Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào Lớp Một tại Trường Mầm non Hoa Mai

 Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp một
 "Một số biện pháp Chuẩn Bị Cho Trẻ Vào Lớp Một"
 A. Phần Mở Đầu
 Vì sao phải chuẩn bị cho trẻ vào học phổ thông? Nếu như chúng ta trả lời được 
câu hỏi này một cách sâu sắc, thấu đáo và khoa học thì chúng ta sẽ hiểu được rằng đối 
với trẻ em việc đến trường phổ thông được coi như một bước ngoặt quan trọng trong 
cuộc đời, là một bước chuyển biến mang tính nhảy vọt vì trẻ có sự biến đổi giữa lớp 
mầm non lên tiểu học. Đó là việc trẻ được chuyển qua một lối sống mới với những 
hoạt động mới, một vị trí xã hội mới, với những mối quan hệ mới của một người học 
sinh thực thụ. 
 Bởi vì như chúng ta đã biết, đối với trẻ 5 tuổi hoạt động vui chơi đang giữ vai trò 
chủ đạo. Chơi là một hoạt động mang tính chất thoải mái, không bắt buộc. Trong khi 
chơi trẻ hoàn toàn được tự do, tuỳ theo tình huống mà trẻ có thể chơi trò này hay chơi 
trò khác, thích thì chơi không thích thì thôi, chứ không thể bắt ép được. Vào lớp một 
trẻ phải làm nhiệm vụ của một người học sinh, hoạt động chủ yếu bây giờ là học tập, 
mà học tập lại là một hoạt động mang tính chất bắt buộc, có tổ chức chặt chẽ, có mục 
đích, có kế hoạch. Bản thân mổi học sinh đều phải cố gắng mới có thể đạt tới kết quả 
tốt đẹp.
 Vì thế, Giáo dục mầm non, đặc biệt là cô giáo mầm non phải chú trọng đầu tư nghiên 
cứu phương pháp hình thức giảng dạy tốt nhất đưa vào các hoạt động nhằm giúp trẻ 
hiểu biết, hình thành ở trẻ một số kỹ năng sơ đẳng cần thiết làm hành trang cho trẻ 
bước vào học phổ thông và bước vào đời một cách vững vàng.
 Hơn nữa là một giáo viên đang dạy ở lớp mẫu giáo lớn, tôi luôn băn khoăn và lo lắng 
mình phải chuẩn bị cho trẻ những gì? Để khi bước vào trường tiểu học trẻ không bị 
hụt hẩng về tâm lý cũng như có đầy đủ những tố chất sẵn sàng cho việc học phổ thông. 
Đó cũng là lý do mà tôi chọn đề tài này.
 B. Phần Nội dung
 I- Cơ sở khoa học:
 Như chúng ta đã biết. Giáo dục mầm non là giai đoạn đầu tiên của hệ thống 
giáo dục quốc dân, có dấu ấn quan trọng trong quá trình "phát triển người" lâu dài của 
trẻ, đặt nền móng đầu tiên cho sự hình thành và phát triển nhân cách của con người 
việt nam đầu thế kỷ 21, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện 
đại hoá đất nước, tạo tiền đề phổ cập giáo dục tiểu học. Và việc chuẩn bị cho trẻ bước 
vào trường phổ thông đúng vai trò rất quan trọng, góp phần thực hiện luật phổ cập tiểu 
học. Chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học là giúp cho trẻ làm quen với cuộc sống mới, 
môi trường mới với những mối quan hệ mới, vấn đề phổ cập tiểu học và sự biến đổi 
mới của chương trình tiểu học đòi hỏi giáo dục mầm non cần chuẩn bị cho trẻ nối tiếp 
tiểu học một cách thích hợp. Trên cơ sỡ đó tạo tiền đề, đặt nền móng cho sự phát triển 
Đỗ Thị Hoài - Trường mầm non Hoa Mai - Lệ Thuỷ 2 Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp một
thêm bớt...Một số trẻ có thể lực kém so với các bạn, một số trẻ cá biệt nên có sự chênh 
lệch trong quá trình truyền thụ và khả năng tiếp thu kiến thức. Khả năng nhận thức 
của một số phụ huynh còn lệch lạc, họ cứ nghĩ chuẩn bị cho trẻ vào lớp một là phải 
dạy cho trẻ biết đọc, biết viết, biết làm các bài toán của lớp một để khi lên lớp một trẻ 
được vững vàng hơn.
 IV- Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp một:
 1. Khảo sát chất lượng đầu năm- Nắm bắt tình tình học tập của trẻ:
 Nắm bắt tình hình học tập của trẻ cũng như khả năng nhận thức của trẻ về thế 
giới xung quanh là một việc làm hết sức quan trọng đối với mỗi giáo viên mầm non. 
Bởi vậy ngay từ khi nhận lớp mẫu giáo nhỡ lên, buổi đầu tiên tôi và trẻ cùng trò chuyện 
với nhau, tôi chú ý nhìn vào tên của trẻ và trò chuyện để tạo mối quan hệ thân thiện 
với trẻ. Mục đích của tôi trong giờ trò chuyện này cho trẻ hiểu sau một năm học trẻ 
lớn thêm một tuổi, học giỏi là được lên lớp mới, được làm anh, làm chị các em lớp 
MGNhỡ- MGBé, trẻ rất thích được làm người lớn và khi đó trẻ ý thức được vai trò của 
mình và hiểu được qui luật "lên lớp khác". Sau đó tôi chủ động kiểm tra khảo sát mặt 
bằng chất lượng của các hoạt động cũng như khả năng giao tiếp của trẻ, nhằm có biện 
pháp giáo dục cho phù hợp.
 Sau khi khảo sát xong tôi thấy mặt bằng chất lượng chung của lớp tôi còn rất 
hạn chế. Tôi băn khoăn và lo lắng mình phải làm thế nào đây để giáo dục trẻ đạt kết 
quả cao nhất đồng thời "Chuẩn bị cho trẻ vào lớp một" một cách vững vàng.
 Từ thực trạng trên, tôi cùng với một giáo viên trong lớp đã mạnh dạn tìm ra biện 
pháp để khắc phục. Đó là chia lớp ra thành 2 nhóm, một nhóm do tôi phụ trách và một 
nhóm do 1 giáo viên trong lớp phụ trách, để thuận lợi cho việc truyền thụ của giáo vên 
và khả năng tiếp thu của trẻ. Tôi đã phân loại cháu ở nhóm tôi ra thành nhiều đối 
tượng, với những trẻ giỏi tôi phân thành một nhóm, những trẻ khá tôi phân thành một 
nhóm và những trẻ yếu nhút nhát tôi phân thành một nhóm. Để tiện theo giỏi và có 
cách giáo dục phù hợp, đúng đối tượng.
 VD: Những cháu yếu ở nhóm tôi như cháu: Ngọc, Bảo, Linh, Hằng, Trung. 
Tôi luôn giành thời gian quan tâm động viên để trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ 
mạnh dạn, tự tin. Những trẻ này tôi luôn đặt những câu hỏi gợi mở, khen ngợi , động 
viên, trao đổi với phụ huynh thường xuyên về tình hình học tập của các cháu để phụ 
huynh có biện pháp giáo dục thêm cho các cháu ở nhà. Những bài tập ở lớp học chưa 
tốt tôi luôn gửi bài về nhà nhờ phụ huynh tập thêm như: Chữ cái , chữ số , toán thêm 
bớt vv. Nhờ vậy mà những cháu yếu ở nhóm tôi nay đã theo kịp các bạn khá trong 
lớp.
 Với những cháu khá, giỏi tôi lại có cách giáo dục riêng, tôi cũng luôn động viên 
khen ngợi trẻ, luôn đặt ra những câu hỏi nhằm phát huy tính tớch cực sáng tạo của trẻ 
mà không làm cho trẻ có tính lơ là, chủ quan khi mình đã biết hơn bạn.
 Tóm lại, điều tra thực tiễn nắm bắt tình hình học tập của trẻ để có biện pháp 
giáo dục cho phù hợp , tránh lối giáo dục đồng loạt vì như vậy sẽ không đạt hiệu quả, 
bởi như chúng ta đã biết mỗi đứa trẻ là một con người riêng biệt không ai giống ai.
 Với biện pháp trên của tôi trong năm học vừa qua. Tôi thấy trẻ ở lớp tôi hầu hết 
nắm bắt được kiến thức cơ bản về các môn học và có một tâm thế vững vàng để chuẩn 
bị lên lớp một. 
Đỗ Thị Hoài - Trường mầm non Hoa Mai - Lệ Thuỷ 4 Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp một
 Qua các giờ học thể dục của lứa tuổi: Đi chạy, leo trèo, ném..., các vận động 
trong giờ học khác, tôi còn cho trẻ rèn luyện vận động tinh, sự khéo léo của đôi bàn 
tay, của các giác quan như trẻ tự xỏ quai giày, tự cài nút áo.
 Trong giờ ăn, giờ chơi tôi tập cho trẻ sử dụng các đồ dùng sinh hoạt một cách 
khéo léo gọn gàng. Và những vận động bằng tay của trẻ càng khéo léo càng phong 
phú bao nhiêu thì càng dễ hình thành các thao tác trí tuệ bấy nhiêu.
 ở lớp tôi còn dạy cho trẻ thói quen, khả năng tự phục vụ bản thân như trẻ tự 
xách cặp vỡ của mình, tự đút ăn, tự rữa tay, lau mặt, đánh răng, tự thay quần áo..., Các 
thói quen này rất có ích cho trẻ, hình thành ở trẻ tính độc lập, không phụ thuộc ỷ lại 
người khác. 
Trẻ được cô tổ chức phân công trực nhật vì tập thể (xếp tô đĩa cho bạn, phơi khăn ra 
giá khăn, lau bàn ăn... ) Thông qua hoạt động này trẻ còn học được một số quy luật 
trong phép đếm, 1 : 1, 1 bạn 1 tô 1 muỗng 1 khăn...
 Tôi luôn tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động tập thể như: Giúp cô quét dọn 
nhà cửa, nhặt lá bàng rơi ngoài sân, giúp cô nhổ cỏ bắt sâu cho cây.... Chính vì thề 
hoạt động lao động tập thể cũng góp phần cho trẻ làm quen đến những hình ảnh của 
cá nhân với tập thể, tính tập thể rất cần thiết khi lên lớp một. Từ đó trẻ có thói quen tự 
phục vụ cho bản thân ở trường cũng như ở nhà.
 4. Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục. 
 Tổ chức tốt cỏc hoạt động giỏo dục là cơ sở quan trọng để trẻ tiếp nhận tri thức 
khi bước vào học phổ thụng. Để làm được điều đú trước hết mỗi giỏo viờn mầm non 
cần phải tận tụy với nghề, luụn yờu thương cỏc chỏu, xem cỏc chỏu như con của mỡnh. 
Mỗi giỏo viờn phải nắm chắc phương phỏp khi tổ chức cỏc hoạt động. Để hoạt động 
giỏo dục đạt kết quả tốt tụi luụn tỡm tũi suy nghĩ, tham khảo ý kiến của đồng nghiệp 
đi trước luụn tỡm ra những phương phỏp tốt nhất nhằm kớch thớch tớnh sỏng tạo của 
trẻ, trẻ hứng thỳ tham gia hoạt động. Khi tổ chức cỏc hoạt động giỏo dục tụi luụn lấy 
trẻ làm trung tõm, luụn tạo điều kiện giỳp trẻ phỏt huy tớnh tớch cực sỏng tạo của mỡnh, 
biến yờu cầu giỏo dục của người lớn thành nhu cầu hứng thỳ hoạt động của trẻ từ đú 
trẻ thấy được đõy là việc của chớnh mỡnh và cố gắng thực hiện cho bằng được, cú như 
vậy việc chuẩn bị cho trẻ đến trường phổ thụng mới thực sự cú hiệu quả. Bờn cạnh đú 
tụi luụn chỳ ý đến những đặc điểm riờng của từng chỏu để cú kế hoạch giỏo dục cho 
phự hợp bởi vỡ mỗi đứa trẻ là một con người riờng biệt, cú ý muốn riờng, cú cỏch nghĩ 
riờng, từ đú đưa ra cỏch giỏo dục riờng. 
 Qua các giờ học, tôi hình thành cho trẻ tư duy hình ảnh trí tưởng tượng, óc sáng 
tạo cơ sở của tư duy ngôn ngữ lôgíc, sự lĩnh hội các phương thức hoạt động nhận thức, 
kỷ năng phân loại, khái quát hoá, mô hình hoá, lĩnh hội tiếng mẹ đẻ, các hình thức cơ 
bản của ngôn ngữ thông qua các môn học: Làm quen văn học, làm quen với toán, làm 
quen chữ viết, tạo hình...,
 Cụ thể như qua giờ văn học, tôi kể cho trẻ nghe chuyện rồi cho trẻ nghe chuyện 
trên băng đĩa, sau đó cho trẻ kể lại chuyện, kể chuyện sáng tạo, đóng kịch dùng ngôn 
ngữ để diễn đạt, phát triễn ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, phát triển trí tưởng tượng, phát 
triển thính giác âm vị, sự khác nhau giữa các âm thanh.
 Hay trong giờ làm quen với toán, tôi cho trẻ làm quen với các thuật ngữ toán 
học như: " Nhiều hơn, ít hơn, bằng nhau". Tuy nhiên những thuật ngữ này được trả lời 
Đỗ Thị Hoài - Trường mầm non Hoa Mai - Lệ Thuỷ 6 Một số biện pháp chuẩn bị cho trẻ vào lớp một
huynh, tôi luôn dành thời gian trao đổi trực tiếp với các bậc phụ huynh, thông qua các 
buổi họp, những lúc đón, trả trẻ... Nội dung trao đổi về những hạn chế đã nêu trên và 
tác hại của việc dạy trước những kiến thức cho trẻ. Mà với quan điểm của tụi để chuẩn 
bị tốt cho trẻ vào lớp một tụi luụn kết hợp chặt chẽ với phụ huynh ụn luyện kiến thức 
cho trẻ những gỡ mà ở lớp cụ giỏo đó dạy cho trẻ. Những trẻ yếu mụn nào tụi đều 
chuẩn bị đồ dựng động viờn phụ huynh tập luyện thờm cho trẻ. Khụng những thế tụi 
cũn trao đổi với phụ huynh về cụng tỏc chăm súc sức khoẻ cho trẻ ở nhà, cho trẻ tập 
thúi quen vệ sinh cỏ nhõn, tập luyện thể dục cho cơ thể khoẻ mạnh, những cụng việc 
tự phục vụ cho bản thõn mỡnh nhằm hỡnh thành tớnh tự lập ở trẻ, để khi lờn lớp một 
trẻ khỏi dựa dẫm vào người khỏc.
Để hoạt động học tập của trẻ cú hiệu quả tụi luụn trao đổi với phụ huynh về tỡnh hỡnh 
học tập của trẻ thụng qua cỏc hoạt động như: làm quen với toỏn, làm quen chữ cỏi, 
hoạt động tập tụ...khi làm quen chữ cỏi nào đú phải biết cấu tạo con chữ và phải phỏt 
õm một cỏch chớnh xỏc, khi tụ phải biết ngồi đỳng tư thế, cầm bỳt bằng tay phải và tụ 
theo đỳng quy trỡnh, biết được những kĩ năng cơ bản đú để phụ huynh cú biện phỏp 
tập luyện cho trẻ cú hiệu quả.
Núi túm lại, để chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp một thỡ giỏo viờn cần phải biết tạo mối 
quan hệ chặt chẽ với phụ huynh, cựng với phụ huynh đưa ra những biện phỏp tốt nhất 
giỳp cho việc học của trẻ cú hiệu quả. Với việc làm trờn của tụi tụi thấy đa số phụ 
huynh hưởng ứng, ủng hộ và tin tưởng những gỡ mà tụi đó chuẩn bị cho trẻ trước khi 
vào lớp một. 
 V - Kết quả đạt được:
 Qua quá trình thực hiện, là một giáo viên trực tiếp dạy lớp mẫu giáo lớn tôi rất 
phấn khởi khi kết quả đạt được rất cao.
 a. Đối với trẻ.
 Nhìn chung trẻ nắm chắc các kiến thức kỷ năng cơ bản qua các hoạt động, trẻ 
mạnh dạn tự tin trong giao tiếp. 100% trẻ đã có đủ tâm thế vững vàng và có sức khoẻ 
tốt để chuẩn bị lên lớp một.
 b. Đối với giáo viên.
 Xuất phát từ mong muốn truyền đạt cho trẻ những tri thức ban đầu về nhân cách 
con người mới xã hội chủ nghĩa, những hành vi đạo đức theo chuẩn mực xã hội ngay 
từ lứa tuổi mầm non để xứng đáng với mong muốn của Bác Hồ "trẻ em là chủ nhân 
tương lai của đất nước". Với trách nhiệm nặng nề đặt lên vai của người giáo viên mầm 
non, bản thân tôi đã luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi, tham khảo tài liệu, luôn học hỏi 
kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước, đúc rút kinh nghiệm cho bản thân mình.Tôi 
luôn trau dồi kiến thức nắm chắc phương pháp tổ chức các tiết dạy hấp dẫn lôi cuốn 
sự tập trung chú ý của trẻ, luôn nhẹ nhàng tạo tâm thế thoải mái cho trẻ, hầu hết trẻ 
thích được đến trường.
 c. Đối với phụ huynh.
 Đa số phụ huynh đã nhận thấy được tầm quan trọng của việc chuẩn bị cho trẻ 
bước vào lớp một. Phụ huynh ngày càng tin tưởng giáo viên, luôn quan tâm chăm lo 
Đỗ Thị Hoài - Trường mầm non Hoa Mai - Lệ Thuỷ 8