SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 học tốt môn Toán về tập hợp và số lượng

 các biểu tượng toán học để hình thành cho trẻ, mà còn phụ thuộc vào phương pháp, 
giải pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với Toán.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã tập trung nghiên cứu, tìm tòi để tìm 
ra “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán về tập hợp và số lượng”
1.1. Cơ sở lý luận: 
 Như chúng ta đã biết cấp học Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống 
giáo dục quốc dân. Trường Mầm non là “cái nôi” nuôi dưỡng, hình thành nhân 
cách con người mới xã hội chủ nghĩa. Bởi vậy để ngay từ ban đầu trẻ được hình 
thành và phát triển một cách toàn diện về : “Đức, trí, thể, mỹ”. Các cô giáo không 
chỉ dừng lại ở việc chăm sóc, thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ mà phải đầu tư 
giúp trẻ bằng cả con đường tích lũy kiến thức
“Toán học” theo nhận thức chung của mọi người là khó. Vì vậy để “học” được 
“nó” lại càng khó hơn. Đối với trẻ Mầm non “Toán học” đóng vai trò quan trọng 
trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, giúp trẻ nhận thức được thế giới xung quanh, 
trong các mối quan hệ về số lượng, con số, phép đếm. “Toán học” còn giúp trẻ 
phát triển về mọi mặt, trí tuệ, tư duy lôgic, tư duy trực quan... và một số thói quen 
cẩn thận, chính xác, tạo cơ sở ban đầu cho trẻ tiếp xúc, lĩnh hội các kiến thức về 
toán, góp phần phát triển toàn diện
Chính vì thế mà tôi mạnh dạn chọn đề tài 
“Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi học tốt môn toán về tập hợp và số lượng”
 1.2. Phạm vi áp dụng
Đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt môn toán về tập hợp và số 
lượng” được áp dụng tại lớp 5-6 tuổi mà tôi đang đảm nhận. Nhưng đề tài thành 
công thì phạm vi áp dụng của nó sẽ được mở rộng ra ở trường chúng tôi, 
 2.1.Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu
Năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi, 
gồm 18 cháu, trong đó số cháu nam 7 cháu, nữ 11 cháu. Điều kiện về cơ sở vật 
chất trong lớp tương đối đầy đủ, trang thiết bị dạy học tương đối đầy đủ theo 
Thông tư 02. Ban giám hiệu thường xuyên dự giờ chỉ đạo giúp đỡ chuyên môn cho 
giáo viên, sự quan tâm và giúp đỡ tận tình của các bậc phụ huynh, có sự quan tâm 
sâu sắc của Phòng Giáo dục - Đào tạo đặc biệt là cấp học Mầm non. Vì vậy, bản 
thân tôi luôn luôn học hỏi trau dồi nghiệp vụ nâng cao tay nghề làm thế nào tìm ra 
giải pháp thích hợp để tổ chức trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với toán đặc biệt là về tập 
hợp và số lượng đạt hiệu quả cao.
Trong thời gian nghiên cứu đề tài bản thân tôi nhận thấy trong lớp mình đang đảm Nhận biết Số lượng và so sánh thêm bớt
 Nội dung Số Tỷ lệ Tỷ lệ Tỷ lệ Tỷ lệ 
 Tốt Khá TB Yếu
 lượng (%) (%) (%) (%)
 Kỹ năng 
 nhận biết số 
 18 3/18 16,7 7/18 38,9 5/18 27,7 3/18 16,7
 lượng và so 
 sánh
 Kỹ năng vận 
 dụng vào 18 4/18 22,2 4/18 22,2 8/18 44,4 2/18 11,1
 thực tế
 Kỹ năng sử 
 dụng ngôn 18 4/18 22,2 6/18 33,4 7/18 38,9 1/18 5,5
 ngữ mạch lạc
 Trẻ hứng thú 
 tham gia vào 18 3/18 16,7 5/18 27,7 7/18 38,9 3/18 16,7
 giờ học
- Một khó khăn nữa là tuy cùng một độ tuổi nhưng có cháu sinh đầu năm có cháu 
sinh cuối năm nên trình độ nhận thức của các cháu không đồng đều. Nhiều trẻ còn 
nhút nhát, chưa tự tin, phát âm Tiếng Việt chưa chuẩn. Trong các giờ học toán 
chưa hứng thú tham gia vào hoạt động cùng cô.
- Với tình hình thực tế của lớp tôi phụ trách như vậy nên tôi rất băn khoăn lo lắng, 
suy nghĩ, tìm tòi, tìm ra 
“Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn toán về tập hợp và số lượng”. 
Qua quá trình cho trẻ làm quen với “Toán học” đặc biệt là nhận biết số lượng và so 
sánh thêm bớt đã cho tôi thấy rằng : “Toán học” là một hoạt động chiếm vị trí và 
vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ và nhân cách toàn diện ở trẻ. Đặc 
biệt đối với trẻ 5 - 6 tuổi, lứa tuổi cuối cùng của cấp học Mầm non, nhận thức của 
trẻ về thế giới xung quanh khá ổn định, tư duy trực quan hình tượng, tư duy lôgic 
phát triển mạnh. Với sự kết hợp sáng tạo, lồng ghép và cung cấp các biểu tượng sơ biểu tượng ban đầu về Toán một cách sâu sắc.
Đồ chơi giúp trẻ hình thành kỹ năng như so sánh, tạo nhóm, xếp, cắt,
dán, đếm, giúp trẻ diễn đạt bằng lời nói, tăng cường ngôn ngữ và làm giàu vốn từ 
cho trẻ.
Do điều kiện lớp còn gặp khó khăn, kinh phí để mua sắm đồ dùng đồ chơi còn ít 
nên tôi thường thu gom các nguyên liệu, phế liệu sẵn như: Lọ dầu rửa bát, dầu gội 
đầu, hộp, hạt, bát thìa, búp bê cho trẻ đếm và so sánh số lượng các nhóm 
Ví dụ: Tiết học đếm đến 7 về chủ đề “Nghề nghiệp” tôi đã làm được rất nhiều 
cuốc, cào, xẻng, bay, bê bằng vỏ hộp của chai dầu rửa bát cho trẻ đếm và thêm bớt, 
trẻ rất thích thú vì những đồ dùng đó lạ mắt và đẹp ...
- Luôn thay đổi đồ dùng, đồ chơi phù hợp với chủ đề bài dạy.
Ví dụ: Các đồ vật có tính tự nhiên: hoa, lá, cây, ốc, sỏi, đá màu, hột hạt các loại 
- Cho trẻ đếm các vật có tính chất tạo hình: hoa, lá, cây nấm, băng giấy có dán 
chấm tròn 
Với chuẩn bị đó đã gây cho trẻ sự hứng thú hoạt động, ngoài ra tôi còn dùng giấy 
màu, các loại xốp làm thành các bộ lô tô con vật, hoa quả, phục vụ phù hợp cho 
từng chủ đề, chủ điểm.
Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”
Tôi đã chuẩn bị mô hình đồ dùng gia đình được cắt ra từ xốp. Tận dụng nguyên vật 
liệu như chai dầu gội, dầu rửa bát để làm ca cốc, soong nồi. Tôi còn làm các chiếc 
xe bằng hộp sữa hay áo quần được cắt từ những loại bìa cứng bỏ đi để cho trẻ tập 
đếm, hay nhặt vỏ ngao rồi phun màu trang trí cho trẻ so sánh nhóm ngao màu xanh 
và nhóm ngao màu đỏ, hầu hết trẻ rất thích thú khi học
 Để có được những đồ dùng đó không phải tự nó đến, đòi hỏi bản thân phải tự tìm 
tòi, tự giác, cần mẫn và luôn luôn sáng tạo không ngừng. Muốn cho tiết dạy lôi 
cuốn trẻ và giúp trẻ lĩnh hội tốt thì tôi phải sưu tầm, làm thêm đồ dùng mới, bổ 
sung cho từng tiết dạy, biến nó thành công việc thường xuyên của mình trước khi 
lên lớp, xem đó như một sự đam mê. Từ việc làm đồ dùng, đồ chơi đã lôi cuốn trẻ 
vào tiết học, tôi cũng tự tin nhiều hơn khi truyền thụ kiến thức đến với trẻ.
Giải pháp 3: Tổ chức tốt hoạt động cho trẻ nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt 
trên các tiết học
Khi tổ chức hoạt động chung về nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, để trẻ 
hứng thú và tự nguyện tham gia vào hoạt động đồng thời lĩnh hội được các tri thức, 
kỹ năng một cách đầy đủ, tự tin, nhẹ nhàng, thoải mái, tránh sự gò bó, áp đặt, khô 
khan thì ta phải lôi cuốn trẻ vào bài một cách hấp dẫn từ đầu giờ đến cuối tiết học: Ví dụ: Mỗi bạn có mấy tay? Mỗi bàn tay có mấy ngón?
- Trẻ được chơi tập đếm kết hợp bài hát về các bộ phận trên cơ thể giúp trẻ nhớ 
khắc sâu các số lượng trong các tập hợp được làm quen trong các tiết học, cho trẻ 
tô màu, khoanh tròn các nhóm đồ vật trong sách làm quen với toán.
Hay là khi cho trẻ xem tranh về gia đình bé: Các con ơi, các con cùng nhìn xem gia 
đình bạn Lan có mấy thế hệ ? Gia đình bạn có bao nhiêu người ? Sau đó tôi cho trẻ 
chơi trò chơi tìm các đồ vật tương ứng để tặng người thân. Không chỉ dừng lại ở 
các tiết học mà việc dạy cho trẻ vận dụng những kiến thức đã học vào hoạt động 
trong cuộc sống hàng ngày có ý nghĩa rất lớn, có tác dụng củng cố giúp trẻ hiểu 
được ý nghĩa các kiến thức đối với cuộc sống xung quanh trẻ. Sử dụng tốt quyển 
bé làm quen với toán. Tạo tình huống kích thích trẻ tìm tòi khám phá, trải nghiệm 
để trẻ tự rút ra kết quả, trẻ nhớ lâu.
Ví dụ: Chơi trò chơi “Chiếc túi kỳ lạ” cho trẻ nhắm mắt sờ vào túi có bao nhiêu đồ 
vật, trẻ nói lên kết quả, cô cùng cả lớp kiểm tra. Rèn luyện khả năng quan sát, tư 
duy cho trẻ qua trò chơi “dùng các que tính xếp ngôi nhà và đếm ngôi nhà được 
xếp bao nhiêu que tính” hay đánh dấu vào số lượng phù hợp với hình ảnh.
Giải pháp 4: Tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi
Để giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách tích cực, sáng tạo, sâu sắc nhằm khắc 
sâu những khái niệm, kỹ năng về toán thì tôi luôn tận dụng mọi thời điểm thích 
hợp trong sinh hoạt hàng ngày để củng cố các kỹ năng về toán cho trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngoài trời, tôi thường tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi 
có tác dụng củng cố kiến thức trẻ đã được học: chơi trò chơi “Chuyển trứng cho 
gà”. Tôi tổ chức cho 2 đội chơi xếp thành hai hàng dọc, lần lượt từng trẻ cầm thìa 
đặt quả trứng lên trên thìa đi theo đường hẹp, khi hết thời gian cho
Sinh hoạt chiều trẻ tham gia nhặt lá vàng và đếm lá vàng
Hay: Trước giờ ăn cơm tôi thường cho trẻ ngồi vào bàn: Cô hỏi bàn con có bao 
nhiêu cái ghế ? Vậy muốn số bạn bằng số ghế thì phải làm gì ? (Thêm
Hay trước khi ăn cơm trẻ có thể kiểm tra được bàn bạn A có bao nhiêu cái bát, bao 
nhiêu cái thìa? Số lượng bát và số lượng thìa đủ với số lượng bạn ngồi Nói tóm lại 
hình thức tổ chức dạy trẻ kết hợp với các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày là 
một việc làm cần thiết trong quá trình hình thành các biểu tượng về toán và góp 
phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán rất hữu hiệu.
Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh để giúp trẻ có điều kiện tốt nâng cao chất 
lượng làm quen với toán.
Mặc dầu còn bận rộn với nhiều công việc nhưng để các giờ dạy học nhất là giờ làm - Sưu tầm các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương và làm nhiều đồ dùng đồ chơi 
phục vụ cho hoạt động làm quen với toán có hiệu quả, trẻ đã tích cực tham - Hầu 
hết trẻ ở trong lớp hứng thú học, biết phát huy tính sáng tạo, tích cực hoạt động của 
mình, trẻ thích khám phá, tìm tòi cái mới lạ xung quanh mình. Kiến - 100% trẻ 
tham gia vào hoạt động, nắm vững kiến thức, 98% trẻ có kỹ năng thành thạo, 
không có trẻ chậm chạm, hiếu động như trước. Trẻ biết và hiểu các khái niệm về 
toán, biết so sánh, biết tạo mối quan hệ hơn kém, thêm bớt trong phạm vi từ 6 - 10. 
Ngôn ngữ của trẻ phát triển một cách rõ rệt. Trẻ phát âm rõ ràng các khái niệm 
khó, trả lời mạch lạc hơn khi đàm thoại, trí tuệ của trẻ phát triển rõ rệt, trẻ ứng xử 
nhanh nhẹn hoạt bát hơn, một số trẻ yếu còn nhút nhát đến
- Trong quá trình tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi bản thân đã tích hợp lòng
ghép được hoạt động làm quen với toán về số lượng qua các giờ đón trẻ, giờ hoạt 
động ngoài trời, sinh hoạt chiều, giờ trả trẻ đã có hiệu quả. 100% trẻ đã biết đếm số 
lượng và so sánh thêm bớt các nhóm đối tượng qua các hoạt động s- Tạo được 
niềm tin cho phụ huynh, kết hợp chặt chẽ với phụ huynh hỗ trợ, đóng góp thêm đồ 
dùng, đồ chơi, phục vụ cho bộ môn làm quen với toán. Tầm nhận thức của phụ 
huynh cũng được nâng lên, phụ huynh đã hiểu rõ về nội dung và ý nghĩa của việc 
nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán nói riêng và các môn học khác nói 
chung. Đây không những hình thành các biểu tượng ban đầu về toán đối với trẻ 5 - 
6 tuổi mà còn tạo cơ sở toán học cho trẻ.
 Nhờ các giải pháp trên tôi đã tổ chức được những tiết học hứng thú, chất lượng 
được nâng lên rõ rệt, qua khảo sát chất lượng học kì I đạt được kết quả đáng mừng 
như sau: nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, tôi đã sử dụng các giải pháp trên và rút ra 
được một vài kinh nghiệm sau:
+ Kinh nghiệm dạy trẻ đếm đúng số lượng:
Làm thế nào để lôi cuốn trẻ vào giờ học, trẻ hứng thú say mê học toán. Đó là yêu 
cầu cần thiết với giáo viên trước khi chuẩn bị cho giờ hoạt động, tôi đã chuẩn bị 
tham khảo trong chương trình và tìm tòi biện pháp tốt nhất.
Tôi phải luyện cách đếm đúng để giúp trẻ cảm nhận được dạy trẻ từ cách chỉ theo 
thứ tự, từ trái qua phải, từ trên xuống dưới, dạy trẻ từ đơn giản đến khó, phù hợp 
với nhận thức của trẻ, trẻ còn được ôn luyện thêm vào buổi chiều.
+ Kinh nghiệm khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt:
Khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt, tôi đã tham khảo trên nhiều phương diện để vận 
dụng vào bài để phù hợp cho trẻ phù hợp với nội dung tính chất của bài dạy. Dạy 
so sánh, thêm bớt cần phải có sự chuẩn bị về đồ dùng đẹp, hấp dẫn phù Để lối cuốn 
trẻ vào hoạt động tôi đã tạo ra nhiều các đồ dùng tự tạo gần gũi với trẻ như các đồ 
dùng tự làm, tranh ảnh... để trẻ kết hợp vào tiết học. Giúp trẻ hứng thú tham gia 
vào hoạt động thì các hình thức cô và trẻ hoạt động cũng cần phải *Bằng kinh 
nghiệm thực tế trong quá trình dạy "Hoạt động làm quen với toán" có sự giúp đỡ 
của phòng giáo dục và nhà trường tôi đã thực hiện nâng cao chất lượng trẻ 5 - 6 
tuổi làm quen với toán về tập hợp và số lượng (nhận biết số - Giáo viên phải có 
lòng yêu nghề mến trẻ, có lòng nhiệt tình và có lòng
- Giáo viên phải là người giàu kinh nghiệm, phải có tính linh hoạt, tính tích cực tìm 
tòi, học hỏi.Giáo viên phải là người có kiến thức chuyên môn vững vàng về hình 
thức giáo dục về toán. Có sáng tạo trong lời dẫn dắt bài dạy để gây hứng thú cho 
trẻ.
- Biết chọn bài kết hợp phù hợp theo nội dung bài dạy và sắp xếp bài
dạy hợp lý, giờ hoạt động phải biết sử dụng đồ dùng phù hợp, gây hứng thú
cho trẻ. Biết chọn nội dung tích hợp, trình bày, hấp dẫn và phù hợp trẻ. Nắm vững 
đặc điểm nhận thức của từng trẻ để có phương pháp dạy học phù hợp. Phát triển 
khả năng nhận thức về toán cho trẻ và đảm bảo chất lượng giáo dục đồng bộ. Kết 
hợp trong giờ khéo léo, sinh động gây hứng thú cho trẻ.
- Quá trình dạy, giáo viên phải quan tâm đến kiến thức cá nhân trẻ để có biện - 
Giáo viên phải có sự tham mưu với nhà trường và vận động phụ huynh để có - Cô 
giáo phải nắm vững phương pháp biết cách cải tiến, đổi mới phương pháp và vận 
dụng sáng tạo thủ thuật sư phạm, linh hoạt trong tổ chức các giờ học - Thường 
xuyên thay đổi, tạo môi trường học tập, thay đổi đồ dùng đồ chơi theo - Biết phối