SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi thông qua kể chuyện sáng tạo

 Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
 II- NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
 - Tên đề tài: Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5- 6
tuổi thông qua kể chuyện sáng tạo
 - Lý do chọn đề tài:
 Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng nhất 
của giáo dục mầm non.Ngôn ngữ là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi. 
Ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển của tâm lý trẻ em. Bên cạnh đo 
ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát 
triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hoá.
 Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 5- 6 tuổi nói riêng với đặc điểm tâm 
lý lứa tuổi này tò mò ham hiểu biết. và vốn từ của trẻ lứa tuổi này cũng đang tăng 
lên một các rõ rệt.
- Vốn từ của trẻ tăng nhanh khoảng 1300 – 2000 từ .
 - Danh từ và động từ ở trẻ vẫn chiếm ưu thế. 
- Tính từ và các loại từ khác trẻ đã sử dụng nhiều hơn.
- trẻ rất nhạy cảm với nghệ thuật ngôn từ. Âm điệu ,hình tượng của các bài hát 
ru, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tâm hồn tuổi thơ. Những câu chuyện cổ 
tích, thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ. Chính vì vậy cho trẻ tiếp xúc với văn học và 
đặc biệt là hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo là con đường phát triển ngôn 
ngữ cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất.
 Thông qua việc trẻ kể chuyện sáng tạo giúp trẻ phát triển năng lực tư duy, 
óc tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quý cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể 
chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ rang mạch lạc, vốn từ phong 
phú. Trẻ biết trình bày ý kiến, suy nghĩ, kể về một sự vật hay sự kiện nào 
đóbằng chính ngôn ngữ của trẻ. Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
sáng tạo. Đây là một nhiệm vụ rất phức tạp, yêu cầu khi kể chuyện sáng tạo trẻ 
phải tự nghĩ ra một nội dung câu chuyện, tạo ra cấu trúc logic được thể hiện 
trong hình nói tương ứng (lời nói kết hợp với sử dụng đồ dung trực quan).
 Yêu cầu này đòi hỏi trẻ phải có vốn từ phong phú, các kỹ năng tổng hợp, 
kỹ năng truyền đạt ý nghĩ của mình một cách chính xác, tập trung chú ý và nói 
biểu cảm. Những kỹ năng này trẻ lĩnh hội được trong quá trình nhận thức có hệ 
thống bằng con đường luyện tập thường xuyên hàng ngày. Từ những cơ sở lý 
luận trên tôi đã đi sâu nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ
cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua kể chuyện sáng tạo” nhằm đáp ứng nhu cầu nhận thức 
của trẻ mầm non hiện nay.
1) Khảo sát thực tế
- Trong quá trình giảng dạy tôi thấy tỉ lệ trẻ biết kể chuyện sáng tạo còn rất thấp. 
- tỉ lệ trẻ phát âm rành mạch thấp
- Diễn đạt các câu từ để cô và bạn hiểu được còn rất khó khăn
 Vì vậy, tôi thường xuyên chú trọng tổ chức hoạt động cho trẻ kể chuyện 
sáng tạo theo các chủ điểm. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện tôi đã gặp một 
số thuận lợi và khó khăn sau:
1.1 Thuận lợi:
- Bản thân là giáo viên có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu 
nghề mến trẻ. Có khả năng đọc kể diễn cảm cho trẻ nghe và biết định hướngcho 
trẻ kể chuyện sáng tạo có hiệu quả, tạo được môi trường hoạt động ở lớp tương 
đối phong phú.
- Được sự quan tâm tạo điều kiện của ban giám hiệu nhà trường, đầu tư về cơ sở 
vật chất, trang thiết bị đồ dùng đồ chơi tương đối đầy đủ theo thông tư 02
- Ban Giám Hiệu, tổ chuyên môn đã thường xuyên tổ chức bồi dưỡng chuyên 
môn và các đợt chuyên đề làm quen với văn học, hội thi đồ dung đồ chơi, công 
nghệ thông tin cho giáo viên học hỏi và rút kinh nghiệm. Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
 mạch
 4 Trẻ biết kể truyện theo hoàn 20 58.8 14 41.1
 cảnh ( kể truyện sáng tạo)
 Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra 
 một số biện pháp phat triển ngôn ngữ thông qua kể chuyện sáng tạo.
3- Những biện pháp thực hiện:
 * Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo
 * Biện pháp 2: Dạy trẻ cách sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ 
 lời kể sáng tạo.
 *Biện pháp 3: Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể chuyện 
 sáng tạo.
 * Biện pháp 4: Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh.
 4- Những biện pháp thực hiện ( nêu rõ biện pháp từng phần)
 * Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo
 Tạo môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết trong chương trình đổi mới 
Hiện nay, nếu cô tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích thích trẻ 
phát triển ngôn ngữ, tham gia vào các hoạt động và kết quả đạt được rất cao. Vì 
thế ngay từ đầu năm học tôi đã đi sâu vào tạo môi trường bằng cách đưa hình ảnh 
nhân vật của các câu chuyện nổi bật vào góc văn học và một số góc trong và 
ngoài lớp học thể hiện trên các mảng tường. Vẽ và sưu tầm một số bộ truyện 
tranh ngoài chương trình để đưa vào giảng dạy, vận động phụ huynh đóng góp 
truyện tranh đưa vào góc văn học cho trẻ hoạt động thường ngày. Những câu 
chuyện được thể hiện trên các mảng tường trong không gian to đã giúp trẻ dễ tri 
giác, trẻ được thảo luận, bàn bạc về câu chuyện đó. Từ đó trẻ biết vận dụng 
những kiến thức đó vào kể chuyện sáng tạo một cách dễ dàng. Ngoài việc tạo Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
trẻ được xem và nói lên nhận xét của mình về các đồ dung đó. Như vậy ngôn ngữ 
cuả trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng.
 Hình 1: Cô hướng dẫn trẻ đóng kịch Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
Bên cạnh đó tôi còn định hướng cho trẻ quan sát các tranh truyện , cho trẻ xem 
qua đĩa hình các câu chuyện. Đồng thời kết hợp tri giác với đàm thoại giữa cô và 
trẻ, giúp trẻ nhận xét đánh giá nội dung truyện một cách chính xác và nói lên ý 
tưởng của mình qua sự nhận thức.
Tôi dạy trẻ kể chuyện theo từng nhóm, theo thời gian thực hiện một tuần hoặc 
hai tuần, kết hợp lồng ghép các môn học khác, các trò chơi để củng cố và khắc 
sâu kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung quanh cho trẻ.
* Sau đây là một số cách dạy trẻ sử dụng đồ dùng trực quan.
- Dạy trẻ sử dụng rối tay: dạy trẻ sử dụng từng con một, kết hợp với lời nói, ngôn 
ngữ biểu cảm cùng với cách diễn rối qua cử động các con rối đi lại.
- Dạy trẻ ghép tranh kể chuyện: chọn những tranh mà trẻ thích ghép thành một 
dải câu chuyện sau đó kể từng tranh kết hợp với lời nói chỉ dẫn thông qua các 
nhân vật trong tranh.
 Hình 3: Trẻ tô màu tranh truyện Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
 Hình 5: Cô cùng trẻ làm đồ dùng các nhân vật trong truyện
- Dạy trẻ kể chuyện bằng sa bàn: chọn những nhân vật mà trẻ thích kết hợp di 
chuyển các nhân vật đó trên sa bàn. Nói đến đâu đưa nhân vật ra đến đó, lời kể đi 
theo nhân vật sử dụng.
 Thông qua các câu truyện sáng tạo của trẻ, trẻ sử dụng các ngữ điệu, ngắt 
 nghỉ để truyền đạt thái độ, tình cảm của mình đối với tác phẩm. Trẻ bắt chước 
 giọng kể diễn cảm của cô,trẻ có thể hiểu được một từ dung với đồ vật này lại 
 có thể vào các đồ vật khác nữa. Từ đó ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh mẽ, 
 vốn từ được làm giàu thêm và qua đó trẻ cảm nhận được sự phong phú của 
 ngôn ngữ tiếng việt Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
ngôn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích thích sự phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ tại gia đình.
- Những câu truyện trong và ngoài chương trình phù hợp với các chủ đề đều 
được treo, dán trên biểu bẳng tuyên truyền để phụ huynh nắm được có thể cùng 
kể với con ở nhà.
 Qua đó những câu truyện sẽ đến với trẻ một cách tự nhiên và có ý nghĩa trong 
đời sống tuổi thơ của trẻ
 IV KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÓ SO SÁNH ĐỐI CHỨNG
Sau khi thực hiện các biện pháp tôi đã thu được một số kết quả sau
1/Về bản thân:
 - Tôi thấy mình đã nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp,giọng kể được 
trau dồi diễn cảm, thu hút trẻ hứng thú tham gia vào tiết học.
 - Tôi đã rút ra được nhiều kinh nghiệm qua cách dạy trẻ kể chuyện sáng tạo, sưu 
tầm được nhiều truyện tranh, học thuộc nhiều truyện ngoài chương trình.
 - Tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt ở các góc, đặc biệt là góc văn học.
 - Tôi đã tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều loại rối 
phong phú, đa dạng, sử dụng có hiệu quả trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.
2/Về trẻ
 Tổng Số Trẻ Tỉ lệ Số trẻ Tỉ lệ 
STT Chỉ tiêu Số trẻ Đạt % Chưa %
 Đạt
 1 Trẻ lắng nghe kể truyện và 36 85,7 6 14,3
 đạt câu hỏi theo nội dung 
 truyện
 2 Trẻ hứng thú và tích cực 38 90,5 4 9,5
 42
 tham gia vào hoạt động kể Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
 40
 35
 30
 25 trươc khi thực
 hiện
 20
 sau khi thực
 15 hiện đề tài
 10
 5
 0
 1 2 3 4
- Dựa vào biểu đồ so sánh trên ta thấy theo thông tư 4242 thì chỉ tiêu đánh giá trẻ 
về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ tỉ lệ trẻ đạt cuối năm đã cao hơn nhiều so với 
đánh giá đầu năm
 4. Về phụ huynh:
- Nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo để phát 
triển ngôn ngữ cho trẻ.
- Phối hợp thường xuyên hơn cùng giáo viên để nâng cao hơn nữa chất lượng 
chăm sóc trẻ
 V. NHỮNG KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ NGHỊ 
 SAU QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
 * Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp trên vào việc dạy trẻ 
kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ tôi đã rút ra nhưng bài học 
kinh nghiệm sau: Đề tài sáng kiến kinh nghiệm 
 Ngày  tháng .năm 2012
 Chủ tịch hội đồng 
ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH GIÁO 
 DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN
 Ngày  tháng .năm 2012
 Chủ tịch hội đồng