SKKN Một số biện pháp giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5-6 tuổi trong Trường mầm non A xã Vạn Phúc

 MỤC LỤC
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................1
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .......................................................................2
 1. Cơ sở lý luận của vấn đề cần nghiên cứu:.....................................................2
 2. Cơ sở thực tiễn: .............................................................................................3
 2.1. Đặc điểm tình hình:................................................................................3
 2.2. Thuận lợi: ...............................................................................................3
 2.3. Khó khăn: ...............................................................................................4
 3. Các biện pháp:...............................................................................................5
 3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân 
cho trẻ một cách toàn diện.....................................................................................5
 3.2. Biện pháp 2: Lồng ghép giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 
vào hoạt động học..................................................................................................7
 3.3. Biện pháp 3: Giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ ở mọi lúc, 
mọi nơi.................................................................................................................12
 3.4. Biện pháp 4: Giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ thông qua 
việc tập giải quyết các tình huống.......................................................................16
 3.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo dục kỹ năng 
tự bảo vệ bản thân cho trẻ. ..................................................................................20
 4. Kết quả chung: ............................................................................................23
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................24
 1. Kết luận: ......................................................................................................24
 2. Khuyến nghị, đề xuất: .................................................................................27
 2
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận của vấn đề cần nghiên cứu:
 Theo tiến sĩ Nguyễn Thu Cúc, chuyên gia tư vấn đã nhận định: “Kỹ năng 
tự bảo vệ bản thân không phải là những gì quá cao siêu, phức tạp, đó là những 
nội dung hết sức đơn giản, gần gũi với trẻ, là những kỹ năng tránh khỏi sự nguy 
hại, khỏi những mối nguy hiểm như bị tổn thương về thể xác lẫn tinh thần”. Dạy 
trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân thực sự rất cần thiết cho trẻ. Trẻ có kỹ năng bảo vệ 
bản thân sẽ biết cách làm thế nào để tránh xa những mối nguy hiểm hoặc khám 
phá thế giới trong phạm vi an toàn. 
 Kỹ năng tự bảo vệ bản thân chính là phương tiện không thể thiếu để giúp 
trẻ tăng năng lực hội nhập, tích cực, chủ động, sáng tạo, mạnh dạn, tự tin vững 
vàng trước mọi khó khăn thử thách. Kỹ năng tự bảo vệ bản thân chính là chiếc 
chìa khóa vàng cho sự sống còn, sự phát triển và sự thành công của mỗi con 
người. Ở lứa tuổi mẫu giáo, kỹ năng sống tự bảo vệ bản thân chiếm một vị trí 
hết sức quan trọng nó góp phần giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách con 
người, giúp trẻ học tập, lĩnh hội những kinh nghiệm xã hội để trẻ vận dụng trong 
cuộc sống sau này. Việc giáo dục kỹ năng sống tự bảo vệ bản thân cho trẻ giúp 
trẻ làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và hành động của mình, trẻ sẽ vận dụng những kỹ 
năng đó vào trong thực tiễn. 
 Đối với trẻ 5 - 6 tuổi thì sự nhận thức và quá trình lĩnh hội, tích lũy kinh 
nghiệm, biểu tượng, vốn sống, so với các lứa tuổi trước đã phong phú hơn. Điều 
này giúp trẻ có những nhận biết cơ bản về một số đồ vật không an toàn, những 
nơi nguy hiểm, những tình huống khó khăn, có những cách ứng phó và bảo vệ 
bản thân. Với những đặc điểm về kỹ năng tự bảo vệ của trẻ 5 - 6 tuổi, là một 
giáo viên mầm non thiết nghĩ vấn đề giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ là rất 
cần thiết giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách về các mặt thể chất, tình cảm xã 
hội, giao tiếp, ngôn ngữ, nhận thức và chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1.
 Thực hiện công văn số 573/PGD&ĐT huyện Thanh Trì ngày 21 tháng 9 
năm 2020 về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2020 - 2021, căn cứ 
vào quá trình thực hiện và kết quả đạt được trên trẻ cho thấy việc giáo dục kỹ 
năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5 - 6 tuổi ở khối mẫu giáo lớn Trường mầm non 
A Vạn Phúc qua các hoạt động hằng ngày là không thể thiếu, nhằm góp phần 
quan trọng trong việc giáo dục toàn diện cho trẻ. Giáo viên cần tổ chức thường 
xuyên và đa dạng hóa các hoạt động tại trường để giáo dục kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân giúp cho trẻ được an toàn, khỏe mạnh, khéo léo, bền bỉ, chủ động, có 
khả năng thích ứng được với những thay đổi, những khó khăn, thử thách trong 
cuộc sống.
 4
2.3. Khó khăn:
 * Giáo viên:
 - Giáo viên chưa biết cách xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân cho trẻ một cách toàn diện, theo hướng tích hợp các hoạt động dạy, vui 
chơi và các hoạt động khác.
 - Giáo viên thường quan tâm việc giáo dục nhận thức và giáo dục kỹ năng 
sống chung chung, chưa chú ý đúng mức, hoặc thực hiện còn mang tính hình 
thức, lồng ghép giáo dục còn qua loa và đôi lúc còn gượng ép.
 * Phụ huynh :
 - Phụ huynh còn bao bọc, chưa dám cho trẻ tự lập, tự xử lý mà đa phần 
còn làm giúp trẻ. 
 * Học sinh:
 - Kỹ năng tự bảo vệ bản thân chưa nhiều, khả năng xử lý các tình huống 
gặp phải chưa cao, vì thực tế trẻ chưa tiếp xúc nhiều với thế giới bên ngoài, 
ngoài gia đình và trường mầm non. 
 Kết quả khảo sát trên trẻ trước khi thực hiện giải pháp sáng kiến
 Tổng Đầu năm
 Nội dung khảo sát số Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ
 Đạt
 trẻ % đạt %
 Kỹ năng ứng xử khi bị lạc 31 13 42 18 58
 Kỹ năng xử lý khi có người lạ tiếp cận 31 12 39 19 61
 Kỹ năng an toàn khi chơi 31 13 42 18 58
 Kỹ năng xử lý khi xảy ra tai nạn thương 
 31 10 32 21 68
 tích 
 Kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể 31 11 35 20 65
 Kỹ năng xử lý khi xảy ra thảm họa thiên 
 31 10 32 21 68
 nhiên
 Kỹ năng an toàn khi tham gia giao thông 31 12 39 19 61
 Kỹ năng xử lý khi có cháy 31 11 35 20 65
 Kỹ năng tìm kiếm sự trợ giúp
 31 11 35 20 65
 Xuất phát từ những cơ sở thực trạng trên, kỹ năng tự bảo vệ là kỹ năng rất 
cần thiết và quan trọng, với mong muốn tổ chức tốt kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ 
5 - 6 tuổi tại trường mầm non, tôi đã áp dụng thực hiện một số biện pháp sau:
 6
 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
 Qua một năm đi sâu nghiên cứu, thực hiện đề tài: “Một số biện pháp giáo 
dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” đến 
nay tôi đã đạt được một số kết quả sau:
 * Đối với giáo viên: 
 Giúp giáo viên xây dựng và đưa ra nội dung giáo dục kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân cho trẻ một cách toàn diện hơn theo hướng tích hợp với các hoạt động 
dạy, hoạt động vui chơi và các hoạt động khác. 
 Giáo viên cần đổi mới phương pháp dạy học nhằm khuyến khích sự tích 
cực ở trẻ. Khai thác tiểm năng sáng tạo ở mỗi trẻ. Giáo dục trẻ như thế nào để 
trẻ cảm thấy thoải mái trong mọi tình huống của cuộc sống. Luôn tạo cho trẻ cơ 
hội để trẻ được thể hiện mình, được bộc lộ bản thân mình trước mọi người.
 Giáo viên cần thường xuyên tổ chức các hoạt động giáo dục giúp trẻ hứng 
thú chủ động khám phá, tìm tòi, biết vận dụng vốn kiến thức, kỹ năng vào việc 
giải quyết các tình huống khác nhau.
 * Đối với trẻ: 
 Biện pháp giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ 5 - 6 tuổi tại lớp tôi 
đã có tác động tích cực đến từng cá nhân trẻ. Qua một năm học thực hiện theo 
các hình thức đó tôi thấy trẻ lớp tôi có chuyển biến rõ rệt về việc hình thành các 
kỹ năng tự bảo vệ bản thân, trẻ lớp tôi ngày càng mạnh dạn, tự tin, bình tĩnh để 
giải quyết các tình huống gặp phải trong cuộc sống, có sự nhanh nhạy, phản ứng 
kịp thời khi tiếp xúc với người lạ, biết nhờ sự giúp đỡ từ những người xung 
quanh, biết cùng nhau giúp đỡ và giải quyết vấn đề. Kết quả của trẻ được tôi theo 
dõi, đánh giá, khảo sát như sau:
 8
 Nhìn vào bảng so sánh khảo sát trước và sau khi thực hiện giải pháp sáng kiến 
cho thấy kỹ năng tự bảo vệ bản thân của trẻ tại lớp tôi đã tăng lên rõ rệt:
 - Đầu năm kỹ năng ứng xử khi bị lạc của trẻ còn hạn chế, trẻ lúng túng, chưa 
biết cách xử lý, chưa biết cách phòng tránh khi có người lạ tiếp cận, nhưng đến 
cuối năm trẻ đã có sự tiến bộ vượt bậc, 100% trẻ đã có kỹ năng ứng xử khi bị lạc 
rất tốt. 100% trẻ đã thực hiện tốt kỹ năng xử lý khi có người lạ tiếp cận được thể 
hiện khi cô giáo tổ chức cho trẻ tập xử lý những tình huống này.
 - Nếu như đầu năm tỷ lệ trẻ lớp tôi chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc 
phòng tránh tai nạn và đảm bảo an toàn cho chính mình. Nhiều trẻ còn dụt dè, 
thụ động, chưa biết ứng phó trong những hoàn cảnh nguy cấp thì giờ đây những 
kỹ năng này trẻ đã đạt 100%.
 - Kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể mức đạt của trẻ từ 35% lên 100%, trẻ đã có 
kỹ năng phòng tránh bị xâm hại cơ thể.
 Như vậy, qua so sánh khảo sát trước và sau khi thực hiện giải pháp sáng kiến 
cho thấy kết quả rất đáng mừng, trẻ đã tiến bộ rất nhiều về kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân.
 * Đối với phụ huynh:
 Phụ huynh rất tin tưởng và yên tâm với chất lượng chăm sóc giáo dục các 
cháu của giáo viên chủ nhiệm cũng như của nhà trường. Tôi đã nhận được sự 
quan tâm, tin tưởng của các bậc phụ huynh cũng như sự phối hợp chặt chẽ trong 
công tác chăm sóc và giáo dục trẻ. Các bậc phụ huynh đã tỏ ra quan tâm đến 
việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ. Bản thân tôi cảm thấy rất vui 
vì mình đã góp phần vào việc giáo dục phát triển kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho 
trẻ và những kỹ năng tự bảo vệ bản thân đó sẽ phát triển bền vững, theo trẻ đến 
suốt đời.
 * Bài học kinh nghiệm:
 Qua quá trình thực hiện đề tài này, bản thân tôi đã rút ra được những kinh 
nghiệm như sau:
 - Giáo viên phải có năng lực sư phạm, yêu nghề, mến trẻ, luôn là người mẹ 
hiền gần gũi với trẻ, dạy trẻ bằng tình yêu và lòng nhiệt tình của mình.
 - Nâng cao nhận thức của giáo viên mầm non, phụ huynh về sự cần thiết của 
việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ, phối hợp nhà trường với gia 
đình trong việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ. 
 - Thực hiện phương châm “Học bằng chơi, chơi mà học”, lấy trẻ làm trung 
tâm trong mọi hoạt động.