SKKN Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 MỤC LỤC
 Trang
MỤC LỤC .........1 
I. ĐẶT VẤN ĐỀ ....2 
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ......2
 1. Những vấn đề lý luận ...2
 2. Thực trạng vấn đề .........3
 3. Các biện pháp đã tiến hành ...4
 3.1 . Biện pháp 1: Sưu tầm nguyên vật liệu....4
 3.2. Biện pháp 2:Cho trẻ tiếp xúc với nguyên vật liệu và các tác phẩm 
nghệ thuật..11
 3.3. Biện pháp 3: Tổ chức các hoạt động tạo hình với nguyên liệu tự 
nhiên. ....14
 3.4. Biện pháp 4: Tham gia hội thảo, bồi dưỡng chuyên môn 25
 4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm.. .......25
 5. Bài học kinh nghiệm.....26
III. KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ .27
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...28
 1/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 Hoạt động tạo hình của trẻ trong trường mầm non chính là một phương 
tiện phát triển thẩm mỹ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu về 
học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán. Thông qua đó giúp trẻ phát 
triển các chức năng tâm lý và khả năng tri giác các sự vật, hiện tượng và 
ham muốn tạo ra cái đẹp sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất 
lượng giáo dục trong nhà trường đối với tùng nhóm lớp. Những ản phẩm trẻ 
tạo ra tuy rất đơn giản nhưng lại rất đẹp, rất hữu ích, chứa sự ngộ nghĩnh, 
sinh động trong việc tổ chức hoạt động tạo hình, mang lại hiệu quả tốt vào 
việc phát triển nhân cách trẻ. Ngoài ra, mẫu tạo hình sẽ hỗ trợ cho trẻ thu 
nhận thêm kinh nghiệm và tạo cho trẻ cảm giác hung phấn, vui tươi, kích 
thích trí não của trẻ linh hoạt, thông minh, kỹ năng của trẻ sáng tạo hơn.
Hoạt động tạo hình là một trong những nội dung trọng tâm của chương trình 
giáo dục mầm non, thông qua đó phát triển toàn diện các giác quan, khả 
năng cảm thụ, óc sáng tạo và tư duy hình ảnh cho trẻ. Ngoài ra, sản phẩm 
tạo hình của trẻ có thể sử dụng như một học cụ dạy học cho các môn học 
khác. Tóm lại, hoạt động tạo hình là hoạt động giáo dục tích hợp, nhằm phát 
triển nhiều kĩ năng cho trẻ. Nguyên vật liệu tạo hình rất phong phú và đa 
dạng. Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình nhằm khuyến khích tính chủ 
động sáng tạo của trẻ. Những hoạt động tạo hình liên quan tới thể hiện màu 
sắc và biểu tượng như tô màu, vẽ, nặn khuyến khích sự tự thể hiện ở trẻ. 
Những hoạt động này giải tỏa sự căng thẳng về tinh thần và luyện tập cơ tay, 
cơ ngón tay cho trẻ. Thông qua thao tác, động tác nhịp nhàng khi trẻ thực 
hiện làm tăng sự phối hợp giữa mắt và tay. Mặt khác, để kích thích tính sáng 
tạo và trí tượng tượng cho trẻ, tôi sử dụng các nguyên vật liệu tự nhiên. Đó 
là những thứ có sẵn trong môi trường xung quanh, dễ kiếm, không phải mua. 
Bằng những thứ thông thường và gần gũi đó trẻ có thể tạo thành những sản 
phẩm làm đồ dùng, đồ chơi hàng ngày và trẻ rất hứng thú khi được học, 
được chơi bằng sản phẩm do chính bàn tay mình làm ra. Qua đó cũng giáo 
dục trẻ yêu lao động, quý trọng công sức lao động.
 b. Cơ sở thực tế
 Hiện nay ở trường tôi nói riêng cũng như một số trường mầm non trên địa 
bàn nói chung, việc sử dụng các nguyên liệu đa dạng trong hoạt động tạo 
hình của trẻ còn một số hạn chế. Đa số giáo viên vẫn sử dụng các nguyên 
liệu mua sẵn như : giấy (giấy màu, giấy để vẽ), sáp màu, hồ dán, đất nặn để 
thực hiện các bài tạo hình trong chương trình. Một số giáo viên còn chưa 
sáng tạo sử dụng các nguyên liệu thiên nhiên trong các hoạt động tạo hình 
của trẻ. Trước tình hình chung như vậy, tôi đã tìm tòi và mạnh dạn sử dujnh 
các nguyên vật liệu tự nhiên vào trong hoạt động tạo hình của trẻ. Tuy nhiên 
trong quá trình thực hiện tôi còn gặp một số khó khăn và thuận lợi nhất định.
 2. Thực trạng vấn đề
 a, Thuận lợi: 
 -Bản thân tôi ham học hỏi, tìm tòi, có khả năng tạo hình.
 3/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 Tuy nhiên, khi sưu tầm nguyễn vật liệu, tôi chú ý đảm bảo tính an toàn 
(không độc, không nhọn, không có cạnh sắc), dễ cầm (kích cỡ phù hợp với 
tay trẻ), dễ bảo quản và cất giữ, dễ phục hồi hoặc sửa chữa vì khi chơi, trẻ 
tiếp xúc trực tiếp với chúng. Đặc biệt đòi hỏi trí nhớ, sự tưởng tượng và óc 
quan sát của trẻ , tạo cơ hội để trẻ lựa chọn, sắp xếp nguyên vật liệu.
Để có được các nguyên vật liệu phong phú và đa dạng cô giáo cần tuyên 
truyền với phụ huynh bằng các sản phẩm của trẻ ở lớp, viết thông báo về các 
nguyên vật liệu cần thu gom, tư vấn cho phụ huynh giúp trẻ sưu tầm thêm 
các loại nguyên vật liệu khác nhau. 
Sau đó, tôi phân loại, sắp xếp vào các giá, các góc chơi. Các nguyên liệu 
được cho vào trong hộp, rổ và được đánh tên, nhãn mác, luôn để trong trạng 
thái mở để trẻ có thể được tiếp xúc thường xuyên.
 Ngoài góc tạo hình, các nguyên vật liệu tự nhiên còn được tận dụng để sử 
dụng trong những góc chơi khác như góc học tập ( sử dụng lõi giấy vệ sinh, 
cành cây khô cho trẻ học toán, cho số lượng cành cây khô tương ứng với 
chữ số trên mỗi ống lõi giấy), góc khám phá ( cảm nhận của bé khi sờ bông, 
dây kim tuyến, giấy vụn, vỏ sò, len, que kem, rây ngô, vải vụn, thép xù..), 
góc bán hàng ( tận dụng vỏ chai sữa, hộp bánh, ống hút, vải vụn, chai nhựa 
để làm đồ chơi), góc xây dựng ( sử dụng hộp sữa làm ngôi nhà, hộp 
caramen, hộp thạch, thìa sữa chua , ống hút, dạ màu, giấy vụn làm cột đèn, 
hàng rào, cây cối, hoa lá và đồ chơi..), góc kĩ năng tự phục vụ ( sự dụng hộp 
bánh, gỗ, dạ vụn để làm giá phơi quần áo, len màu, dạ, cốc nhựa, lọ sữa 
chua..để cho trẻ đong nước, tết tóc, đan mốt, gắp bông, gắp bóng v.v...), góc 
sách truyện ( sử dụng các hộp bìa catong, dạ màu, cành tre, giấy vụn để tạo 
khung rối kể chuyện cho trẻ,các mẩu gỗ, tấm nhựa làm cây, làm nhà trang trí 
cho góc thêm đẹp, sinh động), tận dụng vỏ chai, vỏ ốc để trồng cây....
 5/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
Ngoài góc tạo hình, các nguyên vật liệu tự nhiên còn được sưu tầm để tận 
dụng sử dụng, bổ sung trong những góc chơi khác như góc học tập ( sử 
dụng lõi giấy vệ sinh, cành cây khô cho trẻ học toán, cho số lượng cành cây 
khô tương ứng với chữ số trên mỗi ống lõi giấy), góc khám phá ( cảm nhận 
của bé khi sờ bông, dây kim tuyến, giấy vụn, vỏ sò, len, que kem, rây ngô, 
vải vụn, thép xù..), góc bán hàng ( tận dụng vỏ chai sữa, hộp bánh, ống hút, 
vải vụn, chai nhựa để làm đồ chơi), góc xây dựng ( sử dụng hộp sữa làm 
ngôi nhà, hộp caramen, hộp thạch, thìa sữa chua , ống hút, dạ màu, giấy vụn 
làm cột đèn, hàng rào, cây cối, hoa lá và đồ chơi..), góc kĩ năng tự phục vụ ( 
sự dụng hộp bánh, gỗ, dạ vụn để làm giá phơi quần áo, len màu, dạ, cốc 
nhựa, lọ sữa chua..để cho trẻ đong nước, tết tóc, đan mốt, gắp bông, gắp 
bóng v.v...), góc sách truyện ( sử dụng các hộp bìa catong, dạ màu, cành tre, 
giấy vụn để tạo khung rối kể chuyện cho trẻ,các mẩu gỗ, tấm nhựa làm cây, 
làm nhà trang trí cho góc thêm đẹp, sinh động), tận dụng vỏ chai, vỏ ốc để 
trồng cây..
 7/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 9/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 Hình ảnh : Sử dụng các nguyên vật liệu trong các góc chơi khác.
 3.2. Biện pháp 2: Cho trẻ tiếp xúc với nguyên vật liệu và các tác phẩm 
nghệ thuật. 
 Giáo viên, phụ huynh hãy cùng trẻ quan sát mọi sự vật, hiện tượng xung 
quanh để tạo cảm xúc, hướng dẫn và gợi ý cho trẻ sử dụng các đồ vật cũ để 
tạo ra ý tưởng mới, đừng ngại trẻ lấm bẩn, hãy cùng chơi đùa với trẻ theo 
cách vui vẻ, thoải mái nhất để ý tưởng sáng tạo đến một cách tự nhiên.
 Để kho nguyên vật liệu của lớp không phải là một kho phế liệu, tôi đã 
thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với các nguyên vật liệu đó. Sau khi sưu tầm 
được rất nhiều các nguyên vật liệu cần thiết, tôi tiến hành phân loại chúng và 
cho trẻ làm quen. Tôi giúp trẻ tìm hiểu về đặc điểm, cấu tạo, hình dáng, chất 
liệu của chúng. Qua việc tiếp xúc với các nguyên vật liệu tôi đã giúp trẻ 
hiểu được công dụng của nó trong hoạt động tạo hình. Trẻ biết được các 
nguyên vật liệu thật sự hữu ích và qua sự giúp đỡ của cô cùng với trí tưởng 
tượng phong phú của trẻ đã biến những phế liệu đó thành những sản phẩm 
tạo hình, những món đồ chơi đẹp mắt, sáng tạo phục vụ cho hoạt động học 
tập và vui chơi của trẻ.
 Cũng qua việc cho trẻ tiếp xúc với các nguyên vật liệu tôi đã giúp trẻ 
biết cách sử dụng các nguyên vật liệu một cách hợp lý trong hoạt động tạo 
hình để tạo ra sản phẩm mong muốn, đồng thời sẽ kích thích trẻ tiếp tục sưu 
tầm nguyên vật liệu ngày càng nhiều hơn. Để thuận tiện cho trẻ, tôi đặt và 
sắp xếp các vật liệu tại góc chơi nghệ thuật sao cho trẻ thấy rõ và có thể lấy 
được dễ dàng để thực hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích.
 11/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
Hình ảnh: Cho trẻ tiếp xúc với các nguyên vật liệu tự nhiên.
 Hình ảnh: Cô cho trẻ tiếp xúc với các tác phẩm nghệ thuật.
 13/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
Hình ảnh: Cô giới thiệu mẫu thời trang làm bằng cánh, lá hoa hồng.
 15/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
Hình ảnh: Sản phẩm thời trang trẻ sáng tạo bằng các chất liệu tự nhiên.
Hình ảnh: Trẻ mặc những sản phẩm thời trang của mình để biểu diễn
* Làm cây thông Noel
 17/28 SKKN: “Biện pháp sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình cho trẻ
 mẫu giáo Lớn 5-6 tuổi”
 Hình ảnh: Trẻ làm cây thông bằng các nguyên vật liệu tự nhiên.
* Xếp thuyền trên biển
- Trong tiết học xếp thuyền trên biển, tôi cho trẻ sưu tầm các loại ống hút,lá 
cây khô, lá rụng trong giờ hoạt động ngoài trời và khi đi tham quan mang về 
ép phẳng. Trẻ sử dụng ống hút, lá khô này xếp được rất nhiều con thuyền tạo 
thành bức tranh thuyển trên biển.
 Hình ảnh: Trẻ xếp thuyền bằng các vật liệu tự nhiên.
*Làm con vật bé thích
 19/28