SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng của hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi ở Trường Mầm non Đông Thanh

 phẩm phong phú và đa dạng. Vậy, làm sao để giúp trẻ hứng thú với hoạt động 
tạo hình, sản phẩm trẻ tạo ra nhiều và đẹp, thể hiện được sự sáng tạo. Xuất phát 
từ những trăn trở trên, tôi nhận thấy việc phát triển khả năng tạo hình cho trẻ là 
hết sức cần thiết. Vì vậy, tôi đã giành nhiều thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu để 
tìm ra “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng của hoạt động tạo hình cho trẻ 
5-6 tuổi ở trường mầm non Đông Thanh”
II. MỤC ĐÍCH, PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN 
CỨU: 
1. Mục đích nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm
 Con người sinh ra không phải ai cũng đã có sẵn trong mình những năng 
khiếu thẩm mĩ, cũng không ai cũng có những tài năng bên mình, mà phải đòi hỏi 
thông qua giáo dục và hoạt động thì từ đó những tài năng và khả năng đó mới 
được bộc lộ và phát triển. Nhất là đối với trẻ nhỏ, việc học của trẻ không phải 
đơn thuần là đưa trẻ vào một khuôn phép chặt chẽ, mà học của trẻ ở đây thông 
qua chơi, “trẻ chơi mà học, học bằng chơi”. Vì thế, là một giáo viên tôi cố gắng 
tìm tòi, nghiên cứu để lựa chọn những biện pháp, hình thức tổ chức thích hợp, 
giúp tất cả trẻ đều hứng thú và tích cực tham gia hoạt động tạo hình, phát huy 
tính năng động, óc sáng tạo, tính kiên trì tỹ mỹ, góp phần vào việc nâng cao chất 
lượng cho trẻ Mầm non. Nghiên cứu một số biện pháp nâng cao chất lượng của 
hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi nhằm : 
 Giúp bản thân và các giáo viên trong trường có những phương pháp phát 
triển khả năng tạo hình cho trẻ phù hợp với từng độ tuổi, điều kiện của trường, 
lớp. để có những giờ học đạt kết quả cao, tăng khả năng hứng thú, khả năng 
nhận thức của trẻ.
 Phát triển ở trẻ khả năng cảm nhận, cảm thụ cái đẹp trong cuộc sống và 
trong nghệ thuật.
 Hình thành ở trẻ lòng mong muốn và khả năng thể hiện vẽ đẹp của các sự 
vật hiện tượng trong cuộc sống xung quanh, để qua đó trẻ biểu lộ được thái độ, 
tình cảm của mình.
 Chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1
2. Đối tượng áp dụng: 
Trẻ 5-6 tuổi B
3. Phạm vi áp dụng :
Tìm hiểu một số biện pháp nâng cao chất lượng của hoạt động tạo hình cho trẻ 
5- 6 tuổi ở trường mầm non Đông Thanh 
4. Phương pháp: 
 Để thực hiện đề tài này tôi sử dụng phương pháp sau:
Phương pháp điều tra, khảo sát chất lượng thực tế
Phương pháp tổng hợp, phân tích
Đọc tham khảo sách báo, tài liệu, tìm thông tin trên internet. 
Phương pháp quan sát.
Tổng kết kinh nghiệm
III. NỘI DUNG:
1/Khảo sát tình hình: 
 2 - Về phía trẻ: Kỹ năng vẽ, xé, dán, nặn của trẻ đã có tuy nhiên chưa thành 
thục, việc sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu còn hạn chế.
 * Bảng khảo sát chất lượng hoạt động tạo hình ở trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi B 
trung tâm trường mầm non Đông Thanh tại thời điểm tháng 9/2019.
 Số trẻ Đạt yêu cầu Không đạt yêu cầu
 Giỏi Tỷ lệ Khá Tỷ lệ TB Tỷ lệ Số trẻ Tỷ lệ
 33
 4 12,1 % 8 24,2 % 10 30,3 % 11 33,3 %
2/ Những giải pháp thực hiện nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình 
cho trẻ 5 – 6 tuổi:
2.1: Tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ
 Học là một hoạt động không thể thiếu đối với tất cả mọi người từ khi sinh 
ra cho đến hết cuộc đời. Mỗi người muốn tồn tại phát triển và thích ứng được 
với xã hội thì cần phải học tập ở mọi hình thức bởi vì cuộc sống luôn vận động 
và phát triển không ngừng. Trong xã hội ngày nay, đang hướng tới nền kinh tế 
tri thức, nó đòi hỏi mọi người phải vận động để theo kịp sự phát triển của xã hội, 
chính vì vậy mà tinh thần tự học có vai trò vô cùng quan trọng. Xác định tầm 
quan trọng của việc tự học, tự rèn luyện, bản thân tôi đã tích cực tìm hiểu, lĩnh 
hội tri thức và hình thành kỹ năng cho mình. Năm nay, tôi chú tâm nhiều vào 
việc tự học, tự rèn luyện trong hoạt động tạo hình. 
 Tôi thường dự giờ học hỏi, chia sẻ chuyên môn tạo hình đồng nghiệp trong 
trường và ngoài trường để đúc rút kinh nghiệm dạy tốt môn tạo hình cho trẻ. 
 Sưu tầm các loại sách hướng dẫn liên quan đến nội dung tạo hình cho trẻ, 
tích cực học hỏi các bài giảng trên mạng.
 Học cách làm các đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải, các nguyên 
vật liệu sẵn có tạo môi trường làm giàu cảm xúc tạo hình cho trẻ. 
2.2: Đổi mới hình thức, nội dung, phương pháp của hoạt động tạo hình theo 
hướng lấy trẻ làm trung tâm
 Tôi luôn dạy trẻ phải có nề nếp học tập, giờ nào việc đó, khi trẻ có nề nếp 
tốt trẻ mới hứng thú với giờ học. Tạo môi trường học tập mở, gần gũi với thiên 
nhiên, môi trường xung quanh, cho trẻ có thời gian tiếp xúc với các đối tượng tri 
giác, để trẻ tự nêu lên những nhận xét, so sánh sự giống nhau, khác nhau về mặt 
kích thước, tính chấtcủa các sự vật, hiện tượng. Để trẻ tự cảm nhận, lĩnh hội 
cảm xúc từ những điều xung quanh trẻ thấy.
 Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ đẹp mắt như sắp xếp đồ dùng 
học tập gọn gàng, gần gũi trẻ, trẻ dễ hoạt động, đồ dùng học tập có màu sắc 
đẹp
 Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, phải 
hỏi ý định thể hiện sản phẩm của trẻ trước khi trẻ thực hiện
 Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể 
hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động 
viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự 
vật, trẻ muốn được lựa chọn.
 - Cái trẻ muốn làm (nội dung)
 4 Trước khi dạy kỹ năng tạo hình cho trẻ đòi hỏi người giáo viên cần phải 
có sự chuẩn bị về đồ dùng, không những đảm bảo về yêu cầu chuẩn xác đặc 
điểm, kiến thức mà còn phải đảm bảo về thẩm mỹ sao cho hấp dẫn, thu hút trẻ 
nhỏ và phù hợp với nhận thức của trẻ.
Ví dụ: Chủ đề : Thế giới động vật 
 Đề tài “Vẽ con gà trống” ( theo mẫu ) 
 Thì tranh vẽ mẫu của cô phải là con gà trống với những đặc điểm nổi bật 
là: mào, cổ, đuôi, cánh, mỏ, chân, có màu lông sặc sỡ. Ngoài ra tôi còn cho trẻ 
quan sát con gà trống thật qua những buổi tham quan hoặc trên màn hình máy 
chiếu. Từ đó hình thành cho trẻ biết nhận xét, đánh giá vẻ đẹp trong bức tranh 
Nếu những bức tranh vẽ mẫu của cô vẽ con gà trống không giống lắm hoặc tô 
màu không tươi sáng sẽ không hấp dẫn, không thu hút được sự chú ý của trẻ.
 Việc tận dụng các nguyên vật liệu phế thải, nguyên vật liệu sẳn có ở địa 
phương để đưa vào trong các giờ dạy cũng góp một phần không nhỏ trong quá 
trình tổ chức các hoạt động tạo hình bởi ở đó trẻ có thể thỏa sức tìm kiếm, chọn 
lựa và sáng tạo ra các sản phẩm tạo hình bằng nhiều nguyên vật liệu phong phú, 
đa dạng từ đó kích thích trẻ hứng thú hơn, tích cực hơn và sáng tạo hơn.
Ví dụ: Cho trẻ xé dán “ Phương tiện giao thông đường thủy”. Ngoài những 
nguyên vật liệu, kỹ năng cần thiết cho trẻ xé dán các phương tiện giáo thông 
đường thủy thì tôi có thể sử dụng và thu thập những nguyên liệu sẳn có để làm 
phong phú thêm nội dung bức tranh như sợi chỉ làm sóng nước, xé bông y tế làm 
mây, sử dụng nhiều nguyên vật liệu khác sáng tạo và sống động thu hút trẻ .
Hoặc với những hoạt động nặn đòi hỏi người giáo viên phải chuẩn bị đất nặn,và 
tận dụng những nguyên vật liệu có sẵn có trong tự nhiên như vỏ hến, hạt cườm, 
xốp,vỏ hạt hướng dương, để khi trẻ nặn trẻ kết hợp đưa những phế liệu vào làm 
cho tác phẩm của trẻ thêm sinh động và sáng tạo hơn .
Ví dụ: Khi trẻ nặn con voi trẻ đã dùng hai cái vỏ hến làm tai lấy hạt cườm làm 
mắt, lấy xốp cắt nhọn làm ngà, dùng cành khô làm gỗ, hoặc trẻ muốn nặn con 
hươu trẻ đã dùng các cành khô do cô sưu tầm gắn lên làm sừng , lấy vỏ hướng 
dương làm tai, dùng hạt cườm làm mắt.
 Hay xếp hình các con vật, xếp dán bông hoabằng các nắp chai, hột hạt, 
lá cây hoặc theo ý thích của trẻ .Vậy qua sưu tầm những nguyên vật liệu, đồ 
dùng sáng tạo đã góp phần giúp trẻ phát triển tư duy trí tưởng tượng và óc sáng 
tạo đồng thời nhen nhóm cho trẻ tình yêu thiên nhiên, muốn bảo vệ thiên nhiên, 
bảo vệ môi trường .
 6 + Tham quan dã ngoại:
 Muốn trẻ hứng thú học hỏi thì nên cho trẻ trực tiếp quan sát, trải nghiệm, vì 
vậy, tôi thường xuyên tham mưu với nhà trường để tổ chức cho trẻ đi tham quan 
các di tích lịch sử ở địa phương nơi trẻ sống như: Đình làng Nghĩa An, Bảo 
Tàng Quảng Trị cho trẻ quan sát và tiếp xúc trực tiếp nhằm khơi gợi hứng thú, 
kích thích tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ, đồng thời cung cấp kiến thức cho trẻ 
về đối tượng, đặc điểm, hình dáng, ý nghĩa của đối tượng đó và hướng cho trẻ 
phát hiện ra cái mới lạ, hấp dẫn khi tham quan.
 Hình 5: Trẻ cùng cô tham quan Bảo Tàng Quảng Trị
 Mặt khác trong quá trình tham quan sẽ giúp trẻ hiểu biết lĩnh hội và mở rộng 
nhiều về kiến thức, trẻ sẽ tự cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.
 Ví dụ: Cô cho trẻ đi tham quan vườn cây ăn quả, sau đó trẻ có thể vẽ được 
một vườn cây ăn quả theo ý tưởng riêng của mình và cảm nhận được qua buổi 
tham quan. 
+ Thông qua các ngày lễ, hội:
Với mong muốn bồi đắp vốn hiểu biết về văn hóa Việt Nam, văn hóa truyền 
thống địa phương cho trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện, mở rộng vốn hiểu biết 
cho trẻ về thế giới xung quanh, hình thành cho trẻ một số các kỹ năng, bản thân 
tôi cùng các cô giáo trong lớp, tổ, nhà trường cùng bàn bạc, tổ chức cho trẻ 
những ngày lễ hội thật vui vẽ và ý nghĩa, lồng ghép các kỹ năng tạo hình cho trẻ
Thông qua lễ hội “ Ngày tết và mùa xuân”, trẻ được trải nghiệm vẽ tranh, tô chữ 
thư pháp.
 8 Mặt khác tư duy của trẻ ở giai đoạn này là tư duy trực quan hình tượng. 
Trẻ rất muốn được tiếp xúc sờ mó, được xem xét, khám phá, tìm tòi và nêu ý 
kiến cuả mình một cách tự nhiên về mọi cái mà trẻ phát hiện ra để rồi bộc lộ 
cảm xúc của mình đối với những đối tượng đó.
 Vì vậy để cho trẻ hoạt động tạo hình tốt thì môi trường trong và ngoài lớp 
học là một trong những yếu tố quan trọng, cho nên lớp tôi luôn thường xuyên vệ 
sinh nhóm lớp, lau chùi đồ dùng đồ chơi, cô và trẻ cùng nhau trang trí chủ đề 
sao cho trẻ cảm thấy hứng thú và thích được hoạt động.
 Các hình ảnh đồ dùng trong lớp luôn được trang trí theo hướng mở trẻ có 
thể bỏ vào lấy ra một cách dễ dàng khi trẻ muốn, màu sắc của các hình ảnh, đồ 
dùng luôn luôn sặc sỡ, bắt mắt
 Đối với những tiết mẫu có vật mẫu dễ quan sát tìm kiếm tôi thường cho trẻ 
quan sát bằng vật thật nhằm kích thích tính hứng thú, tò mò của trẻ
 Đối với những tiết đề tài, vẽ nặn, xé dán theo ý thích giáo viên có thể cho 
trẻ xem tranh ảnh 
 Ví dụ như: Khi cho trẻ xem tranh ảnh về cảnh sinh hoạt gia đình, cảnh về 
biển hoặc Lăng của Bác Hồ, tranh về các câu chuyện cổ tích... Giáo viên đưa ra 
các câu hỏi để chú ý quan sát và ngay lúc đó trong đầu trẻ thơ hiện lên hàng loạt 
những lời nhận xét về nội dung bức tranh, về trạng thái vui, buồn, thiện , ác của 
các nhân vật trong tranh, về thiên nhiên và các sử dụng màu, bố cục tranh. Do 
vậy việc tạo môi trường kích thích hứng thú học tập cho trẻ trong hoạt động tạo 
hình là rất quan trọng, cho nên ở lớp tôi thường xuyên trưng bày ở các góc nghệ 
thuật, những tranh ảnh vẽ, xé dán đồ chơi vật mẫu sản phẩm mang tính nghệ 
thuật phù hợp theo từng chủ đề.
 Ngoài ra trong giờ hoạt động tạo hình có thể tìm hiểu thế giới xung quanh 
tìm hiểu thế giới một cách có tổ chức, và tiếp thu các tri thức, kỹ năng, kỹ xảo 
theo một chương trình có hệ thống.
 Ví dụ: Với chủ điểm “Thế giới thực vật”. Tôi trang trí nhiều các hình ảnh 
các loài hoa, cây ăn quả và dưới mỗi hình ảnh có ghi các từ ghép tương ứng để 
từ đó trẻ nhớ lâu hơn các loài hoa, quả, cây... Và những chữ cái trong các từ. 
 Từ đó không những giúp trẻ cảm nhận cái đẹp mà còn giúp trẻ phát triển 
ngôn ngữ, tập trung chú ý, mở rộng hiểu biết và trẻ còn được làm quen với môi 
trường chữ viết.
 Việc tạo môi trường và xây dựng góc nghệ thuật là một trong những biện 
pháp hỗ trợ đắc lực trong việc tạo hứng thú cho trẻ với hoạt động tạo hình, vì khi 
trẻ được hoạt động ở góc nghệ thuật thì cảm giác như là một thế giới riêng ở đây 
trẻ được tự do bộc lộ cảm xúc mãnh liệt, khi xung quanh trẻ đều là những bài vẽ, 
nặn, xé dán do chính tay mình và bạn làm ra với những nguyên liệu thiên nhiên, 
phế thải có sẵn như: hạt na, vỏ hến, vỏ hướng dương, xốp, len màu vụn, giấy 
màu vụn, để sẵn ở góc, trẻ rất thích thú và muốn mình sẽ tự tạo ra những sản 
phẩm nghệ thuật đẹp.
 Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình trong lớp thì môi 
trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như dạo chơi ngoài trời 
tham quan.
 10