Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5-6 tuổi tại Trường Mầm non 1-6

 nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài 
hòa, cân đối, giàu lòng yêu thương, biết quan tâm, nhường nhịn, giúp đỡ mọi người; 
biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá 
thế giới xung quanh, hình thành một số kỹ năng cơ bản như: Nhẹ nhàng, khéo léo, biết 
xin lỗi và nhận lỗi.
 Vấn đề giáo dục lễ giáo không phải là vấn đề mới, trước đây và hiện nay chúng ta 
vẫn làm nhưng làm thế nào để giáo dục lễ giáo có hiệu quả. Đây cũng là vấn đề mà 
các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh cũng luôn quan tâm. Điều đặc biệt hơn nữa là 
đối với trẻ mầm non đặc điểm của trẻ là dễ nhớ, mau quên và tính hay bắt chước cho 
nên việc giáo dục lễ giáo cần được sớm thực hiện và thường xuyên rèn luyện như các 
cụ xưa có câu “Dạy con từ thuở còn thơ”.
 Bên cạnh đó, vì mục tiêu giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia đình ít đi, 
thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá, trẻ muốn gì được nấy, đây cũng là vấn 
đề không nhỏ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề giáo dục lễ giáo cho trẻ. Một số phụ 
huynh chưa hiểu tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo cho con em ở lứa tuổi mầm non, 
nên thường khoán trắng cho giáo viên.
 Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ luôn được chú trọng 
và đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa cao đâu đó vẫn còn những câu nói 
cụt, nói què, những hành vi thiếu văn minh. Vậy làm thế nào? Và bằng cách 
nào? để vệc giáo dục lễ giáo cho trẻ mang lại hiệu quả cao. Đây là vấn đề cấp bách 
của toàn xã hội không phải của riêng ai.
 Trăn trở với mục tiêu chung của ngành giáo dục, vấn đề cấp bách của toàn xã hội 
là người giáo viên mầm non tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo 
dục lễ giáo cho trẻ hiện nay đang là vấn đề bức xúc, là việc làm cần thiết có vai trò to 
lớn trong việc giáo dục trẻ không riêng bậc học mầm non mà còn nhiều bậc học khác. 
Đặc biệt, năm nay tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi. Chính vì vậy, tôi đã 
mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5- 6 tuổi” để góp một 
phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp 
phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ. 
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Trong năm học này tôi quyết tâm thực hiện nhiệm vụ năm học của ngành phát 
động và luôn lấy mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ là nhiệm vụ hàng đầu trong việc 
chăm sóc giáo dục trẻ, để góp một phần nhỏ bé của mình vào quá trình hình thành và 
phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ theo mục tiêu của ngành, của toàn xã hội.
A. TÌNH HÌNH CHUNG:
I. THUẬN LỢI: Thông qua hoạt động khám phá khoa học "Cây xanh và môi trường sống" cô lồng 
ghép giáo dục lễ giáo cho trẻ. Chẳng hạn:
- Cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì? Cây xanh có ích lợi như thế nào?
Muốn có nhiều cây xanh chúng ta phải làm gì?
- Khi trả lời trẻ phải trả lời trọn câu: Dạ có, dạ không, dạ thưa cô không trả lời trống 
không. Qua đó cô đã giáo dục trẻ cách nói năng lễ phép.
- Đồng thời, qua lợi ích của cây xanh cô giáo dục cháu yêu thiên, không ngắt hoa, bẽ 
cành, mà phải biết bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều lợi ích.
 Đối với hoạt động phát triển thể chất cô giáo dục trẻ siêng năng tập thể dục đều 
đặn, thường xuyên giúp cơ thể khoẻ mạnh, rèn luyện tính kiên nhẫn, trong lúc tập giáo 
dục trẻ không chen lấn, xô đẩy nhau qua đó giáo dục trẻ có thói quen tốt trong cuộc 
sống hằng ngày giáo dục trẻ ăn, ngủ đúng giờ,.
 Bên cạnh đó thì việc giáo dục trẻ tình yêu thương, kính trọng đối với ông bà, cha 
mẹ, anh chị, biết nhường nhịn em bé qua hoạt động tạo hình "Vẽ người thân trong 
gia đình". Cô có thể đàm thoại cùng trẻ:
 Gia đình cháu gồm có những ai?
 Gia đình cháu thuộc gia đình đông con hay gia đình ít con?
 Mọi người sống trong gia đình phải như thế nào với nhau?
 Qua đó giáo dục trẻ tình yêu thương, biết kính trên nhường dưới
 Hoặc thông qua hoạt động làm quen văn học qua câu chuyện "Tấm Cám". 
 Cô giáo dục trẻ lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện, ghét cái 
ác, hình thành cho trẻ lòng nhân ái đối với mọi người xung quanh.
 Đối với hoạt động làm quen chữ cái cô nhắc nhở trẻ ngồi ngay ngắn, khi học 
xong cất đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp, biết giữ gìn bảo quản đồ dùng đây là việc 
làm rất nhỏ nhưng nó là cơ sở, là nền tảng ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách của trẻ sau 
này.
 Thông qua việc giáo dục lễ giáo cho trẻ qua các môn học trẻ cũng được học rất 
nhiều điều hay, tuy đây chỉ là những việc làm rất đơn giản nhưng nó cũng đã góp một 
phần nhỏ vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ sau này. 
2. Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động vui chơi:
 Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”. 
 Trong giờ vui chơi trẻ được thực hành, trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc 
 sống của người lớn, tôi tiến hành lồng giáo dục lễ giáo vào hoạt động vui chơi, qua hoạt 
 động này trẻ được giao tiếp, đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, biết cảm ơn, xin lỗi, 
 trao nhận bằng hai tay. Đây là hoạt động mà trẻ được hoạt động tích cực và thể hiện rõ 
 nhất tính cách của từng trẻ. Chính vì thế, tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn Hằng ngày, tôi thường tập cho trẻ có thói quen giữ vệ sinh môi trường: không vứt 
rác bừa bãi, không vẽ bậy lên tường và thường xuyên cho trẻ vệ sinh cá nhân: vệ sinh 
thân thể, rửa tay, chân sạch sẽ, quần áo sạch sẽ- gọn gàng. Thường xuyên nhắc nhỡ trẻ 
chào khách đến lớp cũng như khách đến nhà. 
 Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ, 
tôi nhắc trẻ đến lớp chào cô, chào các bạn sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp. Hoặc 
cô có thể trò chuyện cởi mở, tự nhiên đối với trẻ để trẻ tự bộc lộ bản thân. Cô hỏi trẻ: 
Nhà con có em không? Con sẽ làm gì nếu em đòi đồ chơi của con? Từ đó cô có thể kể 
chuyện có nội dung về gia đình cho trẻ nghe, để qua đó giáo dục trẻ lòng nhân ái đối với 
mọi người.
 Trong giờ chơi tự do, hay giờ lao động, hoạt động ngoài trời nếu cháu làm việc gì 
sai đối với bạn, với cô thì tôi giáo dục trẻ biết xin lỗi cô, xin lỗi bạn. Ai cho gì thì 
nhận bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Trong lúc dạo chơi giáo dục trẻ không ngắt hoa, 
bẽ cành.
 Trong quá trình chơi tôi luôn nhắc nhỡ trẻ phải luôn đoàn kết với bạn bè, không 
tranh giành đồ chơi, không trêu chọc, đánh bạn... mà phải biết nhường nhịn, giúp đỡ 
lẫn nhau.
 Cũng như thông qua hoạt động ngoài trời, hướng dẫn trẻ “Tham quan vườn cây 
ăn quả”. Cô giáo dục trẻ kính trọng, yêu quý những người lao động.
 Khi trẻ làm việc sai trái, tôi có mặt kịp thời để uốn nắn, giúp trẻ nhận ra cái sai, 
biết nhận lỗi và sửa sai kịp thời.
 Trong giờ ăn, cô giáo dục trẻ trước khi ăn phải mời cô, khi ăn phải từ tốn, ăn 
chậm rãi, trong khi ăn không được nói chuyện, khi ho phải che miệng, không làm rơi 
cơm, khi làm rơi thì phải nhặt bỏ vào đĩa đựng cơm rơi, Do đó khi tổ chức giờ ăn cô 
chuẩn bị đầy đủ đĩa đựng cơm rơi, khăn lau tay. Đồng thời trang trí bàn ăn cũng thật 
đẹp như: Khăn trải bàn, bình hoa để tạo không khí trong giờ ăn thật thoải mái giúp 
trẻ ăn nhanh, ngon miệng. Qua đó giáo dục trẻ có những thói quen, hành vi văn minh 
trong ăn uống. 
 Như vậy giáo dục lễ giáo mọi lúc mọi nơi giúp trẻ “Nói lời hay làm việc tốt”, 
hình thành một số thói quen, hành vi văn minh trong cuộc sống hằng ngày. 
4. Xây dựng góc tuyên truyền:
 Góc tuyên truyền của lớp không thể thiếu mục giáo dục lễ giáo cho trẻ, đây là 
biện pháp rất hữu hiệu đối với chuyên đề lễ giáo bởi lẽ trẻ lứa tuổi này tư duy trực 
quan hình ảnh là chủ yếu. Chính vì thế, mà góc tuyên truyền cần phải sinh động và 
phong phú với những hình ảnh đẹp, hấp dẫn trẻ. Qua đó trẻ được trực quan bằng hình 
ảnh những gương tốt, việc làm tốt hoặc qua thơ, truyện thì trẻ dễ tiếp thu, dễ phân 
biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu. Bên cạnh đó thông qua góc tuyên truyền phụ 
huynh biết được kế hoạch chăm sóc- giáo dục của lớp để có hướng nhắc nhỡ và rèn 
thêm cho trẻ để giúp trẻ nhớ lâu hơn. Cùng với toàn ngành thực hiện chủ đề năm học xây dựng “Trường học thân thiện 
học sinh tích cực”.Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong lớp học, môi trường xung 
quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này. Vì thông qua hoạt 
động này cũng góp phần vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. 
 Tôi hướng dẫn, gợi ý cho trẻ tự lau chùi kệ đồ chơi, xếp đồ dùng đồ chơi gọn 
gàng, ngăn nắp vào từng góc riêng tạo cảm giác thích thú ở trẻ luôn mong muốn được 
làm, được giúp cô. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi, trẻ chơi xong thu 
dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp. 
 Xếp đồ dùng, đồ chơi vào kệ sau khi chơi xong
 Trong lớp tôi có sọt rác, để vào góc lớp tôi thường nhắc nhở trẻ sau khi ăn quà 
vặt nên bỏ rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là sau hoạt động 
tạo hình, xé dán trong lớp không còn mảnh giấy vụn nào rơi xuống sàn. Qua đó giáo 
dục trẻ ý thức tự giác trong công việc.
 Đặc biệt là góc thiên nhiên trẻ được cùng cô trồng nhiều cây xanh và mỗi tuần, 
mỗi ngày cô có kế hoạch cho trẻ tự mình chăm sóc cây xanh theo tổ, nhóm: tưới cây, 
nhổ cỏ, cắt tỉa lá úa giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Qua 
hoạt động này khơi gợi ở trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu lao động, tạo cho trẻ cảm giác 
gần gũi với thiên nhiên. Từ đó trẻ có ý thức bảo vệ và chăm sóc cây, không ngắt hoa, 
bẽ cành. xưng hô đúng mực, luôn mẫu mực trong giao tiếp để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa 
sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao tiếp đối với bạn bè, đối với người lớn.
 Tôi luôn trao đổi với phụ huynh hằng tháng thông qua sổ liên lạc về sự tiến bộ 
của mỗi cháu để phụ huynh kịp thời nắm bắt. Qua thời gian, trẻ lớp tôi tiến bộ rõ rệt 
như: xưng hô lễ phép, lịch sự trong giao tiếp nhờ sự giáo dục bằng phương châm 
"Trường học là nhà, nhà là trường học".
 Như chúng ta đã biết, trẻ lứa tuổi này rất hiếu động, trẻ học rất nhanh nhưng qua 
những phim ảnh trên thị trường thì có những bộ phim không phù hợp với lứa tuổi của 
trẻ. Chính vì thế tôi cũng tuyên truyền đến phụ huynh nên cho trẻ xem những phim 
ảnh mang tính giáo dục cao và phù hợp với lứa luổi của trẻ để qua đó trẻ học được 
những cái hay, cái đúng giúp trẻ dần hoàn thiện và phát triển nhân cách của mình. 
7. Cô gương mẫu chuẩn mực:
 Cô giáo là người mẹ thứ hai của trẻ, muốn giáo dục cho trẻ phát triển toàn diện 
thì cô giáo là người đóng vai trò hết sức quan trọng, cô luôn là tấm gương sáng để trẻ 
noi theo.
 Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô 
được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong giao tiếp với người lớn, 
với đồng nghiệp. Đối với trẻ, tuyệt đối không la mắng, quát nạt trẻ làm trẻ phải sợ hãi, 
xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, tạo cho trẻ cảm giác an toàn , tin tưởng ở cô. Bên 
cạnh đó tôi luôn đối xử công bằng với trẻ, đặc biệt tôn trọng và lắng nghe ý kiến của 
trẻ, trẻ hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, nói trọn câu để trẻ học tập.
 Trẻ ở lứa tuổi này luôn tin tưởng ở cô, xem cô như là thần tượng, mọi việc nhất 
nhất phải theo cô. Chính vì vậy, nên khi hứa điều gì với trẻ là tôi thực hiện đúng lời 
hứa, không làm cho trẻ mất lòng tin. Ngược lại nếu trẻ có hành vi sai trái hoặc lời nói 
không hay tôi nhẹ nhàng góp ý, động viên trẻ biết nhận lỗi và sửa sai, tránh sai phạm 
lần sau. Tác phong quần áo tôi luôn chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự, cô luôn vui tươi trẻ rất 
thích. Cô thực sự là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
8. Nêu gương, khen ngợi:
 Cuối mỗi ngày, mỗi tuần tôi thường tổ chức cho trẻ nêu gương. Qua những tấm 
gương tốt của các bạn hoặc các nhân vật trong truyện để động viên trẻ bắt chước 
những việc làm tốt.
 Khi nêu gương tốt tôi không nêu một cách chung chung, mà tôi luôn chỉ ra được 
những hành vi, việc là tốt của bạn để trẻ khác học hỏi. 
 VD: Hôm nay, bạn Ánh thấy bạn Trâm ngã đã đỡ bạn Trâm dậy. Hoặc bạn Như 
nhặt được cây bút chì của bạn Nga đã mang trả lại cho bạn. Qua sự việc đó giáo dục 
trẻ “Nhặt được của rơi trả lại người đánh mất”. Song song với việc nêu gương tốt tôi 
thường khen ngợi những trẻ làm việc tốt vì trẻ rất thích được khen, được động viên, 
khuyến khích.