SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen chữ viết cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non

 MỤC LỤC
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Tên đề tài............................................................................. 3
2. Lý do chọn đề tài...................................................................................... 3
2.1: Cơ sở lý luận......................................................................................... 3
2.2: Cơ sở thực tiễn...................................................................................... 3
3. Mục đích nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm...................................... 4
4. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 4
5. Đối tượng khảo sát thực nghiệm: ............................................................ 4
6. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 4
7. Thời gian thực hiện............................................................ ....................... 4
PHẦN THỨ II: QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
2. Thực trạng điều tra ban đầu............................................... ...................... 5
2.1.Khảo sát thực tế khi chưa thực hiện................................ ...................... 5
2.2.Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài................................................... 5
3. Những biện pháp chính................................................... ..........................5
4. Biện pháp thực hiện từng phần.................................................................. 6
4.1. Luyện cho trẻ phát âm chuẩn, chính xác, rõ ràng . 6
4.2. Hoạt động có mục đích (hoạt động học tập) 6
4.3. Kết hợp với các hoạt động khác:  10
4.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết học....12
4.5. Bồi dưỡng những trẻ cá biệt, trẻ yếu14
4.6.Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh.15
5.Kết quả đạt được sau khi thực hiện đề tài có so sánh đối chứng .. 16
 Bài học kinh nghiệm.17 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Tên đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen chữ 
viết cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non”
2. Lý do chọn đề tài:
2.1: Cơ sở lý luận
 Để hoà chung với xu thế đổi mới giáo dục của các nước tiên tiến trên thế giới 
và các nước tiên tiến trên khu vực Đông Nam á nói chung. Phương pháp giáo dục 
mầm non của Việt Nam nói riêng cũng hoà chung vào làn sóng đổi mới giáo dục đó 
cho phù hợp với thời đại công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Dưới sự chỉ đạo 
đồng bộ của giáo dục với bậc học Mầm non trên toàn quốc. Trong những năm qua 
bộ GDDT đã triển khai nhiều chuyên đề và đạt được nhiều kết quả tốt đẹp. Trong đó 
có chuyên đề “ Làm quen văn học và chữ viết ” Tôi nhận thấy rằng: Hoạt động cho 
trẻ làm quen với chữ viết có một ý nghĩa rất lớn. Thông qua hoạt động này giúp trẻ 
nhận biết và phát âm đúng âm của 29 chữ cái, đồng thời tạo cho trẻ có được hứng 
thú học tiếng mẹ đẻ, phát âm chuẩn âm Tiếng Việt và làm tiền đề cho trẻ thích ứng 
với việc tập đọc, tập viết ở lớp 1. Vì vậy nó có ý nghĩa trực tiếp trong việc phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng nghe, nói, giúp trẻ phân biệt được những 
âm khó. Thông qua các chữ cái, vốn từ của trẻ được tăng lên, giúp trẻ hiểu được mối 
quan hệ nói và ngôn ngữ viết qua việc tìm kiếm các chữ cái khác nhau ở các vị trí 
khác nhau của từ. Giúp trẻ phát triển trí óc ghi nhớ, quan sát, chú ý có chủ định, đồng 
thời kích thích phát triển tư duy cho trẻ. ... Thông qua nhiều hoạt động nhằm tạo ra 
được sự hứng thú, lòng ham muốn đi học lớp 1 của trẻ.
2.2: Cơ sở thực tiễn:
Là một giáo viên Mầm Non – tôi cũng đã nhận thấy được môn Làm quen chữ viết 
không ngừng có ý nghĩa và có tác dụng to lớn trong giáo dục nhằm giúp trẻ phát 
triển toàn diện như: trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹMặt khác, môn Làm quen chữ viết 
còn giúp trẻ nhận biết thế giới xung quanh, giúp trẻ giao tiếp với mọi người. Có thể 
nói môn Làm quen chữ viết là tiền đề vững chắc giúp trẻ tự tin bước vào trường phổ 
thông. Đối với trẻ 5-6 tuổi thì rất thích đọc truyện nhưng đa số các bé thì chỉ thích 
xem hình hơn là đọc chữ. Làm thế nào để giúp trẻ hứng thú trong việc đọc, tích cực 
luyện phát âm, vận dụng sự hiểu biết và khả năng của trẻ vào hoạt động hằng ngày. 
Điều này làm tôi suy nghĩ cố gắng tìm tòi mọi biện pháp như soạn giáo án điện tử, 
sáng tác trò chơi, sưu tầm trò chơi vận dụng vào các hoạt động Làm quen chữ viết, PHẦN THỨ II: QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI 
2. Thực trạng điều tra ban đầu: 
2.1.Khảo sát thực tế khi chưa thực hiện:
 *Thuận lợi :
- Được BGH tạo điều kiện đầu tư CSVC trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho các 
hoạt động của trẻ
- Được sự quan tâm giúp đỡ của BGH về chuyên môn.
- BGH thường xuyên kiểm tra đôn đốc xây dựng mang tính toàn diện để thúc đẩy 
chất lượng chăm sóc GD trẻ.
 - Bản thân khỏe mạnh, nhiệt tình , yêu nghề mến trẻ, được đào tạo chuyên 
môn hệ chính quy, có trình độ Đại học.
 - Bản thân có kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy các cháu lớp 5-6 tuổi.
 *Khó khăn :
-Trường chia làm 3 khu nên cơ sở vật chất còn hạn chế.
- Sĩ số lớp đông, trình độ nhận thức của trẻ không đồng đều. 
- Nhiều cháu chưa mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, trẻ còn nói nhỏ, nói ngọng.
- Một số ít phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến con em mình.
- Đồ dùng phục vụ cho môn học chủ yếu là giáo viên tự làm.
 2.2.Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài:
Khảo sát trên 42 cháu lớp A1
 Nội dung Kết quả
 Số lượng Tỉ lệ%
 Trẻ hứng thú với tiết học làm 21/42 50%
 quen chữ viết
 Trẻ nhận biết và phân biệt được 25/42 59%
 các chữ cái đã học
 Trẻ phát âm chuẩn, chính xác 20/42 48%
 Trẻ có khả năng nhanh nhẹ 15/42 36%
 trong việc tìm chữ cái trong từ
3. Những biện pháp chính.
3.1. Luyện cho trẻ phát âm chuẩn, chính xác, rõ ràng.
3.2. Hoạt động có mục đích (hoạt động học tập).
3.3. Kết hợp với các hoạt động khác: 
3.4. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết học Trước hết tôi trang trí trong và ngoài lớp các hình ảnh phù hợp với chủ đề nhánh, 
phía dưới mỗi hình ảnh đều có các từ chỉ nội dung tranh nhằm mở rộng thêm 
vốn nhận biết về môi trường xung quanh cho trẻ .
Đồ dùng cho tiết dạy của cô tôi chuẩn bị các hình ảnh trên màn hình máy tính to, 
rõ nét có chứa các từ như: “ nhà sàn,sông Hồng. ” và gọi trẻ lên cho trẻ tìm và đọc 
các chữ theo yêu cầu của cô.Các chữ cái trẻ tìm được sẽ được thay đổi màu tạo sự 
hấp dẫn đối với trẻ.
 Tiết học làm quen chữ s-x
Đối với trẻ lứa tuổi mầm non học mà chơi – chơi mà học nên tôi luôn tìm tòi tổ 
chức những trò chơi mới tạo sự hấp dẫn và hứng thú đối với trẻ.
* Ví dụ: ở bài làm quen chữ cái a,ă,â .
Tôi vận dụng trò chơi “ đi chợ”. Mỗi trẻ mang một cái rổ trong đó đựng các thẻ lô 
tô cái ca , đôi tất, khăn mặt, ghế đẩu, bếp ga ( Lô tô có chứa chữ cái)...vừa đi chơi 
với cô vừa đọc:
 Rềnh rềnh, ràng ràng
 Đi chợ mua hàng
 Cô nói: Mua tôi đôi tất
 Trẻ chọn lô tô đôi tất đưa lên
Cô hỏi: Trong từ “đôi tất” vừa chọn có chữ cái gì các con vừa học? Trẻ trả lời: chữ 
â Trẻ xúm xít chơi trò chơi cùng cô.
 Các góc chơi tôi đều dán các chữ thể hiện của góc chơi, các góc hoạt động đó như: 
Góc xây dựng,Góc họa sĩ tí hon,Góc phân vai, Góc kĩ năng.....Hay các đồ dùng đồ 
chơi của trẻ cũng được ghi tên và dán bên ngoài các rổ đựng đồ dùng đồ chơi hay 
dán tên từng loại đồ dùng đồ chơi gần gũi với trẻ để trẻ dễ tiếp cận với môi trường 
chữ ví dụ tôi dán tên vào từng loại đồ chơi ở góc nấu ăn như bếp ga, ấm nước ,thìa..
 Hình ảnh trẻ chơi ở góc nấu ăn
 Bên cạnh đó tôi cũng luôn tận dụng các sản phẩm của trẻ để dán lên tường , cho 
trẻ đặt tên các sản phẩm đó. Tôi ghi lại tên các sản phẩm mà trẻ đã đặt và cho trẻ 
tìm những thẻ chữ cái ghép thành tên sàn phẩm đó và dán ở dưới sản phẩm mà trẻ 
đã tạo ra. Các hoạt động này luôn làm trẻ hứng thú và tích cực hoạt động bởi trẻ 
thấy các sản phẩm của trẻ luôn được trưng bày và sử dụng.
ở góc học tập, tôi luôn chuẩn bị giấy trắng A4, các chữ cái bằng nhựa, các thẻ chữ 
cái rời, bút chì, bút màu, các tạp chí, hoạ báo, hột hạt... cho trẻ hoạt động khi vừa 
mới học xong hoặc vào các hoạt động tự chọn của trẻ như: Tìm các chữ cái đã học 
trong từ và gạch chân, cắt các từ có chữ cái vừa học dán làm album chữ... * Ví dụ tôi có thể tạo một số trò chơi trên máy tính hấp dẫn đối với trẻ để cho từng 
trẻ lên thực hành trên máy tính bước đầu cho trẻ tiếp cận với công nghệ thông tin.
 Với nhóm chữ h ,k tôi tạo một cây có rất nhiều quả chứa chữ cái h ,k và nhiều 
chữ cái khác mà trẻ đã học và yêu cầu trẻ lên click chuột tìm hái những quả có 
chứa chữ cái h hoặc quả có chưa chữ cái k theo yêu cầu của cô. Khi trẻ hái dúng 
quả trên máy sẽ có tiếng động viên “hoan hô bé giỏi quá” hay khi trẻ làm chưa 
đúng thì có tiếng nhắc nhở “Sai rồi bé làm lại đi” được thâu và cài đặt sẵn trong 
máy tính tạo sự hấp dẫn đối với trẻ.
 Hình ảnh trò chơi hái quả trên máy tính
Với trò chơi dẫn chứng trên, khi đưa vận dụng vào giờ học nên trẻ hoạt động một 
cách nhẹ nhàng, thoải mái và đạt kết quả khả quan hơn,Cô không phải tốn nhiều 
thời gian làm đồ dùng.
Ví dụ : Tiết học với nhóm chữ a,ă,â cô tải một số hình ảnh các loại quả mà tên có 
chứa chữ cái a,ă,â.Cô cho trẻ tìm chữ cái vừa học trên màn hình.Khi trẻ trả lời đúng * Ví dụ: Với chữ O. Tôi có thể cho trẻ xem tranh con gà trống, hỏi trẻ về tiếng gáy 
của nó. Trẻ làm tiếng gáy, tôi viết chữ O lên giấy rồi cho trẻ chọn chữ O bằng 
nhựa, Cho trẻ nặn chữ cái đó.
Đối với những trẻ cá biệt tôi thường xuyên trò chuyện, gần gũi để tạo niềm tin cho 
trẻ cùng với trẻ, động viên trẻ cùng làm với các bạn .
Những lời động viên kịp thời có tác dụng rất nhiều khuyến khích trẻ có hứng thú 
tham gia vào các giờ học sau.
4.6.Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh
 Sự kết hợp giữa cô giáo và phụ huynh trong việc CS- GD trẻ là hết sức quan trọng 
và cần thiết. Thấy được điều đó tôi đã giành thời gian trao đổi về tình hình của trẻ 
thông qua giờ đón và trả trẻ hoặc các buổi họp phụ huynh. Hai phía cùng cố gắng 
phối kết hợp giúp trẻ hứng thú và học tốt hoạt động làm quen với chữ cái.
Bên cạnh đó sự quan tâm con cái của phụ huynh đóng một vai trò hết sức quan 
trọng và chủ đạo bên cạnh của cô giáo. Sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường 
luôn là nền móng vững chắc, nhằm chăm sóc và giáo dục trẻ có sự đồng nhất, liên 
kết hơn.Để làm tốt tôi lên kế hoạch giảng dạy hàng tuần dán ngoài sảnh lớp cho 
phụ huynh dể dàng nhìn thấy vào những giờ đón, trả trẻ. Nhìn vào đó phụ huynh sẽ 
biết hôm nay con mình học những gì? Vào những giờ đón trả trẻ tôi thường trao 
đổi tình hình học tập, mọi vấn đề cần thiết của trẻ trong ngày cho phụ huynh được 
rõ..Tôi còn trao đổi phương pháp, cách dạy và bài dạy cho trẻ học thêm ở nhà.Tôi 
còn giao nhiệm vụ về nhà tìm các chữ cái vừa học trong ngày có ở nhà tìm đọc và 
giới thiệu cho cả nhà cùng biết, sáng hôm sau tôi kiểm tra lại dưới hình thức “ trao 
đổi”để biết được về nhà trẻ đã học được gì. Sau một thời gian dài đồng phối hợp 
cách dạy trẻ có một kết quả khả quan hơn, trẻ tiến bộ rõ hơn.Tôi thông báo trở lại 
với phụ huynh, thật sự họ rất vui khi biết con mình đã có nhiều tiến bộ.
 Ngoài ra tôi còn vận động phụ huynh ủng hộ các nguyên phế liệu, sách báo, 
tranh ảnh cho các cháu hoạt động, làm đồ dùng đồ chơi. Chẳng hạn khi học đến 
chữ cái nào thì có thể trong hoạt động góc hoặc trò chơi trong hoạt động học tôi 
cho trẻ cắt chữ cái đang học từ sách báo, lịch cũ.
 Mặt khác tôi còn trao đổi với phụ huynh mua thêm cho các cháu sách tranh 
truyện hay đĩa “ trò chơi với chữ cái”để dạy cho các cháu ở nhà. Để việc phối 
kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh đạt hiệu quả cao tôi đã dán kế hoạch hoạt 
động từng tuần ngoài cửa lớp để phụ huynh tiện theo dõi chương trình chăm sóc 
giáo dục trẻ. Như vậy khi phụ huynh đến lớp thấy chương trình học của trẻ đang