SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong Trường Mầm non Trung Sơn Trầm

 Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non
 2. Mục tiêu của đề tài, sáng kiến 
 - Nhằm tìm ra một số biện pháp- kinh nghiệm tốt nhất để giúp giáo viên 
lớp mẫu giáo lớn 5- 6 tuổi tổ chức tốt hoạt động phát triển thẩm mỹ - tạo hình.
 3. Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu. 
 3.1. Thời gian:
 - Từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 3 năm 2021
 3.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: 
 + Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức 
hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non.
 + Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện tại lớp A1 trường mầm 
non Trung Sơn Trầm- Sơn tây- Hà Nội. 
 II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN
 1. Hiện trạng vấn đề.
 Như chúng ta đã biết hoạt động tạo hình là một trong các hoạt động một 
ngày của trẻ ở trường, lớp mầm non nhưng tôi thấy bộ môn tạo hình của lớp tôi 
đang phụ trách còn rất nhiều hạn chế như. Cá nhân mỗi đứa trẻ hoạt động rất 
riêng lẻ, đơn độc, thiếu sự phối hợp và kết hợp với nhau trong khi tạo hình. Trẻ 
chưa được giao tiếp một cách thoải mái, chưa được sử dụng ngôn ngữ của cá 
nhân mình cũng như chưa được thể hiện sở thích và ý tưởng mà chỉ thụ động và 
làm theo yêu cầu của cô khi tham gia hoạt động tạo hình. Trẻ chỉ được học và 
làm dưới một hình thức đồng loạt mà chưa được phát huy “cá nhân” mình, chưa 
được kích thích để thể hiện kinh nghiệm, ấn tượng và cảm xúc của riêng mình. 
Trẻ chưa được hoạt động phối hợp để tạo ra các sản phẩm chung của cả nhóm. 
Trẻ chưa được tranh luận, giao tiếp cùng nhau, cùng trao đổi, cùng nhận xét. Trẻ 
chưa được giáo dục tinh thần tập thể, tương trợ lẫn nhau thông qua loại hình 
hoạt động đặc biệt này. Từ những thực trạng trên tôi đã tìm ra nhược điểm đang 
mắc phải như sau.
 + Về phía trẻ:
 - Các cháu tuy cùng độ tuổi nhưng khả năng tạo hình của trẻ không đồng 
đều. Một số trẻ chưa hứng thú tham gia vào các hoạt động tạo hình, vẫn còn rất 
nhiều trẻ kỹ năng cầm bút, cách vẽ, cách xé dán, nặn còn yếu, bài tạo hình chưa 
sáng tạo, chưa biết cách sắp xếp bố cục bức tranh, chưa biết phối hợp các mảng 
màu, một số trẻ còn chưa biết làm việc theo nhóm chung, khả năng đặt câu hỏi Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non
 Giỏi Khá TB
 SL % SL % SL %
 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt 38 3 8 15 39 20 53
 1 động tạo hình.
 Trẻ có các kỹ năng tạo hình tốt vẽ, 38 5 14 15 39 18 47
 2 xé dán, nặn, làm đồ thủ công, in đồ 
 họa
 Trẻ biết đặt tên cho sản phẩm tạo 38 3 8 10 26 25 66
 3 hình ,biết đặt câu hỏi, nhận xét bài 
 của mình và của bạn.
 4 Trẻ có kĩ năng làm việc theo nhóm. 38 4 11 16 42 18 47
 Trước thực trạng đó, tôi trăn trở làm thế nào để khắc phục những khó 
khăn và phát huy những mặt thuận lợi để giúp trẻ bộc lộ hết khả năng của mình, 
giúp trẻ học tốt và có sự yêu thích, hứng thú về hoạt động tạo hình. Chính vì vậy 
tôi đã dành thời gian nghiên cứu và mạnh dạn đưa ra “Một số biện pháp nâng 
cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ”.
 2. Giải pháp biện pháp:
 2.1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn và xây 
dựng kế hoạch hoạt động tạo hình cho trẻ theo từng tháng.
 * Bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn.
 Phải nói rằng việc tự học hỏi và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ 
là việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết đối với giáo viên trực tiếp đứng lớp. 
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tự học, tự bồi dưỡng, tôi luôn tích cực 
tham gia các lớp chuyên đề do Phòng giáo dục và nhà trường triển khai. Đồng 
thời tôi luôn tự tìm những tài liệu có liên quan đến đề tài để đọc, nghiên cứu tìm 
ra cho mình những phương pháp tốt nhất để nâng cao kết quả giờ dạy. 
 Tôi tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn do nhà trường tổ chức. 
Trong các buổi sinh hoạt đó tôi luôn tích cực trao đổi với đồng nghiệp, chú ý 
lắng nghe và tiếp thu những kinh nghiệm hay trong công tác chăm sóc và giáo 
dục trẻ. Ngoài ra, tôi còn tham khảo những giáo án hay về lĩnh vực tạo hình của 
đồng nghiệp qua các kỳ thao giảng, hội thi giáo viên giỏi từ đó vận dụng vào 
thiết kế các bài giảng phù hợp với thực tế trẻ ở lớp tôi. Đặc biệt trong năm học 
này tại nơi tôi đang công tác đang thực hiện giảng dạy theo phương pháp mới và Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non
đề tài cần sử dụng những kỹ năng khó hơn chẳng hạn chủ đề Gia đình tôi chọn 
đề tài “Xé dán ngôi nhà”, đến chủ đề Thế giới thực vật tôi tăng mức độ khó lên 
với đề tài “In đồ họa bông hoa”.
 Khi trẻ có những kỹ năng tạo hình cơ bản tôi nhận thấy trẻ đã tự tin và rất 
hào hứng tham gia hoạt động để tạo ra sản phẩm đẹp khoe với cô.
 2.2. Biện pháp 2: Khơi nguồn hứng thú cho trẻ tham gia hoạt động 
tạo hình.
 * Khơi nguồn hứng thú từ không gian sáng tạo, môi trường trong và 
ngoài lớp học. 
 Qua việc điều tra thực trạng tôi nhận thấy việc hứng thú trong hoạt động 
tạo hình của trẻ còn hạn chế tôi đã mày mò tìm hiểu để làm sao cho trẻ khi học 
môn tạo hình cảm thấy hứng thú, yêu thích, say mê với môn học. Để làm được 
điều đó đòi hỏi bản thân tôi phải luôn nỗ lực làm sao để khơi dậy nguồn cảm 
hứng cho trẻ. Ngay cửa ra vào, tôi đã nghiên cứu tìm tòi và trang trí các hình ảnh 
yêu thương như: bắt tay, trái tim, ôm, đập tay...Mỗi buổi sáng khi trẻ vừa đến 
của lớp, trẻ sẽ chọn cho mình một biểu tượng và thể hiện hành động phù hợp với 
biểu tượng đó.Với trẻ khi mình được tự do chọn lựa những hành động để cô đón 
vào lớp trẻ sẽ cảm thấy mình được yêu thương hơn, được thích thú và mỗi ngày 
trẻ được chọn một hành động khác nhau trẻ sẽ cảm thấy hứng thú và mong chờ 
đến ngày mai được đi học để được chọn biểu tượng khác.
 (Ảnh 3 Hình ảnh đón trẻ ngoài cửa lớp)
 Năm học này tôi và giáo viên cùng lớp đã cùng nghiên cứu để làm sao xây 
dựng được môi trường lớp khoa học, sắp xếp, bố trí hợp lý xung quanh không 
gian mà trẻ học tập, vui chơi, sinh hoạt.Tên và nội quy các góc, giá, kệ có bánh 
xe, màu sắc trang nhã, mảng tường mở, đồ dùng, phương tiện, học liệu, đồ chơi 
ngăn nắp, dễ lấy, dễ cất. Nội quy từng góc chơi bằng chữ và hình ảnh, ký hiệu 
đặc trưng, được giáo viên và trẻ cùng xây dựng từ đầu năm học để thực hiện. 
(chữ viết đều theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành, và các chữ tên góc chơi tôi 
và trẻ đều tự tay làm bằng các loại hột hạt) để qua môi trường đó nuôi dưỡng 
lòng ham muốn cho trẻ.
 *Để trẻ "học mà chơi, chơi mà học".
 Cùng là một đề tài, tôi có thể thực hiện thay đổi nhiều phương pháp khác 
nhau, hình thức tổ chức đa dạng, phong phú.
 Để lôi cuốn, cuốn hút trẻ vào trong hoạt động tạo hình tôi thường tổ chức 
cho trẻ tham gia một cách tự nhiên, không gò bó tạo cảm giác học mà như chơi, Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non
dương, khen thưởng hay tặng những món quà để lấy đó làm động lực phấn đấu. 
Vậy nên tôi luôn dành những lời động viên khen ngợi hay tặng quà để tạo hứng 
thú cho trẻ khi tham gia hoạt động tạo hình.
 Như vậy việc khơi nguồn cảm hứng cho trẻ khi tham gia hoạt động tạo 
hình là một việc làm cấp thiết tạo cơ hội trẻ được tự do lựa chọn nội dung học 
tập, tự do trải nghiệm để tạo tâm thế thoải mái khi tham gia hoạt động tạo hình.
 2.3. Biện pháp 3: Ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến STEM 
vào trong hoạt động tạo hình. 
 Hoạt động giáo dục ở mẫu giáo là một quá trình giáo dục có mục đích, có 
kế hoạch với nhiều hình thức, phương pháp khác nhau. Mỗi hoạt động đều nhằm 
đạt được một mục đích nhất định. Vì thế hoạt động nào cũng có tính chất riêng 
của nó. Tôi đã lựa chọn ứng dụng phương pháp STEM cho hoạt động tạo hình. 
Hoạt động tạo hình là quá trình trẻ chơi sáng tạo với màu nước và vô vàn 
nguyên vật liệu khác nhau, điều này tạo cơ hội cho trẻ biết sử dụng phối hợp các 
nguyên liệu khi tạo ra các sản phẩm, đây là tiền đề để trẻ biết cách kết hợp các 
nguyên liệu bất kì mà trẻ thu lượm được khi tham gia hoạt động. 
 Trước đây khi chưa biết đến phương pháp này bản thân tôi luôn dạy trẻ 
tạo hình theo hướng cô dạy, cô nói mà trẻ chỉ ngồi để nghe và khi trẻ tạo ra sản 
phẩm tôi luôn yêu cầu trẻ sản phẩm phải đẹp có tính thẩm mỹ cao.
 Sau khi được học tập từ đồng nghiệp và tự mày mò nghiên cứu tài liệu để 
ứng dụng phương pháp STEM vào hoạt động tạo hình việc dạy trẻ trở nên không 
cần cầu kì trẻ được tự tìm tòi khám phá hết các nguyên vật liệu, chất liệu để có 
thể gắn được bông hoa của một tiết tạo hình cần có những gì và cách làm bông 
hoa đấy như thế nào. Đặc biệt hoạt động tạo hình theo phương pháp này khi tạo 
ra sản phẩm phải có tính ứng dụng trong thực tế, trẻ được làm việc theo nhóm, 
trẻ được chủ động trong hoạt động, và đặc biệt trẻ tự tìm câu trả lời cho những 
thắc mắc của mình.Từ đó trẻ nghiên cứu và đi đến kết luận.
 VD: Với chủ đề “ Thực vật”
 Đề tài: Dạy trẻ gắn bông hoa
 Chuẩn bị: Đá cuội đã sơn màu, keo, kéo
 Tiến hành:Trước tiên tôi cho trẻ xem bông hoa được tạo từ đá sỏi và hỏi 
trẻ có thắc mắc gì về bông hoa đó. Tiếp theo tôi cho trẻ về thành những nhóm 
nhỏ để thảo luận xem nhóm mình ai có những câu hỏi hay thắc mắc gì về bông 
hoa của cô. Sau khi trẻ thảo luận song tôi cho trẻ được đưa ra những câu hỏi của Một số biện pháp nâng cao hiệu quả việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi trong 
 trường mầm non
hiệu quả. Tôi đã nghiên cứu, lựa chọn các nội dung mới để vào tiết dạy như: làm 
đồ thủ công handmade, gấp giấy theo phương pháp nhật bản origami. Song quá 
trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình 
hoạt động trở lên rời rạc, chắp vá. 
 Hoạt động cho trẻ làm quen văn học : Sau khi trẻ học xong bài thơ ‘‘ Bầu 
và Bí’’ trẻ nặn các loại quả, hoặc trẻ học truyện, trẻ nghe kể chuyện ‘‘ Sự tích về 
các loài hoa’’ trẻ vẽ hoa theo trí tưởng tượng mà mình đã được nghe, được học. 
 Hoạt động khám phá khoa học : Ví dụ : Cho trẻ làm thí nghiệm ‘‘hoa nở 
trong nước’’ trẻ được làm những bông hoa với nhiều hình dạng, kích thước, màu 
sắc, chất liệu khác nhau.
 Hoạt động phát triển nhận thức : Làm đồ thủ công còn giúp bé tìm hiểu 
được các giá trị của giáo dục, chẳng hạn như bé sẽ học hỏi nhiều hơn về môn 
toán khi đo đạc, định hình dạng, kích cỡ. Bé cũng tìm hiểu và hiểu thêm về màu 
sắc, hình dáng, tìm hiểu để làm cách nào để đo lường, lựa chọn nguyên vật liệu 
sao cho vừa đủ. Những hoạt động này giúp bé thể hiện được bản thân tốt hơn, từ 
đó mạnh dạn và giải quyết được các vấn đề nảy sinh ở trường học.
 Tóm lại: Việc kết hợp làm hằng ngày một cách tự nhiên và thực tế theo 
các thời điểm trong chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ thì sẽ không mất thời 
gian, trẻ lại được thường xuyên thực hành trải nghiệm.
 * Lồng ghép hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động ở mọi lúc mọi nơi :
 Trẻ đựợc làm quen với hoạt động tạo hình ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ 
được cảm nhận yêu thích cái đẹp trong môi trường thiên nhiên và môi trường xã 
hội và luôn trau dồi kỹ năng tạo hình, rèn sự nhanh nhẹn, khéo léo, kiên trì, ghi 
nhớ tưởng tượng có chủ định tạo tiền đề cho nhân cách trẻ phát triển toàn diện. 
Hoạt động ngoài trời: Khi cho trẻ đi thăm quan dạo chơi ngoài trời tôi cho trẻ 
nhặt các lá cây làm các con vật như con mèo, con trâu, hay dùng que, dùng phấn 
vẽ lên đất những hình ảnh trẻ thích.
 Hoạt động góc: Tôi hướng dẫn trẻ dưới các hình thức: Làm sách tranh; 
Làm đồ thủ công, handmede, nghệ thuật, khoa học.
 Hoạt động góc có thể coi là “Mảnh đất màu mỡ” để trẻ được rèn luyện các 
kỹ năng tạo hình cũng như phát huy tính sáng tạo của trẻ cao nhất. Việc cho trẻ 
hoạt động tạo hình ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ hoạt động theo ý thích 
không nhất thiết yêu cầu trẻ phải giống như cô.
 (Ảnh 5: Trẻ hoạt động tạo hình)