SKKN Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5-6 tuổi trong trường mầm non

 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
 PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
 1. Lý do chọn đề tài:
 Việt Nam ta có câu: “Tiên học lễ, hậu học văn”. Mà giáo dục mầm non là 
khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây là nền móng ban đầu có 
vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. 
Vì vậy việc giáo dục trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời là một việc làm hết 
sức cần thiết. Trong đó giáo dục lễ giáo là một phần quan trọng không thể thiếu 
được bởi giáo dục lễ giáo có ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ
 Giáo dục lễ giáo còn ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. 
Khi giao tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc có văn hóa trong các câu nói, 
cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người
 Giáo dục lễ giáo còn ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách cho trẻ. Trẻ 
có sự giao tiếp mạnh dạn, trẻ ngoan, vâng lời người lớn, biết kính trên nhường 
dưới, biết thưa gửi lễ phép. Tất cả đều có sự giáo dục của gia đình, nhà trường 
và mọi người xung quanh trẻ
 Ngày nay thì việc giáo dục lễ giáo cho trẻ lại vô cùng quan trọng và cần 
thiết. Giữa cuộc sống bộn bề lo toan và ngày càng phức tạp, nhiều tệ nạn xã hội 
và hành vi phạm pháp của những em nhỏ chưa đủ tuổi vị thành niên đã làm 
không ít người phải đau lòng. Phải chăng đạo đức của các em chưa được quan 
tâm giáo dục đúng mức và đúng cách? Vấn đề này không phải của riêng mỗi cá 
nhân ai hay tập thể nào mà nó là vấn đề của toàn xã hội. Xã hội cần chung tay 
nhằm cung cấp cho trẻ vốn hiểu biết, mối quan hệ trong giao tiếp với cộng đồng, 
đưa trẻ vào môi trường sống thật lành mạnh, trong sáng, giúp trẻ phát triển toàn 
diện về nhân cách.
 Đặc biệt là trẻ mầm non lứa tuổi 5 – 6 tuổi giáo dục lễ giáo cho trẻ là vô 
cùng quan trọng. Trẻ ở lứa tuổi này vốn từ rất phong phú do đó rất cần giáo dục 
lễ giáo cho trẻ để trẻ có những thói quen, hành vi lễ giáo. Để giúp trẻ hình thành 
và phát triển nhân cách của trẻ sau này Từ đó tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số 
biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ ở trường Mầm non”.
 2. Mục đích nghiên cứu:
 Để giúp trẻ 5 -6 tuổi có các hành vi, ứng xử lễ giáo khi giao tiếp với người 
khác và trong mọi hoạt động. 
 2 / 26 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
 Mặt khác trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát 
triển cho trẻ hài hòa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường 
nhịn giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu 
biết, thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản, nhẹ nhàng, khéo léo, biết 
xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi.
 Bởi vậy, từ lâu giáo dục lễ giáo cho trẻ đã đặt gánh nặng lên vai của các 
nhà giáo dục và các bậc phụ huynh, nó chiếm một vị trí quan trọng trong đời 
sống sinh hoạt hàng ngày của mỗi con người nói chung và cá nhân trẻ nói riêng.
 Tuy nhiên trẻ mầm non ban đầu còn chưa hiểu biết việc kính trọng, thưa 
gửi, lễ phép còn ứng sử theo cách riêng của bản thân mình với người lớn tuổi, 
với bạn bè, với cô giáo. Trước thực trang đó là một giáo viên mầm non, người 
trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ tôi không thể suy nghĩ và nhận thấy rằng việc 
giáo dục lễ giáo cho trẻ là việc mà mỗi giáo viên phải thực hiện thường xuyên 
liên tục và xem nó như một phần công việc hàng ngày của mình.
2. Cơ sở thực tiễn
 Trong năm học 2015 – 2016 tôi được Ban giám hiệu phân công dạy lớp 
mẫu giáo lớn A6. Lớp của tôi có 36 cháu. Trong các nội dung giáo dục thì giáo 
dục lễ giáo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non và có 
ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ nên được 
các nhà trường quan tâm. Lớp tôi là một trong 18 lớp mẫu giáo của trường thực 
hiện chương trình giáo dục mầm non mới. Chính vì vậy tôi luôn mong muốn 
mang lại cho các con một môi trường giáo dục tốt nhất, giúp các con mạnh dạn 
tự tin trong giao tiếp, biết nhường nhịn giúp đỡ mọi người, luôn có những hành 
vi, thói quen lễ giáo trong giao tiếp. Để thực hiện các mục tiêu đó đầu năm tôi 
đã tiến hành khảo sát thực trạng của lớp mình tôi nhận thấy có những thuận lợi 
và khó khăn sau:
2.1. Thuận lợi
 Được sự quan tâm, giúp đỡ của UBND Quận Long Biên, PGD Quận 
Long Biên, Trường Mầm non chúng tôi đã xây dựng khu trường mới, tuy là khu 
lẻ nhưng cơ sơ vật chất khá đầy đủ hiện đại, phòng học sáng, thoáng mát rất tốt 
cho việc dạy và học trong trường.
 Bản thân tôi là một giáo viên có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, sáu 
năm công tác trong đó bốn năm chủ nhiệm lớp mẫu giáo lớn, luôn nhiệt tình yêu 
 4 / 26 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
 sinh môi trường
5 Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn 36 20 56%
6 Trẻ mạnh dạn tự tin trong giao tiếp 36 21 58%
Từ các thuận lợi và khó khăn trên tôi đã lựa chọn một số các biện pháp để giáo 
dục lễ giáo cho trẻ 5 – 6 tuổi như sau:
+ Xây dựng lớp học lễ giáo
+ Giáo viên là người gương mẫu trong mọi sinh hoạt
+ Ứng dụng công nghệ thông tin và việc giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các 
môn học
+ Giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua hoạt động tự phục vụ
+ Giáo dục lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi
+ Phối kết hợp với các bậc phụ huynh
+ Giáo dục lễ giáo bằng hình thức khích lệ động viên
+ Giáo dục lễ giáo thông qua ngày hội, ngày lễ
3. Các biện pháp thực hiện:
* Biện pháp1: Xây dựng lớp học lễ giáo
 Giúp trẻ luôn thích thú không nhàm chán khi học lễ giáo
 Cùng với toàn ngành thực hiện chuyên đề năm học “Xây dựng trường 
học thân thiện, học sinh tích cực”. Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong 
phòng học, môi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng 
trong năm học này.
 Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp 
xếp gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt. Mỗi kệ góc tôi đều làm mới hấp 
dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú khi trẻ hoạt động và luôn mong muốn được sắp 
xếp ngăn nắp sau khi chơi. Đặc biệt là góc thiên nhiên, khám phá khoa học: 
được trang trí và trồng nhiều cây cảnh để tạo cho trẻ có thể tự mình chăm sóc 
cây xanh, giáo dục trẻ biết yêu thích cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ 
yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên gần gũi và thân mật để 
trở thành thói quen ở trẻ.
 6 / 26 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
Hàng tháng tôi lên kế hoạch chủ điểm có lồng giáo dục lễ giáo bằng các tranh 
ảnh, bài thơ, câu chuyện có nội dung phù hợp với chủ điểm từng tháng
 Ngoài ra tôi còn sưu tầm tranh truyện, sách báo nhi đồng có hình ảnh, nội 
dung về lễ giáo phù hợp với trẻ để đến giờ hoạt động góc trẻ về góc sách truyện 
có thể mở ra xem
 Đối với góc tuyên truyền tôi cũng dành một góc để tuyên truyền giáo dục 
lễ giáo cho phụ huynh nắm bắt để từ đó phụ huynh sẽ chú trọng đến việc giáo 
dục lễ giáo ở nhà
* Ví dụ: + Với chủ đề trường Mầm non tôi dán lên bức tranh một em bé đang 
vòng tay chào cô giáo, chào mẹ khi đến lớp. Khi trẻ nhìn tranh và biết được 
hành động của em bé này ngoan hay hư, từ đó có ý thức làm theo những việc 
làm đúng đắn
 + Hay chủ đề bản thân tôi dán lên bài thơ “Buổi sáng” cùng với hình ảnh minh 
họa:
Buổi sáng
Sáng nào cũng vậy Đánh răng rửa mặt
Bé dậy cùng bà Lấy chổi quét nhà
Ra trước sân nhà Cho gà ăn thóc
Tập bài thể dục Thương bà khó nhọc
 Bé học chuyên cần
 Thương mẹ tảo tần
 Bé ngoan lễ phép
Thông qua bài thơ trẻ biết được mình cũng có thể giúp đỡ mọi người xung 
quanh những công việc nhỏ vừa với sức của mình để thể hiện tình yêu thương, 
kính trọng với những người xung quanh.
+ Với chủ đề nghề nghiệp tôi dán lên bài thơ “Tiếng chổi tre” cùng với hình ảnh 
minh họa cô lao công đang quét rác trên đường phố. Thông qua bài thơ hình ảnh 
đó trẻ biết những hành vi bảo vệ môi trường và bỏ rác vào đúng nơi quy định, 
không vứt rác ra đường. Nếu chúng mình không vứt rác vào đúng nơi quy định 
sẽ gây ô nhiễm môi trường gây ra rất nhiều bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe của 
con người
 Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các góc trẻ rất thích thú và 
thường xuyên đến xem
 8 / 26 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
 Mặt khác tôi luôn tìm hiểu kỹ về đặc điểm tâm lý của từng trẻ để có 
những cách ứng xử phù hợp với trẻ
Ví dụ: Lớp tôi có các cháu: Trà My, Gia Hân. ở lớp các cháu rất nhút nhát, 
trong giờ học ít tham gia phát biểu ý kiến và dường như trẻ không thích tham gia 
vào các hoạt động tập thể. Chính vì vậy tôi luôn dành nhiều thời gian và hoạt 
động cùng trẻ và lôi cuốn trẻ vào các hoạt động chung.
 “Trong tiết học khám phá xã hội”
Còn với những cháu hay làm nũng thì lại cần tập cho trẻ thói quen biết tự lập, tự 
phục vụ cho bản thân mình, làm những việc phù hợp với lượng sức của mình. 
Cô luôn trao đổi và giải thích cho trẻ hiểu lúc nào cần sự giúp đỡ của người 
khác, lúc nào không cần sự giúp đỡ của người khác mà tự bản thân mình nỗ lực 
để vượt qua những khó khăn.
* Biện pháp 3: Ứng dụng công nghệ thông tin và việc giáo dục lễ giáo cho 
trẻ thông qua các môn học
 Để giúp trẻ quan sát các hành động lễ giáo nhằm hình thành cho trẻ những 
thói quen, hành vi có văn hóa và biết nói cảm ơn xin lỗi đúng lúc .
 Mỗi phương pháp hay biện pháp mà giáo viên sử dụng trong giảng dạy 
đều hướng đến mục đích: góp phần phát triển toàn diện nhân cách trẻ và ứng 
dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy là một trong những biện pháp đó. Để 
 10 / 26 Đề tài: Một số biện pháp GD lễ giáo cho trẻ lứa tuổi 5 – 6 tuổi trong trường MN
+ Môn khám phá khoa học: Tiết khám phá “Trò chuyện cùng trẻ về cây xanh 
quanh bé”. Sau khi cho trẻ quan sát trên màn hình, đàm thoại về lợi ích của cây 
và các bạn nhỏ chăm sóc cho cây. Cô đàm thoại với trẻ: Chúng mình có biết các 
bạn đang làm gì không? Các bạn trồng cây để làm gì? Các bạn có đáng khen 
không? Muốn được khen như các bạn thì chúng mình phải làm gì? Qua đó trẻ 
biết lợi ích của cây xanh từ đó trẻ biết bảo vệ và chăm sóc cây xanh. Ở lớp tôi 
cho trẻ trồng cây cùng với cô, hàng ngày tưới nước cho cây, nhổ cỏThường 
xuyên nhắc nhở trẻ không ngắt lá bẻ cành và về nhà giúp đỡ bố mẹ chăm sóc 
cây ở nhà
+ Môn âm nhạc: Tiết dạy hát “Em đi qua ngã tư đường phố”. Sau khi dạy hát cô 
trò chuyện với trẻ về nội dung bài hát: Bài hát nói về điều gì? Khi tham gia giao 
thông chúng mình phải làm gì? Thông qua đó giáo dục trẻ có ý thức khi tham 
gia giao thông
+ Môn Giáo dục thể chất: Trong các giờ học thể dục tôi thường xuyên trao đổi 
và hỏi lại trẻ: Muốn cơ thể khỏe mạnh thì các con phải làm gì? Tôi thường 
xuyên cho trẻ xem hình ảnh về các môn thể thao. Từ đó tôi giáo dục trẻ siêng 
năng tập thể dục , tập đều đặn giúp cho cơ thể luôn khỏe mạnh và phát triển các 
nhóm cơ. Trong lúc tập các con phải không chen lấn hay xô đẩy bạn.
 + Đối với giờ học tạo hình: Tiết “Vẽ người thân trong gia đình”. Cô trao đổi và 
trò chuyện với trẻ về gia đình của mình. Gia đình con là gia đình nhỏ hay gia 
đình lớn? Mọi người sống trong gia đình như thế nào với nhau? Từ đó tôi giáo 
dục trẻ biết yêu thương, kính trọng ông bà, bố mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em 
bé, không tranh giành đồ chơi của em. Chúng mình còn nhỏ có thể làm những 
việc vừa với sức của mình như: quét nhà, lau bàn ghế, gấp quần áo.để giúp đỡ 
bố mẹ.
* Biện pháp 4. Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động tự phục vụ
 Giúp trẻ biết giữ gìn, cất, sắp xếp đồ chơi theo quy định
 Để tạo được cảnh quan trong sân trường cứ thứ hai đầu tuần tôi thường 
cho trẻ nhặt rác, lá cây ở sân và làm cỏ ở các bồn hoa trong sân trường. Thứ sáu 
hàng tuần tôi thường xuyên tổ chức cho trẻ thi đua lau dọn sắp xếp đồ chơi gọn 
gàng. Hàng ngày trẻ đến lớp tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ cất ba lô vào tủ đồ 
cá nhân và xếp dép gọn gàng ngay ngắn. Trong lớp tôi để thùng rác ở nơi quy 
định tôi thường xuyên nhắc nhở trẻ sau khi ăn quà nên bỏ rác vào thùng rác và 
khi chúng mình nhìn thấy rác chúng mình nhặt lên bỏ vào thùng rác để giữ gìn 
 12 / 26