SKKN Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy học môn làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi

 A. Đăt vấn đề
Mục lục
I. ....................................................................................................................................Đ
ẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................................2
1. Lý do chọn đề tài .....................................................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu: ..............................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu:.............................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu: ........................................................................................2
5. Phạm vi đề tài: .........................................................................................................2
II. GIẢI QUYẾT VÂN ĐỀ..........................................................................................3
1. Cơ sở lý luận ............................................................................................................3
1. Cơ sở thực tiễn:........................................................................................................4
3.......................................................................................................................................C
ác biện pháp thực hiện...................................................................................................7
1. Biện pháp 1: Tự học tự bồi dưỡng ...........................................................................7
2. Biện pháp 2: Thiết kế sơ đồ truyện..........................................................................8
3. Biện pháp 3: Đưa vào kế hoạch cụ thể ..................................................................10
4. Phối kết hợp với phụ huynh...................................................................................14
4. Hiệu quả sáng kiến kinhnghiệm: ...........................................................................15
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...................................................................................16
1. Kết luận..................................................................................................................16
2. Kiến nghị ...............................................................................................................16
PHỤ LỤC....................................................................................................................17
 1 5. Phạm vi đề tài:
Sáng kiến “ Áp dụng sơ đồ truyện vào dạy môn làm quen văn học đối với trẻ mẫu giáo 
lớn ( 5-6 tuổi) ”tôi đã làm từ đầu năm học( từ tháng 9 năm 2019) và kết thúc vào cuối 
năm( đến hết tháng 4 năm 2020)
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
'1. Cơ sở lý luận:
 Độ tuổi mẫu giáo lớn là giai đoạn cuối cùng của trẻ em ở lứa tuổi mầm non. Ở 
giai đoạn này những cấu tạo tâm lý đặc trưng của con người đã được hình thành trước 
đây tiếp tục phát triển mạnh. Với sự giáo dục của người lớn, những chức năng tâm lý 
đó sẽ được hoàn thiện về mọi phương diện của hoạt động tâm lý. Để hoàn thành việc 
xây dựng những cơ sở ban đầu nhân cách của con người.
 Trẻ em “chóng nhớ, mau quên” nên việc cung cấp các kiến thức không phải là vấn 
đề quan trọng hàng đầu, kĩ năng và thái độ của trẻ khi tiếp ứng với với các vấn đề đó 
mới là quan trọng. Cho nên cần đổi mới cách dạy và học. Muốn đổi mới cách học phải 
đổi mới cách dạy, cách dạy chỉ đạo cách học. Trong đổi mới phương pháp dạy học phải 
có sự hợp tác của cả thầy và trò, sự phối hợp ăn nhịp hoạt động dạy và hoạt động học. 
Nếu trẻ không tích cực hoạt động mọi thuận lợi từ phía bên ngoài và thuận lợi về mặt 
sinh học đều trở nên vô tác dụng, cá nhân trẻ càng tích cực hoạt động bao nhiêu tâm lý 
càng phát triển bấy nhiêu và càng nhanh chóng hoàn thiện bản thân. Vì vậy việc giúp 
trẻ tích cực tham gia vào giờ học là rất cần thiết khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn 
học góp phần mở rộng nhận thức phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, 
phát triển ngôn ngữ, Quá trình dạy và học gồm hai hoạt động có quan hệ hữu cơ với 
nhau: Hoạt động dạy của giáo viên,hoạt động học của trẻ. Cả hai hoạt động này đều 
diễn ra trong quá trình dạy học và có sự đan xen với nhau, nhằm đạt được mục đích 
giáo dục. Hoạt động học của trẻ chỉ có hiệu quả khi trẻ hoạt động tích
 3 * Thực trạng:
 Trường mầm non 20/10 có bề dày kinh nghiệm chăm sóc - nuôi dạy trẻ, liên tục 
làm điểm cho Quận, Sở, và Vụ GD các chương trình thí điểm. Ban Giám Hiệu nhà 
trường luôn quan tâm đến chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như luôn sáng tạo những 
phương pháp, hình thức dạy học cho trẻ. Chính vì vậy đội ngũ giáo viên của trường 
luôn được cập nhật những phương pháp dạy học mới và bản thân giáo viên không ngừng 
học tập, nghiên cứu để có những sáng tạo, đổi mới trong quá trình dạy trẻ? Tuy nhiên 
thì trẻ lớp lớn khi tham gia vào hoạt động làm quen tác phẩm văn học nếu vẫn theo hình 
thức cũ trẻ rất nhàm chán, không hứng thú tham gia vào giờ học dẫn đến giờ học không 
có hiệu quả do đó tôi suy nghĩ làm thế nào để trẻ tiếp cận các tác phẩm văn học một 
cách nhẹ nhàng và đầy hứng thú? Rồi đổi mới hình thức và phương pháp dạy học để 
lôi cuốn trẻ? Làm cách nào để trẻ chủ động và mạnh dạn đưa ra ý kiến của bản thân? 
Nhớ được trình tự, diễn biến của câu chuyện. Nếu trẻ chỉ ngồi thụ động tiếp nhận kiến 
thức dẫn đến sự mệt mỏi, uể oải, chán và như vậy thì lượng kiến thức giáo viên muốn 
truyền đạt đến trẻ sẽ không đạt kết quả như mong đợi. Và còn là cách giáo viên cho trẻ 
tiếp cận những nội dung mới, bài học còn thiếu hấp dẫn, thu hút trẻ.
* Thuận lợi
 Với đặc thù mô hình trường chất lượng cao nhà trường luôn đi đầu trong việc đổi 
mới giáo dục. Đặc biệt được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các đồng chí trong Ban 
giám hiệu nhà trường luôn đề ra các biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên 
cho trẻ nhằm giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm trong việc giáo dục trẻ một cách tốt 
nhất, BGH luôn tạo điều kiện để cho giáo viên có những buổi kiến tập, sinh hoạt chuyên 
môn để giáo viên được trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong giáo dục, chúng 
tôi được giáo viên unis giảng dạy cũng như giúp đỡ nhiệt tình, tôi đã tranh thủ hỏi giáo 
viên những vấn đề tôi còn chưa rõ, còn thắc mắc.Nhà trường luôn khuyến khích và 
động viên giáo viên sáng tạo và nâng cao tay nghề.
 * Học sinh
- Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các hoạt 
động của lớp.
- Nhiều trẻ học qua chương trình các lớp nên đa số trẻ có nề nếp thói quen tốt trong 
 5 * Biện pháp 1 :Tự học tự bồi dưỡng
 Xã hội càng phát triển, giáo dục đào tạo cũng phát triển theo, đòi hỏi ngày càng 
cao hơn phẩm chất năng lực của đội ngũ giáo viên. Tự học, tự bồi dưỡng là phương 
thức tốt nhất giúp người giáo viên tiến bộ, trưởng thành, có đủ phẩm chất và năng lực 
chuyên môn nghiệp vụ, hoàn thành nhiệm vụ giáo dục đào tạo được giao.Tự học là tự 
nguyện không ai bắt buộc mà chính mình tự tìm tòi , khám phá, học hỏi để hiểu biết 
thêm.Nhưng chính bản thân ta tự vận động , tự học thì vẫn tốt hơn . Dù có thầy hay 
không có thầy , ta không cần biết . Người tự học hoàn toàn làm chủ chính mình và biết 
mình cần gì , học gì tùy ý , muốn học lúc nào cũng được : đó là điều kiện đầu tiên rất 
quan trọng. Bản thân tôi cũng ý thức được điều đó, không gì bằng bản thân tự vận động, 
nghiên cứu, tìm hiểu trên cở sở những gì đã biết, mở rộng thêm kiến thức, học hỏi 
những người đi trước, những người có kinh nghiệm... Phải nói rằng việc tự học hỏi, 
nâng cao trình độ chuyên môn ngiệp vụ cho bản thân là điều đặt lên hàng đầu đối với 
mỗi giáo viên.
 Để quá trình tự học, tự bồi dưỡng có hiệu quả cần phải biết lựa chọn các hình 
thức bồi dưỡng phù hợp với khả năng, sở trường của mình. Hình thức tự học, tự bồi 
dưỡng thông qua hoạt động cá nhân giảng dạy, nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu các công 
văn, chỉ thị, thông tư.. .Hình thức tự học, tự bồi dưỡng qua hoạt động tập thể như tham 
gia các hoạt động sinh hoạt chuyên môn, qua các hoạt động chính trị, xã hội, qua đào 
tạo nâng chuẩn. Trong quá trình tự học, tự bồi dưỡng phải biết tự kiểm tra, đánh giá kết 
quả bồi dưỡng. Hoạt động này giúp nhìn nhận lại những việc đã làm và chưa làm được 
trong quá trình tự học, tự bồi dưỡng, từ đó kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch nhằm 
đạt mục tiêu bồi dưỡng.Tự học, tự bồi dưỡng được hình thành trong quá trình luyện tập 
kiên trì có hệ thống, trên cơ sở ý thức trách nhiệm, tính tự giác cao. Qua đó giáo viên 
sẽ say sưa với nội dung học tập, biến chúng thành hiểu biết và chuyển thành niềm tin, 
thế giới quan khoa học, luôn tạo ra được trạng thái phấn khởi, hứng thú, biết tranh thủ 
tận dụng có hiệu quả mọi khoảng thời gian có thể để tự học, tự nghiên cứu, luôn tìm 
cách hiểu sâu những nội dung đã biết và khám phá những điều chưa biết, hình thành 
thái độ động cơ phấn đấu đúng đắn, để hoàn thiện phẩm chất nhân cách, nâng cao năng 
lực, phương pháp, tác phong công tác và uy tín nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu đổi mới 
 7 ( Ảnh 1: Sơ đồ hình chữ nhật)
 Sơ đồ hình con đường: Sử dụng hình thức kể chuyện trên sơ đồ mang lại hiệu 
quả rất cao đối với trẻ khi tham gia vào hoạt động làm quen văn học, bởi khi làm trên 
sơ đồ trẻ dễ dàng nhận ra được trình tự của câu chuyện, cách sắp xếp theo một trình tự 
bắt đầu, diễn biến, kết thúc và trẻ sẽ nhớ nội dung câu chuyện rất nhanh. Chỉ cần thay 
đổi các hình thức sơ đồ sẽ giúp trẻ hào hứng , không nhàm chán. (Ảnh 2: Sơ đồ 
con đường)
 Sơ đồ hình bàn tay: Để mới lạ không nhàm chán tôi lại thiết kế sơ đồ truyện hình 
bàn tay. Hoạt động này cũng vô cùng thú vị đối với trẻ bởi hoạt động này trẻ được tự 
mình tạo sơ đồ của riêng mình. Cô chuẩn bị giấy bút cho trẻ, trẻ sẽ in hình bàn tay của 
mình lên giấy mỗi một ngón tay thể hiện một phần của câu chuyện . sau khi học xong 
trẻ sẽ nhớ lại và thể hiện câu truyện trên các đầu ngón tay và cũng như các sơ đò truyện 
khác sau khi làm xong cô giúp trẻ ghi lại lời kể của trẻ lên chính sơ đồ truyện trẻ vừa 
làm
 (Ảnh 3: Sơ đồ bàn tay)
 Sơ đồ hình tròn: Với sơ đồ hình tròn trẻ sẽ được thỏa sức sáng tạo một câu chuyện 
mới của cả nhóm hoặc của riêng các nhân trẻ trên tiết học kể truyện sáng tạo Hoạt động 
kể truyện sáng tạo nhằm nâng cao khả năng của trẻ cả về khả năng vận dụng óc sáng 
tạo của mình đồng thời phát triển khả năng phát triển vốn từ. cô chuẩn bị một số hình 
ảnh bên ngoài như hình ảnh ngôi nhà, bờ biển... một số các nhân vật bố, mẹ, các con 
vật như thỏ, chó sói. bút màu, bút dạ, hồ dán, kéo. Trẻ sẽ cùng nhau kể chuyện trên 
chính những hình ảnh cô chuẩn bị và trẻ lựa chọn hoặc vẽ thêm các tình tiết câu chuyện. 
Trẻ sẽ dán hình ảnh vào sơ đồ hình tròn và thể hiện đủ các phần của câu chuyện câu 
chuyện bắt đầu như thế nào, tiếp theo ra sao và kết thúc như thế nào?. Với hoạt động 
này trẻ sẽ phát tích cực khả năng làm việc nhóm.
 (Ảnh 4: Sơ đồ vòng tròn)
 Sơ đồ đám mây: Với sơ đồ hình đám mây cũng không khác gì mấy so với sơ đồ 
ngón tay, tuy nhiên nó lại hiệu quả bởi trẻ sẽ thấy thú vị, không nhàm chán với hình 
thức mới. Mỗi một vòng tròn trên đám mây thể hiện từng nội dung của câu truyện. ( 
Ảnh 5: Sơ đồ đám mây)
 9