SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tạo khi tham gia hoạt động Tạo hình

 Môt số biên pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tao khi tham gia hoạt đông Tao hình
A. ĐĂT VẤN ĐỀ
Lý do chọn đề tài:
 Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia 
đình, là tương lai của mỗi dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc, giáo dục trẻ em là 
trách nhiệm của nhà nước, của xã hội và của mỗi gia đình. Đối với việc giáo dục 
và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, hoạt động tạo hình đóng 
vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ về mọi mặt như: thẩm mỹ, 
đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập 
mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh và phản ánh thế giới 
thông qua các hình tượng nghệ thuật, trong các hình thức hoạt động mang tính 
nghệ thuật.
 Ở trường mầm non có rất nhiều các họat động, nhiều môn học phát triển toàn 
diện cho trẻ mẫu giáo, là cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới. Trẻ biết 
sáng tạo, lao động trong tương lai. Chính vì vậy việc thực hiện tốt các hoạt động 
tạo hình trong trường mầm non sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất 
lượng giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất 
đơn giản, ngộ nghĩnh sinh động. Trẻ biết đánh giá khái quát cao, trẻ phản ánh ấn 
tượng của bản thân không phụ thuộc vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng mầu sặc sỡ 
mang tính chất phản ánh biểu tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, 
một tên gọi khác nhau. Trẻ tham gia vào hoạt đông tạo hình đã giúp trẻ hình thành 
các đức tính tốt như: yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Trong thực tế việc 
tổ chức các hoạt động tạo hình theo phương pháp hiện hành cũng đã mang lại hiệu 
quả tới việc phát triển nhân cách.Song phương pháp đó chưa thực sự đáp ứng và 
chưa phát huy hết khả năng sáng tạo. Các phương pháp hoạt động tạo hình lâu nay 
đang được sử dụng còn mang tính áp đặt , dập khuôn theo mẫu, sao chép chưa phát 
huy hết khả năng sáng tạo và sự linh hoạt của người giáo viên khi tổ chức hoạt 
động tạo hình. Vậy giáo viên phải làm gì, làm như thếnào để trẻ có thể vẽ, nặn, 
cắt, tô mầu và làm đẹp sản phẩm.Nhận thưc rõ trách nhiệm to lớn của giáo viên 
mầm non trong giai đoạn phát triển hiện nay. Như NQ hội nghị lần thứ hai BCH 
TW Đảng (Khoá VIII) đã nêu: “Giáo viên mầm non là nhân tố quyết định chất 
lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh, giáo viên phải có đủ đức, đủ tài”. Là một 
giáo viên mầm non tôi đẫ trải qua một quá trình nghiên cứu tìm tòi, tích cực học 
hỏi và vận dụng một số biện pháp để giúp trẻ học tốt môn tạo hình, lứa tuổi mẫu 
giáo 5 - 6 tuổi.
I.CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
 Hoạt động “Tạo hình” gắn liền với cuộc sống của con người, và cũng đóng 
một vai trò rất quan trọng. Ngay từ khi chưa có ngôn ngữ, con người đã sử dụng 
 2/21 Môt số biên pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tao khi tham gia hoạt đông Tao hình mệt 
thật sự. Nên khi phải ngồi học quá lâu trẻ sẽ mất đi cảm súc hứng thú cũng như 
sáng tạo trong hoạt động tạo hình.
 Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những biện pháp, phương pháp 
tốt nhất để giúp trẻ yêu thích nghệ thuật và hứng thú tham gia vào các hoạt động 
trong lĩnh vực này.
2. Cơ sở thực tiễn:
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện chương trình này lớp tôi phụ trách gặp không 
ít những khó khăn:
Do nghiên cứu chưa kỹ chương trình và sách bài soạn nên chưa nắm chắc về nội 
dung bộ môn tạo hình nói chung và thể loại tạo hình nói riêng.
Trước đây do sợ trẻ không thực hiện được, tôi làm mẫu quá chi tiết, làm mẫu hai 
lần và bắt trẻ làm đúng quy trình như cô làm. Từ đó, trẻ mất hứng thú không tự lực 
mất tính sáng tạo ở trẻ, trẻ không có thời gian để phát triển khả năng tạo hình, sản 
phẩm trẻ tạo ra còn nghèo nàn chưa sáng tạo, tất cả như sao chép lại mẫu của cô.
Trong một tiết học, bao giờ hứng thú của trẻ cũng được đặt lên hàng đầu. Trẻ có 
hứng thú thì tiếp thu mới hiệu quả và đạt kết quả cao. Vì vậy cần tạo hứng thú cho 
càng nhiều trẻ và càng lâu càng tốt.
Tuy nhiên khả năng tạo hình của tôi còn hạn chế. Từ đó cung cấp kỹ năng cho trẻ 
cũng còn hạn chế, sản phẩm tạo hình của trẻ rất kém thường đơn điệu nghèo nàn 
về nội dung, bố cục không rõ ràng, chưa đảm bảo được xa gần, tô màu chưa đảm 
bảo được độ đậm, nhạt . . . .chưa chú ý thao tác cầm bút của trẻ khi vẽ, khi tô. Trẻ 
chưa có những sản phẩn sáng tạo. Và cũng do điều kiện chưa cho phép mà trẻ ít 
có cơ hội được tiếp xúc với thiên nhiên dưới sự chỉ dẫn của cô.
Sau này tôi nhận ra rằng khi trẻ lĩnh hội tốt kỹ năng thì trẻ dễ dàng vận dụng, 
những kỹ năng đó vào những tình huống khác nhau.
Bởi vậy mà ta cần mở rộng vốn hiểu biết để làm giàu ý tưởng sáng tạo cho trẻ mọi 
lúc mọi nơi, tích hợp vào các môn học khác, nhất là môn tìm hiểu xung quanh. Để 
tạo cho trẻ nhận thức và tiếp xúc được với đối tượng tạo hình trong môi trường tự 
nhiên. Trong quá trình tiếp xúc, cô cung cấp cho trẻ những hiểu biết cơ bản về 
hình dáng, màu sắc ... . giúp trẻ những phân tích, so sánh tổng hợp để tạo ra điểm 
chung, điểm riêng của những vật cùng loại, giúp trẻ hiểu biết đối tượng tạo hình 
sâu sắc.
II. MỤC ĐÍCH VIẾT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Mục đích nghiên cứu:
 4/21 Môt số biên pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tao khi tham gia hoạt đông Tao hình
- Xử lý kết quả nghiên cứu bằng thống kê toán học. Sau khi đã điều tra thu thập 
được đầy đủ số liệu thì tính %, xây dựng bảng số minh hoạ các kết quả nghiên cứu.
B. QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI THỰC HIÊN
I. KHẢO SÁT THỰC TẾ
1. Tình trạng khi chưa thực hiện
- Thuận lợi:
 Đã nhiều năm tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn. Tôi đã đúc rút được 
một số kinh nghiệm từ việc từ việc dạy trẻ môn tạo hình và đây cũng chính là môn 
dạy mà tôi yêu thích.
 - Trường nằm ngay ở trung tâm dân cư, thuận lợi cho việc đưa đón, trả trẻ của 
phụ huynh.
 - Được sự quan tâm của ban giám hiệu, phòng giáo dục.
 - 100% giáo viên có trình độ trung cấp trở lên, luôn giúp đỡ lẫn nhau tạo điều 
kiện cho việc học hỏi kinh nghiệm.
 - Về cơ sở vật chất tương đối đầy đủ để phục vụ cho việc dạy và học.
- Khó khăn:
 - Trang thiết bị đồ dùng dạy học chưa phong phú, chưa hấp dẫn trẻ.
 - Nhận thức của một số phụ huynh học sinh còn chưa đồng đều, còn cho rằng 
việc cho trẻ đến trường chỉ là chơi chứ học vẫn chỉ là thứ yếu.
 - Số trẻ trong lớp vẫn chưa đồng đều về chất lượng, số ít cháu còn nhút nhát 
trong khi thể hiện ý tưởng của mình.
 Xuất phát từ những thực tế trên tôi đã đề ra một số biện pháp thực hiện sau.
 2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài
 Năm 2015- 2016 tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng cho trẻ lúc ban đầu để 
nắm bắt được khả năng tạo hình của trẻ, từ đó có biên pháp phù hợp
 Tổng số Đầu năm
 Nội dung cháu Số trẻ Tỷ lệ %
 Số trẻ có hứng thú tham gia hoạt động tạo hình 13 31
 42
 Số trẻ có kỹ năng tạo hình 28 67
 6/21 Môt số biên pháp giúp trẻ 8-6 tuổi hứng thú và sáng tao khi tham gia hoạt đông Tao hình
 -Ở tất cả các chương, hoạt động Tạo hình nhằm giáo dục nhân cách phát 
triển toàn diện cho trẻ mầm non.
c. Sáng tạo trong hình thức tổ chức
 Để đáp ứng các yêu cầu mới của giáo dục hiện đại, nội dung giáo dục đặc 
biệt chú ý đến đặc điểm tâm lý lứa tuổi. Và để phù hợp với tâm lý lúa tuổi cũng 
như phù hợp với từng vùng địa lý khác nhau. Thì yếu tố sáng tạo của giáo viện 
trong tiết dạy là vô cùng quan trọng. Qua thực tế chăm sóc giảng dạy cũng như 
thường xuyên được trực tiếp đi thăm lớp, dự giờ đồng nghiệp tôi nhận thấy trẻ 
mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo nói riêng, đều hứng thú và học tốt hơn với các 
tiết học có nhiều sáng tạo. Chính vì vậy các hoạt động học tập của trẻ phải đựơc 
tổ chức dưới dạng vui chơi, sáng tạo mà vẫn đảm bảo kiến thức cho trẻ mới thu 
hút, hấp dẫn trẻ tham gia vào giờ học đạt kết quả cao.
 Dựa vào đặc điểm của trẻ và thực tế trên tôi đã đi sâu vào siêu tầm những 
tài liệu có liên quan đến môn học, học tập nghiên cứu về chương trình giảng dạy 
Tạo hình cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Tôi luôn suy nghĩ và đặt ra câu hỏi mình phải 
làm gì? Làm như thế nào? để nâng cao nghệ thuật giảng dạy, gây hứng thú, phát 
huy được tính tích cực của trẻ và giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng sâu sắc, 
đạt hiệu quả cao.
 Một yêu cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ làm quen môn tạo hình là 
các kiến thức khi truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn tuyệt đối hình thức tránh 
sự rập khuôn, luôn sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một tiết dạy tôi phải 
chuẩn bị đồ dùng soạn bài nghiên cứu kĩ bài soạn. Nắm rõ yêu cầu của bài dạy 
chọn trò chơi phù hợp với nguyên tắc động tĩnh phù hợp với chủ điểm. Ngoài ra 
để tạo hứng thú thì cô phải có nghệ thuật lên lớp ngôn ngữ diễn đạt ngắn gọn để 
hấp dẫn trẻ vào tiết học. Trước khi vào bài tôi thường kể chuyện (dựa trên chủ 
điểm) hoặc sáng tác thơ, vè hay những trò chơi luôn cuốn hút trẻ vào thực tế để trẻ 
dễ nhớ, dễ hiểu, tránh gò bó.
2. Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy tính tích cực, khả năng 
sáng tạo của trẻ.
 Tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh để từng
bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng
 cách huy động sự tham gia của các giác quan, các qúa trình tâm lí khác nhau để
 lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật.Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối
 tượng (quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc và miêu tả) và tự diễn đạt nhận thức cảm
xúc của mình về đối tượng.Tận dụng các thời điểm hợp lí trong ngày cho trẻ tiếp
 xúc như được ngắm nghía, chăm sóc, vuốt ve, âu yếm với các con vật gần gũi
 (thỏ, mèo, gà con . . . ) chơi với các đồ vật, tri giác tranh ảnh nghệ thuật.Trong 
 quá
 trình cung cấp biểu tượng về đối tượng tạo hình tôi chỉ cho trẻ thấy được những
 nét đặc trưng nổi bật , những cái đẹp lý thú gần gũi trẻ. Đồng thời giúp trẻ phân
 tích, so sánh tổng hợp tìm ra những đặc điểm riêng, chung của những đồ Môt số biên pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tao khi tham gia hoạt đông Tao hình
3. Hình thành cho trẻ các kỹ năng tạo hình thông qua các tiết học.
a. Nề nết trong giờ học
Nề nếp của trẻ là bước đầu của một tiết học, nếu chúng ta không đưa trẻ vào nề 
nếp thì giờ học không đạt kết quả cao. Khi trẻ có nề nếp tốt cùng với sự hướng dẫn 
khoa học của cô ngay ban đầu trẻ đã say mê với giờ học, luôn thể hiện cảm xúc, 
trí tưởng tượng cho hoạt động nghệ thuật.
Tôi đã rèn luyện nề nếp bằng cách: Xếp xen kẽ cháu mạnh dạn với cháu nhút nhát, 
cháu nam xen cháu nữ. Chia tổ, đặt tên cho tổ “Tổ hoa mai , tổ hoa đào, tổ hoa lan, 
tổ hoa hồng” và bầu ra tổ trưởng để quán xuyến, nhắc nhở thành viên của mình. 
Tôi luôn động viên trẻ trong tiết học, uốn nắn tác phong ngồi học cho trẻ, trẻ ngồi 
đúng tư thế, không nói chuyện, không nói leo, nói phải xin phép cô, nói rõ ràng, 
mạch lạc, đủ câu, . .. Với những biện pháp trên trẻ đã có thói quen tốt trong việc 
xây dựng nề nếp học tập.
Phương pháp hướng dân phải dựa vào trẻ lấy trẻ làm trung tâm: Trong giờ học 
nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người 
động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động viên để thể hiện ýmuốn, 
tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa 
chọn.
+ Cái trẻ muốn làm (nội dung)
+ Làm thế nào để đạt được (quá trình) + Cái hoàn thành sẽ như thế nào (kết quả, 
sản phẩm)
 Trẻ chia sẻ ý tướng và cảm xúc của mình về tác phẩm
Mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình khác 
nhau. Sự thể hiện mang tính cá nhân, bởi vì trẻ luôn tiếp cận theo đặc tính riêng 
 10/21