SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn Âm nhạc ở Trường Mầm non Vĩnh Nam

 PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài:
 Âm nhạc là loại hình nghệ thuật, là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với mỗi 
người. Âm nhạc phản ánh cuộc sống, phản ánh niềm vui, nổi buồn, ước mơ của 
con người.
 Đặc biệt đối với trẻ mầm non âm nhạc có vai trò hết sức quan trọng, là 
phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, phát triển 
tình cảm của trẻ
 Vì vậy, giáo dục âm nhạc cho lứa tuổi này góp phần không nhỏ vào việc 
phát triển toàn diện cho trẻ nhỏ.
 Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là một 
bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là 
nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện 
thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể coi âm nhạc là một bộ 
phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. 
 Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu 
âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú 
như: Ca hát, vận động theo nhạc, nghe hát, múa, trẻ chơi âm nhạc, biểu diễn văn 
nghệ. Đặc biệt đối với trẻ 5-6 tuổi, giáo dục âm nhạc đem lại cho trẻ những ấn 
tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện 
phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá 
tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản.
 Mặt khác, trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng nên rất dễ tiếp 
xúc với âm nhạc. Thế giới âm nhạc muôn màu không ngừng chuyển động tạo điều 
kiện cho trẻ phát triển toàn diện: Thể chất, trí tuệ, tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ.
 Để hun đúc cho các bé có tâm hồn dân tộc, giáo dục nghệ thuật yêu thích 
những cái hay, cái đẹp trong cuộc sống. Là một giáo viên mầm non tôi luôn tâm 
huyết với nghề, mong muốn truyền đạt cho các bé thật nhiều kiến thức, giúp trẻ 
phát triển hết những khả năng vốn có và điều quan trong hơn cả là giáo viên phải 
 2 + Phương pháp đàm thoại.
5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu 
 Từ tháng 9/2018 đến 5/2019 Tại lớp MGL 5-6 tuổi B trường mầm non Vĩnh 
Nam
 PHẦN II: NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận:
Âm nhạc vốn rất gần gũi với trẻ em, ở tuổi mẫu giáo, xúc cảm thẩm mĩ của trẻ phát 
triển khá nhanh, tâm hồn trẻ nhạy cảm, dễ xúc cảm với những cảnh vật xung 
quanh. Vì vậy trẻ rất dễ nhận ra những vẻ đẹp và cảm thụ cái đẹp, thích học múa, 
hát và học rất nhanh bằng cách bắt chước. Trẻ đến với nghệ thuật một cách tự 
nhiên và tác động của nghệ thuật đối với tuổi thơ rất mạnh mẽ. Nhiều công trình 
khoa học đã khẳng định năng khiếu âm nhạc được nảy sinh từ tuổi ấu thơ. Hai nhà 
tâm lí học Đức là V.Hec-Cơ và I.Xle-hen đã nghiên cứu 411 nhạc sĩ thấy rằng: Có 
401 người( 90%) bộc lộ năng khiếu trước 10 tuổi.
Sự phát triển mạnh mẽ những xúc cảm thẩm mĩ kết hợp với trí nhớ máy móc vốn 
có ở trẻ khiến cho lứa tuổi này rất nhạy cảm với văn học nghệ thuật. Những nét 
tâm lí đặc trưng của tuổi mẫu giáo là tiền đề cho việc tiếp thu, giáo dục âm nhạc. 
Âm nhạc đã đem lại cho trẻ một thế giới âm thanh nhiều màu sắc, gợi cho trẻ sự 
thú vị, hấp dẫn và sự hài hoà tinh tế, tạo điều kiện cho trẻ thể hiện chính bản thân 
mình.
Mặt khác âm nhạc được coi là một trong những phương tiện tạo nên sự hình thành 
và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Cho nên là một giáo viên mầm non việc 
đầu tiên phải làm là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc 
thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú, dạy trẻ các kỹ năng cơ bản, đơn giản 
và thói quen trong các dạng hoạt động âm nhạc như ca hát, nghe, vận động, múa, 
trò chơi âm nhạc. Giáo viên luôn quan tâm phát triển ở trẻ năng lực cảm thụ, tưởng 
tượng, sự tập trung chú ý, biết nhận xét, có khả năng diễn tả hứng thú và sự lựa 
chọn phát huy tính tích cực, sáng tạo trong các dạng hoạt động âm nhạc.
 4 hoặc chưa cuốn hút được trẻ . 
Nhận thức được vấn đề trên và tầm quan trọng của việc đưa âm nhạc vào sâu rộng 
hơn đến với trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Bản thân tôi là một giáo viên đang dạy ở lớp 
5 - 6 tuổi, tôi đã chọn đề tài. “ một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn âm 
nhạc”
3. Thực trạng:
a. Những thuận lợi:
 - 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, đa số đội ngũ giáo viên mầm 
non có tâm huyết với ngành học, yêu nghề mến trẻ, có phẩm chất nghề nghiệp.
 - 100% số trẻ đến lớp đều ăn ngủ bán trú tại lớp.
 - Lớp học sạch sẽ, thoáng mát có đầy đủ ánh sáng để trẻ học tập.
b. Khó khăn:
 Lớp 5-6 tuổi B do tôi phụ trách với số lượng là 31 cháu .Trong đó có 4 trẻ 4 
tuổi nên nhận thức không đồng đều.
* Về lớp học:
- Có góc âm nhạc nhưng hơi chật, chưa phong phú, chưa gây được sự hứng thú 
tham gia của trẻ.
* Về đồ dùng đồ chơi:
- Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động âm nhạc chưa được nhiều, đồ dùng chưa 
đẹp, chưa phong phú, chưa sáng tạo để lôi cuốn hấp dẫn trẻ.
- Chưa có nhiều các băng đĩa nhạc theo chủ đề, chủ điểm để bật cho trẻ nghe hàng 
ngày.
* Về phía phụ huynh:
- Đời sống còn nhiều khó khăn mặc dù đã quan tâm đến giáo dục xã nhà nhưng vẫn 
chưa đóng góp được nhiều trong công cuộc xã hội hoá giáo dục.
* Về phía giáo viên:
 6 *BiÖn ph¸p 1: T¹o m«i tr­êng kÝch thÝch høng thó häc tËp cña trÎ tham 
gia ho¹t ®éng âm nhạc.
 Nh­ chóng ta ®· biÕt, trẻ 5-6 tuổi là giai đoạn chuẩn bị cho trẻ đến trường 
tiểu học, trẻ có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc cùng với những kinh 
nghiệm được tích luỹ từ trước như nghe hát cùng đàn đệm, xem động tác, điệu bộ. 
Trẻ có thể chuyển đổi điệu bộ theo âm điệu, biết kết hợp khăng khít giữa thời gian 
với âm nhạc, vận động phối hợp toàn thân với một trình tự tương đối phức tạp 
trong các điệu múa hay tái hiện một số tiết tấu khó. Trẻ có ấn tượng sâu sắc khi 
nghe nhạc qua đài, xem băng đĩa, trẻ rất hào hứng muốn vào góc âm nhạc để tự 
mình thể hiện mình, hát vận động bằng các nhạc cụ, trang phục. Vì vậy muốn trẻ 
thích thú hào hứng thì bản thân tôi luôn làm mới góc nghệ thuật bằng nhiều hình 
thức để kích thích hứng thú của trẻ. Tôi thường xuyên chú ý sắp xếp các học cụ, 
đội hình để tạo môi trường học thoải mái cho trẻ.
* Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh hoạ 
thì bằng mọi cách tôi phải bố trí trong lớp không gian rộng rãi để kích thích trẻ 
thực hiện các động tác thoải mái, giúp trẻ hoạt động tích cực hơn.
 Ngoài ra tôi luôn thay đổi cách bày trí góc âm nhạc thật sinh động theo chủ 
điểm để gây sự thu hút tới trẻ.
* Ví dụ: Chủ điểm “ Thế giới động vật”: Tôi trang trí bằng những hình ảnh các 
con vật sống động, con thì cầm đàn đánh, con thì thổi kèn, con thì đánh trống, con 
thì cầm micrô hát
 Từ những hình ảnh vui nhộn do cô và trẻ cùng trang trí trẻ rất muốn mình có 
thể làm được như các bạn, được thể hiện tài năng của bản thân mình.
 Chính vì lẽ đó góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc 
của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển các kỹ 
năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo. Tại đây trẻ tự hát hay tự 
vận động theo nhạc biểu diễn một mình hay cùng một nhóm bạn một cách thích 
thú.
 8 Hình ảnh trẻ biểu diễn cùng với các nhạc cụ : Phách gõ, Xắc xô
 Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc trong lớp ở góc 
nghệ thuật thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như góc 
thiên nhiên, sân vườn trường, trong giờ đón trả trẻ, giờ thể dục sáng
* Ví dụ: Ở góc thiên nhiên: Cô có thể tổ chức cho trẻ trồng hoa, chăm sóc hoa, trẻ 
có thể vừa làm vừa hát “ Hoa trong vườn”( dân ca Thanh Hoá)
 Trong giờ thể dục sáng, giờ đón, trả trẻ cô có thể mở cho trẻ nghe băng đài tạo 
cho trẻ không khí của một ngày mới sinh động.
 Cho nên việc tạo môi trường phù hợp, thoải mái không gò bó đã giúp trẻ yêu 
thích, hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc.
 * BiÖn ph¸p 2: Âm nhạc kết hợp với các môn học khác, trong giờ đón trẻ, 
ngày lễ, ngày hội và các trò chơi mọi lúc mọi nơi.
 Với chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay thì phương pháp dạy tích 
hợp các bộ môn âm nhạc có thể lồng ghép, kết hợp với tất cả các bộ môn khác trở 
 10 Trong những giờ ổn định tổ chức, hay chuyển hoạt động, tôi ổn định trẻ bằng 
những bài hát mà trẻ thích, thuộc chủ đề, chủ điểm, chơi các trò chơi dựa trên nội 
dung bài hát. Đối với trẻ thơ, việc làm quen với âm nhạc thông qua các trò chơi là 
một biện pháp hữu hiệu nhất. Trò chơi trở thành phương tiện để đem đến cho trẻ 
các yếu tố nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một 
cách nhẹ nhàng, thoải mái, trẻ rất hứng thú để cảm thụ âm nhạc. Vì đặc điểm lứa 
tuổi mầm non là “Học mà chơi, chơi mà học”, để kích thích trẻ hứng thú trong khi 
chơi cô phải thay đổi hình thức chơi kết hợp với việc lựa chọn bài hát cho phù hợp 
với nội dung trò chơi, nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng 
cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó đã 
góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc một cách tốt hơn.
 12 Tiết mục văn nghệ chào mừng tại UBND xã 
 14 Chính vì vậy bản thân tôi đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm 
làm tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
 a. Trò chơi “nghe thấu hát tài” :
 Trò chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, truyền tin cho bạn đúng
- Chuẩn bị : Một số câu hát trong các bài hát trong chương trình thuộc chủ đề đang 
tìm hiểu bài hát mà trẻ đã thuộc.
- Cách chơi: Thành viên thứ nhất của 2 đội ra ngoài lớp, cô nói thầm vào tai từng 
trẻ đại diện của 2 đội một câu hát giống nhau. Sau đó 2 trẻ có trách nhiệm chạy về 
đội của mình và nói lại câu hát đó cho bạn thứ 2, bạn thứ 2 nói thầm vào tai cho 
bạn thứ 3...Và cứ thế tiếp tục cho đến trẻ cuối cùng của đội, trẻ cuối cùng lên hát 
lại câu hát đó. Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc.
 Ví dụ: Cô nói thầm vào tai trẻ đại diện 2 đội câu hát: “Yêu chú công nhân lớn 
lên cháu lái máy cày”( thuộc chủ đề nghề nghiệp). Hai trẻ đại diện chạy về nói 
thầm vào tai cho bạn thứ 2 của đội mình...Và cứ thế cho đến bạn cuối cùng của đội 
lên hát lại đúng lời của câu hát trên và nhanh trước đội kia là thắng cuộc.
 b. Trò chơi: “Nghe âm thanh đoán tên nhạc cụ”
 Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ 
khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ.
- Chuẩn bị : một số nhạc cụ âm nhạc như sau
Đàn organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre, 
bằng vỏ nghêu, dàn gõ bằng tre, trống gõ bằng lon, bằng quả bầu khô...
- Cách chơi : Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các nhạc cụ. Cô giới thiệu cho 
trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh của các loại nhạc cụ đó như:
 + Cô đàn organ và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn organ.
 + Cô thổi kèn bằng nhựa và cho trẻ biết đó là tiếng kèn bằng nhựa.
 + Cô gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre...
 Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ, cô lần lượt đánh đàn, gõ các loại nhạc cụ 
cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cô hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cô cho 
 16