SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục Âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi A trong Trường Mầm non Đại Đình II

 vào thế giới của điều thiện, tạo ra được sự đồng cảm và là một phương tiện bồi 
dưỡng năng lực sáng tạo của trí tuệ mà không một phương tiện nào sánh được”.
Nhiều nhà hoạt động xã hội đã đánh giá cao vai trò âm nhạc trong cuộc sống của 
trẻ, nó tạo ra cảm xúc, nó khơi gợi ở trẻ tất cả những cái đẹp đẽ tốt lành và có sức 
thuyết phục mạnh mẽ. Nghệ thuật âm nhạc đem đến cho trẻ cái đẹp, đồng thời phê 
phán nhẹ nhàng những cái xấu tạo nên trạng thái tâm hồn thanh thản, khoan khoái.
 Có thể nói rằng giáo dục âm nhạc đã trở thành một hoạt động không thể 
thiếu được trong trường, lớp mầm non. Tất cả trẻ mầm non đều yêu thích âm nhạc 
chúng muốn được hòa mình vào những bài hát nhí nhảnh, hồn nhiên, hòa mình vào 
những điệu múa mềm mại, hòa mình vào những trò chơi âm nhạc ngộ nghĩnh đáng 
yêu và các hoạt động âm nhạc đã giúp cho chúng được thảo mãn được nhu cầu ấy, 
giúp những tâm hồn thơ ấu trẻ thơ phát triển toàn diện nhân cách. Giáo dục âm 
nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp 
trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình 
cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình 
cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng 
thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, 
giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn giỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ 
niềm vui hào hứng phần khởi... Bài hát êm dịu đưa trẻ đến những tình cảm nhẹ 
nhàng.... Âm nhạc có tác động trực tiếp thổi vào những tâm hồn trong trẻo, gây thơ 
những rung động, cảm thụ về âm nhạc để trẻ có những cảm giác vui tươi, hưng 
phấn trong học tập và vui chơi. Như vậy, hoạt động âm nhạc có vai trò quan trọng, 
góp phần phát triển toàn diện 5 lĩnh vực cho trẻ mầm non.
 Nhận thức: Các nghiên cứu về thần kinh cho thấy sự tiếp xúc với âm nhạc có 
thể thiết lập được phản xạ có điều kiện ở trẻ, đồng thời thúc đẩy trí lực của bán cầu 
trái, phát triển khả năng nhận thức và các kỹ năng lập luận phức tạp.
 Ngôn ngữ: Kinh nghiệm tiếp cận với âm nhạc giúp trẻ sử dụng ngôn ngữ để 
miêu tả, cách phát âm thông qua việc lắng nghe và hát.
 Thể chất: Việc vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cơ bắp và các tố chất 
như độ bền, độ linh hoạt, dẻo dai, tính chính xác, sự nhanh nhạy, sự cân bằng, sự 
 2 khác như làm quen tác phẩm văn học, làm quen với toán, tạo hình, môi trường 
xung quanh, thế dục, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, các trò chơi.; trả trẻ 
Giúp trẻ tiếp thu, lĩnh hội kiến thức nhanh, nhẹ nhàng, kích thích sự sáng tạo của 
trẻ. Khi áp dụng các phương pháp của đề tài giúp trẻ mạnh dan, tự tin, hứng thú 
với hoạt động và có thể lĩnh hội kiến thức, thể hiện hết khả năng ham hiểu biết 
sáng tạo của mình. Qua đó góp phần phát triển toàn diện nhân cách của trẻ.
5.2. Vấn đề mà sáng kiến giải quyết:
 Vấn đề mà sang kiến giải quyết được so với các sáng kiến trước đây trong nhà 
trường thực hiện và một số sáng kiến tham khảo của các đồng chí giáo viên đã thực 
hiện trong và ngoài tỉnh là:
- Áp dụng được cho nhiều môn học, nhiều hoạt động.
- Có thể áp dụng phổ biến.
- Phát huy được tính chủ động sáng tạo của trẻ trong quá trình “Học – chơi”
- Tạo được sự hứng thú chủ động sáng tạo của cô trong quá trình dạy trẻ
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử.
Đề tài được đưa vào áp dụng từ tháng 9 năm 2018 đến tháng 5 năm 2019.
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
a. Nội dung, phương pháp nghiên cứu.
- Nội dung nghiên cứu:
+ Nghiên cứu một đề tài hay một lĩnh vực nào đó thì việc đầu tiên cần phải xác 
định đối tượng nghiên cứu, công việc tiếp theo là tiến hành thử nghiệm, tôi đã theo 
dõi, đánh giá kết quả học tập cụ thể của từng trẻ trong lớp.
+ Xuất phát từ thực tế giảng dạy, từ lý do chọn đề tài cho thấy để tạo ra hiệu quả đề 
tài chúng ta cần xác định đúng đối tượng nghiên cứu và phạm vi áp dụng, bài học 
kinh nghiệm qua các năm.
+ Đưa âm nhạc vào trong các hoạt động hàng ngày của trẻ ở trường mầm non: 
Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài đặc biệt gì trong việc múa hát mới thành 
công trong việc dạy nhạc, vận động và kịch cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng nhất 
của một cô giáo là một thái độ tích cực, công nhận và thận trọng các biểu hiện của 
trẻ. Mỗi trường cần có một môi truờng mang thông điệp “Ở đây con làm gì cũng 
 4 - Giáo viên thường xuyên được đi dự các lớp tập huấn do phòng, sở tổ chức. Thường 
xuyên được thăm, dự giờ, kiến tập theo kế hoạch của từng chủ đề, chuyên đề.
- Bản thân tôi luôn có tinh thần học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn. Luôn yêu 
nghề mến trẻ.
- 36/36 cháu đều đã qua lớp 4 tuổi. Các cháu luôn ham học hỏi, thích khám phá 
những điều mới lạ xung quanh.
b. Khó khăn.
- Trường mầm non Đại Đình II thuộc xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh 
Phúc là một xã nông thôn đông dân. Chủ yếu là con em dân tộc Sán Dìu còn nhút 
nhát, ngại giao tiếp ít vận động, trẻ ít được gia đình quan tâm, ít được làm quen với 
đàn, nhạc nên trẻ hát sai lời, hát sai giai điệu còn rất phổ biến. Trẻ đa phần là dân 
tộc nên nói ngọng, nhận thức không đồng đều, tai nghe âm nhạc còn kém, các vận 
động còn vụng về thô cứng.
- Đối với giáo viên: Một số giáo viên vẫn còn hát chưa đúng nhạc, các động tác 
múa vẫn còn khô cứng chưa được mềm dẻo và chưa linh hoạt, sáng tạo trong việc 
lựa chọn phương pháp khi tổ chức hoạt động âm nhạc. Có thể một bộ phận giáo 
viên chưa thực sự tự chủ trong việc tự học, tự nghiên cứu về chuyên môn nghiệp 
vụ. Tổ chức các hoạt động của trẻ theo kiểu lối mòn còn diễn ra nhiều, chưa phát 
huy được tính tích cực, sáng tạo của trẻ. Các tài liệu và vốn hiểu biết về âm nhạc ở 
một số giáo viên còn hạn chế, do vậy việc tổ chức âm nhạc thường lặp đi lặp lại 
dẫn đến sự nhàm chán ở trẻ. Mặt khác, ở Trường mầm non Đại Đình II trình độ 
của đội ngũ giáo viên thì không đồng đều, một số giáo viên thực hiện tốt nhưng 
một số giáo viên do lớn tuổi, một số lại mới vào ngành chưa có kinh nghiệm... dẫn 
đến chất lượng chưa đạt theo yêu cầu. Một số giáo viên chưa biết lồng ghép giáo 
dục âm nhạc trong một số hoạt động như thế nào để phù hợp không bị lạm dụng 
không cho là tham lam trong nội dung tích hợp... 
- Các điều kiện về đạo cụ, nhạc cụ, đồ dùng, đồ chơi phục vụ hoạt động âm nhạc còn thiếu.
- Trẻ mầm non thường rất mạnh dạn, tự tin, thông minh, thích tham gia vào các hoạt động 
âm nhạc. Tuy nhiên, khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn kém. Trẻ dễ dàng nhập cuộc 
nhưng cũng nhanh chóng tự mất tập trung khi trẻ không còn hứng thú.
 6 Từ thực trạng nêu trên nhằm khắc phục hạn chế để nâng cao chất lượng hoạt động 
âm nhạc của trẻ trong trường mầm non và cụ thể là tại lớp 5 - 6 tuổi A trường mầm 
non Đại Đình II tôi xin đưa ra một số biện pháp nâng cao chất lượng âm nhạc cho 
trẻ 5 - 6 tuổi đã được áp dụng có hiệu quả tại lớp 5 - 6 tuổi A trường mầm non Đại 
Đình II cụ thể như sau:
Biện pháp 1: Tổ chức tuyên truyền cho phụ huynh về nâng cao nhận thức giáo 
dục âm nhạc cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non.
Hình thức tuyên truyền: Thông qua các buổi họp phụ huynh, các buổi đón trả trẻ.
- Tổ chức hội thảo, chuyên đề nâng cao chất lượng âm nhạc cho trẻ trong trường 
mầm non nhằm nâng cao nhận thức cho giáo viên, phụ huynh, trẻ nhận thức được 
giáo dục âm nhạc là cần thiết.
- Thường xuyên trao đổi với phụ huynh cho trẻ nghe băng đĩa ở nhà, cha mẹ có trẻ 
cùng trẻ thể hiện bài hát. Từ đó làm phong phú thêm vốn hiểu biết vì âm nhạc của 
trẻ, giúp trẻ tự nhiên khi thể hiện trẻ yêu thích. Thường xuyên tôi trao đổi với phụ 
huynh cho trẻ nghe băng đĩa ở nhà, cha mẹ có trẻ cùng trẻ thể hiện bài hát. Từ đó 
làm phong phú thêm vốn hiểu biết về âm nhạc của trẻ, giúp trẻ tự nhiên khi thể 
hiện ca khúc từ yêu thích.
- Tôi còn kết hợp với phụ huynh sưu tầm băng đĩa nhạc hay, những bài hát hay có 
nội dung phù hợp với trẻ ngoài chương trình để dạy trẻ hoặc ghi âm giọng hát của 
trẻ vài đĩa và xây dựng thư viện âm nhạc của lớp.
- Ngoài ra còn phối kết hợp với các bậc phụ huynh bằng cách: Viết chương trình 
dạy theo thời khoá biểu, theo chủ điểm đang thực hiện hàng tuần lên bảng thông 
báo của lớp để các bậc phụ huynh được biết và phối kết hợp với giáo viên rèn 
luyện thêm cho trẻ ở nhà. Vận động các bậc phụ huynh hỗ trợ đóng góp các 
nguyên vật liệu như: Hộp sữa, chai nhựa, thùng các tông, chai nhựa, quần áo cũ, 
vải vụn, dụng cụ hoá trang..
- Cô cần quan tâm gần gũi phát hiện sự sáng tạo của trẻ. Động viên khích lệ, khen 
ngợi trẻ kịp thời những cách thể hiện của trẻ qua các bài hát mà giáo viên đã tiến 
hành dạy trẻ trong và ngoài tiết học.
 8 - Vào buổi sáng giờ đón trẻ tôi cho trẻ nghe nhạc, hát những bài trong và ngoài 
chương trình phù hợp với lứa tuổi và đề tài. Để lôi cuốn trẻ, để trẻ yêu trường yêu 
lớp thích đi học như : bài hát “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì 
bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi 
Mẫu giáo. Rồi những bài “Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài 
“Trường chúng cháu là trường Mầm non” của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh 
thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên 
cành cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên 
nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc.
- Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “Lời 
chào buổi sáng” của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ...Cho trẻ 
nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm nhạc còn 
giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát. Còn có 
nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến 
trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không 
chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn 
giấc ngủ: “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện.
* Giờ thể dục buổi sáng.
- Đối với giờ thể dục buổi sáng tôi sưu tầm, lựa chọn những bài hát, những bản 
nhạc có nội dung phù hợp với chủ đề để tập và kết hợp thể dục nhịp điệu: giúp cho 
trẻ phát triển đồng thời cảm nhận âm nhạc và các cử động cơ bắp, đầu, tay, chân và 
toàn thân. Thể dục nhịp điệu cũng giúp trẻ thư giãn, nhất là những trẻ có rối loạn 
cảm xúc. Nó cũng giúp cho trẻ phát triển được khả năng định hướng trong không gian.
Ví dụ: với chủ điểm trường mầm non tôi chọn bài hát: “Trường chúng cháu là 
trường mầm non”
Chủ điểm: thế giới thực vật, nhánh cây xanh: “Em yêu cây xanh”...
Chủ điểm thế giới động vật, nhánh con vật sống trong rừng: “Đố bạn”...
* Trong các hoạt động chung.
- Ngoài giờ âm nhạc, còn tổ chức nghe nhạc trong các giờ khác. Đây là phương 
pháp giáo dục mầm non đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, trong các giờ dạy trẻ về thơ, 
 10