Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm trong việc rèn tính tự lập cho trẻ 5-6 tuổi

 MỤC LỤC
 NỘI DUNG Trang
I . ĐẶT VẤN ĐỀ 1
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1
1. Cơ sở lý luận 1
2. Thực trạng vấn đề 2
2.1.Thuận lợi 2
2.2 . Khó khăn 3
3. Các biện pháp đã tiến hành: 3
3.1 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục rèn tính tự lập cho trẻ 3
3.2 Biện pháp 2: Rèn tính tự lập cho trẻ thông qua các hoạt động 4
3.3 Biện pháp 3: Thường xuyên tố chức cho trẻ tham gia các buổi biểu 
 6
diễn văn nghệ, hội thi, các hoạt động tập thể, hoạt động nhóm
3.4 Biện pháp 4: Rèn trẻ ở mọi lúc mọi nơi, cho trẻ được tự do và hành 
 7
động theo suy nghĩ của mình.
3.5 Biện pháp 5: Kết hợp với gia đình trong việc rèn luyện tính tự lập 
 7
cho trẻ
4. Hiệu quả SKKN 8
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 9
1. Ý nghĩa của SKKN 9
2. Ý kiến đề xuất 10
PHỤ LỤC
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO năng điều khiển, tự kiểm soát được mình. Tự lập quyết định việc hình thành và phát 
triển trí tuệ xúc cảm của trẻ.
 Theo giáo sư tiến sĩ Vũ Gia Hiền, trẻ 5-6 tuổi đã hình thành nhân cách. Các bé 
đã bắt đầu khám phá được khả năng và phẩm chất của mình, hiểu được thái độ của 
mọi người xung quanh, có phản xạ vui buồn về thành công và thất bại, về ưu khuyết 
điểm của bản thân. Tuy nhiên, khả năng hiểu của các em chỉ ở mức độ đơn giản. 
Hình thành tính tự lập cho trẻ 5-6 tuổi có ý nghĩa vô cùng to lớn nó quyết định cho 
tương lai của trẻ sau này. Mục đích chung của giáo dục Mầm non là phát triển tất 
cả các khả năng của trẻ hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con 
người “cần phát triển một số giá trị, nét tính cách và phẩm chất cần thiết: mạnh dạn, 
tự tin, tự lập, sáng tạo, linh hoạt, tự giác,... tạo cho trẻ tham gia vào đời sống”. Chính 
vì thế, người lớn mà nhất là giáo viên mầm non và phụ huynh trẻ cần phải tôn trọng 
những biểu hiện tự lập của trẻ đi đôi với những biện pháp tác động đúng đắn thì sẽ 
tạo điều kiện giúp trẻ có những phẩm chất quý báu cần thiết cho trẻ trước ngưỡng 
cửa bước vào cuộc đời.
2. Thực trạng vấn đề
2.1. Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm của ban giám hiệu về chuyên môn đã giúp tôi xây dựng 
kế hoạch giáo dục lồng ghép các kỹ năng tự phục vụ nhằm rèn tính tự lập cho trẻ. 
Đây cũng chính là mục tiêu nâng cao của nhà trường
 - Trẻ 5-6 tuổi có đủ sức khoẻ để làm những công việc tự phục vụ bản thân, 
cũng như có ý thức hơn về việc tự phục vụ bản thân và các cháu cũng thích làm 
những công việc để giúp người lớn hay muốn làm người lớn.
 - Bản thân tôi luôn gần gũi hoà nhập với trẻ, hơn nữa tôi quan sát nắm bắt được 
đặc điểm riêng, tâm sinh lý, thói quen của từng trẻ trong lớp.
 - Nhà trường xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học theo hướng “mở” 
kích thích sự tập chung, chú ý, tư duy, cảm xúc tích cực của trẻ thúc đẩy trẻ tham 
gia hoạt động có hiệu quả.
 - Môi trường vật chất trong lớp học cũng như ngoài trời phong phú đa dạng về 
chủng loại, các khu vực chơi được quy hoạch tận dụng các không gian với nhiều trò 
chơi phù hợp, mọi hoạt động linh hoạt. Đây cũng là một điều kiện thuận lợi vô cùng 
quan trọng trong việc rèn tính tự lập cho trẻ.
 - Được sự ủng hộ, đồng thuận của phụ huynh học sinh tạo mọi điều kiện tốt 
nhất cũng như phối hợp chặt chẽ với tôi trong việc rèn tính tự lập cho trẻ.
 2/10 - Tự lựa chọn góc chơi, lấy đồ dùng, đồ chơi, bài tập theo như 
 cầu, sở thích của mình
 - Sau HĐ tự cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định
 - Cuối tuần có sự phân công trực nhật lau dọn các góc
HĐ ngoài trời - Tự lựa chọn nhóm chơi, tự lấy đồ dùng và cất dọn đồ dùng sau 
 khi chơi xong
 - Phân công lao động nhặt rác trên sân trường, chăm sóc các bồn 
 cây (nhặt cỏ, lá úa, tưới cây, lau lá cây)
 - Tự rửa tay, lau mặt trước khi ăn, súc miệng nước muối và lau 
 miệng sau khi ăn xong
HĐ ăn, ngủ, vệ - Tự kê bàn ăn, tự lấy ghế và cất bàn, ghế sau khi ăn xong
sinh - Phân công trực nhật lau bàn ăn trước và sau khi ăn xong, lấy 
 khay thìa, bê cơm cho các bạn trong bàn mình
 - Tự cất bát, thìa sau khi ăn
 - Phân công trực nhật kê giường/đệm, xếp gối chuẩn bị giờ ngủ
 - Sau khi ngủ dậy tự cất giường/đệm, gối của mình
 - Tự có ý thức rửa tay khi bẩn
 - Tự có ý thức vứt rác vào thùng rác khi nhìn thấy rác trong lớp và 
 ngoài sân trường, cũng như nơi công cộng
 - Phân công lao động vệ sinh lớp cùng cô 1 tuần /lần
 HĐ chiều - Tự lấy đồ dùng, đồ chơi khi cô cho phép
 - Tự cất đồ dùng, đồ chơi của mình trước khi ra về
 - Tự cất ghế của mình trước khi ra về
3.2. Biện pháp 2: Rèn tính tự lập cho trẻ thông qua các hoạt động trong ngày 
của trẻ:
 Hàng ngày tới giờ đón trả trẻ cô là người nhắc nhở trẻ cất, lấy đồ dùng cá 
nhân của mình, động viên và khuyến khích trẻ tự làm mà không cần tới sự hỗ trợ 
của ông bà hay bố mẹ. Từ đó tạo cho trẻ thói quen tự lấy và cất đồ dùng của mình. 
Trẻ sẽ thấy mình đã lớn và tự phục được bản thân một số việc đơn giản, phù hợp 
với độ tuổi.
 4/10 được giúp cô, trẻ thấy mình được làm việc có ích, thích được làm việc, từ đó hình 
thành cho trẻ một thói quen, nề nếp giữ gìn vệ sinh chung.
 Ví dụ: Lấy đồ dùng học tập cho bàn của mình trong giờ học; Cuối tuần lau 
dọn các góc (Hình ảnh 3, 4)
 * Hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh của trẻ: Cô thường xuyên nhắc nhở và tạo thói 
quen cho trẻ tự phục vụ bản thân từ việc vệ sinh cá nhân trước và sau khi ăn, chuẩn 
bị chỗ ngủ cho mình khi trên lớp cũng như ở nhà.
 Ví dụ: - Trước giờ ăn, nhắc trẻ rửa tay sạch sẽ, lau mặt trước khi ăn cơm. Cô 
phân công trẻ trực nhật bưng khay thìa và bưng bát cho các bạn của bàn mình. Ăn 
cơm xong nhắc trẻ cất ghế, cất bát, lau miệng, uống nước, súc miệng, lau bàn giúp 
cô....(Hình ảnh 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14)
 - Trẻ tự bê đệm, xếp gối chuẩn bị cho giờ ngủ (Hình ảnh 15, 16)
 - Trong hoạt động chiều, cô cho trẻ ôn lại kỹ năng lau mặt đúng cách (Hình 
ảnh 17, 18)
 Từ các hoạt động học giáo dục, trẻ có nề nếp thói quen tốt, biết lấy và cất đồ 
dùng đồ chơi đúng nơi quy định, giữ gìn đồ dùng đồ chơi. Sắp xếp đồ dùng đồ 
chơi ngăn nắp gọn gàng. Biết làm những việc tự phục vụ mình. Rèn cho trẻ một 
thói quen tốt tự lập không ỷ lại vào người khác.
 3.3. Thường xuyên tổ chức cho trẻ tham gia các buổi trải nghiệm, hội thi, 
các hoạt động tập thể, hoạt động nhóm.
 - Ngoài các giờ sinh hoạt ngoài trời, nêu gương cuối tuần... tôi luôn thực hiện 
thêm loại hình sinh hoạt văn nghệ. Nhằm thực hiện tốt các bài hát đã được học 
đồng thời qua sinh hoạt này phát huy cho trẻ tính mạnh dạn, tự tin trước đám đông. 
Dám thể hiện cái trẻ biết và độc lập trong suy nghĩ và dám khẳng định chính bản 
thân mình. Song trong đó cũng giúp cô phát hiện năng khiếu của trẻ giúp trẻ cảm 
nhận tốt âm nhạc.
 - Khi thực hiện chương trình sinh hoạt văn nghệ: nhạc được sử dụng là nghe 
nhạc không lời để bé hát theo nhạc. Qua những hình thức trên, bé được tiếp xúc 
với âm nhạc thường xuyên, cùng sinh hoạt với lớp thường xuyên sẽ tạo cho bé tự 
tin, vui tươi, mạnh dạn hồn nhiên và gần gũi thân thiết cùng cô và các bạn. Bé sẽ 
dần mất sự thụ động và nhút nhát.
 Ví dụ: Dưới ảnh hưởng của dịch bệnh Covid 19, mặc dù không được tổ chức 
văn nghệ dưới sân trường, nhưng các con vẫn được tổ chức văn nghệ trên 6/10 là trợ thủ đắc lực trong việc chăm sóc và giáo dục các cháu
 - Thông qua các buổi họp phụ huynh để đưa ra các nội dung giáo dục trẻ trong 
năm học
 - Tuyên truyền với phụ huynh về sự phát triển tâm sinh lý lứa tuổi của 
trẻ, nội quy nề nếp lớp học. Trao đổi thực tế nhận thức và khả năng của từng cháu 
cho phụ huynh thấy khả năng của con mình và từ đó tìm ra giải pháp tốt nhất để rèn 
cho trẻ một thói quen một nề nếp tốt.
 Ví dụ: Trong các giờ đón và trả trẻ, họp phụ huynh, cô trao đổi và nắm bắt 
tình hình của các cháu ở nhà và từ đó cô sẽ có những biện pháp với từng đối tượng 
từng trẻ của lớp.
 - Cô trao đổi với phụ huynh về thời gian của trẻ ở nhà, phụ huynh luôn khuyến 
khích trẻ tự phục vụ không làm làm hộ trẻ để trẻ không ỷ nại. Phụ huynh khuyến 
khích trẻ biết giúp bố, mẹ những công việc nhà vừa sức với trẻ như trông em, nhặt 
rau, quét nhà... Cô thường xuyên trao đổi với phụ huynh để nắm bắt được tình hình 
của trẻ động viên khuyến khích trẻ kịp thời. (Hình ảnh 22)
 Ví dụ: Trong giờ nêu gương cô nêu tên những bạn chăm ngoan biết giúp đỡ 
bố mẹ để các bạn noi theo.
 - Gửi bài tập cho trẻ thông qua zalo lớp, từ đó rèn cho trẻ có ý thức cố gắng 
hoàn thành nhiệm vụ được giao
 “Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo khi đến trường cô giáo như mẹ hiền”. Mẹ và 
cô là những người mẹ những người bạn của trẻ. Chúng ta phải lắng nghe tâm tư của 
trẻ để hiểu được nguyện vọng mong muốn của chúng và từ đó hướng chúng có 
những suy nghĩ tốt những hành vi đúng. Và chúng ta chính là môi trường để hình 
thành cho trẻ một nhân cách tốt để trẻ mạnh dạn và tự tin hơn.
4. Hiệu quả SKKN
 Sau khi áp dụng các biện pháp trên tôi đã thu được kết quả như sau:
BẢNG THỐNG KÊ SO SÁNH SỐ LIỆU TRƯỚC VÀ SAU KHI THỰC HIỆN
 Số trẻ Tốt Khá Trung bình Yếu
 36 Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ
 (100%) lượng % lượng % lượng % lượng %
Trước khi 7 19,4 17 47,2 10 27,8 2 5,6
 thực hiện
 8/10 - Giáo viên phải nắm được khả năng nhận thức và tâm lý riêng của từng trẻ, 
dành thời gian gần gũi với trẻ, tạo một môi trường thân thiện với trẻ.
 - Cô là tấm gương tốt để trẻ noi theo, trẻ làm cùng cô, làm theo cô. Giáo viên 
luôn tạo cơ hội cho trẻ tự làm được các việc hợp với khả năng của trẻ để trẻ biết 
mình có thể tự lập. Kịp thời nắm bắt để chấn chỉnh, nhắc nhở trẻ trong mọi hoạt 
động, phát huy những hành vi tốt, thói quen tốt của trẻ. Rèn trẻ mọi lúc mọi nơi phải 
chú ý đển trẻ chậm trẻ cá biệt.
 - Đặc biệt là phối hợp chặt chẽ và có hiệu quả với gia đình trẻ. Giáo viên trao 
đổi thường xuyên với phụ huynh những gì mà trẻ chưa thực hiện được để tìm ra 
cách dạy trẻ tốt hơn
 - Luôn luôn quán triệt và xác định tầm quan trọng trong việc phát triển nhân 
cách của trẻ trong trường Mầm non để giúp trẻ hoạt bát, mạnh dạn, tự tin, tự lập, 
nhanh nhẹn.
 - Phải coi trọng những hành động, suy nghĩ của trẻ dù là nhỏ nhất và luôn đạt 
câu hỏi “luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu” lên hàng đầu.
 - Phải tạo được nề nếp hoạt động thường cuyên, liên tục, mang tính tự giác 
cao, đoàn kết nhất trí và quyết tâm thực hiện không ngại khó.
 - Điều cơ bản nhất là không gấp gáp với thời gian, không nóng lòng vội vã đòi 
có kết quả trong thời gian ngắn mà phải kiên trì.
 3. Ý kiến đề xuất:
 - Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham quan lớp học, dự giờ kiến tập, 
học tập trao đổi kinh nghiệm của các bạn đồng nghiệp trong và ngoài trường
 - Đầu tư cơ sở vật chất, bổ sung học liệu mới, hấp dẫn trẻ và có hiệu quả để 
phục vụ cho công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
 Tôi xin chân thành cảm ơn!
 10/10