SKKN Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi vận động theo nhạc

 tượng âm nhạc. Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các 
hình thức nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm , gõ đệm theo nhạc. Hoạt động 
này giúp trẻ phát triển về cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, phản ứng nhanh và 
đúng với tính chất âm nhạc. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác, 
nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe 
được trong âm nhạc. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ 
được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. Hiện nay, chương trình âm nhạc đang 
được phổ biến rộng rãi trong các trường Mầm non, nhằm giúp cho việc thực 
hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ theo đúng chương trình quy định, đồng thời giúp 
giáo viên có được những cơ hội và điều kiện thể hiện khả năng của mình. 
 Trong thực tế, trẻ mẫu giáo rất thích được vận động theo nhạc nhưng 
những kỹ năng vận động của trẻ còn rất đơn điệu, chưa mang tính chất nghệ 
thuật do nhiều giáo viên chưa chú ý hình thành kỹ năng vận động theo nhạc cho 
trẻ, chưa vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chưa có biện pháp thiết thực trong 
quá trình dạy trẻ, dẫn tới kết quả chưa đạt được so với yêu cầu. Do vậy, việc áp 
dụng biện pháp tiên tiến để dạy trẻ mẫu giáo vận động theo nhạc là rất cần thiết, 
cần được chú trọng. Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động 
theo nhạc và với mong muốn nâng cao kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ. Từ 
những lý do đó tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp 
giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi vận động theo nhạc” nhằm góp phần nhỏ bé của 
mình vào việc tổ chức hoạt động âm nhạc và đặc biệt là vận động theo nhạc 
được tốt hơn. 
 Do khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên chắc chắn đề tài sẽ còn nhiều 
thiếu sót, rất mong các bạn đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo và hội đồng khoa học 
đóng góp ý kiến để đề tài được hoàn thiện hơn.
 2. Tên sáng kiến
 “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi vận động theo nhạc”
 3. Tác giả sáng kiến
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Trang
 - Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường mầm non Kim Long – Tam Dương – 
Vĩnh Phúc;
 - Số điện thoại: 0972809870; 
 2 Trẻ mầm non rất yêu thích âm nhạc nhưng nhiều trẻ chưa có kỹ năng vận 
động theo nhạc. Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn khi vận động cộng với 
những kỹ năng vận động của trẻ còn đơn điệu, chưa mang tính nghệ thuật.
 7.1.2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu:
 7.1.2.1. Thuận lợi: 
 Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, cùng với sự ủng hộ, giúp đỡ của các bạn đồng 
nghiệp.
 Là giáo viên chủ nhiệm lớp 5 tuổi A9 tôi luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt 
tình, năng động. Không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Tích cực 
học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
 Các đồng chí giáo viên trong tổ luôn có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau 
hoàn thành nhiệm vụ.
 Trẻ rất thích được vận động theo nhạc.
 7.1.2.2. Khó khăn: 
 Kỹ năng vận động theo nhạc của trẻ còn hạn chế.
 Các cháu phần lớn là con em làm nông nghiệp, kinh tế gia đình eo hẹp, ít 
có điều kiện cho con em mình tiếp xúc với âm nhạc nhiều. 
 Một số trẻ còn quá hiếu động, một số trẻ nhút nhát nên việc rèn kỹ năng 
vận động và phát triển năng khiếu của trẻ còn khó khăn. 
 Bên cạnh đó thì cơ sở vật chất của nhà trường còn hạn chế, trang thiết bị 
phục vụ cho hoạt động âm nhạc còn thiếu thốn nhiều. Phòng hoạt động âm nhạc 
còn kết hợp với phòng học. Các dụng cụ gõ đệm chưa đầy đủ, chưa đẹp mắt, 
chính vì vậy nên trẻ hoạt động âm nhạc chưa được hứng thú, chưa phát huy 
được năng khiếu của trẻ.
 7.1.2.3 Thực trạng:
 a. Về giáo viên:
 Một số giáo viên vẫn chưa phát huy hết khả năng sáng tạo, linh hoạt trong 
tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ. Cách tổ chức các hoạt động đôi khi còn dập 
 4 29
 3 Trẻ mạnh dạn, tự tin 12/29 41,3 17/29 58,7
 * Dựa vào kết quả khảo sát ta thấy:
 Phần lớn trẻ chưa có các thao tác, cũng như kỹ năng vận động theo nhạc. 
Trẻ thường mắc các lỗi sau:
 - Khi vỗ tay:
 + Vỗ tay lúc theo nhịp, lúc theo phách.
 + Vỗ tay vào phách nhẹ, đưa tay ra vào phách mạnh.
 + Trẻ chưa có kỹ năng sử dụng nhạc cụ 
 - Khi múa:
 + Trẻ không thuộc động tác.
 + Trẻ múa còn lẫn lộn đông tác.
 + Động tác của trẻ chưa chính xác.
 + Trẻ múa không khớp với nhạc có thể nhanh hơn nhạc, có thể múa chậm 
hơn nhạc.
 + Trẻ không tự thực hiện.
 Nguyên nhân:
 * Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới tỷ 
lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
 - Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo bé.
 - Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn khi vận động cộng với các kĩ 
năng vận động của trẻ còn đơn điệu, chưa mang tính chất nghệ thuật.
 - Do trẻ còn nhút nhát không giám thực hiện bài tập.
 - Trẻ chưa được ôn luyện vận động theo nhạc nhiều.
 - Trẻ ít được tiếp xúc với nhạc cụ.
 - Hình thức tổ chức lớp chưa linh hoạt, chưa kích thích hứng thú cho trẻ 
 hoạt động.
 - Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn
 6 Ví dụ: Trong bài “Hoa trường em” của nhạc sĩ Dương Hưng Bang có câu:
 Em ngắm chiếc lá, em ngắm cánh hoa.
 Vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ
 Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài “Cháu thương chú bộ đội” 
 - Vào bài cô đố trẻ: 
 Ai nơi hải đảo biên cương
 Diệt thù giữ nước coi thường khó khăn.
 (Chú bộ đội)
 - Cô hỏi trẻ: 
 + Câu đố kể về ai?
 + Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về chú bộ đội?
 + Ai sáng tác bài Cháu thương chú bộ đội?
 - Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con 
vỗ tay theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.
 - Cả lớp cùng hát lại bài hát
 - Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:
 Cháu thương chú bộ đội nơi rừng sâu biên giới. 
 V v v nghỉ v v v 
 v: Vỗ tay.
 Nghỉ: Nghỉ không vỗ tay.
 - Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ 
tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài. bắt đầu 
vỗ vào tiếng “chú”
 - Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:
 + Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm.
 1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ
 + Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ tay kết 
hợp với lời ca.
 8 Ví dụ: Trong sách tuyển tập các bài hát dành cho trẻ mẫu giáo không biên 
soạn động tác múa bài “Chú Voi con ở bản Đôn” của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Dựa 
vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần dạo nhạc đầu, 
động tác của 8 câu hát, phần nhạc kết:
 - Phần dạo nhạc đầu: Nhún theo nhạc đầu lắc lư.
 - Chú voi conĐôn: 1tay để sau lưng, 1 tay đưa ra chỉ ở phía trước, chân 
nhún theo nhịp.
 - Chưa cócon: Đổi tay, tay đưa trước vẫy , chân nhún .
 - Từ rừngngười: Tay đưa rộng ra phía trước .
 - Rất ham chơi: Nhún chân theo nhịp tay vung tự nhiên.
 - Voi con ơi: Tay bắc làm loa gọi chân nhún
 - Mau lớnto: Hai tay đưa rộng từ dưới lên cao vòng 2 bên
 - Có sứcxa: Vòng tay rộng từ ngoài vào ôm trước ngực.
 - Kéo gỗ..ta: Nắm 2 tay để trên vai nhún người sang 2 bên.
 - Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay, kết hợp bước
xoay tròn tại chỗ một vòng.
 - Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho 
trẻ múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
 + Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở vòng 
tròn múa cùng trẻ).
 + Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng 
vòng tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
 + Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
 + Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
 + Cá nhân múa. 
 - Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt 
chước có thể không như giáo viên nhưng những gì nghe nhìn qua mẫu giúp trẻ 
khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy 
 10 tiết tấu chậm . Sau đó tôi chính xác lại hình thức vận động này bằng cách thực 
hiện vỗ câu hát đầu tiên kết hợp giải thích ngắn gọn. Với việc hướng dẫn chính 
xác của tôi nên tất cả trẻ đều thực hiện đúng và rất hứng thú trong hoạt động.
 Việc chính xác hóa các động tác bằng cách phân tích và giải thích giúp trẻ 
nắm vững các kỹ năng vận động, góp phần nâng cao khả năng vận động theo 
nhạc cho trẻ.
 7.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường luyện tập, phát triển năng khiếu vận 
động theo nhạc cho trẻ.
 Với âm nhạc từ học hát hay vận động theo nhạc trẻ phải được bắt chước 
và luyện tập nhiều lần các động tác mới một cách chính xác và chi tiết. Tôi cần 
sử dụng một số biện pháp sau:
 - Làm mẫu lại các động tác có sự kết hợp của âm nhạc với mục đích khôi 
phục lại trong trí nhớ, tri giác thính giác và trình tự động tác. Khi luyện tập cô 
phải cùng làm với trẻ nhiều lần từ đầu đến cuối bài hát (Bản nhạc). Những động 
tác khó, cô có thể cho trẻ múa lại kết hợp với lời ca trọn vẹn câu hát.
 - Chỉ dẫn trẻ thực hiện động tác cùng với âm nhạc. Chỉ dẫn chi tiết, chính 
xác, đặc điểm động tác cùng với âm nhạc, đồng thời khích thích trẻ hoạt động 
độc lập.
 - Sửa chữa dần những chi tiết không chính xác (Tách ra để tập riêng)
 Ví dụ: Trẻ múa sai câu “Phục phịch, phục phịch đó là bác gấu đen”
Trong bài “Đố bạn” của tác giả Hồng Ngọc. Có rất nhiều cách sửa sai như là cô 
cho trẻ múa riêng động tác hoặc có thể cô nói “Khi cô đưa tay về phía các con 
thì các con múa, khi cô chỉ vào cô thì cô múa” Trong khi cô múa thì trẻ tri giác 
toàn bộ động tác và trẻ tự điều chỉnh động tác của mình cho đúng.
 - Tổ chức linh hoạt, đa dạng cách học thuộc các động tác để gây hứng thú 
và trẻ tích cực hoạt động dưới các hình thức cả lớp, tổ, nhóm trẻ luyện tập, tổ 
hát, tổ vận động. Cô khuyến khích trẻ tự vận động để tạo khả năng theo dõi, và 
giúp trẻ làm chính xác lại.
 - Căn cứ vào hình thức vận động theo nhạc như vỗ tay hoặc gõ đệm theo 
tiết tấu, vận động minh hoạ, múaCô luôn chú ý tới đội hình của trẻ, sao cho cô 
làm mẫu, tất cả nhìn thấy cô và cô quan sát được trẻ.
 12 - Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịchcó nội dung về hoạt 
động âm nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng 
dạy.
 - Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không 
thể thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
 + Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục
 + Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được 
tạo ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự tạo là vô 
tận. Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn 
những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những 
vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được.
 Ví dụ: 
 + Tận dụng những đoạn tre già để đẽo phách tre.
 + Tận dụng bìa cứng, trang trí giấy đề can để tạo thành nhiều cái đàn có 
hình dáng khác nhau.
 + Tận dụng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc.
 + Làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ.
 + Vỏ hộp sữa làm trống cơm.
 + Tận dụng vải vụn của thợ may làm hoa cài tay.
 + Mút xốp làm mũ múa...
 Tôi xây dựng góc hoạt động âm nhạc với cách trang trí đẹp, nhiều đồ chơi 
đảm bảo an toàn, đa dạng về chủng loại, chất liệu. Các đồ chơi được sắp xếp sao 
cho gọn gàng, dễ lấy, dễ cất, có thể sử dụng vào các hoạt động khác.
 7.2.5. Biện pháp 5: Tạo hứng thú cho trẻ trong quá trình vận động theo 
nhạc.
 Vận động theo nhạc là quá trình trẻ thực hành trải nghiệm và cảm thụ 
nghệ thuật. Để quá trình vận động không bị đơn điệu, nhàm chán. Tôi tổ chức 
cho trẻ thực hiện vận động dưới nhiều hình thức thi đua có lồng yếu tố vui chơi.
 Ví dụ như khi cho trẻ vận động bài “Đố bạn” tôi tổ chức cuộc thi tài giữa 
các đội: Đội voi con, đội hươu sao, đội gấu đen. Sau đó cho trẻ bình chọn đội 
 14