SKKN Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức giáo dục giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tạo trong hoạt động Tạo hình

 1 
 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tên đề tài: Một số biện pháp đổi mới hình thức tổ chức giáo dục giúp trẻ 
 5-6 tuổi hứng thú và sáng tạo trong hoạt động Tạo hình. 
2. Lý do chọn đề tài.
2.1. Cơ sở lí luận
 Giáo dục thẩm mỹ cho trẻ mẫu giáo được thực hiện thông qua nhiều hình 
thức hoạt động đa dạng, trong đó hoạt động tạo hình là một trong những hoạt 
động đặc trưng gần gũi và hấp dẫn đối với trẻ. Mục đích của hoạt động tạo hình 
nhằm giúp trẻ cảm nhận vẻ đẹp của sự vật, hiện tượng qua đường nét, cách sắp 
xếp, bố trí các hình khối, phát triển khả năng tri giác về màu sắc, hình dạng, bố 
cục. Đặc biệt, hoạt động tạo hình phát triển khả năng cảm nhận cái đẹp trong 
thiên nhiên, nghệ thuật, trong cuộc sống, khơi gợi ở trẻ những cảm xúc, tình cảm 
thẩm mỹ và hứng thú tham gia vào các hoạt động nghệ thuật.
 Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với 
ztrẻ mẫu giáo nó giúp trẻ tìm hiểu thêm và khám phá một cách sinh động những 
gì mà trẻ nhìn thấy trong thế giới xung quan, với mỗi trẻ em nói chung trẻ Mầm 
non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh. Thế giới xung 
quanh chứa đựng bao điều mới lạ, hấp dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với 
cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị lôi cuốn trước những cảnh vật có nhiều màu sắc, 
hay một bức tranh sống động. Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu của trẻ 
được nảy sinh ngay từ tuổi ấu thơ. Chính vì vậy việc giáo dục thẩm mỹ cần được 
bồi dưỡng ngay từ lứa tuổi Mẫu giáo để ươm những tài năng nghệ thuật trong 
tương lai
 Trước hết hoạt động tạo hình giúp cho trẻ phát triển và tìm hiểu các đối 
tượng được miêu tả, để có được sự hiểu biết và hình dung về các đối tượng, 
nhằm phát triển ở trẻ khả năng hoạt động trí tuệ.
 Ngoài ra hoạt động tạo hình của trẻ trong trường Mầm non chính là một 
phương tiện phát triển thẩm mỹ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu 
về hoạt động học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán. Thông qua hoạt động 
này giúp trẻ phát triển các chức năng tâm lý, và khả năng tri giác các sự vật hiện 
tượng xung quanh, từ đó phát triển tư duy và quá trình đó làm phát triển óc 
tưởng tượng và ham muốn tạo ra cái đẹp sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng 
cao chất lượng giáo dục trong nhà trường đối với từng nhóm lớp, những sản 
phẩm trẻ tạo ra tuy rất đơn giản nhưng lại hàm chứa sự ngộ nghĩnh và sinh động 
trong việc tổ chức hoạt động tạo hình đã mang lại hiệu quả tốt vào việc phát 
triển nhân cách trẻ nhưng thật sự chưa đáp ứng và chưa phát huy hết những kỹ 1 
đổi mới tổ chức hoạt động giáo dục giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú và sáng tạo trong 
hoạt động Tạo hình. 
 4. Đối tượng nghiên cứu:
 Trong khả năng và trách nhiệm của mình, tôi vận dụng vấn đề mà bài viết 
đề cập đến đối tượng nghiên cứu là trẻ mầm non từ 5-6 tuổi ở lớp A2 tôi phụ 
trách ngay từ đầu năm.
 5. Phạm vi nghiên cứu.
 - Đề tài được tiến hành trong 1 năm học, từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 
năm 2021 tại lớp mẫu giáo lớn A2.
 - Để xây dựng được kế hoạch nghiên cứu bản thân tôi đã nhận định được 
tình hình chung của đối tượng nghiên cứu, sau đó đọc, phân tích, tổng hợp tài 
liệu tham khảo sau đó xây dựng đề cương sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn 
thành sáng kiến
 PHẦN HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận :
 Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình 
học tập của trẻ. Chính vì thế là một giáo viên Mầm non tôi muốn được nâng cao 
nhận thức của bản thân, đồng thời góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng 
cao chất lượng của trẻ và phát triển toàn diện.
 Với mục đích chung của giáo dục Mầm non thì hoạt động tạo hình là một bộ 
phận văn hóa tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ sảo và thể 
hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đến cho trẻ và ấn tượng về 
cái đẹp và những xúc cảm chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của con người. Về 
mặt đạo đức hoạt động tạo hình giúp trẻ hình thành những đức tính tốt như: yêu 
thích cái đẹp, muốn tạo ra cái đẹp. Về mặt thể chất giúp trẻ vui vẻ phấn khởi và 
tác động đến hệ thần kinh, điều chỉnh chỉnh toàn bộ hoạt động của cơ thể giúp 
trẻ ngày càng khéo léo và linh hoạt. Về mặt thẩm mỹ giúp trẻ hình thành cảm 
xúc và thị hiếu thẩm mỹ khi trẻ tạo hình.
 Vì vậy hoạt động tạo hình giúp trẻ hình thành và rèn luyện ở trẻ khả năng 
đánh giá và tự đánh giá , tạo điều kiện cho trẻ phát triển vốn từ giúp cho lời nói 
truyền cảm hơn và ngôn ngữ được mạch lạc hơn, mặt khác hoạt động này còn 
giáo dục trẻ lòng ham muốn tiếp thu những điều mới lạ, những phương thức 
hoạt động mới, giúp trẻ hình thành thói quen học tập có mục đích, có tổ chức, 
biết lắng nghe lời chỉ bảo của cô. Hoạt động tạo hình là môi trường cho trẻ rèn 
luyện năng lực, điều khiển hành vi của mình nhờ có hoạt động này mà vốn hiểu 
biết của trẻ về thế giới xung quanh được tăng lên. 1 
 Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu về chuyên môn, hướng dẫn 
xây dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, 
giúp tôi có thêm kiến thức và kỹ năng trong quá trình giảng dạy.
 Ban giám hiệu thường xuyên chỉ đạo sát sao về chuyên môn dự giờ thăm 
lớp và hướng dẫn giáo viên có các biện pháp đổi mới tổ chức giáo dục.
 Lớp học có đầy đủ ti vi, đầu đĩa, đàn và máy chiếu để phục vụ trong công 
tác giảng dạy.
 * Giáo viên.
 Đầu năm tôi được giao nhiệm vụ là giáo viên chủ nhiệm lớp 5-6 tuổi A2. 
Bản thân tôi luôn muốn học hỏi và tìm những biện pháp, những trò chơi mới 
trong các chương trình dạy học trên ti vi, qua mạng và qua các tài liệu sách báo, 
tạp chí giáo dục mầm non có liên quan trong hoạt động “Tạo hình ” học hỏi từ 
đồng nghiệp đặc biệt là ở chính lớp học hai giáo viên luôn tạo được sự đồng 
thuận, thống nhất phương pháp và có sự phối hợp nhịp nhàng để trẻ được giáo 
dục một cách tốt nhất. Lớp học rộng rãi thoáng mát để cho trẻ hoạt động
 Giáo viên trong tổ luôn giúp đỡ lẫn nhau và học hỏi kinh nghiệm, nắm vững 
kỹ năng dạy tạo hình. 
 Đồng nghiệp thường xuyên cùng nhau trao đổi những kinh nghiệm giảng dạy 
qua sách báo từ những kinh nghiệm của trường bạn từ đó có những biện pháp 
giúp trẻ học tốt môn tạo hình hơn.
 *Học sinh: 100% số trẻ trong lớp đều phát triển tư duy bình thường, trẻ nhanh 
nhẹn và gần gũi, một số trẻ có khả năng sáng tạo và có năng khiếu nổi bật.
 *Phụ huynh: Phụ huynh của lớp rất quan tâm đến quá trình học của con 
mình ở trường nên thường xuyên lắng nghe và trao đổi với giáo viên trong giờ 
đón và trả trẻ.
 2.2. Khó khăn:
 * Giáo viên:
 - Tổ chức hoạt động Tạo hình chưa linh hoạt, sáng tạo và đổi mới trong 
hình thức tổ chức.
 - Đồ dùng dạy chưa thật sự phong phú chưa có nhiều đồ chơi phát triển tư 
duy cho trẻ.
 *Học sinh:
 - Nhiều trẻ chưa tích cực hoạt động tạo hình, các hoạt động tạo hình còn 
vụng về
 *Phụ huynh:
 - Một số phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc học 
vẽ, còn cho rằng trẻ đến trường chỉ mong biết được chữ cái và số... 1 
trong và ngoài lớp tôi luôn cố gắng để xây dựng môi trường giúp trẻ được thỏa 
sức sáng tạo để tạo nên các sản phẩm tạo hình một cách hiệu quả nhất.
 Ngay từ đầu năm học 2020-2021 tôi đã có ý tưởng và tạo môi trường 
trang trí, sắp xếp phòng, lớp các góc chơi đảm bảo tính thẩm mĩ, thân thiện, an 
toàn, phù hợp với nội dung giáo dục. Tôi đã thiết kế và trang trí môi trường 
trọng tâm và làm nổi bật các góc phát triển thẩm mỹ đặc biệt là Góc tạo hình.
 Trang trí góc Tạo hình đẹp, mang tính thẩm mỹ cao và phù hợp với các 
chủ đề, tạo sự mới mẻ thu hút tính tò mò, ham hiểu biết của trẻ.
 (Hình ảnh 1:Góc tạo hình của lớp.)
 Bố trí góc tạo hình thích hợp với đầy đủ dụng cụ, vật liệu, tạo hình, cho 
phép trẻ tự lựa chọn góc chơi của mình đặc biệt tôi đã bước đầu cho trẻ được 
làm quen và giới thiệu cho trẻ những họa sĩ nổi tiếng, tôi đã sưu tầm các nguyên 
liệu thiên nhiên phong phú và đa dạng như( lá cây khô, cành cây khô,mảnh gỗ, 
đá suối, kim sa, khuya các màu, ..) đặc biệt là tôi đã bổ sung các đồ dùng và 
nguyên liệu mới vào góc tạo hình để trẻ sáng tạo ( màu vải, bột nặn, keo chặn 
màu, ..) Sau khi thiết kế và xây dựng môi trường lớp đầu năm học Lớp tôi đã 
được Đồng chí Hiệu trưởng nhà trường đánh giá suất sắc trang trí môi trường 
nhóm lớp
Xây dựng môi trường tạo sự thích thú cho trẻ trong hoạt động Tạo hình trong 
lớp học
 Trong lớp học tôi đã tạo môi trường làm nổi bật góc Tạo hình.
Góc Tạo hình được bố trí gần nơi có nhiều ánh sáng, màu sắc hài hòa trang nhã 
không quá nổi bật với những cho tiết không cần thiết làm mất sự tập trung và 
sáng tạo của trẻ khi chơi. 
 Ngoài giờ học trẻ có thể thoải mái sáng tạo các bức tranh theo nhóm trên 
mảng tường qua phấn vẽ trên giấy bảng đen có thể xóa đi dễ dàng khi trẻ muốn 
thay đổi sự sáng tạo cho sản phẩm của mình, bên cạnh đó trẻ còn được làm quen 
với các Họa sĩ nổi tiếng, bước đầu trẻ biết được tên và một số và các thể loại 
tranh sơn dầu, tranh thêu, tranh đông hồ
 Tôi đã thiết kế mảng tường và dùng khung sắt treo để trưng bày sản 
phẩm của trẻ, sự sáng tạo và thuận tiện khi treo sản phẩm là tôi có thể di chuyển 
khung treo sản phẩm sang các vị trí khác nhau và dùng kẹp gỗ để treo sản phẩm 
của trẻ.
 Với cách treo sản phẩm như vậy tôi nhận thấy trẻ rất thích thú và hào 
hứng khi trẻ được ngắm nhìn và nhận xét sản phẩm của bạn và của mình. 1 
dạy chọn trò chơi phù hợp với nguyên tắc động tĩnh phù hợp với nội dung hoạt 
động và làm tốt những yêu cầu sau.
 Tạo không gian học tập, chuẩn bị đồ dùng cho hoạt động tổ chức đẹp mắt 
có tính thẩm mỹ sáng tạo và có tính chuyển tiếp đạt hiệu quả để thu hút trẻ.
 Khi tổ chức hoạt động tạo hình tôi luôn lựa chọn và chuẩn bị đồ dùng dạy học 
phù hợp với nội dung và mục tiêu của hoạt động.(Hình ảnh 3: Cô chuẩn bị đồ 
dùng)
Đồ dùng để trẻ được học tập và dễ dàng sử dụng phát huy được tính tích cực và 
sáng tạo cho trẻ trong hoạt động đó có thể là đồ dùng trực quan, sử dụng tranh 
mẫu, sản phẩm mẫu làm tăng tính tích cực sáng tạo và hướng sự chú ý của trẻ 
vào đối tượng quan sát. Sau khi được tiếp thu chuyên đề “Đổi mới tổ chức hoạt 
động giáo dục phát triển thẩm mỹ năm học 2019-2020” tôi đã thay đổi cách 
sử dụng tranh mẫu, giáo viên cũng có thể gợi mở và kích thích sự sáng tạo qua 
các nguyên vật việu và đồ dùng đã chuẩn bị cho sản phẩm để trẻ sẽ tự vận dụng 
những vốn kiến thức sẵn có đã tự tìm tòi để là gợi ý giúp trẻ sáng tạo sản phẩm 
theo cách riêng của trẻ nhưng dưới nội dung và đề tài của cô hướng dẫn.(Hình 
ảnh 4: Trẻ say xưa hoạt động tạo hình)
 Bên cạnh đó tôi cũng rất cẩn thận và chuẩn bị rất kỹ sản phẩm mẫu cho mỗi đề 
tài bài dạy, tôi luôn dành thời gian để chuẩn bị sản phẩm mẫu rất chỉnh chu và 
không chỉ chứa đựng cả những yếu tố thực, yếu tố thẩm mỹ, nghệ thuật như tính 
tạo hình, tính biểu cảm và đặc biệt hấp dẫn, mới lạ, đa dạng, phù hơp với khả 
năng nhận thức của trẻ mà còn tạo được độ bền để có thể sử dụng được trong 
những năm học tiếp theo.
 Không chỉ lựa chọn sản phẩm mẫu do tự thiết kế, mà sản phẩm mẫu tôi 
đã kết hợp cho trẻ cũng làm với cô để chuẩn bị đồ dùng cho giờ dạy, tôi cũng 
lựa chọn các sản phẩm mẫu như tranh truyện, ảnh chụp, tranh dân gian, tranh 
sơn mài, tượng các tác phẩm điêu khắc và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tôi 
lựa chọn với nội dung và phù hợp với trẻ, có sự thể hiện rõ ràng, rõ nét các đặc 
điểm của sự vật như hình dáng, màu sắc, kích thước, hình khối, vị trí trong 
không gian, giúp trẻ dễ quan sát. Tôi sẽ cân nhắc và không lựa chọn chọn 
những bức tranh hay sản phẩm mẫu có bố cục phức tạp với nhiều hình, nhiều 
mảng, nhiều chi tiết.
 Khi sử dụng mẫu tôi luôn hướng tới sự chú ý của trẻ không chỉ tới nội 
dung tác phẩm mà tôi quan tâm tới hình thức thể hiện. Tạo cho trẻ tập nhận xét, 
đánh giá thẩm mỹ của sản phẩm mẫu bằng chính sự hiểu biết và khả năng biểu 
cảm của trẻ có thể bằng những câu hỏi gợi mở.
Ví dụ: Con có nhận xét gì về bức tranh?