SKKN Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi trong trường mầm non

 Đề tài: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non
 2. Cơ sở thực tiễn: 
 Khi tìm hiểu thực trạng của trường. Là một trong những trường có số trẻ 
đông nhất thị xã, địa bàn rộng, các con phần lớn là con của bố mẹ làm nông 
nghiệp. Giáo viên và gia đình đã giáo dục kỹ năng sống cho trẻ song tôi nhận 
thấy yếu điểm xuất phát từ yếu tố kinh tế gia đình và nguyên nhân chủ yếu là do 
các bậc cha mẹ còn thiếu kinh nghiệm trong việc dạy con, ít gần gũi với con cái 
nuông chiều con quá mức gây tác động đến kỹ năng ứng xử của trẻ như trẻ 
nhút nhát trong quan hệ giao tiếp và trong trong kỹ năng tự phục vụ.
 Năm học này tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp 5 tuổi hầu hết 
các cháu là con bố mẹ làm nông nghiệp, nên việc quan tâm đến con em còn hạn 
chế bên cạnh đó nhiều gia đình còn quá nuông chiều con. Một số phụ huynh 
không hiểu được tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng sống cho con. 
 Thời gian đầu khi trẻ đến lớp với thói quen chạy nhảy tự do, nói leo nói 
không đủ câu một số cháu ít nói hay rụt rè trong giao tiếp. Vì vậy việc dạy trẻ kỹ 
năng sống là rất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
 II. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
 1. Mục đích nghiên cứu: 
“ Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5- 6 tuổi tại trường mầm non” 
nhằm phát huy nâng cao tính tích cực, năng động, sáng tạo, mạnh dạn, tự tin 
trong mọi hoạt động và mọi hoàn cảnh của trẻ nhằm củng cố, rèn luyện cho trẻ 
những kỹ năng sống cơ bản thông qua các hoạt động hằng ngày của trẻ.
 2. Nhiệm vụ nghiên cứu: 
 Nghiên cứu sở lý luận về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 
tuổi ở trường mầm non.
 Nghiên cứu thực tiễn để đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng giáo 
dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non.
 III. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ GIẢ THUYẾT 
KHOA HỌC
 1.Đối tượng nghiên cứu: 
 Đối tượng là trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi – A4 với tổng số trẻ là 54 cháu tại 
Trường Mầm non và các hoạt động giáo dục giúp trẻ có kỹ năng sống tích cực ở 
trường mầm non.
 2. Phạm vi nghiên cứu: 
 Đề tài được nghiên cứu đối với đối tượng trẻ 5- 6 tuổi tại Trường mầm 
non và được nhân rộng tại một số lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi trong trường. Đề tài có 
 2/30
 Đề tài: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non
nhiều cơ hội để trẻ tương tác, giao tiếp với nhau trong lớp như: Thảo luận, trao 
đổi ý kiến, giải quyết xung đột, chia sẻ kinh nghiệm, trải nghiệm những vai trò 
khác nhau... Trẻ có cơ hội để phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo, mạnh dạn, tự 
tin, góp phần thúc đẩy sự phát triển, tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ.
 II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
 Để thực hiện mục tiêu đó đầu năm tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng của 
lớp mình tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau: 
 1. Thuận lợi:
 Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục đào tạo Thị xã Sơn Tây cùng với 
sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà Trường đã thường xuyên quan tâm bồi 
dưỡng và nâng cao, chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên.
 Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào 
các hoạt động của lớp.
 Bản thân luôn trau dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm của chi em đồng 
nghiệp để nâng cao trình độ. Luôn tham gia đầy đủ các buổi học tập, bồi dưỡng 
chuyên môn do phòng trường tổ chức, tích cực dự giờ đồng nghiệp để học tập, 
đúc rút kinh nghiệm cho bản thân.
 Giáo viên ở lớp phối kết hợp thống nhất phương pháp, biện pháp dạy trẻ. 
Có 3 giáo viên / nhóm lớp giáo viên đạt trên chuẩn.
 2. Khó khăn:
 Số lượng học sinh trong lớp là quá đông, với 54 cháu trên một lớp trong 
đó có 26 cháu nam và 28 cháu nữ.
 Nhiều phụ huynh chưa hiểu và quan tâm đến việc giáo dục rèn luyện kỹ 
năng sống cho trẻ. Trong lớp có một số trẻ nhút nhát, khả năng tiếp thu bài 
chậm. Trẻ bị ảnh hưởng bởi cuộc sống hiện đại như: Internet, tivi, các trò chơi 
điện tử... Trẻ được sống trong môi trường quá bao bọc khiến trẻ quen dựa dẫm, 
không có tính tự lập, ích kỷ, lãnh cảm với môi trường xung quanh.
 Về phía giáo viên: 
 Giáo viên còn chưa chú trọng đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. 
Chưa mạnh dạn tự tin, chưa nhiệt tình và chưa phối kết hợp chặt chẽ với phụ 
huynh trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
 Về phía phụ huynh.
 Đa số phụ huynh chưa có nhận thức đúng đắn trong việc giáo dục kỹ 
năng sống cho trẻ. Phụ huynh còn nuông chiều trẻ thường làm thay cho trẻ 
những công việc mà trẻ yêu cầu. Nhiều phụ huynh chưa có hành vi đúng đắn và 
lời nói mẫu mực.
 4/30
 Đề tài: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non
Về phía trẻ.
 Đạt Chưa đạt
 Mức độ nội dung khảo sát Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ
 Lượng % Lượng %
 1. Kỹ năng tự tin 25 46 29 54
 2. Kỹ năng hợp tác hoạt động cùng 
 20 37 34 63
 nhóm.
 3. Kỹ năng nhận thức về bản thân 15 28 29 54
 4. Kỹ năng giao tiếp chào hỏi 24 44 30 56
 5. Kỹ năng thích nghi, kiểm soát 
 22 41 32 59
 xung đột và điều chỉnh hành vi
 6. Kỹ năng nhận thức 28 52 26 48
 7. Kỹ năng vận động 17 31 34 63
 8. Kỹ năng vệ sinh ,tự lập, tự phục vụ 21 39 33 61
 Sau khi đã chọn đề tài tôi tổng hợp lại từng tiêu chí, cháu nào chưa đạt thì 
lập một danh sách riêng và có kế hoạch rèn trẻ thông qua các hoạt động vui 
chơi, hoạt động học tập, giờ đón trả trẻ... 
 Sau đây là : “ Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5-6 tuổi tại 
trường mầm non” 
 IV. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
 1. Biện pháp 1: Lựa chọn những kỹ năng sống cơ bản cần dạy trẻ ở 
lứa tuổi 5 tuổi.
 Đối với tâm sinh lý trẻ em dưới sáu tuổi việc lựa chọn những kỹ năng 
phù hợp với trẻ là rất quan trọng. Qua tìm hiểu về tình hình và những kỹ năng 
sống của trẻ trong lớp tôi đã lựa chọn một số kỹ năng sống cơ bản sau: 
 Nhóm kỹ năng tự tin: Nhận biết, thể hiện cảm xúc, suy nghĩ cá nhân với 
mọi người.
 Nhóm kỹ năng hợp tác cùng nhóm: Kỹ năng tổ chức hoạt động, làm 
việc theo nhóm, kỹ năng ra quyết định, giải quyết vấn đề.
 Nhóm kỹ năng nhận thức về bản thân: Kỹ năng tự bảo vệ trước những 
tình huống nguy hiểm, nhận biết về giá trị bản thân.
 Nhóm kỹ năng giao tiếp chào hỏi: Kỹ năng ứng xử phù hợp với người 
xung quanh, kỹ năng hợp tác, kỹ năng nhận và hoàn thành nhiệm vụ, kỹ năng 
tuân thủ các quy tắc xã hội, giao tiếp lịch sự và lễ phép, kỹ năng tự phục vụ.
 Nhóm kỹ năng thích nghi kiểm soát xung đột và điều chỉnh hành vi 
của mình:
 6/30
 Đề tài: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non
 Cho phép trẻ mắc sai lầm: Một đứa trẻ nếu không phạm sai lầm sẽ không 
thể trưởng thành. Cho nên, khi trẻ mắc sai lầm tôi luôn lưu tâm đến sai lầm đó 
để trao đổi thân thiện, cởi mở với trẻ giúp trẻ hiểu rằng ai cũng có thể mắc sai 
lầm nhưng điều quan trọng nhất là biết sửa chữa và không bao giờ mắc phải sai 
lầm đó nữa. Đồng thời không phê bình hay chê bai trẻ quá thẳng thắn sẽ làm trẻ 
mất hứng thú và tự ti về bản thân mình. 
 Ví dụ: khi trẻ tranh giành đồ chơi với bạn, tôi sẽ hỏi trẻ nguyên nhân, tôi 
bày ra các trò chơi với món đồ chơi đó để 2 trẻ cùng được chơi với nhau. Sau đó 
hỏi 2 trẻ xem chơi cùng nhau như vậy có vui hơn là tranh giành nhau không và 
giáo dục trẻ lần sau nên chơi đoàn kết với bạn bè...
 Quy định hành vi: Đầu năm học tôi đề ra 1 số quy định, nội quy của lớp 
và phân công lịch trực nhật phù hợp với trẻ với lớp học nhằm đạt được mục tiêu 
chăm sóc giáo dục trẻ, tạo thói quen nề nếp tốt cho trẻ. Yêu cầu trẻ trong lớp 
thực hiện theo các nội quy đó để tạo tính chủ động và làm việc có kế hoạch cho 
trẻ trong lớp. 
 Ví dụ: Đến giờ thể dục sáng, tôi hỏi trẻ các con nhìn lên lịch xem hoạt 
động đầu tiên trong ngày hôm nay là gì? Và cho trẻ cùng chuẩn bị hoạt động đó 
với cô....Tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm: để trẻ tự làm mọi việc cho bản 
thân mình càng nhiều càng tốt 
 Đối với nhóm kỹ năng hợp tác hoạt đông cùng nhóm:
 Ca dao tục ngữ Việt Nam có câu:
 Một cây làm chẳng nên non
 Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
 Vì vậy việc giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mầm non là rất cần thiết. 
Bởi trẻ mầm non còn nhỏ, có nhiều việc không thể tự làm được nếu không có 
người khác giúp đỡ. Khi trẻ được bạn giúp đỡ và khi trẻ giúp đỡ được bạn trẻ sẽ 
nhanh chóng hoàn thành nhiệm vụ của mình. Qua đó trẻ có niềm vui, có bạn bên 
cạnh để chia sẻ công việc, giúp phát triển kỹ năng và tình cảm xã hội của trẻ.
 Để giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ chơi và 
làm việc theo nhóm với các trẻ khác trong tất cả các hoạt động.
 Ví dụ: Cho trẻ thảo luận theo tổ để cùng nhau nhận xét về đặc điểm của 
một đối tượng nào đó trong các hoạt động, tạo cơ hội để trẻ chia sẻ, hợp tác cùng 
nhau.Tổ chức một số hoạt động phát triển kỹ năng hợp tác như:
 Thảo luận về sự hợp tác: Trò chuyện với trẻ có sử dụng câu hỏi như 
 “Con và bạn đã cùng nhau làm những việc gì?Trò chơi nào con thích hơn khi có 
bạn cùng chơi? Tại sao con phải hợp tác với bạn, một mình con có làm được 
việc này không? Điều gì con cảm thấy vui khi hợp tác?....Qua việc trò chuyện 
 8/30
 Đề tài: Một số biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non
 Ví dụ: Như cô cho trẻ xem một số ảnh và trò truyện vể ô nhiễm môi 
trường như quan sát về (ô nhiễm môi trường nước, ao hồ ,đất đai,con vật) và cô 
luôn đưa ra nhưng câu hỏi tại sao? hay những câu hỏi mang tính gợi mở nhằm 
kích thích tư duy cho trẻ và qua đó cô giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường 
và ô nhiễm môi trường ảnh hưởng như thế nào đối với con người?
 Hình ảnh: Cô và trẻ tìm hiểu về ô nhiễm môi trường nước.
 Giúp trẻ đạt được thành công nhất định trong lớp học: Thành công là 
một trong những yêu tố quan trọng tác động đến sự phát triển ý thức bản thân. 
Trẻ ở lứa tuổi này cần trải qua thành công (theo khả năng của trẻ) để trẻ có cảm 
giác tự tin rằng mình làm được những điều tốt. Thực tế, có một số trẻ sợ thất bại 
đến nỗi không dám thử một hoạt động nào đó.
 Ví du: Trong lớp tôi có một số cháu chưa tự tin khi cô cho trẻ vẽ thì cháu 
cứ ngồi im mặc dù cháu vẽ bài được, cô hỏi ra mới biết là cháu chưa tự tin với 
khả năng của mình lúc này cô giúp trẻ đạt được thành công trong việc đó từng 
bước một đồng thời khen ngợi khả năng đó để trẻ thêm tự tin vào mình. Trẻ sẽ 
tự hào về thành công của mình nếu cô giáo cho trẻ thấy rằng cô tự hào về trẻ.
 Tổ chức một số hoạt động, trò chơi phát triển kỹ năng tự nhận thức cho trẻ:
 Hoạt động“Hái hoa dân chủ”: Trẻ chọn một bông hoa theo ý thích trong 
đó có nội dung “Hãy nói cho chúng tôi về” (Có thể là gia đình, đồ chơi bạn 
thích, món ăn bạn thích) và tôi sẽ đọc to câu hỏi đó cho cả lớp nghe, trẻ hái 
hoa sẽ nói về điều đó theo hiểu biết của mình.
 Hoạt động“Tôi có thể vẽ”: Tôi tạo ra một tờ giấy lớn và dán lên tường. 
Tôi cổ vũ trẻ vẽ hay dán bất cứ thứ gì trẻ có thể làm được vào đó để trẻ cả lớp 
tạo thành bức tranh tổng hợp lớn. Với hoạt động này trẻ sẽ thấy được sự phát 
triển tiến bộ của bản thân qua từng giai đoạn.
 10/30