SKKN Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi làm quen chữ viết khi ở nhà để phòng chống dịch

 2/18
 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN SKKN: “Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi LQCV khi ở nhà để
 phòng chống dịch”
 SƠ YẾU LÍ LỊCH
 Họ và tên: Nguyễn Thị Cảnh
 Ngày tháng năm sinh: 25/07/1975
 Năm vào ngành: 1998
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường mầm non Hiệp Thuận - Phúc Thọ - Hà Nội
 Trình độ chuyên môn: Đại học 
 Hệ đào tạo: Từ xa
 Bộ môn giảng dạy: Chủ nhiệm lớp 5 – 6 tuổi 4/18
 DANH MỤC VIẾT TẮT
 Tên chữ
STT Viết tắt
 1 Làm quen chữ viết LQCV
 2 Công nghệ thông tin
 CNTT 6/18
III: Mục đích nghiên cứu
 Tìm ra những biện pháp hay để tổ chức hiệu quả các hoạt động LQCV giúp 
trẻ 5 tuổi phát triển vốn từ, nhận biết đúng mặt chữ của 29 chữ cái và phát âm 
chuẩn 29 chữ cái, biết sử dụng bút, biết cách tô chữ, lật vở, sách
 PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lý luận
 Như các nhà khoa học đã chứng minh “Ngôn ngữ là hiện tượng trực tiếp của 
tư duy” Vì vậy muốn phát triển tư duy thì không thể nào không phát triển ngôn 
ngữ, việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ em ở lứa tuổi mầm non là điều vô cùng cần 
thiết và có tầm quan trọng đặc biệt của giáo dục mầm non. Chữ viết là hệ thống các 
ký hiệu để ghi lại ngôn ngữ theo dạng văn bản, là sự miêu tả ngôn ngữ thông qua 
việc sử dụng các ký hiệu hay các biểu tượng, là một hình thức của giao tiếp. Cho 
trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ viết không chỉ nhằm giúp trẻ biết được các 
mặt chữ cái để phát âm chính xác khi nói mà còn tạo ra cho trẻ hứng thú học tiếng 
mẹ đẻ, làm tiền đề cho trẻ thích ứng với việc đọc và viết ở lớp một.
 Cho trẻ làm quen với chữ viết cần được hiểu theo đúng nghĩa. Đối với lứa tuổi 
mầm non việc học chữ ở đây là việc nhận biết hình dáng của các con chữ, trẻ được 
làm quen mọi lúc mọi nơi, trẻ chưa thể hiểu ngay ý nghĩa của các chữ . Vì vậy 
chúng ta hãy đơn giản nghĩ rằng cho trẻ làm quen, nhận biết mặt chữ thông qua các 
trò chơi hay, sáng tạo nhằm kích thích trẻ đối làm quen được chữ viết nhanh và 
hiệu quả hơn..Vớ việc học ở mọi nơi như vậy, trẻ sẽ cực kỳ hứng thú. 
Cho trẻ làm quen với chữ viết để chuẩn bị tốt về mặt kiến thức, kỹ năng cho trẻ vào 
lớp một.
 Vì vậy để trẻ làm quen với chữ viết thì việc tổ chức tốt hoạt động làm quen với 
chữ viết thông qua các trò chơi nhằm kích thích trẻ nhận biết các chữ viết ở trường 
lớp mẫu giáo là rất quan trọng mà trong đó hoạt động làm quen chữ viết là hoạt 
động không thể thiếu của trẻ 5-6 tuổi.
2. Cơ sở thực tiễn
 Trong quá trình thực hiện hoạt động làm quen chữ viết theo chương trình 
giáo dục mầm non tôi thấy một số thuận lợi và khó khăn trong trường, lớp như sau: 8/18
 c. Khảo sát thực trạng trước khi thực hiện đề tài: 
* Đối với trẻ:
 KẾT QUẢ
 STT NỘI DUNG Đạt Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ 
 % đạt %
 Trẻ hứng thú tích cực tham gia 
 1
 hoạt động làm quen chữ viết 13 50 13 50
 Trẻ nhận biết được các chữ cái 
 2 9 33 17 67
 trong bảng chữ cái tiếng việt
 Biết cách “đọc sách” từ trái sang 
 3 phải, từ trên xuống dưới, từ đầu 7 25 19 75
 sách đến cuối sách.
 Nhận ra kí hiệu thông thường: nhà 
 4
 vệ sinh, nơi nguy hiểm, lối ra vào, 17 67 9 33 
 cấm lửa, biển báo giao thông...
 Tô, đồ các nét chữ, sao chép một 
 5 17 67 9 33 
 số kí hiệu, chữ cái, tên của mình.
 Bảng khảo sát dự giờ của giáo viên
 STT Số tiết GIỎI KHÁ TB
 SL Tỷ lệ % SL Tỷ lệ % SL Tỷ lệ %
 01 0 5 01 20 04 80 0 0
 Do thấy được những thực trạng trên, tôi đã suy nghĩ, nghiên cứu và đưa ra 
một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ viết .
II. Các biện pháp thực hiện.
1. Biện pháp 1: Tự học tập bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
 Tự học tập và tự bồi dưỡng chuyên môn là việc làm cần thiêt và không thể 
thiếu được của mỗi chúng ta .Nhận thức được điều đó, là một giáo viên mầm non, 
tôi luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ bằng nhiều 
cách khác nhau, đó là: 10/18
 Hình ảnh 1: Họp tổ chuyên môn khối 5 tuổi
2. Biện pháp 2: Tạo môi trường chữ viết cho trẻ hoạt động
 Bên cạnh việc tự học tập và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ thì việc tạo 
môi trường chữ viết cũng là một trong những biện pháp quan trọng trẻ học mọi 
lúc mọi nơi vì trẻ có thói quen quan sát và chú ý những điều mới lạ hấp dẫn, đẹp 
mắt. Để trẻ hứng thú cùng cô tham gia vào các hoạt động học và chơi, nhất là tạo 
cơ hội cho trẻ tiếp xúc với chữ viết thông qua biểu bảng, ký hiệu. Bởi vậy tôi đã 
quan tâm đến việc tạo môi trường chữ viết trong và ngoài lớp học cho trẻ.
a, Tạo môi trường chữ viết trong lớp:
 Thì việc đầu tiên là tôi xây dựng góc chữ viết thật phong phú đẹp mắt, thiết kế 
các trò chơi bài tập chữ viết tại góc chơi phù hợp chủ đề sự kiện như các bài tập bù 
chữ còn thiếu trong từ, khoanh tròn, gạch chân, kẹp chữ, tô màu chữ, tìm và đếm số 
chữ cái trong từ, sao chép từ,các trò chơi chữ viết như “ Câu cá chữ cái” “ Chiếc 
nón kỳ diệu” Tôi cũng làm những quyển sách chữ viết để tại góc chơi cho trẻ tập 
tô chữ theo nét chấm mờ, trang trí chữ rỗng kết hợp các trò chơi trong quyển sách 
chữ viết để trẻ thỏa sức chơi mà học. 12/18
* Tạo môi trường ngoài lớp học:
 Đói với môi trường ngoài lớp học thì tất cả mọi đồ dùng cũng đều được đánh 
tên, chậu hoa, và tủ cá nhân, ký hiệu góc chơi, góc bé ngoan, có đánh ký hiệu chữ 
cái của trẻ để trẻ nhận biết ký hiệu của mình là chữ gì phần nào giúp trẻ làm quen 
mặt chữ cái. Bên cạnh cửa lớp là bảng bé đến lớp cũng lấy ký hiệu chữ cái để ký 
hiệu tên trẻ
 Hình ảnh 3: Trẻ cắm ký hiệu lên bảng bé ngoan
 Với việc tạo môi trường chữ viết trong và ngoài lớp như vậy tôi nhận thấy trẻ 
lớp tôi rất hứng thú tới lớp để cắm ký hiệu chữ của mình vào các thứ trong tuần 
trên bảng bé đến lớp, khi hoạt động góc cũng rất hứng thú chơi nhất là góc chữ viết 
vì trẻ có nhiều bài tập, nhiều trò chơi chữ viết để chơi qua đó mà trẻ lớp tôi nhận 
biết chữ viết rất nhanh và hiệu quả.
Biện pháp 3: Cho trẻ làm quen chữ viết qua hoạt động học và hoạt động khác.
* Trong hoạt động học
 Trong hoạt động học LQCV có rất nhiều cách để giúp trẻ LQCV và việc đầu 
tiên tôi nghĩ đến là kích thích được sự hứng thú cho trẻ trong suốt từ đầu giờ hoạt 14/18
 Như vậy ứng dụng CNTT vào hoạt động LQCV đã giúp trẻ lớp tôi hứng thú 
hơn, tư duy tốt hơn và nhớ mặt chữ cái nhanh hơn bởi các hiệu ứng hấp dẫn, mới lạ 
kích thích giúp trẻ tập chung hơn vào hoạt động.
 * Trong quá trình trẻ nhận biết mặt chữ khi nhận biết hết một chữ cái tôi lại tổ 
chức những trò chơi ôn luyện xen kẽ động tĩnh giúp trẻ hứng thú và củng cố kỹ 
năng cho trẻ, sau khi làm quen hết một chữ cái tôi cho trẻ chơi trò chơi
- Trò chơi: “Xúc xắc gieo” giáo viên dán chữ cái đó vào các mặt quân xúc xắc, Rồi 
hát bài xúc xắc gieo, đến cuối câu tung quân ra, mặt trên nó mang chữ gì, trẻ phải 
phát âm chữ cái đó
 Hình ảnh 5: Trẻ đang chơi trò chơi “Xúc xắc gieo”
- Trò chơi: “Ong tìm chữ” Giáo viên cho trẻ đi xung quanh lớp tìm chữ cái trong 
các cụm từ 
- Trò chơi: “Nhanh mà đúng” Cô cho trẻ lấy các nét chữ trong rổ ra và xếp thành 
chữ theo yêu cầu của cô. 16/18
+ Góc chữ viết trẻ được lựa chọn các bài tập chữ viết sao chép từ, bù chữ còn thiếu, 
gạch chân, khoanh tròn, làm quen với sách chữ viết do tôi tự biên soạn có hình ảnh 
cụm từ để trẻ sao chép từ, tô chữ theo nét chấm mờ
+ Góc bán hàng trẻ tìm cụm từ tương ứng với phẩm mình bán để gắn lên bảng giá, 
công việc này vừa lấy trẻ làm trung tâm để trẻ tự tìm hình ảnh và cụm từ của sản 
phẩm và dán lên bảng giá vừa giúp trẻ làm quen tích cực với chữ viết, trẻ nhìn hình 
ảnh và đọc tên sản phẩm như đã biết đọc chữ nhằm hình thành kỹ năng đọc cho trẻ.
- Hoạt động ngoài trời: Ngoài ra để trẻ nhận biết mặt chữ và ôn luyện các chữ cái 
cho trẻ được tốt, tôi cho trẻ làm quen chữ cái khi đoạt động ngoài trời đọc tên các 
chữ cái trong tên các loại cây, lốp xe
 Hình ảnh8: Trẻ làm quen chữ viết khi hoạt động ngoài trời 18/18
cái nhanh hơn và thay vì phát âm chưa rõ ràng chính xác thì giờ đây đa số trẻ đã 
phát âm chuẩn, to, rõ ràng hơn đầu năm học.
4. Biện pháp 4: Làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp.
 Bên cạnh những biện pháp trên, thì biện pháp phối hợp hai giáo viên với nhau 
và phụ huynh cũng rất quan trọng không thể thiếu trong công tác giảng dạy và đặc 
biệt là hoạt động LQCV đạt hiệu quả cao:
* Đối với giáo viên:
 Công tác phối hợp tốt sẽ góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ LQCV. Việc 
phối hợp giữa hai cô cùng lớp luôn được chúng tôi quan tâm. Phối hợp để xây dựng 
kế hoạch sao cho có sự sáng tạo về trò chơi, hình thức tổ chức, phối hợp đẻ làm đồ 
dùng phục vụ cho các hoạt động của cô và trẻ, phối hợp trong quá trình tổ chức các 
tiết dạy, các hoạt động của trẻ chính vì vật có sự phối hợp chặt chẽ mà chúng tôi 
luôn phối hợp nhịp nhàng, ăn ý với nhau trong các hoạt động.
* Đối với phụ huynh:
- Tôi luôn gần gũi, thân thiện, tuyên truyền tới phụ huynh phối kết hợp cho trẻ làm 
quen chữ viết tại nhà, trong quá trình dạy trẻ tôi luôn để ý sát sao đến từng đặc 
điểm tâm sinh lý của từng trẻ. Nắm bắt được khả năng đọc, phát âm và làm quen 
với chữ cái của từng trẻ ở mức độ nào. Đồng thời trao đổi với phụ huynh về tình 
hình học tập của trẻ và phương pháp dạy trẻ ở nhà. Để gia đình có biện pháp, giành 
thời gian dạy các con. Để chất lượng đạt kết quả cao đồng thời rèn nề nếp cho trẻ 
khi bước vào lớp 1 20/18
 Với biện pháp làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp, mọi hoạt động LQCV 
 của lớp tôi đều đảm bảo về thời gian và chất lượng, trẻ lớp tôi chăm học chữ cái 
 hơn, thuộc và nhớ chữ cái nhiều hơn, phụ huynh cũng lắm rõ tình hình học chữ cái 
 của con mình, có tài liệu để ôn luyện chữ cái cho con nên rất vui và yên tâm. 
 Tất cả các biện pháp trên đều nhằm thu hút và kích thích trẻ làm quen với chữ 
 viết đạt kết quả cao trong năm học. Tạo tâm thế tốt, vững vàng cho trẻ bước vào 
 lớp 1. Cuối năm lớp tôi cũng đã đạt được kết quả như sau:
 III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN. 
 * Số liệu cụ thể sau khi thực hiện.
 1. Đối với trẻ: Tổng số 24 trẻ
 Trước khi thực hiện đề tài Sau khi thực hiện đề tài
 Stt NỘI DUNG Đạt Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ Đạt Tỷ lệ Chưa Tỷ lệ 
 % đạt % % đạt %
 Trẻ hứng thú tích 
 1 cực tham gia hoạt 13 50 13 50 26 100 0 0
 động làm quen chữ 
 viết
 Tăng (+), giảm (-) +13 +50 -13 -50
 Trẻ nhận biết được 
 2 các chữ cái trong 
 9 33 17 67 26 100 0 0
 bảng chữ cái tiếng 
 việt
Tăng (+), giảm (-) +17 +65 `-9 - 33
 Biết cách “đọc 
 sách” từ trái sang 
 3 phải, từ trên xuống 7 25 19 75 26 100 0 0 
 dưới, từ đầu đến 
 cuối sách
 Tăng (+), giảm (-) +19 +71 0 0
 Nhận ra kí hiệu 
 thông thường: nhà 
 4 vệ sinh, nơi nguy 17 67 9 33 26 100 0 0