SKKN Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong Trường Mầm non Vân Hội huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc

 Xuất phát những lý do trên tôi đã giành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm ra 
một số biện pháp “Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi trong 
trường mầm non”
 2. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường 
cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường MN, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc”. 
 3. Tác giả sáng kiến
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Kim Huệ
 - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường MN Vân Hội – Tam Dương- Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0976113537- E_mail: nguyenthikimhue.c0vanhoi@vinhphuc.edu.vn
 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Kim Huệ.
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
 - Lĩnh vực áp dụng: Giáo viên, dạy lớp 5-6 tuổi A3 Trường mầm non vân hội.
 - Vấn đề của sáng khiến: Tìm ra một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ 
môi trường cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non. Giúp trẻ nâng cao ý thức bảo 
vệ môi trường được áp dụng hiệu quả thì trẻ biết cách sống tích cực với môi trường 
nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ.Tôi tin chắc rằng thế 
hệ trẻ sau này sẽ có ý thức bảo vệ môi trường tốt.
 Để thực thi đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
 - Phương pháp nghiên cứu (phân tích, tổng hợp tài liệu Internet, tập san, 
sách báo có liên quan đến đề tài).
 - Phương pháp điều tra giáo dục.
 - Phương pháp quan sát sư phạm.
 - Phương pháp thực hành, thực nghiệm sư phạm.
 - Phương pháp điều tra thực trạng học sinh
 - Việc áp dụng lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường (GDBVMT) giúp 
giáo viên thực hiệc các nội dung giáo dục một cách nhạy bén, linh hoạt, không 
trùng lặp, không gây quá tải, tận dụng nguồn nguyên vật liệu phế thải có sẵn để 
biến những dụng cụ dạy và học đơn giản nhưng mang tính khoa học và sáng tạo 
để trẻ thực hành và trải nghiệm một cách thoải mái và không gượng ép. 
 - Nâng cao nhận thức, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ sư phạm.
 - Kết hợp cùng phụ huynh tham gia nhiều phong trào xây dựng môi trường 
trong sạch, tham gia đóng góp phế liệu làm đồ dùng đồ chơi. Phụ huynh hiểu được ý 
nghĩa của việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
 2 Ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức có khoa học 
có tình yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những 
con người biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước, sáng tạo và còn biết 
nhìn xa trông rộng. Những phẩm chất ấy con người phải được hình thành từ lứa 
tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong tương lai.
 Vấn đề giáo dục trẻ mầm non ý thức bảo vệ môi trường được thực hiện 
trong các hoạt động hàng ngày của trẻ tại lớp. Từ lúc đón trẻ, đến các hoạt động 
học, hoạt động chơi, ăn, ngủđều được giáo viên thực hiện lồng ghép việc giáo 
dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Như những năm trước tại lớp tôi phụ trách 
cũng đã thực hiện một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường như thông qua 
tranh ảnh, tôi đàm thoại cùng trẻ về hành động, việc làm của các bạn nhỏ về ý 
thức BVMT ( bỏ rác vào thùng, trồng cây). hay tổ chức các buổi lao động 
dọn sân trường, giao nhiệm vụ cho từng nhóm trẻ, hay giáo dục trẻ ý thức BVMT 
thông qua trò chơi nhưng đạt hiệu quả chưa cao. Trẻ chỉ nhớ được lúc đó nhưng 
sau thì lại quên ngay, và khi lao động thì trẻ làm một cách miễn cưỡng, coi đấy là 
nhiệm vụ của mình phải làm. 
 7.1.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 
 a. Thuận lợi 
 * Về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho chuyên đề của lớp.
 - Được sự quan tâm giúp đỡ từ phía phòng GD & ĐT, của Ban giám hiệu 
nhà trường cùng với phụ huynh học sinh đã giúp đỡ về cơ sở vật chất phục vụ 
cho công tác chăm sóc, giáo dục trẻ, lớp tôi được trang bị đầy đủ đồ dùng đồ 
chơi theo Thông tư 02, môi trường an toàn và thân thiện.
 - Trường, lớp rộng rãi, thoáng mát, có hệ thống thoát nước phù hợp nước 
và rác thải được xử lý hợp vệ sinh và kịp thời, trường có đầy đủ dụng cụ lao 
động trong và ngoài lớp: chổi, thùng rác hàng năm nhà trường chi ra một số 
tiền mua sắm, tu sửa dụng cụ lao động.
 * Đối với giáo viên
 - Hai giáo viên đứng lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi A3 đều đạt trình độ chuẩn 
trở lên, luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng động. 
 - Bản thân tôi đã được đào tạo đạt trình độ Đại học, có tinh thần học hỏi, 
nhiệt tình trong giảng dạy, yêu nghề mến trẻ, luôn tìm tòi vận dụng các phương 
pháp, hình thức đổi mới vào các hoạt động nhằm thu hút trẻ tham gia tích cực 
vào các hoạt động
 - Được học tập đúc rút kinh nghiệm qua thăm lớp dự giờ đồng nghiệp
 4 không đúng giờ, còn hay nghỉ học tuỳ tiện, 1 số phụ huynh còn khó khăn trong việc 
ủng hộ đóng góp... Đời sống người dân chưa cao, 100% phụ huynh làm nông nghiệp 
nên đời sống thu nhập còn thấp. Việc giáo dục con cái chỉ là dạy trẻ học đếm, học 
chữ cái còn việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là việc làm không cần thiết và 
họ nhận thức bảo vệ môi trường không phải trách nhiệm của họ.
 Chính vì thế đứng trước tình trạng này tôi rất băn khoăn lo lắng từ đó tôi chủ 
động xây dựng kế hoạch ngay đầu năm của lớp mình, trực tiếp thực hiện đề tài trên 
trẻ, kết hợp các tài liệu hướng dẫn, sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường và 1 số 
kinh nghiệm từ bạn bè đồng nghiệp, phối hợp cùng phụ huynh, học hỏi những tiết 
dạy trên Internet để tìm ra một số biện pháp, phương pháp nâng cao chất lượng cho 
trẻ.
 Qua nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng tôi đã tiến hành khảo sát trẻ đầu năm 
và thu được kết quả như sau:
 Kết quả đánh 
 giá
 TT Các hành vi đánh giá Tỷ lệ
 Số lượng trẻ 
 đạt được
 1 Biết chăm sóc và bảo vệ cây, 
 24 / 32 75 %
 chăm sóc và bảo vệ vật nuôi.
 2 Biết giữ gìn trật tự,vệ sinh công 
 23 / 32 72 %
 cộng, vệ sinh trường lớp
 3 Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi 
 26 / 32 81 %
 đúng nơi quy định
 4 Tự giác gom rác vào thùng 20 / 32 62 %
 5 Phân biệt được những hành 
 động đúng, hành động sai với 21 / 32 65 %
 môi trường
 6 Biết tiết kiệm điện, nước khi sử 
 18 / 32 56 %
 dụng và tắt khi không sử dụng
 7 Nhắc nhở mọi người không 
 17 / 32 53 %
 được xả rác bừa bãi
 * Qua khảo sát ban đầu tôi thấy
 Từ những kết quả khảo sát như trên tôi luôn suy nghĩ và trăn trở xem mình 
phải làm gì và làm thế nào để nâng cao kết quả giáo dục bảo vệ môi trường cho 
trẻ đồng thời nhắc nhở cả phụ huynh, đánh thức ở họ ý thức bảo vệ môi trường, 
hãy sống cho mình và cả tương lai của con em mình sau này. Tôi xin mạnh dạn 
đưa ra một số biện pháp sau đây:
 6 trẻ để trẻ nhận ra được những việc làm tốt, không tốt, những hành động đúng – 
hành động không đúng kích thích trẻ suy nghĩ, bộc lộ tình cảm, có thái độ phù 
hợp với môi trường trong và ngoài lớp học. Ví dụ:
 * “Chủ đề: Trường mầm non thân yêu của bé”: Ngoài việc cung cấp cho 
trẻ kiến thức về chủ đề: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, 
nơi bỏ rác, vứt rác. Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những 
thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau 
khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn). Tôi còn giáo dục trẻ có ý thức giữ gìn 
vệ sinh trường lớp sạch sẽ, không hái hoa bẻ cành cây xung quanh trường lớp, 
biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh
 Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Chọn những hành vi đúng - sai”: Cô làm 
tranh vẽ về việc giữ gìn bảo vệ môi trường của một bạn nhỏ như: bé vứt rác vào 
thùng, vứt rác bừa bãi, bé quét nhà, giẫm lên cỏ, bé đu cành cây, bé ngồi lên 
bàn, bé tranh giành đồ chơi...Sau đó chia trẻ làm hai đội, mỗi đội có một bức 
tranh yêu cầu trẻ phải bật qua các vòng và yêu cầu một đội đánh dấu X vào vòng 
tròn các hành vi đúng và một đội đánh dấu nhân vào vòng tròn những hành vi 
sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào khoanh được đúng theo yêu cầu là chiến 
thắng.
 8 Cô hỏi: Trong bài hát, rác trước khi vứt vào thùng phải làm gì?( Phải phân 
loại rác) Bài hát nên khuyên chúng ta nên phân loại rác trước khi cho vào thùng 
rác, phải luôn ý thức sử dụng lại các đồ vật có thể dùng được. 
 *“Chủ đề: Gia đình’’: Nhận biết môi trường gia đình bao gồm: Các phòng 
ở, nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình. 
Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường xung quanh nhà của trẻ, nhận biết 
được môi trường sạch: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia súc, sân vườn, 
nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi, không 
khói và không có tiếng ồn, môi trường bẩn trong gia đình: Nhà ở, sân vườn 
không được quét dọn, đồ dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn 
gàng, bụi bẩn và trẻ biết tác hại của môi trường bẩn đối với con người. Từ đó, 
trẻ biêt quý trọng giữ gìn đồ dùng trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ, 
bỏ rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi...có ý thức về những điều nên 
làm như: khoá vòi nước không sử dụng, tắt điện khi ra khỏi phòng, giúp đỡ bố 
mẹ những công việc vừa sức giúp môi trường sống của gia đình xanh, sạch đẹp 
như: quét nhà, tưới cây
 Tiết KPKH: “Đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình bé” Trẻ biết một 
số đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình như: bóng điện để thắp sáng, quạt, 
tivi, đài, tủ lạnh, ấm điện... Cô giáo dục trẻ những kỹ năng sử dụng đồ dùng 
bằng điện đúng cách vừa tiết kiệm lại có thể bảo quản đồ dùng, tránh được 
những vấn đề gây cháy nổ hay nguy hiểm khác.Cô đưa ra các tình huống nhằm 
lồng ghép nội dung “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả” như khi ra khỏi 
phòng các con phải làm gì? ( Tắt đèn, tắt tivi, quạt...)
 * “Chủ đề: Thế giới thực vật”: Giáo dục trẻ biết quá trình phát triển của 
cây ích lợi của cây xanh với môi trường sống và biết chặt phá rừng bừa bãi làm 
cho môi trường ô nhiễm, thiên tai xẩy ra nhiều và nghiêm trọng ảnh hưởng tới 
đời sống của con người.
 Tôi cho trẻ chuẩn bị đồ dùng chai dầu ăn, dầu xả... cắt thành những hình 
ngộ nghĩnh, hấp dẫn và cho trẻ làm thí nghiệm “ Trồng cây”
 10 * “Chủ đề: Thế giới động vật”: Ngoài việc tôi cung cấp cho trẻ kiến thức 
về đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời sống con người. 
Tôi còn giáo dục trẻ yêu quí các con vật nuôi, mong muốn và thực hiện những 
hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần gũi. 
 VD: Tôi cho trẻ cùng quan sát thí nghiệm với 2 con cá ở 2 bình nước khác 
nhau ( bình nước sạch và bình nước bẩn) cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của hai 
con cá đó. Tôi còn mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng Đại Dương 
như ngựa, cá mập, cá kình, cá thu... để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng 
chúng đang có nguy cơ tuyệt chủng do ý thức con người.... Cô nhấn mạnh trong 
tự nhiên có rất nhiều con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng và 
môi trường sống khác nhau chúng đều cần được chăm sóc và bảo vệ.
 * “Chủ đề:Giao thông”: Giúp trẻ hiểu được: 
 - Một số đồ dùng cần thiết, một số quy định đơn giản để đảm bảo an toàn 
khi tham gia giao thông
 - Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông.
 Trẻ phải nắm được phương tiện giao thông thải ra khói bụi: ô tô, xe máy, 
tàu hỏathả khói vào không khí.
 Tôi cho trẻ xem những video hình ảnh của các phương tiện giao thông gây 
ô nhiễm môi trường
 Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, ngồi trên xe thò đầu qua cửa sổ, 
người ngồi sau đứng lên xe đạp, xe máy, đi xe không đeo kính khẩu trang, người 
đi bộ đi trên vỉa hè, đi đúng luật giao thông, trẻ em đá bóng dưới lòng đường 
hình ảnh người đi xe máy đeo khẩu trang, đeo kính đội mũ bảo hiểm... Sau đó, 
cho trẻ gạch nối những hành động đúng – sai khi tham gia giao thông, tô tranh 
những phương tiện giao thông bảo vệ môi trường, lựa chọn những lô tô phương 
tiện giao thông không gây ô nhiễm môi trường...
 * Giáo dục trẻ đi đường biết bịt khẩu trang, đội mũ bảo hiểm tránh tai nạn, 
bố mẹ đưa đến trường phải để xe đúng quy định, không cho xe đi vào sân trường 
khói bụi làm ô nhiễm môi trường...Trẻ biết nhận ra cái đẹp trong việc giữ gìn 
các đồ dùng, phương tiện đi lại của gia đình sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp...
 * “Chủ đề: Một số hiện tượng tự nhiên”: Giúp trẻ biết về các hiện tượng 
tự nhiên: gió, mây,mưa, sấm chớp, sét, lũ lụt, núi lửa.... và trẻ biết được nguyên 
nhân của các hiện tượng như: Bão, lũ, cháy rừng, sạt lỡ đất  là do con người 
chặt phá rừng trái phép, do trái đất bị ô nhiễm nghiêm trọng và hậu quả con 
người phải gánh chịu. Cho trẻ đọc thơ “ Ghét bão”, “ Thương cây” Cô cho trẻ 
 12