 5: Chụm năm đầu ngón tay của tay này cọ vào bàn tay kia bằng 
cách xoay đi xoay lại.
 + Bước 6: Xả tay cho sạch hết xà phòng dưới vòi nước sạch .Vẩy nhẹ tay 
xuống phía dưới. Lau khô tay bằng khăn sạch.
 Ảnh Cô giáo hướng dẫn trẻ rửa tay theo 6 bước
 14 đúng giờ nào việc đó. Cứ như vậy ngày nào trẻ cũng thực hiện đúng thời gian trẻ 
sẽ thành thói quen, trẻ sẽ tự làm mà không cần cô nhắc.
7.3. Biện pháp 3: Tích hợp nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân rửa tay vào 
các hoạt động.
 Để trẻ khắc sâu được kiến thức về lý thuyết và thành thạo hơn khi thực 
hành rửa tay bằng xà phòng cô nên lồng ghép việc giáo dục vệ sinh cá nhân rửa 
tay vào các hoạt động trong ngày, vào mọi lúc mọi nơi, cụ thể như: Trong giờ 
đón trả trẻ tôi thường cho trẻ xem vi deo bạn nhỏ rửa tay đúng quy trình và trò 
chuyện với trẻ: Bạn nhỏ đang làm gì? Bạn rửa tay như thế nào? Các con có rửa 
tay giống như bạn không? Các con rửa tay như thế nào? Con thường rửa tay vào 
những lúc nào?...Trẻ sẽ chia sẻ về kinh nghiệm và việc rửa tay của mình, nếu trẻ 
làm chưa đúng cô có thể nhắc nhở trẻ kịp thời.
 Ví dụ trong giờ hoạt động có chủ đích tôi có thể lồng ghép nội dung giáo dục 
vệ sinh rửa tay như khi dạy trẻ khám phá về đôi bàn tay ở chủ đề bản thân, tôi có 
thể tích hợp nội dung giáo dục vệ sinh cá nhân rửa tay vào phần kết thúc bằng 
một trò chơi rửa tay kết hợp với lời đồng dao:
 Tôi là dòng nước mát
 Trong vắt trong bạn ơi
 Mời bạn xắn tay áo lên
 Chúng ta cùng bắt đầu:
 Xả nước làm ướt tay em
 Xà phòng xoa hết làm nhàu bọt lên
 Xoay cho từng ngón tay em
 Bàn tay chà xát cổ tay mấy lần
 Lại còn cọ rửa kẽ tay
 Chụm đầu năm ngón
 Xoay lòng bàn tay
 Xà phòng ta phải xả ngay
 Lau khô khăn sạch
 Đôi tay mịn màng.
 16