Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5-6 tuổi

 2/23
 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
Tên đề tài: Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5-6 tuổi 
1.Lí do chọn đề tài:
1.1 Cơ sở lí luận:
 Sinh thời, Bác Hồ kính yêu vẫn luôn nhắc nhở đồng bào phải: 
 “Cần, kiệm, liêm, chính”.
 Trong bốn đức tính đó, đức tính kiệm tức là tiết kiệm chiếm phần khá là 
quan trọng. Điển hình là phong trào tiết kiệm toàn dân mỗi ngày một nắm gạo. 
Một nắm gạo tưởng chừng nhỏ nhoi nhưng khi được sự đồng lòng của cả dân 
tộc ấy lại cực kỳ quan trọng. Nắm gạo nuôi những anh bộ độ anh hùng, nuôi 
kháng chiến lâu dài và đặc biệt là nuôi niềm tin chiến thắng của cả dân tộc.
 Thực tế đối với bậc học mầm non, tiết kiệm cũng đã, đang và luôn là vấn 
đề cấp thiết. Không chỉ đối với giáo viên, nhân viên mà đối với trẻ mầm non 
cũng cần phải hiểu rõ và nâng cao ý thức tiết kiệm. Điều này vô cùng quan trọng 
trong đời sống của trẻ. Bởi khi đứa trẻ có ý thức tiết kiệm trong mọi hành động, 
thì ý thức đó sẽ khắc sâu vào cuộc sống của trẻ. Qua đó tạo nền tảng hình thành 
nhân cách cho trẻ sau này. Thế nhưng, để dạy một đứa trẻ nhỏ nhất là lại đang ở 
lứa tuổi mầm non, hay nhớ hay quên, khả năng chú ý còn hạn chế thì là một vấn 
đề không nhỏ. Cho nên còn nhiều tình trạng trẻ mầm non chưa có ý thức và 
hành động đối với vấn đề tiết kiệm.
 Tiết kiệm có thể hiểu: Tiết là giảm bớt, hạn chế , kiệm là dành dụm không 
lãng phí xa hoa. Vậy có thể nói: Tiết kiệm là sử dụng hạn chế và tránh lãng 
phí.
 Tiết kiệm đối với trẻ mầm non cũng tương tự như vậy, nhưng nó đơn giản 
hơn và gắn liền với những hành động như: biết sử dụng đúng các đồ dùng, đồ 
chơi, giữ gìn đồ dùng, đồ chơi chung ở lớp, ở nhà. Khi ăn phải ăn hết xuất, khi 
rửa tay, chân, mặt, mũi thì phải vặn nước sao cho vừa phải tránh gây lãng phí.
1.2 Cơ sở thực tiễn:
 Với trẻ 5 - 6 tuổi mọi suy nghĩ và hành động chịu ảnh hưởng từ người 
lớn, nhất là những người gần gũi hằng ngày với trẻ như bố mẹ và cô giáo. Khi 
người lớn định hướng, dạy trẻ ngay từ tấm bé, tạo cho trẻ cảm giác thoải mái 
tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên nhất thì đứa trẻ đó chắc chắn sẽ được phát 
triển tốt.
 Với nhiệm vụ khơi dậy ở trẻ tinh thần và ý thức tiết kiệm. Không chỉ về 
mặt vật chất mà còn về mặt tinh thần, hình thành thói quen tiết kiệm mọi lúc, 
 “Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi 
 trong trường mầm non” 4/23
- Đề xuất một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi trong 
trường mầm non
5. Phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp nghiên cứu lí luận
* Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 
* Phương pháp thực nghiệm
* Phương pháp thống kê toán học 
6. Phạm vi nghiên cứu và thời gian thực hiện
- Lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi 
- Số lượng trẻ: 30 trẻ
- Thời gian thực hiện: tháng 9/2022 đến tháng 5/2023.
 PHẦN THỨ HAI: QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận
 Giáo dục mầm non là một lĩnh vực khoa học và là một lĩnh vực nghệ 
thuật. Khoa học này dạy trẻ không ngừng phát triển. Do đó đòi hỏi người làm 
công tác chăm sóc giáo dục trẻ phải có năng lực toàn diện, có những phẩm chất 
cần thiết mới hoàn thành nhiệm vụ được giao, nhiệm vụ đó chính là đào tạo cho 
thế hệ trẻ phát triển một cách toàn diện.
 Với trẻ 5 - 6 tuổi mọi suy nghĩ và hành động chịu ảnh hưởng từ người 
lớn, nhất là những người gần gũi hằng ngày với trẻ như bố mẹ và cô giáo. Khi 
người lớn định hướng, dạy trẻ ngay từ tấm bé, tạo cho trẻ cảm giác thoải mái 
tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên nhất thì đứa trẻ đó chắc chắn sẽ được phát 
triển tốt.
 Với nhiệm vụ khơi dậy ở trẻ tinh thần và ý thức tiết kiệm. Không chỉ về 
mặt vật chất mà còn về mặt tinh thần, hình thành thói quen tiết kiệm mọi lúc, 
mọi nơi. Đây là một nhiệm vụ rất phức tạp, yêu cầu khi dạy trẻ phải có phương 
pháp, thời gian, sự kiên nhẫn và cô giáo luôn là tấm gương đối với trẻ.
 Tập thể giáo viên trong nhà trường luôn nâng cao ý thức và trách nhiệm 
trong mọi vấn đề về tiết kiệm điện, nước, năng lượng, giấy. Nhưng thực tế tôi 
nhận thấy còn nhiều tình trạng trẻ chưa hiểu, chưa ý thức được nên không thể có 
những hành động phù hợp. Từ thực trạng trên, tôi đã rất băn khoan, trăn trở làm 
thế nào để dạy trẻ mầm non đức tính tiết kiệm nhằm góp phần hoàn thiện nhân 
cách trẻ? Chính vì vậy tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục đức 
tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” làm sáng kiến kinh 
nghiệm trong năm học này.
 Ở trường mầm non, muốn trẻ phát triển tốt thì cô phải là người thể hiện 
tốt nhiệm vụ giáo dục của mình luôn linh động sáng tạo giúp trẻ thông qua chơi 
 “Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi 
 trong trường mầm non” 6/23
một chiều, không chú ý việc hình thành kỹ năng và thái độ đối với việc thực 
hành tiết kiệm cho trẻ.
 * Về phía học sinh:
 Đa số trẻ được sống trong tình thương yêu của gia đình, được đáp ứng đầy 
đủ thậm chí là dư thừa về vật chất . Vì thế tiết kiệm với trẻ mầm non còn mông 
lung và chưa sát thực. 
 Sự nhận thức của trẻ trong lớp không có sự đồng đều, nhiều trẻ còn tiếp thu 
bài chậm.
 Một số trẻ hiếu động, chưa có ý thức và hành động đối với vấn đề tiết kiệm.
 * Về phía phụ huynh:
 Nhiều phụ huynh chưa hiểu và quan tâm đến việc giáo dục đức tính tiết 
kiệm cho trẻ.
2.3. Bảng khảo sát chất lượng trước khi thực hiện đề tài:
 Trong quá trình giáo dục tình tiết kiệm ở trẻ, tôi gặp khá nhiều khó khăn 
trong việc tổ chức các hoạt động đưa trẻ vào nề nếp cũng như dạy trẻ hiểu rõ và 
hình thành thói quen tiết kiệm cho trẻ.Vì vậy tôi đã tiến hành khảo sát, đánh giá 
chất lượng trẻ đầu năm. Và kết quả khảo sát trên 30 trẻ đầu năm như sau: 
 Bảng khảo sát khả năng của trẻ đầu năm
 Đạt Chưa đạt
 STT Nội dung khảo sát
 SL TL % SL TL %
 1 Nhận thức được ý nghĩa và vai trò 7 23% 23 76%
 của việc tiết kiệm
 2 Nhận thức được mục đích của việc 9 30% 21 70%
 tiết kiệm
 3 Có hành động cụ thể trong việc tiết 12 40% 18 60%
 kiệm
 4 Tích cực, hứng thú tham gia các 11 37% 19 63%
 phong trào tiết kiệm
 Qua bảng khảo sát cho thấy, tỷ lệ trẻ nhận thức ý nghĩa vai trò, mục đích, 
và hành động của trẻ về đức tính tiết kiệm còn chưa cao, trẻ chưa có hứng thú 
trong phong trào tiết kiệm ở nhà cũng như ở trường.
3. Những biện pháp chính 
3.1. Biện pháp 1: Dạy trẻ nhận biết giá trị của hiện vật, giá trị của việc tiết kiệm.
3.2. Biện pháp 2: Đặt ra mục tiêu tiết kiệm, nêu gương và hưởng ứng các phong 
trào tiết kiệm.
3.3. Biện pháp 3: Sử dụng các tình huống
3.4. Biện pháp 4: Dạy trẻ đức tính tiết kiệm thông qua hoạt động ngoại khóa.
 “Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi 
 trong trường mầm non” 8/23
 Có thể nói, biện pháp này tuy đơn giản nhưng lại rất có hiệu quả trên trẻ. 
Giúp trẻ hiểu rõ bản chất của vấn đề, từ đó dần hình thành thói quen, ý thức và 
trách nhiệm tiết kiệm mọi lúc, mọi nơi.
 Sau khi thực hiện biện pháp này tôi thấy trẻ nhận biết được giá trị của các 
đồ dùng, đồ chơi, các hiện vật xung quanh trẻ.
 Trẻ nhận thức được giá trị của việc tiết kiệm qua đó thể hiện bằng những 
hành động cụ thể như: Sử dụng giữ gìn đồ dùng, đồ chơi; tận dụng những phế 
liệu như giấy một mặt để tái sử dụng; vỏ bánh, kẹo trẻ hay ăn có thể giữ lại làm 
đồ chơi; vỏ non bia, hộp sữa làm dụng cụ âm nhạc; quần áo cũ may quần áo cho 
búp bê, làm giẻ lau, lấy những hình ảnh trang trí trên áo để dùng làm thiệp, gắn 
vào quần áo khác
4.2. Đặt ra mục tiêu tiết kiệm, nêu gương và hưởng ứng các phong trào tiết 
kiệm.
 Một nguyên tắc mang tính quyết định chính là đặt ra mục tiêu tiết kiệm. 
Không có nó sẽ dẫn đến trẻ không hiểu tiết kiệm để làm gì? Bên cạnh đó việc 
nêu gương các cá nhân hay tập thể sẽ kích thích trẻ tạo cho trẻ không khí thi 
đua, tích cực hưởng ứng các phong trào.
 Giải pháp này đã giúp trẻ hiểu rõ: Tiết kiệm để làm gì? Qua đó trẻ tích 
cực, hứng thú tham gia vào các hoạt động cá nhân hay phong trào của tập thể 
từ đó khắc sâu hơn ý nghĩa của việc tiết kiệm đối với trẻ. Góp phần hình thành 
và phát triển nhân cách đúng đắn của trẻ.
 Ngay từ đầu năm học, tôi luôn chú ý dạy trẻ ý nghĩa của những hành động 
tiết kiệm và trò chuyện cùng trẻ, gợi ý và cùng phối hợp với trẻ đặt ra những 
mục tiêu tiết kiệm đối với trẻ, đối với lớp.
 Đối với cá nhân trẻ: luôn giữ gìn đồ dùng cá nhân như quần áo, vở, bút, 
không là hỏng vở, rách vở, gãy bút sáp
 Đối với lớp: Giữ gìn đồ dùng đồ chơi chung, không ném, không làm 
hỏng, dùng nước tiết kiệm, tắt thiết bị điện khi không cần thiết (đối với cô giáo), 
nhắc nhở bạn bè và người thân về ý thức tiết kiệm
 Bên cạnh đó việc nêu gương cũng vô cùng quan trọng. Tùy mức độ và 
thời điểm tôi chọn hình thức khen ngợi động viên trẻ ngay sau kết quả đạt được 
hay vào cuối ngày, cuối tuần.
 Ví dụ: Trong giờ khám phá khoa học “Sự cần thiết của nước”. Tôi cho trẻ 
thấy tầm quan trọng của nước đối với cuộc sống, lợi ích và tác hại của nước. 
Nếu như không có nước trong thời gian dài và sử dụng mước ô nhiễm sẽ gây tác 
hại gì. Từ đó đưa ra bài học giáo dục trẻ sử dụng nước tiết kiệm.
 “Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi 
 trong trường mầm non” 10/23
 Khó ngủ, nghịch dứt gối, 
 4 Trong giờ ngủ Ngủ ngoan. vỏ ga khiến vỏ gối, vỏ ga 
 bị rách.
 Qua quan sát trẻ sẽ phát hiện nhanh các hành động đúng và hành động sai. 
Vì sao đúng? Vì sao sai? Lợi ích mang lại của các hành vi đúng. Qua đó giáo 
dục trẻ nhận thức được các hành vi đúng không những giúp trẻ tiết kiệm cho bản 
thân, tập thể mà còn giúp trẻ tự nhận ra trách nhiệm của bản thân về tinh thần 
tiết kiệm
 Hay tôi tổ chức các trò chơi có sử dụng các tình huống thật hoặc tranh ảnh 
có các tình huống.
 Ví dụ: Trò chơi: “Thi xem đội nào nhanh”
 Chuẩn bị: Lô tô, tranh ảnh có các hành vi đúng, hoặc sai về tiết kiệm.
 Cách chơi: Khi bản nhạc bắt đầu, bạn đầu hàng sẽ lên lấy một tranh chưa 
hành động đúng (hoặc theo yêu cầu) gắn lên bảng, rồi về đập tay bạn tiếp theo, 
bạn tiếp theo sẽ lên tiếp. Cứ thế cho đến khi kết thúc bản nhạc thì trò chơi kết 
thúc. Đội nào có nhiều kết quả đúng đội đó giành chiến thắng.
 Luật chơi: Trò chơi bắt đầu và kết thúc bằng một bản nhạc, thi theo hình 
thức tiếp sức. Mỗi lượt bạn lên chơi chỉ được lấy một tranh. 
 Thông qua trò chơi kết hợp với các tình huống trẻ hứng thú tiếp thu kiến 
thức. Từ đó củng cố thêm, trẻ tự ý thức được trách nhiệm trong hành vi của 
mình hướng đến những hành vi đúng mang tính tiết kiệm, có lợi cho tập thể và 
cá nhân.
Tôi tổ chức cho trẻ được tham gia và trải nghiệm vào các tình huống thật (do cô 
giáo hoặc trẻ đóng). Hoặc các tình huống thông qua tranh ảnh để trẻ tự mình 
phát hiện ra trong các tình huống đó có hành động nào phù hợp hay không phù 
hợp. Hoặc kết hợp các tình huống thông qua hoạt động học, hoạt động chơi.
4.4. Dạy trẻ đức tính tiết kiệm thông qua hoạt động ngoại khóa.
 Hoạt động ngoại khóa là hoạt động nằm ngoài chương trình học chính 
khóa. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung các kĩ năng và kinh nghiệm 
sống cho trẻ, góp phần giúp trẻ phát triển nhân cách, dần trở thành một con 
người toàn diện hơn. 
 Giúp trẻ được trải nghiệm qua các hoạt động ngoại khóa. Từ đó trẻ ghi 
nhớ lâu hơn. Thông qua hoạt động ngoại khóa sẽ kéo từ lý luận đến thực tiễn. 
Từ những lý thuyết cô cung cấp, trẻ được thực hành, được tự mình trải nghiệm, 
qua đó trẻ sẽ nhớ lâu, nhớ sâu.
 Trong các hoạt động ngoại khóa mà nhà trường và lớp tôi tổ chức, tôi luôn 
chú ý lồng ghép, dạy trẻ tinh thần tiết kiệm, ý thức trong mọi hành động.
 “Một số biện pháp giáo dục đức tính tiết kiệm cho trẻ 5 - 6 tuổi 
 trong trường mầm non”